کارت بازی ترامپ
چند هفته پیش رئیس کمیسیون اروپا به آمریکا سفر کرد تا درباره تنش‌های تجاری بین اروپا و آمریکا با ترامپ مذاکره کند. این مذاکره به نتایج مشخص و امیدبخش منجر نشده؛ البته مسیر مذاکره مسدود نیست و کارشناسان معتقدند ترامپ از تهدید اعمال تعرفه، برای تحمیل شرایط تجاری خود در حوزه‌هایی بسیار فراگیرتر از خودرو استفاده می‌کند. از چند ماه پیش به تنش‌های تجاری بین آمریکا و چند کشور دیگر از جمله چین افزوده شده و موضوع اعمال تعرفه بر خودروهای صادراتی اتحادیه اروپا، اخیرا بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. پایان هفته گذشته کمیسیونر تجاری اتحادیه اروپا در پارلمان اروپا اعلام کرد، اتحادیه اروپا حاضر است تعرفه‌ها بر خودروهای صادراتی آمریکا را به صفر برساند، البته اگر آمریکا نیز چنین اقدامی برای خودروهای اروپایی انجام دهد.
اما ترامپ این پیشنهاد را رد کرده و گفته است: «این کافی نیست، مصرف‌کنندگان اروپایی عادت دارند خودروهای اروپایی بخرند، نه خودروهای آمریکایی.» ترامپ اتحادیه اروپا را به چین تشبیه کرده و گفته است اتحادیه اروپا به اندازه چین رفتارهای غیر قابل قبول تجاری دارد. رهبران اروپا و مدیران شرکت‌های خودروسازی این قاره پیشنهاد داده‌اند تعرفه ۱۰ درصدی برای خودروهای سواری آمریکایی حذف شود. ترامپ همواره تفاوت بین تعرفه اروپا بر خودروهای آمریکایی یعنی ۱۰ درصد با تعرفه‌های آمریکا بر خودروهای اروپایی یعنی ۵/ ۲ درصد را غیر قابل قبول توصیف کرده است و با این بهانه قصد دارد بر قطعات و خودروهای صادراتی اروپا تعرفه ۲۵ درصد تعیین کند، اما ترامپ تعرفه ۲۵ درصدی آمریکا برای کامیون‌های سبک اروپایی را نادیده می‌گیرد. اگر تمامی تعرفه حذف شود شرکت‌های خودروسازی آلمان سودی سرشار کسب خواهند کرد و به همین دلیل ترامپ با حذف کامل تعرفه‌ها مخالف است.
او از وزارت بازرگانی آمریکا خواسته تحقیقاتی درباره احتمال به خطر افتادن امنیت ملی به دلیل واردات خودرو و قطعات خودرو انجام دهد. او سه ماه پیش با همین بهانه برای فولاد و آلومینیوم وارداتی به آمریکا تعرفه تعیین کرد. قرار است نتیجه تحقیقات وزارت بازرگانی آمریکا ماه فوریه سال آینده یعنی ۶ ماه دیگر مشخص شود البته ترامپ می‌تواند قبل از آن تاریخ دستور اعمال تعرفه بر خودروهای صادراتی اروپا را صادر کند. ترامپ هفته پیش کانادا را به اعمال تعرفه علیه خودروهای صادراتی این کشور به آمریکا تهدید کرد. اما خواست ترامپ وادار کردن کانادا به ملحق شدن به پیمان جدید نفتاست که آمریکا و مکزیک بر سر آن توافق کرده‌اند.
کارشناسان معتقدند اتحادیه اروپا از قبل باید برای چنین شرایطی خود را آماده می‌کرد و راه‌هایی برای کاهش وابستگی به بازار آمریکا می‌یافت. از اوایل سال جاری میلادی، ترامپ انتقاد از رویه‌های تجاری بین آمریکا و شرکای تجاری این کشور را آغاز کرده بود. اما به نظر می‌رسد رهبران اروپایی موضع‌گیری‌های او را جدی نگرفتند. حتی وقتی رئیس کمیسیون اروپا به آمریکا سفر کرد تا درباره تنش‌های تجاری بین اتحادیه اروپا و آمریکا مذاکره کند، موضوع تعرفه بر خودروهای صادراتی اروپا به آمریکا در مذاکرات گنجانده نشده بود.
به هر حال اکنون هم اتحادیه اروپا و هم کانادا و مکزیک، در معرض ریسک اعمال تعرفه از سوی آمریکا بر خودروهای صادراتی‌شان قرار گرفته‌اند. البته اروپایی‌ها در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند قراردادهای تجاری در حوزه‌های مختلف از جمله خودرو را با تعداد بیشتری از کشورها منعقد کنند اما وابستگی به بازار آمریکا همچنان بالا باقی مانده است. اخیرا اتحادیه اروپا با ژاپن و کره‌جنوبی به توافق‌های تجاری در حوزه خودرو دست یافته است و این نشان می‌دهد اروپایی‌ها به این بخش از صنعت خود توجه ویژه دارند. مذاکراتی نیز با کشورهای آمریکای لاتین و استرالیا در حال انجام است و موضوع این مذاکرات کاهش تعرفه خودروهای صادراتی اروپا به این دو بازار است. البته تعرفه تنها موضوعی نیست که باید مورد مذاکره قرار گیرد. برخی موانع غیرتعرفه‌ای از جمله استاندارد تولید خودرو باید بررسی شود. نکته مهم دیگر، رفتار و سیاست‌های شرکت‌های خودروسازی اروپاست. در سال‌های اخیر بسیاری از خودروسازهای اروپایی تلاش کرده‌اند حضور فراگیرتر در دیگر بازارها داشته باشند برای مثال بین سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ میزان صادرات خودروی اروپا به چین و ژاپن به ترتیب ۱۰ و ۱۱ درصد افزایش یافت.
رهبران اروپا در ماه‌های اخیر به این نتیجه رسیده‌اند که وابستگی غیرطبیعی به بازار آمریکا در حوزه‌های مختلف اشتباه است و باید ترتیبی اتخاذ شود تا از این وابستگی کاسته شود. واقعیت این است که میزان بالای صادرات خودرو از اروپا به آمریکا سبب شده ترامپ بتواند فشارهای شدید بر اروپا وارد کند و برخی موضوعات غیر صنعتی از جمله صادرات محصولات کشاورزی به آمریکا نیز به احتمال زیاد هدف بعدی ترامپ خواهد بود. ترامپ از همان ابتدای استقرار در کاخ سفید به دنبال تغییر محتوای پیمان‌های تجاری آمریکا و دیگر کشورها با هدف کاستن از کسری تجاری کشورش بود.
با آنکه وضعیت بازار کار آمریکا بسیار مناسب است و شاخص‌های اقتصادی در شرایط مطلوب قرار دارد اما در فصول آینده بر کسری بودجه دولت افزوده می‌شود و احتمال ضعف در بخش‌های مختلف اقتصاد وجود دارد. به ویژه باید به این موضوع توجه کرد که بانک مرکزی آمریکا در حال بالا بردن نرخ‌های بهره است و این اقدام سبب می‌شود نرخ رشد اقتصادی این کشور سال آینده کاهش یابد. در واقع مطرح کردن موضوع اعمال تعرفه بر خودروهای صادراتی اروپا یا کانادا از سوی ترامپ، یک تاکتیک مذاکراتی برای دستیابی به امتیازهای فراگیرتر در مبادلات تجاری است. میزان صادرات خودرو کانادا، اتحادیه اروپا و مکزیک به آمریکا در مقایسه با حجم کلی مبادلات تجاری این کشورها خیلی بالا نیست. ترامپ قصد دارد به یک رویه فراگیرتر تجاری در اکثر حوزه‌های تجاری دست یابد تا طی سال‌های آینده ضمن حفظ فرصت‌های شغلی در آمریکا، از کسری تجاری این کشور کاسته شود. البته مسلما این هدف به زودی تحقق نخواهد یافت. ساختار‌های تجاری در حوزه صادرات خودرو و تولید آن بسیار پیچیده هستند و تغییر آن دشوار و زمانبر است. سال پیش ۳/ ۸ میلیون خودرو به آمریکا صادر شد که نیمی از آن از کانادا و مکزیک صادر شد و اکثر خودروسازهای بزرگ جهان در این دو کشور خودرو تولید می‌کنند تا به آمریکا صادر شود.
ارسال نظر