سایه ریسک‌های چهارگانه
۱- رشد زودتر بازار و پیشخور شدن بخشی از اثرات آزاد شدن نرخ ارز و اقدام به شناسایی سود برخی سهامداران حقیقی و حقوقی
۲- ابهام در مبنای ارز خوراک پتروشیمی‌ها، ارز مبنای پالایشگاهی‌ها، مشخص نبودن فرمول جدید نرخ‌گذاری بورس کالا و همچنین نحوه دسته‌بندی کالاهای ضروری و غیر ضروری
۳- شروع مرحله اول تحریم‌ها و ابهام در اثرات آن بر ریسک فروش شرکت‌ها
این عوامل و ابهامات سبب شد تا در روزهای اخیر کمی از شتاب رشد بورس کاسته شود. حتی در روزهای آخر هفته گذشته شاهد نوسانات منفی در معاملات برخی شرکت‌ها و شاخص کل بورس نیز بودیم. در این راستا یکی از مسائل اصلی رفع ابهامات مزبور و مشخص شدن اثرات تغییر نرخ ارز در نرخ‌های فروش و گزارش‌های آتی شرکت‌ها است. انتظار می‌رود با توجه به شفاف‌سازی و روشن شدن این مسائل رشد بازار کماکان ادامه داشته باشد. هر چند نمی‌توان برخی از ریسک‌های آتی و احتمالی را نادیده گرفت. به جز ریسک سیستماتیک بازار که در حال حاضر بیشتر تحت‌تاثیر تنش‌های سیاسی خارجی و منطقه‌ای است، ریسک فروش ناشی از تحریم‌ها برای فروش‌های صادراتی و ریسک فروش داخلی را نیز باید مدنظر قرار داد. این ریسک‌ها ناشی از عواملی همچون:
۱- کاهش تقاضا به دلیل تورم و کاهش قدرت خرید مردم
۲- کاهش تولید صنایع پایین‌دستی به دلیل تحریم‌ها
۳- عرضه محصولات دپو شده در انبارها از سوی محتکران
۴- کاهش تقاضای سفته‌بازی و دلالی با توجه به رانت حذف شده، هستند.
موارد چهارگانه عنوان شده مهم‌ترین چالش شرکت‌ها خواهد بود که باید هرچه سریع‌تر مرتفع شود. البته در این میان ریسک ناشی از نوسانات قیمت‌های جهانی، به واسطه جنگ تجاری شکل گرفته در دنیا نیز از دیگر ریسک‌های بازار در ماه‌های آتی خواهد بود که نباید از اثرات آن بر شرکت‌ها غافل شد. در این میان می‌توان به چند صنعت با پتانسیل بالا اشاره کرد که شاید به‌عنوان صنایع مطرح بورس در روزهای آتی مطرح باشد.
صنعت سیمان، پتانسیل‌ها و جذابیت‌های پیش روی آن
تاکنون رشد بازار بیشتر بر پایه صنایع صادرات‌محور بزرگ معدنی، فلزی و پتروشیمی بوده است. به‌نظر می‌رسد به تدریج اثرات تورمی ناشی از افزایش نرخ ارز بر بقیه صنایع و شرکت‌های بورسی نیز نمایان شود. یکی از صنایعی که هنوز اثرات نرخ ارز بر سودآوری و قیمت سهام شرکت‌های آن ظاهر نشده، صنعت سیمان است.
مقیاس کوچک و تاثیر‌پذیری کمتر از تحریم‌ها، نداشتن ریسک قیمت‌های جهانی، وجود بازار منطقه‌ای مناسب، کاهش تولید و صادرات سیمان چین به دلایل زیست محیطی و افزایش تقاضا از کشورهای شرق آسیا و حتی جنوب آفریقا برای سیمان صادراتی ایران، قیمت پایین سیمان در ایران و افزایش جذابیت صادرات به دلیل کاهش ارزش پول ملی، ارزش بازار بسیار پایین نسبت به ارزش جایگزینی شرکت‌ها، عدم وابستگی مواد اولیه به واردات و نرخ ارز، اهرم مالی بسیار بالای سود نسبت به تغییرات نرخ فروش و عدم محدودیت در صادرات به دلیل مازاد عرضه در کشور، از مهم‌ترین پتانسیل‌ها و جذابیت‌های صنعت سیمان برای سرمایه‌گذاری در شرایط فعلی بازار سرمایه است.
اوره و احتمال افزایش قیمت‌های جهانی
قیمت‌های جهانی اوره بر خلاف سایر کامودیتی‌ها با توجه به شرایط عرضه و تقاضای متفاوت آن، در یک‌سال اخیر رشد چندانی را نداشته است. بر همین اساس اوره‌سازان بازار سرمایه ما نیز در یک‌سال اخیر رشد کمتری را تجربه کرده‌اند. چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادر‌کننده اوره در دنیا مطرح است که بخش قابل توجه تولید اوره در چین بر مبنای زغال‌سنگ است. بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش قابل توجه قیمت زغال‌سنگ در یک‌سال اخیر باعث عدم جذابیت تولید و صادرات اوره چین شده است. به‌طوری‌که برخی آمارها نشان از آن دارد که صادرات ۱۳ میلیون تنی اوره در سال‌های گذشته چین به صفر رسیده است. این موضوع می‌تواند قیمت‌های جهانی اوره را تحت‌تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر تحریم‌های ایران به‌عنوان یکی از صادرکنندگان اصلی اوره در دنیا نیز می‌تواند بر این موضوع تاثیرگذار باشد. هند بزرگ‌ترین وارد‌کننده اوره در دنیا و مهم‌ترین بازار صادراتی ایران بوده، به‌طوری‌که مقصد نیمی از اوره صادراتی ایران به این کشور است. افزون بر این تغییرات قیمت جهانی گاز طبیعی به‌عنوان مهم‌ترین منبع تولید اوره در دنیا نیز از مهم‌ترین دلایل نوسانات قیمت جهانی خواهد بود.
ارسال نظر