به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، روبرتو آزودو رئیس سازمان تجارت جهانی در سخنرانی خود در این کنفرانس گفت: «نظام تجاری بی‌نقص نیست، اما بیانگر تلاش بیش از 70 ساله دولت‌های جهانی به منظور یافتن راه‌هایی برای همکاری بر موضوعات تجاری است. زمان زیادی صرف شده است تا افراد بسیاری این نظام را به قله برسانند. برای حفظ جایگاه این نظام اما نیاز به تلاش‌های مستمری است. امروز «سازمان تجارت جهانی» بیش از 70 درصد از تجارت جهان را پوشش می‌دهد. این سازمان تاکنون بسیار شاهد آزادسازی تاریخی بازارها و یکپارچگی اقتصادها بوده است. از سال ۱۹۸۰، میانگین تعرفه‌ها بیش از دوسوم کاهش یافته است. این نظام ثبات و قابلیت پیش‌بینی در تجارت جهان ایجاد کرده است، وضعیتی که حتی در طول بحران مالی نیز استوار بود. در نتیجه، این نهاد کمک بی‌سابقه‌ای به ایجاد رشد و توسعه اقتصادی و همچنین کاهش فقر در سراسر جهان کرده است. این نظام بسیار ارزشمند است و ما مجبور هستیم به کار خود در آن ادامه دهیم. ما مجبور به جست‌وجوی تمام راه‌هایی هستیم که تنش‌های تجاری اخیر را تسکین می‌دهد و نظام تجاری را تقویت می‌کند. ما همه با ریسک‌ تشدید تنش‌های تجاری آشنا هستیم (ریسک‌هایی که متوجه اقتصاد جهانی و نظام تجاری است و در بلندمدت ریسک‌های اقتصادی را چند برابر می‌کند). ما نمی‌توانیم اجازه دهیم این امر (تشدید تنش‌های تجاری) اتفاق بیفتد. ما به نقش‌آفرینی تجارت و نظام تجاری در ایجاد رشد اقتصادی – همان گونه که در هفت دهه اخیر شاهد آن بوده‌ایم – نیاز داریم.» در این نشست، روسای «صندوق بین‌المللی پول» و «بانک جهانی» نیز از آمریکا و چین خواسته‌اند تا اختلافات خود در زمینه تکنولوژی و بازی با قوانین تجارت بین‌الملل را پایان دهند. کریستین لاگارد، رئیس «صندوق بین‌المللی پول» می‌گوید در حالی که رشد اقتصادی جهان قدرتمند باقی خواهد ماند اما روزهای سختی در انتظار بازارهای آمریکا و سایر نقاط جهان است. این امر ناشی از تغییرات نرخ بهره در آمریکا و تشدید تنش‌های تجاری میان بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا است. او در این رابطه می‌گوید: «توصیه جدی ما این است که تلاش‌ها را برای یک نظام تجاری قدرتمندتر و عادلانه‌تر افزایش دهیم.» به گفته لاگارد، نبرد تعرفه‌ای آمریکا و چین هیچ کمکی به این وضعیت نمی‌کند و چنین سیاست‌هایی که با هدف رسیدن به «موقعیت برتر» اتخاذ می‌شوند در تضاد با تجارت آزاد و عادلانه هستند. در این رابطه «صندوق بین‌المللی پول» در تازه‌ترین ارزیابی خود، تنش‌های تجاری اخیر را عاملی برای کاهش چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان اعلام و چشم‌انداز سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ اقتصاد جهان را با کاهشی ۲/ ۰ درصدی نسبت به گزارش قبلی، در سطح ۷/ ۳ درصد پیش‌بینی کرد.  در این نشست جیم یونگ کیم، رئیس «بانک جهانی»، نیز توضیحاتی درخصوص اثرات بالقوه جنگ‌ تجاری بر اقتصادهای در حال توسعه داد. او گفت: «تجارت بسیار حیاتی است، چرا که بسیاری از مردم را از فقر مطلق نجات داده است. من یک جهان‌گرا هستم. تجارت شغل من است. تجارت تنها شانس ما برای پایان دادن به فقر شدید است. ما به تجارت بیشتر نیاز داریم و نه کمتر.»

تشدید تنش به‌رغم هشدار

هشدار نهادهای بین‌المللی درخصوص اثرات ناگوار تنش‌های تجاری در حالی است که خبرهایی از اتخاذ سیاست‌های حمایت‌گرایانه از گوشه و کنار دنیا شنیده می‌شود. پنج‌شنبه هفته گذشته «رویترز»‌ در گزارشی مدعی شد هندی‌ها به‌دنبال افزایش تعرفه‌های واردات برخی کالاهای الکترونیکی و وسایل ارتباطی هستند، اقدامی که با هدف کشیدن افسار واردات و کاهش ارزش روپیه صورت خواهد گرفت. این افزایش تعرفه‌ها – که دومین اقدام تعرفه‌ای هند در دو هفته اخیر است – می‌تواند تنش‌های تجاری این کشور با آمریکا، چین و سایر شرکایی را که از این اقدام صدمه می‌بینند به همراه داشته باشد. به گزارش «رویترز» کانادا نیز در اقدامی مشابه قصد دارد سهمیه‌ها و تعرفه‌های جدیدی بر واردات ۷ گروه کالای فولادی وضع کند. روز پنج‌شنبه دولت فدرال کانادا اعلام کرد هدف از اجرای این سیاست جلوگیری از افزایش وارداتی است که احتمالا به‌دنبال کاهش نفوذ تولیدکنندگان خارجی در بازارهای آمریکا و جست‌وجوی مشتریان جدید رخ می‌دهد. براساس این دستورالعمل، از تاریخ ۲۵ اکتبر تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات کالاهایی که واردات آنها از شرکای تجاری از سطح تاریخی تجاوز کرده است، اعمال خواهد شد.

صدمه اروپا از جنگ تجاری «آمریکا-چین»

اختلافات تجاری آمریکا و چین بر رشد اقتصادی مناطق جهان، به‌خصوص ناحیه یورو، اثر خواهد گذاشت. روز پنج‌شنبه پیتر آلتمایر، وزیر اقتصاد آلمان، در یک کنفرانس خبری با اعلام این خبر مدعی شد برلین و متحدان اروپایی او می‌خواهند از طریق اصلاح نظام «سازمان تجارت جهانی»، نظم تجارت آزاد قانون‌محور را حفظ کنند. او همچنین اظهار کرد کمبود نیروی کار ماهر، ترمز اقتصاد آلمان را کشیده است.

رکوردشکنی صادرات چین

در چنین شرایطی، موتور صادراتی چین در ماه سپتامبر بر خلاف انتظارات شتاب گرفت و رکورد جدیدی را برای مازاد تجاری این کشور برابر آمریکا به ثبت رساند. روز جمعه گمرک چین تازه‌ترین آمارهای تجاری این کشور را منتشر کرد (که به نظر آخرین مورد از آن پیش از انتخابات کنگره‌ای ۶ نوامبر آمریکا است). براساس این آمار، صادرات ماه سپتامبر چین افزایشی ۵/ ۱۴ درصدی را نسبت به سال گذشته تجربه کرد (سریع‌ترین رشد از ماه فوریه و بالاتر از رشد ۸/ ۹ درصدی ماه آگوست).