حمام‌های باستانی رومی
شهری که امروزه به نام وارنا می‌شناسیم، تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است و این تاریخ غنی را در آثار تاریخی فراوان شهر می‌توان مشاهده کرد.
شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد که محل حمام‌ها احتمالا مرکز عبادت سلت‌ها بوده است؛ مجموعه حمام سولیس به تدریج در طول ۳۰۰سال ساخته شد. در طول اشغال بریتانیا توسط رومیان، و احتمالا به دستور امپراتور کلودیوس، مهندسان توده‌های بلوط را در گل فرو کردند تا پایه‌ای پایدار ایجاد کنند.
در قرن دوم پس از میلاد، یک ساختمان طاق‌دار چوبی ساختند که شامل caldarium (مخزن گرم)، tepidarium (مخزن ولرم) و frigidarium (مخزن سرد) بود. پس از عقب‌نشینی رومیان از بریتانیا در دهه اول قرن پنجم، این بناها از بین رفتند. در میان بقایای این حمام‌ها حدود ۱۳۰لوح نفرین پیدا شده است. بسیاری از نفرین‌نامه‌ها مربوط به دزدی لباس در زمانی است که قربانی در حال حمام کردن بوده است.
همچنین در لابه‌لای ویرانه‌های این حمام سکه‌هایی متعلق به دوران حکومت سپتیموس سوروس کشف شده‌اند.
حمام‌های رومی اولین‌بار در سال۱۹۰۶ به‌عنوان منطقه تاریخی شناسایی شد. دور برادر بلغاری-چکی به نام‌های کارل و هرمان اسکورپیل در این منطقه به حفاری مشغول شدند و آثار و اشیای بسیار باارزشی پیدا کردند.
حمام در روم باستان اهمیت زیادی داشته و درواقع یکی از مکان‌های عمومی شهر محسوب می‌شده است. حمام‌ها جایی برای دید و بازدید، گفت‌وگو و معاشرت مردم محسوب می‌شدند و همانند حمام‌های سنتی ایران، بخشی از زندگی روزمره مردم اودسوس بودند. حمام‌های رومی وارنا سرانجام در سال۱۹۶۸ به‌عنوان اثر تاریخی و فرهنگی معرفی شدند و تحت حفاظت قرار گرفتند. ویرانه‌های حمام‌های باستانی در جنوب شرقی شهر مدرن وارنا و در حد فاصل خیابان‌های سنت استفانو و هان کروم قرار گرفته است. این حمام‌ها روی هم رفته مساحتی بالغ بر ۷۰۰۰ مترمربع دارند و ارتفاع طاقی‌های حمام به ۲۰-۲۲متر هم می‌رسد. حمام‌های رومی وارنا چهارمین مجموعه حمام باستانی در اروپا به حساب می‌آیند. این مجموعه بزرگ‌ترین حمام رومی در منطقه بالکان محسوب می‌شود.
حمام‌های سنتی رومی شباهت زیادی با حمام‌های سنتی ایران دارند.
در این حمام‌ها بخش‌ها و قسمت‌های مختلفی وجود داشت و در واقع محلی برای اجتماع مردم شهر هم محسوب می‌شد. اتاق تعویض لباس، مخزن آب سرد، مخزن آب گرم، مخزن آب داغ و همین‌طور محلی برای گفت‌وگو و تعاملات اجتماعی مردم در این حمام‌ها وجود داشته است.
آب حمام‌ها توسط سیستم گرمایش مرکزی که در زیر حمام‌ها وجود داشت گرم می‌شد و از طریق لوله‌هایی به قسمت‌های مختلف حمام و حتی سقف هم منتقل می‌شد. به این ترتیب در زمستان‌ها هم آب حمام به خوبی گرم می‌شد و فضایی گرم و راحت برای حضور مردم فراهم می‌کرد.
سیستم گرمایشی حمام‌های رومی وارنا بسیار قابل توجه است و حتی امروزه هم توجه همه را به خود جلب می‌کند. سیستم گرمایش مرکزی در زیر بنا قرار داشته و هوای داغ از طریق لوله‌هایی به قسمت‌های مختلف حمام منتقل می‌شدند. آثار به‌جا مانده در این حمام اکنون در یک موزه گردآوری شده است.
این موزه آثار باستانی دوره روم را در خود جای داده است، از جمله ۱۲۰۰۰سکه و یک سر برنزی طلایی که در معبد الهه سولیس مینروا کشف شده است.
منبع:
Borsay, Peter (۲۰۰۰) .The Image of Georgian Bath, ۱۷۰۰-۲۰۰۰.Oxford, England: Oxford University Press
