لغو قرارداد ۱۷۲۴

۲۱ژانویه سال ۱۷۳۲دولت روسیه طبق یادداشتی که در رشت به نماینده دولت ایران تسلیم شد مفاد قرارداد سال ۱۷۲۴ خود با دولت عثمانی را که به امضای پتر یکم و سلطان عثمانی رسیده بود کان لم یکن و بلااثر اعلام کرد. طبق این قرارداد که با ظهور نادر و از ترس او لغو شد، دولتین روسیه و عثمانی با سوءاستفاده از ضعف ایران به سبب جنگ داخلی (تصرف اصفهان به‌دست قندهاری‌های ایرانی) توافق کرده بودند که سراسر غرب ایران ــ از گرجستان تا خوزستان ــ به عثمانی و نواحی ساحلی شمال ایران ــ از حاجی طرخان تا استرآباد ــ به روسیه تعلق داشته باشد. پتر یکم تزار روسیه چند روز پس از امضای این قرارداد درگذشته بود.

جانشینان پتر پس از اطلاع از ظهور نادر و قلع و قمع قندهاری‌ها و عقب راندن عثمانی و برکنار کردن طهماسب دوم شاه صفوی، حساب کار خود را کردند و ضمن لغو یکجانبه قراردادی که با عثمانی امضا کرده بودند از همه دعاوی خود دست برداشتند و دستور بازگشت نیروها را صادر کردند. اسناد آرشیو «سن‌پترزبورگ» نشان می‌دهد که به تزار وقت روسیه (جانشین پتر یکم) گزارش کرده بودند که اگر نادر از منطقه دربند قفقاز عبور کند به تصرف روسیه قانع نخواهد شد و تا اروپای مرکزی پیش خواهد راند.