گریگوری شودوف، که ریاست سرویس تحقیقاتی "گره قفقاز" در مسکو را بر عهده دارد، می گوید: «پوتین انحصار خود را در منطقه قفقاز از دست داده است. اکنون اردوغان بازیگر اصلی بازی است.»

دنیای‌اقتصاد - سعیده سادات‌فهری: باکو بر تنش‌‌‌زایی در روابط با تهران اصرار دارد و در این مسیر از هیچ اقدامی فروگذار نمی‌‌‌کند. پس از صدور هشدار سفر به ایران، این بار وزارت خارجه جمهوری آذربایجان در بیانیه‌‌‌ای گفته است که از تمامی بسترهای بین‌المللی برای محکومیت حادثه حمله به سفارتخانه‌‌‌اش در تهران استفاده می‌کند. وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در بیانیه‌‌‌ای با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران درباره حمله انجام شده به سفارت باکو در تهران، اعلام کرد که اسنادی را با درخواست محکومیت و شناسایی عاملان این اقدام به سازمان‌های…

دنیای‌اقتصاد: تجارت با کشورهای قفقاز و آسیای‌میانه به‌علاوه روسیه بخشی مهم از جغرافیایی است که از آن به شرق تعبیر می‌شود و تجارت آن به تجارت با شرق معروف است. تحریم ایران از سوی جغرافیایی که در اصطلاح غرب خوانده می‌شود باعث بالاگرفتن مباحث در مورد لزوم تغییر مسیر تجارت به سوی شرق شده‌ است.

دنیای‌اقتصاد: خبرگزاری رویترز به نقل از وزارت خارجه جمهوری آذربایجان گزارش داد کارکنان سفارت این کشور در تهران روز یکشنبه ساختمان این سفارتخانه را تخلیه کردند. پیش‌تر، سخنگوی این وزارتخانه گفته بود که دولت این کشور هواپیمایی به تهران می‌فرستد. به‌رغم حسن نیت ایران برای حل این مساله، باکو حمله مسلحانه روز جمعه را تروریستی خوانده است. اتفاقی که می‌تواند روابط تهران و باکو را در وضعیت پیچیده‌تری قرار دهد.

ایسنا: محسن پاک‌آیین، کارشناس مسائل منطقه گفت: جدیت و اصرار روسیه برای حل اختلافات بر سر دالان لاچین از سوی آذربایجان برخی دخالت‌های فرامنطقه‌ای به ویژه از سوی آمریکا است که طبیعی است خوشایند مسکو نیست. پاک‌آیین با اشاره به درخواست روسیه از آذربایجان برای باز کردن کریدور لاچین اظهار کرد: در مجموع باز کردن این کریدور به نفع جمهوری آذربایجان است؛ چرا که در این صورت مسیر زنگزور هم با حفظ تمامیت ارضی ارمنستان می‌تواند باز شود. وی با بیان اینکه ادامه جنگ گذرگاه‌ها به نفع هیچ یک از این کشورها نیست، گفت: به…

دنیای‌اقتصاد: در اواخر سال۲۰۲۰، زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، میانجی‌گر پایان جنگ در قفقاز بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان شد و ۲هزار نیروی حافظ صلح روسی را بین دو طرف قرار داد، به نظر می‌رسید که این یک «هنرنمایی استراتژیک» باشد. این توافق باعث شد روسیه در یکی از کشور‌های پساشوروی (یعنی جمهوری آذربایجان) حضور نظامی داشته باشد؛ درحالی‌که اتکای کشور دیگر (ارمنستان) به روسیه به‌عنوان ضامن امنیت آن بیشتر شد. این اقدام پوتین را به‌عنوان فردی صلح‌جو معرفی کرد و چنین به نظر می‌رسید که ادعای او مبنی…

معاون وزیر راه و شهرسازی در سفر به استان گیلان گفت: با پیگیری‌های انجام شده و برای تسریع در روند اجرای راه‌آهن استراتژیک رشت-کاسپین به زودی مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار از محل ماده ۵۶ به این پروژه تخصیص می‌یابد و در صورت تامین به موقع منابع مالی، عملیات اجرایی حد فاصل رشت تا ایستگاه پیر بازار تا پایان سال جاری تکمیل می‌شود.

دنیای‌اقتصاد: حاج زین‌العابدین تقی‌اف از شخصیت‌های اقتصادی و فرهنگ‌دوست آذربایجانی، مقیم شهر باکو در اواخر قرن نوزدهم و اوائل قرن بیستم است. از زندگی او اطلاعات چندانی در دست نیست. او در خانواده فقیری متولد شد و پس از پرداختن به شغل‌های متعدد توانست در صنعت نوپای نفت اطراف باکو، سرمایه‌گذاری کند. با پیشرفت این صنعت تقی‌اف نیز به یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌داران باکو و قفقاز بدل شد و ثروتی هنگفت به‌دست آورد. او سرمایه‌داری بزرگ، فعال اجتماعی و از بنیان‌گذاران مدارس دخترانه در ‌آذربایجان بود.

ایسنا: برهان حشمتی، کارشناس مسائل قفقاز با بیان اینکه طرح «دالان طولانی ناتو» یا همان که باکو کریدور زنگزور نام‌گذاری کرده برای تحت محاصره قرار دادن ایران تعریف شده، گفت: باز شدن پای ناتو در منطقه قفقاز مزاحمت‌‌‌های امنیتی برای ایران دارد.

دنیای‌اقتصاد: روابط ایران و جمهوری آذربایجان در سال ۲۰۲۲ متاثر از اظهارات و تحرکات مقامات باکو، در فاز تنش قرار داشت و احتمال تغییر در ژئوپلیتیک قفقاز با خیز الهام علی اف برای راه‌اندازی دالان زنگزور موسوم به تورانی بر روابط دو کشور در سال ۲۰۲۳ سایه افکنده است. تغییری که جمهوری اسلامی از طرق مختلف با آن مخالفت کرده و طبیعتا هرگونه اقدام جمهوری آذربایجان برای عملی کردن ایده خود که با حمایت تمام قد ترکیه همراه است، می‌تواند تنش و درگیری چند دهه‌ای بین ارمنستان و آذربایجان را به یک بحران منطقه‌ای تبدیل کند.

پویان میرزایی همکار نشریه اقتصاد سیاسی در توییتی نوشت: پس از ورود ‎پاکستان به قفقاز در ماجرای قره‌باغ و حمایت نظامی این کشور از جمهوری باکو، حال ‎هندوستان آماده اعزام نیروهایش برای برگزاری مانور مشترک با ارمنستان شده است. رئیس‏‌جمهور ‎ارمنستان هم اعلام کرده است که این کشور در ماه ژانویه با هندوستان، رزمایش مشترک نظامی برگزار می‌کند.

دنیای‌اقتصاد: درآمدهای ترانزیتی برای کشورها اهمیتی قابل‌ملاحظه دارد؛ اما اهمیت قرارگرفتن در مسیر ترانزیتی، فقط به کسب درآمد نیست و در کنار آن موجب ارتقای رشد شاخص‌های توسعه و تجارت در کشور میزبان می‌شود و بنا به تجربه، توسعه شهری از پیامدهای قطعی قرارگیری در مناطق ترانزیتی است. ایران با وجود اینکه قابلیت‌‌‌‌‌‌‌های بسیار بالایی برای قرارگرفتن در دو مسیر مهم ترانزیتی جهان، یعنی کریدور شمال- جنوب و شرق - غرب دارد، تاکنون موفقیتی در سهم‌‌‌‌‌‌‌گیری از این مزیت برجسته نداشته است. تازه‌‌‌‌‌‌‌ترین رویدادهایی که بار…

دنیای‌اقتصاد: درآمدهای ترانزیتی برای کشورها اهمیتی قابل‌ملاحظه دارد؛ اما اهمیت قرارگرفتن در مسیر ترانزیتی، فقط به کسب درآمد نیست و در کنار آن موجب ارتقای رشد شاخص‌های توسعه و تجارت در کشور میزبان می‌شود و بنا به تجربه، توسعه شهری از پیامدهای قطعی قرارگیری در مناطق ترانزیتی است. ایران با وجود اینکه قابلیت‌‌‌‌‌‌‌های بسیار بالایی برای قرارگرفتن در دو مسیر مهم ترانزیتی جهان، یعنی کریدور شمال- جنوب و شرق - غرب دارد، تاکنون موفقیتی در سهم‌‌‌‌‌‌‌گیری از این مزیت برجسته نداشته است. تازه‌‌‌‌‌‌‌ترین رویدادهایی که بار…

ايسنا: سالار سیف‌‌الدینی، کارشناس مسائل قفقاز جنوبی با تاکید بر اینکه دو سال لفاظی علی‌اف کافی است، گفت: «با برگزاری رزمایش باکو و ترکیه مشخص شد که علی‌اف دشمنی با ارمنستان را به ستیز با ایران تبدیل کرده است.» سیف‌‌الدینی در تحلیلی از برگزاری رزمایش مشترک جمهوری آذربایجان و ترکیه گفت: «جمهوری باکو در مرز با ایران (منطقه تالش) مانور مشترکی با ترکیه با نظارت «ناتو» انجام داد، البته پس از هشدار نظامی ایران در سپتامبر که پیامی درباره هرگونه ماجراجویی در سیونیک ارمنستان بود، علی‌اف برای دومین سال عقب نشست…

دنياي اقتصاد: نشست چشم‌انداز آینده قفقاز با هدف بررسی رویکرد کشور ارمنستان به آینده قفقاز و تاثیر کنشگری قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در آینده این منطقه در موسسه ابرار معاصر تهران برگزار شد. در این نشست سفیر ارمنستان در ایران گفت: بعد از جنگ ۴۴ روزه سال ۲۰۲۰ دولت آذربایجان سیاست زیاده‌خواهانه‌ای را دنبال می‌کند و باور دارد که می‌تواند هرگونه شرایطی را به ارمنستان تحمیل کند.

ایسنا: سید محمدرضا دماوندی، کارشناس مسائل قفقاز، با تاکید بر اینکه «قطعا جمهوری اسلامی ایران وارد بازی‌ای نمی‌شود که آذربایجان به تحریک دیگران بخواهد راه بیندازد» گفت: «امیدواریم آذربایجان متوجه باشد وارد فضایی می‌شود که قطعا قبل از اینکه برای ایران هزینه داشته باشد، هزینه‌های گزافی برای خودش دارد.»

دنیای‌اقتصاد - اهواز - محمد علاف‌پور: مدیرکل بنادر و دریانوردی خوزستان گفت: بنادر خوزستان می‌توانند در تحقق بخشی از سیاست‌ها و چشم‌‌اندازهای پیش‌بینی شده در اقتصاد دریامحور نقش تاثیرگذاری داشته باشند. بهروز آقایی اظهار کرد: مجتمع بندری امام خمینی (ره) دارای ظرفیت‌‌های بسیار خوب ترانزیتی و ترانشیپی کالاهای نفتی و غیرنفتی به کشورهای عراق، ترکیه و حوزه قفقاز است و این ظرفیت‌‌ها به کاهش هزینه‌‌های تجاری صاحبان کالاها منجر می‌شود، از این رو بازرگانانی که با این کشورها مراوده تجاری دارند می‌توانند از ظرفیت بندر امام در زمینه ترانزیت و…

ایسنا: محسن پاک‌‌‌آیین، دیپلمات پیشین کشورمان با تاکید بر اینکه «ارمنستان و آذربایجان باید در حوزه نظامی خویشتنداری کرده و در مذاکرات سیاسی مسائل‌‌‌شان را پیگیری و حل و فصل کنند»، گفت: «تا زمانی که صلح پایدار و عادلانه در منطقه ایجاد نشود همیشه گروه‌‌‌های همسایه نگران هستند، زیرا تشدید جنگ، امنیت کشورهای همسایه را با خطر مواجه می‌کند.»

بحرانی که گالیا مولیناس، مدیر کوکا کولا در واحد کسب‌‌وکار ترکیه، قفقاز و آسیای مرکزی در سال ۲۰۱۳ در استانبول با آن مواجه شد (شرح آن را در بخش چهلم این مطلب آوردیم)، با اینکه به اندازه بحران پاندمی کووید بی‌‌ثبات، پیچیده و گسترده نبود، بیشتر نمایانگر بحران‌‌هایی است که رهبران جهانی به صورت متداول با آن مواجه می‌شوند. واحد کسب‌‌وکار او که چند کشور را پوشش می‌‌داد، در حال شکست خوردن بود که دلیل عمده آن تغییرات ناشی از شوک رویدادهای خارجی بود. در آن اتفاق، فریم‌‌بندی موقعیت ضروری بود. نخستین جایی…

دنیای‌اقتصاد: «فوربس» در گزارشی از صربستان و ارمنستان به‌عنوان مشتری‌های جدید پهپادهای ایرانی خبر داد. این موضوع می‌تواند نتایج استراتژیک قابل توجهی برای بالکان و قفقاز جنوبی داشته باشد. به‌عنوان مثال اگر صربستان هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی را خریداری کند، بلگراد می‌تواند تبدیل به بزرگ‌ترین اپراتور هواپیماهای بدون سرنشین نظامی در بالکان شود.

مهر: رئیس جمهور جمهوری آذربایجان بار دیگر به اتخاذ موضعی تند علیه تهران، نسبت به برگزاری رزمایش‌های نظامی مرزی ایران، جبهه گرفت.

فارس: سلیمانی گفت: در اغتشاشات اخیر هیچ کدام از پایگاه‌های بسیج توسط عوامل دشمن در داخل گرفته نشده است و هیچ کدام از بسیجیان در این اتفاقات دچار لغزش نشده‌اند؛ بسیجیان محکم و استوار ایستادند و شهیدانی از جمله آرمان، عجمیان و ... را تقدیم انقلاب کردند.

ایسنا: سالار سیف‌‌‌الدینی، کارشناس مسائل قفقاز جنوبی با بیان اینکه رابطه عمیق بین جمهوری‌آذربایجان و اسرائیل امر جدیدی نیست، تاکید کرد: «این اقدام در این مقطع نوعی ژست سیاسی و کودکانه علیه ایران است.» سیف‌‌‌الدینی درباره اینکه با وجود ارتباطات میان باکو و اسرائیل چه لزومی داشت در مقطع فعلی چنین موضوعی را در دستور کار قرار دهند؟ گفت: «به نظر می‌رسد باکو سعی دارد که اتحاد استراتژیک خود با اسرائیل را بیش از گذشته علیه ایران به کار ببرد. هر دو دولت انگیزه‌های ضد ایرانی قوی دارند. پس از هشدار نظامی و…

فارس: نخست وزیر ارمنستان به دیپلمات ارشد روس گفت که ایروان از پیشنهادهای روسیه در مورد عادی سازی روابط ارمنستان و جمهوری آذربایجان حمایت می‌کند.

دنیای‌اقتصاد: در هفته‌های اخیر که فشار برخی کشورهای غربی و آمریکا علیه ایران افزایش پیدا کرده، رئیس‌جمهور ‌آذربایجان نیز فرصت را غنیمت شمرده است تا با انتقاد از جمهوری‌اسلامی، زمینه را برای تغییر صحنه بازی در ژئوپلیتیک منطقه قفقاز فراهم کند. در این چارچوب، الهام علی‌اف در ادامه لفاظی‌‌‌های خود علیه ایران طی سخنانی گفت: ما به تلاش خود ادامه خواهیم داد تا هموطنان ما که با سرنوشت تلخ از کشور جمهوری‌آذربایجان جدا شده‌‌‌اند، زبان، سنت و فرهنگ ما را حفظ کنند و به اندیشه آذربایجانی‌گری وفادار بمانند.

مهر: کنعانی تاکید کرد: مسیر حل مشکلات قفقاز نه مراجعه به نیروهای فرامنطقه ای، بلکه از پایتخت کشورهای منطقه می‌گذرد و ایران مجدداً آمادگی خود را برای کمک به حل و فصل مسائل باقیمانده میان دو همسایه شمالی اعلام می‌کند.

دنياي اقتصاد: پروژه‌های جدید انرژی که قفقاز را به اتحادیه اروپا مرتبط می‌کنند، به لطف جنگ روسیه و اوکراین، شتاب بیشتری می‌گیرد. آذربایجان و گرجستان امیدوارند از اهمیت ژئوپلیتیک فزاینده خود بهره ببرند و مسیر جدیدی را برای تامین برق اروپا ایجاد کنند. چندین سال است که طرح‌های کابل برقی که زیر دریای سیاه از گرجستان تا جنوب شرق اروپا کشیده می‌شود، مطرح شده است. اما در شرایطی که امنیت انرژی اروپا به تازگی در بحبوحه جنگ روسیه در اوکراین مطرح شده است، رهبران هر دو طرف دریا به‌طور فزاینده‌ای با برگزاری نشست‌های سطح…

دنیای‌اقتصاد: با توجه به اقداماتی که طی یک سال‌اخیر در حوزه عضویت و تقویت حضور ایران در پیمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌های منطقه‌ای انجام‌ شده‌است، شاهد رشد قابل‌توجه تجارت با کشورهای همسایه هستیم، در این بین مجوز ثبت‌سفارش واردات کالاهای مصرفی از اتحادیه اوراسیا نیز صادر شده‌است. به گزارش تسنیم، رحمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌الله خُرمالی، مدیرکل آسیای‌میانه، قفقاز و روسیه سازمان توسعه‌تجارت ایران درخصوص فراهم‌شدن امکان ثبت‌سفارش واردات کالاهای ممنوعه از مبدا کشورهای اوراسیا گفت: واردات برخی از اقلام که به‌‌‌‌‌‌‌‌‌سبب حمایت از تولید داخلی…

دنیای‌اقتصاد: غلیان تحولات در قفقازجنوبی به دیدارهای سیاسی و دیپلماتیک شتاب بیشتری بخشیده؛ از سفر نخست‌وزیر ارمنستان به تهران تا نشست سه‌جانبه سوچی با محوریت قره‌باغ که در طول دوسال گذشته مرزهای شمال غرب ایران را دستخوش تغییر کرده است. در این چارچوب، نیکول پاشینیان روز سه‌شنبه ۱۰ آبان/ اول نوامبر با سفر به ایران و دیدار با سید ابراهیم رئیسی، قفقاز را محور دیدارهای خود با مقامات ارشد ایران قرار داد. در طول یک‌سال گذشته سیاست‌های جمهوری‌آذربایجان که با پشتیبانی ترکیه پس از بازپس‌‌‌گیری بخشی از مناطق قره‌باغ…

دنیای‌اقتصاد: پس از گفت‌وگوهای برگزارشده در سوچی، ولادیمیر پوتین با «مفید» خواندن دیدار سه‌‌جانبه‌‌اش با نیکول پاشینیان، نخست‌‌وزیر ارمنستان و الهام علی‌‌اف، رئیس‌‌جمهوری آذربایجان تاکید کرد که با اعلام یک بیانیه مشترک به توافق رسیده‌‌اند. به گزارش خبرگزاری روسی‌تاس، در بیانیه مشترکی که پس از دیدار سه‌جانبه منتشر شد، آمده است: «روسای‌جمهور روسیه و آذربایجان و نخست‌‌وزیر ارمنستان بر تعهد خود به عادی‌سازی همه‌جانبه روابط باکو-ایروان و تضمین صلح، ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی پایدار در قفقاز جنوبی تاکید کردند.»