از تداوم این تفاوت چنین برداشت می‌شود که اقتصاد ایران صفوی همواره نامتمرکز بوده است. ژان باتیست تاوِرْنیه جهانگرد فرانسوی که در این زمان از ایران بازدید می‌کند، می‌گوید که مایعات و دیگر کالاها برپایه وزن فروخته می‌شد. لاکر در سال ۱۱۱۷ق./ ۱۷۰۵م در مورد بندرعباس می‌نویسد: شکر، دارو و مس با من تبریز (من تبریز برابر ۲۱/ ۶ پوند)، اندازه‌گیری میوه‌ها از هر نوع، کشمش و برنج با من کبری (۴۳/ ۷ پوند) فروخته می‌شد. ادویه با مثقال (۱/ ۶ اونس) و داد و ستد فرش و پوشاک با معیار گز (۲۱/ ۳۲ اینچ) انجام می‌گرفت. اختلاف اوزان و مقادیر مورد استفاده در ایالات مختلف برای انواع کالاها، در طول حکومت قاجار تا معمول ساختن نظام متری از سوی مجلس پنجم در ۱۳۰۴ش/ ۱۹۲۵م ادامه پیدا کرد.

منبع: مهدی کیوانی، پیشه‌وران و زندگی صنفی آنان در عهد صفوی، ترجمه یزدان فرخی، نشر امیرکبیر،‌۱۳۹۲.

اخبار مرتبط