ریسک نقدینگی برای بنگاههای تولیدی
تهدیدهای مالی تولید
شهریار محمدیراد، مدیرعامل پاکسان در دیدار جمعی از خبرنگاران و اصحاب رسانه و بازدید از خطوط تولیدی این شرکت در پاسخ به سوال روزنامه «دنیایاقتصاد» در مورد چالشهای تامین مواد اولیه و تجهیز ماشینآلات و همچنین تامین نقدینگی و سرمایه در گردش موردنیاز تولید گفت: تولیدکنندگان این صنعت در سال گذشته برای تامین ارز مشکلات زیادی داشتند و اینکار به سختی صورت میگیرد. از سوی دیگر تخصیص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی تولیدکنندگان را در حالت بینابینی قرار میدهد، بهطوری که معلوم نیست چه میزان ارز و در چه زمانی به آنها تخصیص یابد و این سردرگمی مشکلات زیادی را ایجاد کرده است، با این حال برخی تولیدکنندگان سعی میکنند بخشی از ارز موردنیاز خود را از طریق صادرات تامین کنند تا درگیر صفهای طولانی دریافت ارز نشوند. متاسفانه در ارز دولتی زمانبندیهای سختی توسط دولت صورت میگیرد که کل صنعت شوینده را با مشکل روبهرو کرده است.
وی درباره تامین نقدینگی گفت: موضوع تامین نقدینگی موردنیاز تولید نیز جزو تهدیدهای بیرونی شرکتهاست. فعالان صنعتی بخش عمدهای از نقدینگی را از بانکها تامین میکنند و نرخ بهره بانکها در سال جدید در حال افزایش است، با این حال ناچاریم برای ادامه فعالیت خود تسهیلات دریافت کنیم و باید گفت سال قبل از این منظر سال بسیار سختی بود، با این حال متناسب با تولیدی که در برنامه داشتیم توانستیم نقدینگی را تامین کنیم.
محمدیراد با بیان اینکه افزایش نرخ بهرهوری قیمت تمامشده اثر منفی بر جا گذاشته، گفت: از آنجا که صنعت شوینده تابع قیمتگذاری دستوری است، بنابراین صورتهای مالی شرکتهای این گروه با افزایش محدودی روبهرو شده که جوابگوی افزایش قیمت مواد اولیه نیست و در سالهای اخیر شاهد هستیم که مارجین محصولات شوینده سال به سال کاهش یافته و این خود مزید بر علت شده است، با این حال سعی کردهایم روی اصلاحات ساختاری که انجام میدهیم هزینهها را کاهش و بهرهوری را افزایش دهیم تا شکاف سود ناویژه را به عددی معقول برسانیم.
برنامههای توسعهای پاکسان
مدیرعامل پاکسان با بیان اینکه واحد R&D مجموعههای تولیدی باید شرایطی را برای تولید محصول جدید با کیفیت بالا برای واحدهای فروش و بازاریابی ایجاد کنند، گفت: تلاش کردهایم این واحد را تقویت کنیم و هماهنگی خوبی در این بخش برای خلق و صیانت از برندها صورت گرفته است. بنابراین اصلاح ساختار و بهبود فرمولها در دستور کار واحد R&D است و امیدواریم امسال محصولات مناسبی را معرفی کنیم. وی درباره صادرات محصولات این مجموعه نیز گفت: صادرات به لحاظ ارزی بسیار اهمیت دارد، زیرا بخشی از واردات مواد اولیه از ارز این محل تامین میشود. در حال حاضر ۱۸ کشور فعال در حوزه صادرات داریم که عراق مهمترین این کشورهاست؛ آسیای میانه نیز دراختیار محصولات این شرکت است و در تلاشیم از طریق عمان به بازار آفریقا ورود کنیم.
وی افزود: در صادرات و تولید محصولات سودده، بهینهسازی خریدها و ایجاد سامانه معاملاتی در سایت شرکت که مدیریت خریدها از طریق سامانه انجام شود، کارهایی صورت گرفته که ماندگار هستند و آیندگان نیز از آن بهره خواهند برد. محمدیراد با بیان اینکه سوددهی شرکت از مسیرهای مختلف و ورودیهای مختلف و هدایت خروجیها و فرآیندهای تولید ممکن است، گفت: بهرهوری از موضوعات بسیار مهم برای توسعه تولید و ایجاد سودآوری برای شرکتهاست و در این مسیر شناخت کامل توانمندیها و ضعفهای بنگاه از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی اولویتبندی و تنوع تولید و مدیریت هوشمند شروطی هستند که سودآوری بنگاهها را افزایش میدهد و شرایط را برای بهبود تولید فراهم میکند و خوشبختانه در گزارشهای منتشره پاکسان شاهد بهبود اوضاع از این کانال هستیم.
چالشهای تامین مالی برای تولید
همچنین بهروز مرادی، مدیرعامل گروه صنعتی توسعه صنایع بهشهر نیز که در این نشست حضور داشت در خصوص چالشهای تامین مواد اولیه و تجهیز ماشینآلات و همچنین تامین نقدینگی و سرمایه در گردش موردنیاز تولید گفت: بزرگترین مشکل ما در تولید تامین نقدینگی است و معتقدم اگر این مشکل حل شود قریب به ۸۰درصد مشکلات تولید حلشدنی هستند. وی با اشاره به نرخ سود ۳۰ درصدی برای اوراق گواهی سپرده گفت: این تصمیم با توجه به سایر اثرات مستقیم و غیرمستقیمی که روی بازارها داشت، روی تولید اثرات منفی زیادی ایجاد کرد و تسهیلات بانکی برای تولید از سال قبل تقریبا به سمت صفر میل پیدا کرده است و تسهیلات خاصی از مجموعه پولی کشور پرداخت نمیشود.
وی با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری گفت: برای تداوم تولید و جلوگیری از بروز چالشهای ملی، طی روزهای اخیر تصمیم سختی در گروه بهشهر گرفتیم و وامی را با نرخ ۳۷درصد سود دریافت کردیم که در واقع این به معنای زیان تولید است، ولی ناچاریم برای حفظ و تداوم تولید ریسک کنیم.
مرادی با بیان اینکه سیاست اعتباری بانکهای خصوصی زودتر ابلاغ میشود و آزادی عمل بیشتری دارند، افزود: در مقابل سیاستهای اعتباری بانکهای دولتی در سال قبل سه ماه طول کشید تا ابلاغ شود و این موضوعات روی تولید اثرات خطرناکی به همراه دارند، زیرا سه ماه نقدینگی تولید تامین نمیشود. به گفته او رشد اقتصادی نیازمند تمهیدات زیادی است که یکی از آنها رشد تولید واقعی است. بدون شک میتوانیم تولید را افزایش دهیم، اما اگر دولت در ابلاغ سیاستهای اقتصادی و اصلاح و تعیینتکلیف نرخهای تسهیلات اقدام نکند، مثل روز روشن است که ناچار میشویم میزان تولید را کاهش دهیم. افزایش نرخ سود تسهیلات از یک جایی به بعد به زیان تولید منتهی میشود و تولید را از انتفاع خارج میکند و اگر نیازمند رشد اقتصادی هستیم با این نرخها و سیاستها ممکن نیست، زیرا منابع مالی باید به موقع و با نرخ مناسب در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد.
مرادی افزود: میزان تسهیلات موردنیاز در صنعت به میزان فروش کالا مرتبط است. بخش قابلتوجهی نیز به سیستم بانکی و تسهیلات مرتبط است و بخشی نیز در شرایط مناسب بازار سرمایه از طریق بورس تامین میشود. برای ما میزان تولید و نوع کالای تولیدی و صادراتی و داخلی و... کاملا مشخص است و به عبارتی نیاز مالی ما از کانالهای مختلف از جمله بانکها، فروش، بورس و... از همین حالا مشخص است، اما نرخها و سیاستهای این محلها معلوم نیست.
وی ادامه داد: متاسفانه نرخ خدماتی که از بازار سرمایه برای واحدهای تولیدی در نظر گرفته شده ۴۰درصد است که این نرخ ضدتولید است و نشان میدهد تامین مالی منابع برای تولید بسیار سخت و گران شده و متناسب با تولید نیست. اگر بانکها و بازار سرمایه روی همین روال باقی بمانند، جهش تولید مقدور نیست و تعطیلی در راه است و بنابراین دولت باید مشوقهایی برای شرکتهای تولیدی در نظر بگیرد که میتواند اصلاح نرخ سود یا یارانه سود تسهیلات باشد. دولت باید به صورت جدی در سالجاری برای حفظ تولید فعلی یا افزایش آن، از بخش خصوصی حمایت کند.