احمدعلی کی‌خواه در بیست و چهارمین همایش توسعه صادرات غیرنفتی در تبریز گفت: سرمایه، نیروی انسانی، منابع طبیعی و ارز خارجی از موارد توسعه است و اگر توسعه‌ای اتفاق بیفتد باید در این چهار عامل برجسته بود. وی با تاکید بر اینکه صادرات نفت و میعانات گازی منبع اصلی درآمد کشور است، گفت: سیاست بهره‌برداری منابع نفتی به سطح تکنولوژی بستگی دارد و برخی‌ معتقد به حفظ این منابع بوده و برخی‌ها آن را وابسته به تکنولوژی می‌دانند.رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: ما بیشتر از نهاده‌های کمیاب در حوزه مصرف استفاده کرده‌ایم و متاسفانه در تخصیص آن در منابع ملی بهینه عمل نکرد‌ه‌ایم.وی ادامه داد: اگر بخشی از منابع محدود ارزی را روی فرش می‌گذاشتیم به‌طور قطع بیشتر از صنعت خودرو اثرگذار بود و این میزان کشته و آلودگی هوا نیز نداشتیم.

کی‌خواه با تاکید بر اینکه بخش کشاورزی می‌تواند تامین‌کننده ارز خارجی باشد، افزود: از طریق صادرات و تامین مواد خام می‌توان ارز خارجی به کشور آورد. رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به کمبود سرمایه و مشکلات فراوان در زمینه صادرات بخش کشاورزی گفت: برخی از مشکلات ناشی از مالیات است، زیرا وقتی با تولیدکنندگان کشاورزی صحبت می‌شود، اذعان می‌کنند که بدون دلیل و مستند مالیات می‌خواهند. وی تاکید کرد: چهار دهه نرخ ارز را ثابت نگاه داشتیم، اما از نظر کشاورزی زیان هنگفتی را به این حوزه وارد کردیم.  کی‌خواه با بیان اینکه چه کسی پاسخگوی این همه هزینه در طول ۴۰ سال است، گفت: ایران به دلیل اقلیم متنوع و ظرفیت‌های منابع، دارای توانایی‌های زیادی است.وی با بیان اینکه ۳ هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح‌های بی‌نظیر خاک و آب برای اراضی برای پایاب سد خداآفرین هزینه می‌شود، گفت: قرار است اراضی را به عشایری بدهیم که قبلا کار زراعی آبی انجام نداده‌اند و چرا این طرح را به مزایده بین‌المللی نمی‌گذاریم.

 اقتصاد تک محصولی بیمار است

نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان‌شرقی و امام جمعه تبریز نیز با بیان اینکه از نظر کارشناسان برای رونق اقتصاد عوامل زیادی دخیل است، اظهار کرد: یکی از عوامل تاثیرگذار در رونق اقتصادی و از اولویت‌های اصلی کشور، توسعه بخش صادرات غیر نفتی است.

حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی آل‌هاشم افزود: زمانی که صحبت از صادرات غیرنفتی می‌شود، در کشور ظرفیت‌های عظیمی وجود دارد که تحقق این هدف تا را تا حدی آسان می‌کند.نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان‌شرقی با اشاره به منابع بی‌شمار مواد اولیه در کشور همچون نفت، گاز، مواد معدنی، فلزی و غیر‌فلزی، تاکید کرد: با وجود این مواد، باید رقابت تولیدکنندگان داخلی در بازارهای خارجی بسیار بهتر باشد، اما چرا با این همه ظرفیت انسانی و خدادادی، هنوز به جایگاه مطلوبی نرسیده‌ایم.امام جمعه تبریز افزود: هزینه بالای تولید در مقایسه با سایر کشورها، کیفیت نه چندان مطلوب ناشی از قدیمی بودن فناوری‌های موجود و فرسودگی ماشین‌آلات در نهایت توان رقابت کالاهای تولیدی کشور را با محصولات مشابه خارجی می‌گیرد.

حجت‌الاسلام آل‌هاشم با اشاره به اهمیت ارتباط با سایر کشورها به خصوص کشورهای همسایه ایران، اظهار کرد: تعامل با سایر کشورها در صادرات غیرنفتی بسیار مهم است که از آن به‌عنوان دیپلماسی اقتصادی نام می‌بریم.وی ادامه داد: وقتی تولید با کیفیت داشته باشیم اما نتوانیم در زمینه صادرات تعامل لازم را با سایر کشورها برقرار کنیم، این تولید کیفی هیچ مزیتی برای ما ندارد، از این رو همزمان با کاهش هزینه تولید، توسعه تعامل با همسایگان نیز از اهمیت برخوردار است.امام جمعه تبریز با تاکید بر لزوم فعال شدن دیپلماسی اقتصادی در شرایط تحریم، اظهار کرد: در شرایط کنونی، کار با شرکای سنتی ایران دشوار شده است و در چنین شرایطی دیپلماسی اقتصادی از سایر موارد مهم‌تر است، زیرا اگر با کیفیت‌ترین کالاها را تولید کنیم اما فروشی نداشته باشیم فایده‌ای نخواهد داشت.

وی با انتقاد از وابستگی کشور به تولید و فروش نفت، گفت: باید قبول کنیم که اقتصاد تک محصولی و وابسته به درآمد نفتی یک اقتصاد بیمار است که باعث شده نتوانیم به جایگاه شایسته جمهوری اسلامی ایران دست پیدا کنیم.امام جمعه تبریز افزود: اگر سیاست کلان کشور بر توسعه اقتصادی استوار شده است، باید تعاملات‌مان را با دیگر کشورها افزایش دهیم که این موضوعی بلندمدت است و اگر توانمندی‌ها را روی این موضوع متمرکز کنیم، می‌توانیم مشکلات مقطعی مانند تحریم و موانع پایدار را با موفقیت از پیش‌رو برداریم.

نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان‌شرقی با انتقاد از چند نرخی بودن قیمت ارز، تاکید کرد: شرایط به وجود آمده در نوسانات ارز و کمبود ماده اولیه باعث شده کارخانه‌ها با کمبود نقدینگی مواجه شوند و ارز دولتی که برای تولید کالاهای اساسی در نظر گرفته شده، با همان نرخ عرضه نشود و با چند برابر قیمت در بازار به مردم عرضه می‌شود.وی افزود: چند نرخی بودن ارز این وضعیت اقتصادی را به وجود آورده و دولت باید برای تک نرخی کردن ارز اهتمام ویژه‌ای داشته باشد و این موضوع را در دستور کار خود قرار دهد.

رشد اقتصادی نیازمند عزم ملی است

رئیس اتاق بازرگانی تبریز نیز صادرات غیرنفتی رشد اقتصادی را نیازمند عزم ملی دانست و گفت: دیپلماسی کشور با هم‌سویی تمام سازمان‌ها می‌تواند در اصلاح امور و رفع موانع تاثیرگذار باشد.صمد حسن‌زاده اظهار کرد: امیدواریم این همایش مطابق سال‌های قبل در اصلاح و رفع نارسایی و رفع قوانین زائد برای توسعه صنعت و تجارت تاثیرگذار باشد.وی با بیان اینکه برحسب شرایط کشور، همایش مزین به نام دیپلماسی اقتصادی شده است، گفت: طبق سیاست‌های مورد تاکید رهبر معظم انقلاب برای رسیدن به رشد پایداری و بالندگی ایران اسلامی یک دیپلماسی اقتصادی لازم است.