در گفتوگو با یک فعال ساختمانی بررسی شد
از ساخت ساختمانهای صنعتی تا صنعتیسازی ساختمان
گروه مسکن - الهام علاقهبندان: دولت در طرحی که با عنوان طرح جامع مسکن تهیه کرده بر لزوم ساختوساز صنعتی تاکید کرده و بر مبنای آمارهای ارائه شده در این طرح در سال ۸۶ باید ۸۲میلیون مترمربع بنای ساختمانی به روش صنعتی ساخته شود. این در حالی است که هماکنون بخش عمدهای از ساختوسازهایی که در کشور انجام میشود به روش سنتی بوده و جای خالی ساختوساز صنعتی، به وضوح قابل لمس است.
در عین حال پایین بودن کیفیت ساخت و از سوی دیگر بالا بودن زمان ساخت شاهدی بر این مدعا است.
با توجه به جایگاهی که صنعتیسازی در توسعه بخش مسکن به عنوان قطب اصلی پیشرفت دارد، طی سالهای اخیر توجه زیادی به این امر معطوف شده است. اما در عمل اتفاق قابل لمسی در این راستا روی نداده است، به همین منظور با علیرضا اشرافی تفرشی، مدیرعامل شرکت ساختمانی گسترش و نوسازی صنایع ایران گفتوگویی انجام دادهایم که متن آن در زیر میآید:
با توجه به اینکه هدف ما از این مصاحبه شناخت راهکارهای حل مشکل مسکن و اهمیت ساختوساز صنعتی است، نظر خود را در این مورد ارائه دهید.
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران همانطوریکه از نام آن مشخص است گسترش و نوسازی صنعت کشور را طی چهاردهه گذشته بهعهده داشته و قطعا در آینده نیز بهعنوان یک سازمان توسعهای به ادامه رسالت خود خواهد پرداخت و لذا در همین راستا و با شناختی که نسبت به مشکلات حوزه ساختوساز مسکن وجود دارد، استراتژی حرکت به سمت صنعتیسازی ساختمان را جزو وظایف اصلی شرکت مانا قرار داده است و ما نیز با اعتقاد کامل بهدنبال اجرایی نمودن آن، قدمهای موثری طی دو سال گذشته در جهت شناسایی تکنولوژیهای نوین برداشتهایم.
با توجه به تاکیدی که بر ساختوساز صنعتی و استفاده از تکنولوژیهای نوین در ساختمانسازی دارید، مهمترین دلیل عدم ایمنسازی ساختمانها چه چیزی است؟ آیا بهرهگیری از روشهای صنعتی میتواند راهکاری برای ایمنسازی ساختمانها باشد؟
در سوال شما به دو موضوع مهم اشاره شده است: اول عدم ایمنسازی ساختمانها. دوم بهرهگیری از روش صنعتی در ساختوساز، در مورد موضوع اول باید بگویم عدم استانداردسازی تولید مصالح، اجرای ضعیف مقررات ملی ساختمان و دخالت افراد غیرمتخصص در ساختوساز و همچنین شیوههای کنترل بسیار ضعیف بر ساختوسازهای کشور موجب شده مجموعه ساختوسازها از ایمنی لازم برخوردار نباشند، یکی از راهحلهای اساسی رفع مشکلات بهرهگیری از روش صنعتی در ساختوسازها است، بدین معنی که اگر ما بتوانیم بخش قابل توجهی از ساختمان را در کارخانههای صنعتی تولید کنیم آن وقت بهتر میتوانیم بر کیفیت تولید قطعات و استانداردسازی آنها و یکپارچهسازی اجزای ساختمان نظارت کنیم، ضمن اینکه بدین ترتیب امکان تولید سریع و اقتصادی و همچنین جلوگیری از پرت مصالح و هدر رفتن منابع ملی نیز فراهم میشود.
صنعتیسازی و به کارگیری تکنولوژیهای نوین در دنیا به چه صورت است و در کشور ما چه جایگاهی دارد و در این خصوص چه اقداماتی صورت گرفته است؟
صنعتیسازی در دنیا، امروزه فقط به معنی پیشساختگی نیست، بلکه پیشمهندسی هم در ساختوسازهای صنعتی در کشورهای پیشرفته لحاظ شده است، بدین مفهوم که معماری ساختمان با نظر مهندسی و سلایق بهرهبردار تولید میشود. در کشور ما سابقه تولید نیمه صنعتی ساختمان از دیرباز وجود داشته است، اما در مجموعه ساختوسازهای کشور از درصد بسیار پایینی برخوردار بوده و همان تعداد اندک تولید صنعتی ساختمانهای مسکونی نیز به دلیل عدم انعطافپذیری و محدودیت فضاهای داخلی مورد استقبال فراگیر در سطح کشور قرار نگرفته است و عموما تولید سنتی بر کلیت ساختوساز مسکونی کشور حاکم بوده، البته طی چند سال گذشته با توجه به نیاز گسترده جامعه به مسکن، گروههای کاری زیادی در جهت شناسایی روشهای نوین تولید مسکن قدمهای موثری با حمایت مرکز تحقیقات و مسکن برداشتهاند، اما در پیادهسازی طرحهای خود به خصوص تامین منابع مالی با سختیها و دشواریهای فراوانی روبهرو هستند که امیدوارم با عنایت ویژه دولت شرایط لازم برای تحول اساسی در این بخش که به نظر تمامی صاحبنظران قطب توسعه اقتصادی کشور است، رخ دهد.
میزان هزینهای که برای ساختوسازهای صنعتی صورت میگیرد تا چه اندازه با میزان هزینه انجام شده در ساختوسازهای سنتی متفاوت است؟
در صورتی که تمام مراحل ساخت صنعتی به درستی و مطابق برنامه زمانبندی صورت بگیرد، به جرات میتوان گفت هزینه در صنعتیسازی کمتر از سنتیسازی است. چرا که در ساختوسازهای سنتی با هدر رفتن مصالح و افزایش زمان ساخت، هزینهها افزایش مییابد. در حالی که در ساخت صنعتی با برنامهریزی استفاده بهینه از مصالح و کاهش زمان ساخت قیمت تمام شده، کاهش مییابد.
درحالحاضر میزان نیاز کشور به ساخت مسکن سالانه به چه اندازه است؟
بنده در سال ۷۷ طرحی با عنوان «طرح توسعه فراگیر مسکن جوان» مطرح کردم که به استناد سرشماری سال ۷۵ تهیه شده بود و براساس آن نزدیک به ۵/۷میلیون واحد مسکونی میبایستی طی یک دوره ۱۵ ساله از سال ۷۸ ساخته میشد و لذا با تاخیری که در تامین مسکن جوانان داشتهایم و همین امر مانعی در مسیر ازدواج جوانان شده است، برای جبران آن حداقل فقط برای تامین نیاز جوانان باید طی یک دوره ده ساله سالانه ۷۵۰هزار واحد مسکونی احداث شود و از سوی دیگر با توجه به آمار وزارت مسکن و شهرسازی قریب به ۱۰میلیون واحد مسکونی فرسوده در کشور وجود دارد که به لحاظ زلزلهخیز بودن کشور نیاز به بازسازی دارند و لذا برنامهریزی برای تولید حداقل ۵/۱میلیون واحد مسکونی در سال امری اجتنابناپذیر است.
چگونه میتوانیم این مقدار مسکن را تولید کنیم؟
رسیدن به هدف ذکر شده بدون برنامهریزی تامین منابع مالی و مصالح ساختمانی مورد نیاز و همچنین استفاده از روشهای تولید صنعتی ساختمان امکانپذیر نخواهد بود.
تصمیمات اخیر دولت در جهت حذف قیمت زمین و پرداخت تسهیلات به انبوهسازان قدمهای مثبت و سازندهای است که برداشته شده و اگر در همین راستا انبوهسازان مکلف به بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین شوند و حمایتهای مالی لازم برای راهاندازی کارخانجات تولید صنعتی ساختمان به عمل آید، ظرف سه تا چهار سال آینده ساختوساز به روش صنعتی سرعت میگیرد، ضمن اینکه به دلیل پیشساخته بودن و امکان کنترل کیفیت تولیدات قطعا عمر مفید ساختمانهای جدید افزایش خواهد یافت.
در برنامهریزی برای استفاده از تکنولوژیهای نوین ساخت و به تعبیر شما صنعتیسازی ساختمان شرکت ساختمانی گسترش و نوسازی صنایع ایران (مانا) چه اقداماتی انجام داده است؟
طی دو سال اخیر مطالعاتی توسط معاونت تولید شرکت درباره صنعتیسازی ساختمان صورت گرفته است، اما یک موضوع را نباید از یاد ببریم و آن هم اینکه همانند خودرو در بخش ساختمان نیز تنوع زیادی در تکنولوژیها وجود دارد. بنابراین در انتخاب تکنولوژی رعایت نکاتی نظیر مقاومت در برابر زلزله، انعطاف در فضاهای داخلی ساختمان، بهرهگیری از نماهای مختلف ساختمانی، سرعت تولید و راحتی اجرای ساختمان باید مورد توجه قرار گیرد. مهمترین هدف ما در حال حاضر انتخاب تکنولوژی است، به طوری که هیچگونه وابستگی را برای کشور به دنبال نیاورد و بتوانیم با استفاده از امکانات داخلی بخشی از نیاز کشور را برآورده کنیم.
درباره اهم فعالیتهای شرکت مانا توضیح دهید.
در اجرای اهداف کوتاهمدت شرکت، تکمیل پروژههای نیمهتمام از اهمیت خاصی برخوردار بود و چندین پروژه نظیر سد بیدواز اسفراین، ساختمان مرکزی وزارت نیرو، بخش سیویل طرح توسعه کارخانه آلومینیوم اراک که اخیرا لوپ یک آن راهاندازی شده است را در دستور کار داریم و همچنین تدوین برنامه استراتژیک ۵ساله مانا نیز به عنوان برنامه میانمدت در دستور کار خود قرار دادیم.
ارسال نظر