شماره روزنامه ۶۱۴۱
|

مرکز پژوهش های مجلس

مرکز پژوهش های مجلس

  • توسعه کند و غیرشفاف هوش مصنوعی در ایران

    دنياي اقتصاد: در حالی‌که این روزها انتقادها از نواقص سند ملی و نبود اساسنامه سازمان هوش مصنوعی در ایران داغ است، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی شاخص آمادگی دولت در توسعه و تنظیم‌گری هوش مصنوعی را بررسی و در بخشی از آن عدم شفافیت و ابهامات سند هوش مصنوعی را تایید کرده است. ب
  • نقدی بر محرومیت‌زدایی در برنامه‌های توسعه

    دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس در یک گزارش به برنامه‌های توسعه اول تا چهارم پس از انقلاب از منظر محرومیت‌زدایی پرداخته است. براساس این گزارش در برنامه‌های توسعه‌ اول و دوم، دولت با رویکردی مسوولیت‌پذیر به کاهش محرومیت توجه داشته اما از برنامه‌ سوم به بعد، این مسوولیت‌پذیری کاهش یافته و تمرکز بر محرومیت‌زدایی کمرنگ شده است.
  • پشت‌صحنه ارقام بودجه

    دنیای اقتصاد: روز گذشته، کلیات لایحه بودجه۱۴۰۴ در کمیسیون تلفیق تصویب شد. از سوی دیگر، سخنگوی ستاد بودجه سازمان برنامه، ابهامات بودجه را در یک نشست خبری مطرح کرد و مرکز پژوهش‌های مجلس، در یک گزارش با عنوان بودجه به زبان ساده، یک تصویر کلان از سند مالی دولت در سال آینده ارائه کرد. این بررسی‌ها چند نکته کلیدی را نشان می‌دهد: بزرگ‌ترین مزیت لایحه بودجه سال۱۴۰۴، تجمیع و یکپارچه‌سازی بودجه‌های جداگانه در جهت شفاف‌سازی کسری بودجه است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که دولت حدود هزار همت از منابع لایحه را از محل استقراض…
  • چالش بزرگ معافیت مالیاتی

    دنیای اقتصاد: روز سه شنبه یک آبان‌ماه، لایحه بودجه ۱۴۰۴ منتشر شد. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به عنوان بازوی پژوهشی این نهاد، به بررسی ابعاد مختلف بودجه سال آینده می‌پردازد و نتایج را در اختیار نمایندگان مجلس قرار می‌دهد تا بتوانند تصمیم‌گیری صحیح در خصوص قانون بودجه سال آینده داشته باشند. براساس گزارش مرکز پژوهش‌ها سه رویکرد اصلی بخشنامه بودجه سال آینده در حوزه مالیاتی «کاهش فشار مالیاتی بر اقشار متوسط» در کنار «افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق هوشمندسازی نظام مالیاتی» و «کاهش فرار مالیاتی» است. این…
  • ابزار ۵ کاره بازار مسکن

    دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: دولت و شهرداری هر کدام، نوعی از «مالیات سالانه بر آپارتمان» را دریافت می‌کنند که هر دو در مقایسه با رویه جهانی «مالیات سالانه ملکی» مملو از اشکال است. تجربه مالیات‌ستانی در آمریکا نشان می‌دهد، قیمت مسکن حساسیت معناداری به نرخ مالیات سالانه دارد و در عین حال، باعث کاهش سوداگری و عرضه زمین به بازار مصرف می‌شود. با وجود پنج‌کاره بودن این مالیات، فرمول به‌کار گرفته‌شده در شهرداری، از بابت نرخ، کاملا ناکارآمد است و همین مالیات با اسم رمز «املاک لوکس» در بودجه۱۴۰۴ نیز چهار ایراد دارد.
  • نقاط قوت و ضعف کلیات لایحه بودجه۱۴۰۴

    مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی: رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس در تشریح نقاط قوت و ضعف لایحه بودجه ۱۴۰۴ گفت: این لایحه نسبت به قوانین بودجه سال‌های پیش از جهات مهمی مانند یکپارچگی و واقعی بودن منابع و مصارف و همچنین توجه به تعهدات و بدهیهای دولت، پیشرفت کرده اما در زمینه پرداختن به برخی چالشها مانند تمهید منابع مالی برای رشد پایینتر از تورم حقوق کارمندان دولت و درج احکام غیربودجهای ذیل لایحه بودجه، توفیق چندانی نداشته است.
  • ناکامی سیاستگذار در اجرای قانون ساماندهی خودرو

    دنیای اقتصاد: حدود سه سال است که از تصویب قانون ساماندهی صنعت خودرو می‌گذرد، اما گزارش بازوی پژوهشی مجلس در این زمینه نشان می‌دهد اثربخشی این قانون در حوزه تنظیم‌گری و اسقاط تنها ۳۹درصد بوده است. این در شرایطی است که قانون‌گذار مهلت سه‌ساله‌ای به مجریان قانون برای تنظیم بازار و صنعت خودرو از طریق این قانون داده بود. حالا اما در‌حالی‌که تنها ۶ماه از این مهلت قانونی باقی مانده، بیش از ۶۰درصد قانون ساماندهی صنعت خودرو بلاتکلیف مانده است.
  • آمار نوبرانه رشد تابستانی

    دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس برای نخستین‌بار رشد اقتصادی را در دو ماه نخست تابستان سال جاری برآورد کرد. این گزارش، از چند حیث اهمیت دارد. نخست اینکه رشد اقتصادی را به شکل ماهانه ارائه کرده که به نظر می‌رسد این کار ‌کم‌سابقه بوده است. علاوه بر آمار کلی، رشد اقتصادی بخش‌های مختلف در این دو ماه ارائه شده است. نکته دیگر اینکه با این برآورد، سیاستگذاران می‌توانند با تاخیر کمتری روند رشد اقتصادی را مورد ارزیابی قرار دهند و سیاست‌های خود را متناسب با وضعیت حاضر رشد اقتصادی تنظیم کنند. این بررسی‌ها حاکی از آن…
  • «خودرو»، شاخص فروش شرکت‌های بورسی را کاهش داد

    دنیای اقتصاد: گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس از شاخص تولید و فروش شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد که صنعت خودرو و قطعه جزو سه صنعتی است که باعث افت شاخص فروش نسبت به شهریور سال گذشته در صنایع بورسی شده‌‌اند. طبق این گزارش صنعت خودرو و قطعه در کنار صنایع «کاشی و سرامیک» و «دارو» بیشترین تاثیر را روی کاهش شاخص یادشده داشته‌اند.
  • واقعیت تلخ نظام بانکی

    مرکز پژوهش‌های مجلس: هفتمین نشست از سلسله نشست‌‌‌های تبیین برنامه هفتم پیشرفت با موضوع «الزامات افزایش سرمایه با کیفیت در بانک‌‌‌های دولتی و غیردولتی و بررسی چالش‌‌‌های پیش‌رو؛ مبتنی بر ماموریت‌‌‌های بند الف ماده ۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت» با حضور مهدی طغیانی، نماینده مجلس شورای اسلامی، فرشاد محمدپور، معاون نظارت و تنظیم‌‌‌گری بانک مرکزی، محمدجواد شریف‌‌‌زاده، معاون سابق امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی و عضو هیات علمی دانشگاه امام‌‌‌صادق(ع) و سیدمهدی بنی‌طبا،…
  • پاداش‌تراکم به جای تراکم‌فروشی

    دنیای اقتصاد-گروه مسکن و شهری: فساد در صدور جواز ساختمانی با تراکم‌فروشی، بدون آنکه «خواسته سازنده» سرکوب شود، می‌تواند یک‌بار برای همیشه پایان یابد. الگوی آمریکایی در تنظیم بازار جواز ساختمانی، «حق انتقال توسعه» نام دارد که تهدید «محدودیت ارتفاعی ساخت‌وساز» در محله‌هایی از شهر را به «فرصت پاداش تراکم» تبدیل می‌کند.
  • راه مدیریت سونامی سالمندان

    دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که روند افزایش سالمندی در ایران، که جمعیت بالای ۶۵سال را طی نیم‌قرن ۶ برابر کرده، فشار بزرگی بر صندوق‌های بازنشستگی وارد می‌کند. تا سال ۱۴۳۰، جمعیت سالمندان به حدود ۱۹میلیون نفر خواهد رسید. این تغییرات جمعیتی و کاهش نرخ باروری، منابع صندوق‌های بازنشستگی را تحت‌تاثیر قرار داده و بحران ناپایداری مالی را تشدید می‌کند. پیش‌بینی می‌شود نسبت منابع به مصارف در سازمان تامین اجتماعی از ۱.۵۴ در سال ۱۴۰۰ به کمتر از یک در دهه‌های آینده کاهش خواهد یافت. در چنین شرایطی…
  • قیمت این خودرو ۲ هزار درصد رشد کرده است

    اکوایران: مرکز پژوهش های مجلس طی گزارشی به بررسی قیمت بازاری خودروها در بازه ۹۶ تا ۱۴۰۳ پرداخت.
  • بهارستان - ۱۴۰۳/۰۷/۰۹

    نگاهداری، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس ماند: با رای مثبت هیات امنای مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در جلسه روز گذشته خود، بابک نگاهداری دوباره به عنوان رئیس این مرکز در دوره دوازدهم مجلس انتخاب شد./ایسنا
  • مثلث ارتقای سرمایه‌گذاری

    دنیای اقتصاد: بازوی تحقیقاتی مجلس در گزارشی برای ارتقای سرمایه‌گذاری خصوصی در ایران، سه راهکار کلیدی ارائه داده است که شامل تقویت سازوکارهای خروج از سرمایه‌گذاری خصوصی است و بر ایجاد سازوکارهای مدرن برای ادغام و اکتساب شرکت‌ها تاکید دارد. مهم‌ترین مزیت این اقدام، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و افزایش جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران است. دومین راهکار، افزایش سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی است و سومین راهکار، استفاده از ظرفیت سرمایه‌گذاری خصوصی برای واگذاری شرکت‌های دولتی زیان‌ده مطابق با اصل ۴۴…
  • نورافکن به واردات خودرو

    دنیای اقتصاد: قانون سامان‌دهی صنعت خودرو با هدف ایجاد رقابت و تنظیم‌گری در بازار، پاییز۱۴۰۰ در مجلس تصویب شد. حالا بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی به ارزیابی اجرای این قانون با تمرکز بر تنظیم بازار از طریق واردات خودروهای نو و کارکرده پرداخته است. در این گزارش با توجه به دستورالعمل‌ها و مقررات دولتی در زمینه ورود خارجی‌ها تاکید شده که اثربخشی این اقدامات تنها حدود ۳۰درصد بوده که عملکردی ضعیف ارزیابی شده است. با وجود این مقررات در سال گذشته کمتر از ۱۲هزار خودرو به کشور وارد شده و ورود کارکرده‌ها نیز فعلا منتفی اس…
  • چرخش از بنگاه‌داری به سهامداری

    دنیای اقتصاد: بررسی‌های یک پژوهش نشان می‌دهد که تنها ۱۲درصد از هزینه‌های صندوق بازنشستگی کشوری از محل سود سرمایه‌گذاری‌های این صندوق تامین شده و باقی نیازها از بودجه عمومی تامین می‌شود. این وضعیت به دلیل عدم پرداخت کامل حق بیمه‌ها و بی‌توجهی به محاسبات بیمه‌ای ایجاد شده است. صندوق بازنشستگی کشوری با وجود مدیریت حجم بالایی از شرکت‌ها و املاک، در سال‌های اخیر نتوانسته بازدهی مناسبی از سرمایه‌گذاری‌های خود داشته باشد. از جمله چالش‌های مهم صندوق، زیاندهی برخی از شرکت‌های تابعه و نوسانات اقتصادی کلان است.
  • بومی‌سازی داده‌ها؟

    دنیای اقتصاد: در حالی‌که مجلسی‌ها و دولتی‌ها یکصدا از لزوم و اهمیت حکمرانی فضای مجازی می‌گویند، مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارش اخیر خود مدیریت داده‌ها در فضای مجازی را مورد بررسی قرار داده و شبکه ملی اطلاعات و محلی‌سازی داده‌ها را در تحقق سیاست‌های حوزه فضای مجازی کشور تاثیرگذار دانسته است. همچنین سرمایه‌گذاری در فناوری، درآمد از داده در داخل، سهم گردش داده در داخل، توان تامین سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و توان تولید داخل زیرساخت‌های شبکه از متغیرهای اصلی مدل ارائه‌شده در این گزارش است. این در حالی است که به…
  • استارت اصلاح قیمت خودرو

    دنیای اقتصاد: اصلاح قیمت خودرو همچون اصلاح قیمت بنزین برای سیاستگذار دردسرساز شده است. هرچند سازمان حمایت در دولت سیزدهم قیمت‌های جدید را استخراج کرد، با این حال اصلاحی صورت نگرفت. حالا بعد از فریز ۱۷ماهه، اصلاح قیمت‌ها در دستور کار هیات دولت قرار گرفته است. همزمان بازوی پژوهشی مجلس نیز از سه شیوه تقاضامحور، هزینه‌محور و بازارمحور در قیمت‌گذاری خودرو رونمایی کرد که به نظر می‌رسد تمایل دولت قیمت‌گذاری بر اساس هزینه‌های ثابت، مستقیم و غیرمستقیم تولید و فروش محصول است.
  • گواهی الکترونیکی جعل اسناد را کاهش می‌دهد؟

    دنیای اقتصاد: در حالی که بازار معاملات و نقل‌وانتقالات با معضل اسناد و هویت جعلی دست‌وپنجه نرم می‌کند و به همین دلیل پرونده‌های زیادی در محاکم قضایی شکل می‌گیرد، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی راه‌حل را تصدیق الکترونیکی برای ثبت اسناد رسمی اعلام کرده و در این گزارش استفاده از سیستم احراز هویت، نظیر احراز هویت نقل‌وانتقال‌های بانکی و استفاده از پیامک تایید را به عنوان بهترین راهکار مطرح کرده است. به این ترتیب هنگام انجام هرگونه اقدامی با سند رسمی یک پیامک حاوی شناسه تایید و پیوند (لینک) پیش‌نویس سند به شخص…
  • چرا نظام تنظیم‌گری خودرو شکست خورده است؟

    دنیای اقتصاد: مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی به آسیب‌شناسی ساختار تنظیم‌گری صنعت خودرو پرداخته است.در این گزارش تاکید شده که شرایط کنونی صنعت خودروی کشور که از وضعیت نامطلوبی برخوردار است نتیجه ساختار حکمرانی دولت در این صنعت و همچنین سیاست‌های اتخاذشده از سوی نهادهای متولی است. بنابراین هر اقدامی برای بهبود و تحول در خودرو پیش از هدف‌گذاری مشخص و به تبع آن بازمعماری نظام تنظیم‌گری و تغییر در سیاستگذاری‌ها، موفق نخواهد بود.
  • اعتبار آب منجمد شد

    دنیای اقتصاد: باوجود اینکه در بهار امسال کشور بعد از سه‌سال متوالی از خشکسالی خارج شده و عمده مناطق شرایط ترسالی را با توجه به افزایش بارندگی تجربه کرده‌اند، اما طبق بررسی‌های انجام‌شده در این فصل اعتبارات بخش آب تخصیص نیافته است. عمده این‌ اعتبارات همانند سال‌های‌ گذشته‌ مربوط به‌ برنامه‌هایی‌ مانند آب‌رسانی‌، سدسازی‌، احداث شبکه‌ آبیاری‌ و زهکشی‌، انتقال آب، سامان‌دهی‌ رودخانه‌ها، ساخت‌ تونل‌، ایجاد تاسیسات فاضلاب و مجتمع‌های‌ آب‌رسانی‌ روستایی‌ است‌. توجه به آب و کمبود آن برای حیات اقتصادی کشور اهمیت…
  • سپر ایران مقابل تهدیدهای شیل

    مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی وضعیت فعلی و آینده تولید نفت و گاز از منابع شیل در جهان را با تمرکز بر ایالات‌متحده مورد مطالعه قرار داده است. این گزارش با اشاره به اینکه ایالات‌متحده با اتخاذ سیاست‌هایی چون حمایت از توسعه فناوری‌‌‌های مرتبط و لغو ممنوعیت صادرات نفت خام، راه را برای افزایش سرعت رشد صنعت نفت شیل هموار کرده، نوشته است: درنتیجه با رشد قابل‌توجه تولید از منابع نفتی شیل آمریکا، فرآیند حذف نفت ایران از بازار جهانی نفت تسهیل و در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ (مه ۲۰۱۹) جدی‌‌‌تر شد.
  • خبرنگاران بخوانند/جزئیات تدوین یک طرح ویژه

    ايسنا: رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی گفت که مرکز پژوهش‌ها طرحی برای حمایت از خبرنگاران تهیه کرده و به مجلس و دولت تقدیم می کند.
  • رشد فقر با خشک شدن دریاچه ارومیه

    دنیای‌اقتصاد: رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران با اشاره به فقر در روستاهای اطراف دریاچه ارومیه تصریح کرد: احیای دریاچه به پویش ملی و منطقه‌ای نیاز دارد. بابک نگاهداری با انتقاد از اینکه بودجه‌های مربوط به احیای دریاچه ارومیه به وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی داده می‌شود، گفت: باید درخصوص معیشت کشاورزان منطقه و زدودن غبار فقر از روستاهای اطراف دریاچه ارومیه برنامه‌ریزی اساسی صورت گیرد.
  • زنگ خطر برای خانواده ایرانی

    دنیای‌اقتصاد: بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی به وضعیت تاهل و تجرد و الگوهای همسرگزینی در ایران پرداخت. در گزارش مرکز پژوهش‌‌‌های مجلس به‌‌‌ لحاظ رفتاری تغییرات نرخ ازدواج، نرخ تجرد، سن ازدواج، الگوهای همسرگزینی از قبیل تغییرات الگوی ازدواج مجدد و پراکنش جغرافیایی ازدواج و به‌‌‌لحاظ نگرشی نیز تغییرات نگرش به‌‌‌ ضرورت ازدواج، سن ازدواج، ملاک‌‌‌های انتخاب همسر مناسب و نگرش نسبت به جایگاه خانواده در امر ازدواج جوانان مورد بررسی قرار گرفته است. نسخه کامل این گزارش صرفا جهت اطلاع نمایندگان مجلس بوده و تنها خلاصه‌ای…
  • دماسنج بازار مصرفی

    دنیای اقتصاد: شاخص اعتماد مصرف‌کننده شاخصی است که میزان خوش‌بینی مصرف‌کنندگان نسبت به وضعیت اقتصادی آینده را نشان می‌دهد. این شاخص یک ابزار برای سیاستگذاری محسوب می‌شود. شاخص اعتماد مصرف‌کننده به عنوان یک پیش‌بینی‌کننده برای تغییرات در مصرف خانوار عمل می‌کند و به تصمیم‌گیران کمک می‌کند تا سیاست‌های اقتصادی مناسبی را اتخاذ کنند. عوامل مختلفی مانند شرایط مالی شخصی، تغییرات سیاسی و اطلاعات بر شاخص اعتماد مصرف‌کننده تاثیر می‌گذارند. مرکز پژوهش‌های مجلس تاکنون ۱۱دوره افکار سنجی برای محاسبه این شاخص انجام داده…
  • حمایت هدفمند از فقرا

    دنیای اقتصاد: بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی سازوکارهای شناسایی نیازمندان را تجزیه و تحلیل کرد. این بررسی مروری بر روش‌های جمع‌آوری اطلاعات فقرا، انواع سازوکارهای هدف‌گیری نیازمندان و روش‌های صلاحیت‌سنجی آنها در برنامه‌های حمایتی است. یافته‌های این گزارش حاکی از آن است که برای بهبود کارآیی برنامه‌های حمایتی، هدف‌گیری نیازمندان بسیار حائز اهمیت است. همچنین مرور روش‌های شناسایی نیازمندان نشان می‌دهد که روش شناسایی مناسب به نوع برنامه حمایتی، امکانات و اطلاعات موجود و شرایط فقر در جامعه موردنظر بستگی دارد. به…
  • ماراتن مجوزها در بازار گردشگری

    دنیای اقتصاد -صدیقه نژادقربان: روند طولانی و سختگیرانه دریافت مجوز برای تاسیسات گردشگری، یکی از پرچالش‏‏‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند پیش روی فعالان این عرصه باشد؛ این چالش‌ها ،‌عدم تمایل به‌دریافت مجوز قانونی یا بیرون رفتن از این مسیر را افزایش می‌دهد. گروه مطالعات فرهنگ و آموزش مرکز پژوهش‏‏‌های مجلس در گزارشی به روند «نظارت بر وضعیت صدور مجوز بهره‏‏‌برداری از تاسیسات گردشگری» پرداخته است که در آن دو دسته «چالش‏‏‌های تسریع صدور» و «چالش‏‏‌های موانع صدور» مجوز برای فعالان تاسیسات گردشگری را مورد بررسی قرار داده است. در…
بیشتر