آمارهای ناامیدکننده و انتظارات عملی از چین همچنان تعیین‌کننده‌اند
پکن، مرکز فرماندهی فولاد جهان
دو عامل نوسان فولاد
به گزارش livemint یک وب‌سایت معتبر هندی در حوزه فولاد، پیش‌بینی می‌شود حاشیه سود شرکت‌های فولادی به دو دلیل مهم کاهش یابد؛ نخست تضعیف بیشتر مصرف داخلی و دوم افت رشد اقتصادی جهانی به‌دنبال افزایش تنش‌های تجاری. یک بررسی نشان می‌دهد طی چهار فصل گذشته حاشیه سود بنگاه‌های فولادی متزلزل بوده است به‌طوری‌که از ۶/ ۲۲ درصد در سه ماه اول ۲۰۱۹ به ۲/ ۱۸ درصد در سه ماه دوم سال‌جاری کاهش یافته است و برخی برآوردها نشان می‌دهند در سه ماه سوم نیز کاهش بیشتری را تجربه کرده است. در ارتباط با کاهش رشد اقتصادی در اقتصادهای درحال رشد، livemint می‌نویسد: پیش‌بینی می‌شود اقتصاد هند در فصل اول سال آینده تنها ۵ درصد رشد را تجربه کند که این رقم کمترین میزان رشد در ۶ سال گذشته است. برای چین نیز وضعیت خوبی پیش‌بینی نمی‌شود به‌طوری‌که گفته می‌شود نرخ رشد این کشور در سال آینده به ۶ درصد خواهد رسید که از سال ۱۹۹۳ تاکنون ثبت نشده است. این گزارش می‌افزاید: با توجه به اینکه رشد تقاضای فولاد به رشد تولید ناخالص داخلی وابسته است، رشد مصرف داخلی فولاد در فاصله آوریل-ژوئیه سال ۲۰۲۰ به ۷/ ۵ درصد کاهش می‌یابد، درحالی‌که این نرخ در مدت مشابه امسال و سال گذشته به ترتیب ۵/ ۷ و ۹/ ۷درصد بوده است. به نظر می‌رسد سرعت توسعه در بخش‌های زیرساختی پایین است و در کنار پایین آمدن فروش خودرو در ماه‌های جولای و آگوست ۲۰۱۹ آمارهای اولیه تقاضای فولاد کاهشی خواهد بود.
نگرانی‌های جهانی در اوج
آخرین آمارها نشان می‌دهند شاخص خرید مدیران این صنعت برای ماه سپتامبر ۲/ ۴۴ بوده که آمار بسیار ضعیفی است. به علاوه آمارهای رسمی نشان می‌دهند که رشد مصرف داخلی فولاد از ۴/ ۶ درصد در ژوئن ۲۰۱۹ به ۵/ ۳ درصد در ژوئیه ۲۰۱۹ کاهش یافته است. در این میان قیمت‌های فولاد در ایالات‌متحده، اتحادیه اروپا و آسیا در اکثر مراکز مصرف‌کننده فولاد در حال عقب‌نشینی است.
این موضوع ضعف بیشتر فولادسازان را در دنیا به همراه دارد؛ مگر اینکه آنها قادر به جبران حاشیه سود ضعیف‌تر با حجم فروش بالاتر باشند در غیر این صورت باید منتظر کاهش درآمدهای صنعت فولاد نسبت به اوج‌های سال ۲۰۱۹ باشیم. از طرف دیگر صادرکننده برتر سنگ‌آهن دنیا چشم‌انداز خود را برای تقاضای جهانی فولاد کاهش داده و دلیل این امر را نیز اثرات ناشی از منازعات تجاری اعلام کرده است. دولت استرالیا در گزارشی سه ماهه با استناد به تنش‌های تجاری، احتمال رکود جهانی زودتر از حد انتظار و چشم‌انداز رکود ایالات‌متحده را اعلام کرده که این امر در حوزه فولاد باعث کاهش تولید و مصرف جهانی فولاد نسبت به سال گذشته و پیش‌بینی‌ها شده است. فولادسازان هم پیش‌بینی‌های مشابهی دارند.
آنها معتقدند از یکسو مسائل تجاری و از سوی دیگر رشد شدید قیمت سنگ‌آهن در نیمه اول سال‌جاری باعث کاهش حاشیه سود شده است. به عقیده آنها جنگ تجاری علیه کشوری که نیمی از تولید فولاد دنیا را در اختیار دارد منجر به کاهش رقابت در حوزه فولاد شده و حالا همه چشم‌اندازها مایوس‌کننده به‌نظر می‌رسند.این تنها دلیل نیست و کاتالیزورهای دیگری نیز برای تسریع وضعیت نگران‌کننده فولاد در دنیا وجود دارد که کند شدن رشد ایالات‌متحده، بدهی بالا در چین و وخیم شدن اوضاع اقتصادی در آلمان و سایر کشورهای اروپایی از جمله این کاتالیزورها هستند. البته این نکته را نباید فراموش کنیم که احتمالا بسیاری از کشورها با اقدامات محرک سعی می‌کنند در برابر این موضوعات مقاومت کنند که به‌طور معمول شامل توسعه زیرساخت‌ها و تولید بیشتر فولاد است.
با این حال اکنون شرایط نیز کمی متفاوت شده است به‌عنوان مثال قیمت مواد اولیه مثل سنگ‌آهن افزایش یافته است. البته برخی پیش‌بینی‌های قوی همچون پیش‌بینی مورگان استنلی وجود دارند که قیمت را برای سال‌های آینده کاهشی پیش‌بینی می‌کنند تا جایی که قیمت ۵۷ دلار برای سال ۲۰۲۱ و ۸۰ دلار برای سال ۲۰۲۰ برای سنگ‌آهن ۶۲ درصد جزو پیش‌بینی‌های محتمل در نظر گرفته می‌شوند.یکی از موضوعاتی که در کنار بهبود عرضه سنگ‌آهن عامل مهمی برای کاهش قیمت این محصول محسوب می‌شود استفاده بیشتر از قراضه به جای سنگ‌آهن توسط چین است. براساس گزارش مورگان استنلی واردات سنگ‌آهن چین تا سال ۲۰۲۱ کاهش یافته و کارخانه‌های این کشور از قراضه بیشتری استفاده می‌کنند.
آمارهای ناامیدکننده چینی و آینده فولاد
آمارهای صنعتی منتشر شده در هفته گذشته بر نگرانی‌ها از وضعیت اقتصادی چین در آینده نزدیک افزوده و تولیدکنندگان فولاد بیش از گذشته نگرانند. تولید صنعتی این کشور برای ماه آگوست تنها ۴/ ۴ درصد در مقایسه با سال قبل افزایش یافته است درحالی‌که انتظار می‌رفت طبق نظرسنجی تحلیلگران رویترز لااقل ۲/ ۵ درصد رشد را تجربه کند. در عین حال سرمایه‌گذاری‌های ثابت برای ۸ ماه اول سال‌جاری ۵/ ۵ درصد بوده که این رقم نیز کمتر از رقم ۶/ ۵ درصد متوسط برآورد تحلیلگران است. نرخ رشد خرده‌فروشی این کشور در ماه آگوست نیز ۵/ ۷ درصد بود که از رقم ماه جولای کمتر بود.
از زمان رکود ۲۰۰۸ تاکنون فعالان اقتصادی و بازارها انتظار داشتند که پکن در صورت مواجهه با شواهدی از کندی رشد اقتصادی، محرک‌های لازم را با توجه به ضرورت‌های سیاسی و اجتماعی به کار ببندد تا رشد اقتصادی لااقل ۶ درصد حفظ شود. با این حال لی که چیانگ، نخست‌وزیر چین معتقد است با توجه به وضعیت بین‌المللی پیچیده و اختلافاتی که به‌طور فزاینده ایجاد شده است حفظ رشد اقتصادی مطابق برنامه‌های چین امری مشکل به‌نظر می‌رسد. او معتقد است چین با یک فشار رو به پایین و کندی رشد جهانی از یکسو و حمایت‌های یکجانبه اقتصادی توسط برخی کشورها مانند آمریکا از سوی دیگر، روبه‌رو است.
این اظهارات نگرانی‌ها را در بین تولیدکنندگان فولاد افزایش می‌دهد و می‌تواند در بازارهای جهانی فولاد و سنگ‌آهن تلاطم ایجاد کند، با این حال نباید ناامید بود. واکنش فولاد به انتشار این آمارها را می‌توان به‌عنوان موضوعی مهم مورد بررسی قرار داد.گفته می‌شود رقم ۴/ ۴ درصدی که برای رشد صنعتی در ماه آگوست اعلام شده کمترین رقم از ۲۰۰۲ تاکنون است. اما نکته جالب آن بود که بعد از انتشار این آمارها بازار فولاد با جهش کوتاه‌مدت روبه‌رو شد. حتی بازارهای آتی فولاد شانگهای نیز با رشد قیمت مواجه شدند که دلیل این تناقض بسیار جالب است. کلاید راسل یک تحلیلگر بازارهای چین معتقد است خبر بد در مورد چین مقدمه اخبار خوب است. به عقیده او زمانی که این کشور با موج اخبار و داده‌های منفی روبه‌رو می‌شود، می‌توان امیدوار بود که با سرعت بیشتری به سمت تقویت محرک‌های اقتصادی خود و ابزارهایی که در اختیار دارد برود و دقیقا به همین دلیل انتشار این داده‌ها امیدواری‌ها را افزایش داده است.
به گفته او هرچه داده‌ها ضعیف‌تر باشند، انگیزه پکن برای انجام کاری در جهت رفع مشکلات در قالب تقویت زیرساخت‌ها یا افزایش سرمایه‌گذاری در املاک بیشتر خواهد شد و این تجربه‌ای است که در دو دوره اخیر یعنی رکود صنعتی چین در سال ۲۰۱۶-۲۰۱۵ و به‌طرز چشمگیرتری در دوره پس از بحران مالی ۲۰۰۹-۲۰۰۸ کسب شده است. اما هیچ‌گاه نمی‌توان با قطعیت گفت این موضوع در میان‌مدت ادامه خواهد یافت و تنها در صورتی که شاهد اقدامات عملی در این کشور باشیم می‌توان به تداوم این وضعیت امید داشت.
برخی معتقدند با آغاز تعطیلات روز ملی چین در هفته اول اکتبر احتمالا دولت اعلامیه‌هایی در مورد تلاش‌های جدید برای شارژ رشد اقتصادی کشور منتشر خواهد کرد و برنامه‌های جدیدی اعلام خواهد شد. این پیش‌بینی‌ها حتی باعث آغاز دوری از فعالیت‌ها توسط تولیدکنندگان فولاد در این کشور شده، به‌عنوان مثال داده‌های رسمی نشان می‌دهند در ماه اوت واردات سنگ‌آهن به ۸۵/ ۹۴ میلیون تن رسیده که در ۱۹ ماه گذشته بالاترین میزان بوده است. این نشان می‌دهد هنوز امیدواری‌هایی وجود دارد و حتی برخی برآوردها وجود دارد واردات اکنون از ۱۰۰ میلیون تن نیز گذشته باشد با این حال معلوم نیست این اقدامات در بلند مدت هم ادامه‌دار باشند.
برخی معتقدند این موضوع نمی‌تواند در میان‌مدت ادامه یابد، زیرا برنامه‌های دولت چین برای مبارزه با آلودگی وارد حوزه امنیتی شده و این به معنای پیش‌بینی کاهش تولید فولاد در ماه‌های پیش‌رو است و همین امر واردات برای سنگ‌آهن را کاهش می‌دهد یا همان طور که در بالا اشاره کردیم جایگزینی قراضه با سنگ‌آهن می‌تواند واردات این ماده اولیه را کاهش دهد و تمام این مسائل بر پایداری روند کنونی اثر معکوس بر جای می‌گذارد. کارشناسان معتقدند اگر قرار باشد منتظر رشد قیمت فولاد و سنگ‌آهن باشیم دولت چین باید از ستون‌های اصلی تقاضا یعنی ساخت و ساز مسکونی، پروژه‌های زیربنایی و توسعه صنعت خودرو حمایت کند و این سه موضوع را در کنار توسعه بخش‌های زیرساختی در دستور کار خود قرار دهد. ادمورس، از تحلیلگران بازارهای کالایی جهانی می‌گوید هیچ تلفیقی از هند، برزیل و هر کشور نوظهور دیگری در دنیا قادر نیست جایگزین مناسبی برای چین باشد، بنابراین برنامه‌های حمایتی چین بیش از هر کشور دیگری برای ثبات بازار فولاد اهمیت دارد همان‌طور که جنگ تجاری علیه آن بیش از هر کشور دیگری توانست روی بازارهای دنیا اثر منفی بر جای بگذارد و متاسفانه ترامپ بی‌توجه به این موضوع مهم درحال حرکت دنیا به سمت پرتگاهی خطرناک است.
رشد بازار فولاد با پیش قراولی تیرآهن
دنیای اقتصاد- محمدحسین بابالو: جریان افزایشی در بازار فولاد آغاز شده است. این خبری است که اهالی بازار ماه‌هاست که منتظر آن بودند و اولین شواهد قطعی آن را در اوایل هفته جاری مشاهده کردیم و می‌توان گفت که رشد قیمت روز گذشته، یک روز خوب را بعد از هفته‌ها سکون دلگیر قیمتی فراهم کرد. این جریان افزایشی همان‌گونه که هفته گذشته به آن اشاره کردیم از بورس‌کالا و رشد قیمت‌ها و افزایش تقاضا آغاز شده است و اگر قرار باشد این روند باز هم ادامه یابد، شاید شواهد آن را باید از خود بورس‌کالا تعقیب کرد. رشد قیمت‌های پیشنهادی در آغاز معاملات در کنار رشد تقاضا و افزایش رقابت برای خرید و رشد قیمت‌های پایانی شرایط را برای بهبود بازار از مسیر نوسان قیمت‌ها فراهم کرده است و اگر به هر دلیل موتور محرک سفته‌بازی در بازار فولاد آغاز به‌کار کند، جریان عمومی رشد نرخ با شتاب بیشتری همراه خواهد شد. در گزارش پیشین به بسترهای اصلی رشد نرخ اشاره کردیم که تاکنون محقق شده است ولی رخدادهای این بازار به بررسی بیشتری نیاز دارد. تکانه‌های رشد قیمت فولاد در بازار داخلی به وضوح مشخص است آن‌هم در شرایطی که نوسان بهای تیرآهن شاید بیش از بازارهای دیگر به چشم بیاید. این روند کلی نشانه‌ای از جریان مثبت نرخ در بازار داخلی است و شاید برای کوتاه‌مدت ادامه یابد اگرچه روزهای آینده باز هم به این بازار می‌پردازیم.
روز گذشته بهای شمش فولاد در بورس‌کالا با قیمت 3 هزار و 500 تومان کشف نرخ شد و در سامانه معاملات به ثبت رسید. این سیگنال خود می‌تواند یک داده رسمی برای بازار فولاد باشد تا جایی که امکان افزایش نرخ را به بازار تزریق خواهد کرد. هنوز نمی‌توان در مورد دورنمای بازار اظهارنظر قاطعی داشت، زیرا پتانسیل رشد عرضه‌ها در بورس‌کالا وجود دارد که می‌تواند سرعت‌گیر جدیدی در برابر این بازار مهم ارزیابی شود. در هر حال بازار داخلی هم‌اکنون یک داده قطعی برای افزایش قیمت‌ها پیدا کرده است آن‌هم در شرایطی که اثرگذاری بهای شمش بر سایر بازارهای مصنوعات فولادی چیز عجیبی نیست.
همان‌گونه که عنوان شد موتور محرک بازار فولاد برای سال‌ها معاملات سفته‌بازی و واسطه‌گری بوده است. این فرآیند که غالبا به رشد قیمت‌ها منجر شده نیاز به شرایط خاصی دارد که همیشه محقق نمی‌شود. به‌عنوان مثال روزهای سرد سال نزدیک است و بارندگی در برخی نقاط کشور آغاز شده است. همین داده می‌تواند بخشی از توانمندی‌های سفته‌بازی را محدود کند. از سوی دیگر میزان نقدینگی وارد شده به سفته بازی نیز مهم تلقی می‌شود آن‌هم در شرایطی که بعد از مدت‌ها ثبات نرخ، جذابیت ورود سرمایه خود به خود کاهش می‌یابد. در کنار آن باید برآورد کرد که چه میزان نقدینگی اهالی بازار فولاد هم‌اکنون پتانسیل خودنمایی دارد. به‌عنوان مثال در روزهایی که با رشد قیمت تیرآهن در کنار ثبات بازار روبه‌رو بودیم، شرایط کلی نشان داد که هنوز هم پول سرگردان در بازار فولاد وجود دارد و اگر فضایی برای سرمایه‌گذاری ایجاد شود، می‌توان به ورود سرمایه و روشن‌شدن موتور سفته‌بازی‌ها خوش‌بین بود. موجودی انبارها نیز کم است و جریان غالب در بازار در دست تولیدکنندگان و فروشندگان اصلی است، بنابراین فضا همچون قبل برای ورود سفته‌بازی‌ها و واسطه‌گری فراهم نیست. البته این ادعا را نمی‌توان مطرح کرد که پول از بازار فولاد خارج شده و به سمت بازارهای دیگری همچون بورس و اوراق بهادار وارد شده آن‌هم در شرایطی که به جز بازار بورس و سهام، هیچ بازار دیگری جذابیت چندانی برای جذب سرمایه ندارد.
میزان تقاضای واقعی فولاد برای مصرف در پروژه‌های عمرانی و مسکونی تغییر خاصی نداشته و از مسیر بودجه‌های عمرانی نیز امید بزرگی به تحریک بازار فولاد وجود ندارد. همچنین قیمت دلار آزاد نیز نسبتا ثابت است و بازارهای جهانی هم با افت نرخ همراه هستند اگرچه در مورد استمرار کاهش قیمت‌های جهانی نمی‌توان اظهارنظر قاطعی داشت آن‌هم در شرایطی که بهای سنگ آهن افزایشی است ولی شعله‌های جنگ تجاری چین و آمریکا فروکش نکرده است. تجمیع موارد فوق به این معنی است که موتور محرک سفته‌بازی فضای چندانی برای خودنمایی ندارد ولی اگر شاهد رشد مستمر قیمت‌ها در بازار آزاد باشیم، سرمایه‌های سرگردان بازار بیش از انتظار ما به سمت بازار گرایش پیدا می‌کنند.
ارسال نظر