نظارت شورای شهر بر شهرکسازی در تهران به کجا رسید؟
مطالبه بیپاسخ درباره قرارگاه مسکن
به گزارش «دنیایاقتصاد»، نگرانی درباره تاثیر ساختوسازهای بزرگمقیاس بر میزان جمعیتپذیری شهر تهران، مسالهسازی شهرکسازیهای جدید در نقاط مختلف پایتخت برای ترافیکی که همین حالا هم در وضعیت بحرانی قرار دارد و در حال تسری از بزرگراهها و خیابانهای اصلی به کوچهها و معابر فرعی است و نیز تغییر کاربری اراضی بزرگمقیاس شهر به «مسکونی» در حالی که این زمینها ذخایر آینده شهر است که باید با اولویت تامین کسری سرانهها و نیازهای بنیادی شهروندان مورد استفاده قرار گیرد، بخشی از مسائلی است که کارشناسان و شهروندان را نسبت به کموکیف فعالیت قرارگاه مسکن در شهرداری تهران حساس کرده و خواستار پاسخ به ابهامات در این رابطه هستند. طی ماههای اخیر اطلاعرسانی درباره برنامه مدیریت شهری در بخش مسکن اگرچه به صورت مکرر، اما به صورت «قطرهچکانی» صورت گرفت و بسیاری از ابعاد مسکنسازی ۱۸۰هزار واحدی هنوز برای شهروندان روشن نشده است.
یکی از ابهامات درباره این پروژهها نحوه پاسخگویی به تقاضای ترافیکی است که به دنبال افزایش جمعیتپذیری در مناطقی از شهر شکل میگیرد. در حال حاضر بدون اینکه هیچیک از شهرکسازیهای جدید در مناطق مختلف از شمال تا جنوب تهران به نتیجه رسیده باشد، بخش عمده از ۲۰میلیون سفر رزوانه شهروندان تهرانی با خودروی سواری انجام میشود و سهم مترو و اتوبوسرانی به عنوان شقوق اصلی حملونقل عمومی در پایتخت با نگاه خوشبینانه و با اغماض حول و حوش ۱۵درصد است و این یعنی روزانه قریب به ۱۷میلیون سفر با استفاده از خودروی شخصی، آژانسهای اینترنتی و تاکسیها انجام میشود. کمبود ناوگان برای پاسخگویی به نیاز ترافیکی شهروندان همین حالا سبب شده خودروسواری به قفل شدن معابر در ساعات اوج ترافیک منجر شود و اتلاف زمان شهروندان در ازدحام ترافیکی به حدی رسیده که شهروندان در نظرسنجیهای معتبر آن را به عنوان مساله اول خود عنوان کردهاند.
با وجود مصوبه دو سال قبل شورای شهر درباره پروژههایی که در مقیاس بزرگ سفرسازی میکنند و الزام شهرداری به اینکه صدور پروانه ساختمانی این قبیل پروژهها منوط به انجام مطالعه عارضهسنجی ترافیکی و تعیین پاسخ دقیق به تقاضای سفر جدید ایجاد شده در این ساختوسازها باشد، اما نه تنها هنوز هیچ جزئیاتی از انجام چنین مطالعاتی انتشار عمومی پیدا نکرده، بلکه حتی اعضای شورای شهر تهران نیز چنین مطالعاتی را ملاحظه نکردهاند.
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در پاسخ به «دنیایاقتصاد» درباره اینکه آیا عارضهسنجی ترافیکی درباره شهرکسازیهای مسکونی صورت گرفته است؟ گفت: حدود دو هفته گذشته جلسهای با موضوع مطالبه همین قبیل مطالعات و پیوستها برگزار شد و متولی پیگیری پروژههای قرارگاه مسکن که رئیس سازمان نوسازی شهر تهران است، در این جلسه جزئیاتی از کم و کیف این پروژهها را ارائه کرد؛ اما یکی از موضوعات اصلی جلسه همین بود که این مطالعات انجام شود و شورای شهر نیز در جریان جزئیات آن قرار گیرد.
جعفر بندیشربیانی، دیگر عضو این کمیسیون نیز از ایفای نقش نظارتی شورای شهر بر پروژههای قرارگاه مسکن خبر داد و گفت: شهرداری مدعی است که درباره تقاضای ترافیکی در این پروژهها از ابتدا چارهاندیشی کرده و شهرکسازیها را با اصول «شهرسازی حملونقل محور (TOD)» پیش میبرد. با این حال شورای شهر از باب نقش نظارتی خود بر پروژههای قرارگاه مسکن ورود خواهد کرد.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که در مصوبه شورای شهر، کمیتهای متشکل از نمایندگان معاونتهای شهرسازی و ترافیک شهرداری، سازمان نظام مهندسی، معاونان شهرسازی و ترافیک مناطق و نیز یک متخصص ذیصلاح با معرفی جامعه مهندسان مشاور پیشبینی شده تا عارضهسنجی ساختوسازهای سفرساز را انجام دهد؛ اما چنین کمیتهای هنوز تشکیل نشده و پیگیریهای شورای شهر برای نظارت بر اجرای مصوبات این نهاد به نتیجهای نرسیده است.
نکته تاملبرانگیز این است که طبق مصوبات موجود، صدور پروانه برای پروژههای قرارگاه مسکن باید منوط به عارضهسنجی ترافیکی باشد، اما کلنگزنیهای پیدر پی بدون اینکه حتی کمیته مربوطه تشکیل شود انجام میشود. با این وصف ساختوسازهای جدید عملا یا بدون پروانه کلید میخورد یا اینکه صدور پروانه برای آنها بدون اینکه فرآیند لازم که مقررات مصوب تعریف کرده، انجام میشود. هر کدام از این دو فرضیه صحت داشته باشد، در عمل نتیجه چندان فرقی نمیکند و سرنوشت خوشایندی در انتظار این پروژهها نیست. در این بین به نظر میرسد پارلمان شهری نیز نتوانسته نقش نظارتی خود را آنگونه که باید ایفا کند، کما اینکه پس از انجام کلنگزنیهای متعدد، هنوز پیوست عارضهسنجی ترافیکی در این پروژهها را دریافت نکرده است.