داستانی افسانه‌ای در دنیای استارت‌آپ‌ها
آری صحبت از شرکت ونمو است که در سال ۲۰۰۹ تاسیس شد و جزو اولین شرکت‌های پیشرو در زمینه تکنولوژی‌های مالی ( fin-tech ) که در حال حاضر از شکوفاترین حوزه‌های فناوری و کسب‌و‌کار در دنیا به شمار می‌آید. این شرکت در مدت کوتاهی نردبان ترقی را طی کرد و آنقدر برای شرکت‌های بزرگ تر جذابیت پیدا کرد که ازسوی شرکت «برین تری» و سپس به وسیله شرکت مشهور «پی پال» خریداری شد. اما شرکت ونمو چه کرد و چه نوآوری‌هایی را ایجاد کرد که این طور بین میلیون‌ها نفر در دنیا طرفدار پیدا کرد و شرکتی مانند پی پال را وسوسه کرد تا میلیون‌ها دلار برای خریداری آن بپردازد. جالب است بدانید که بنیان‌گذاران ونمو یعنی اندرو کورتینا و اکرام ماگدون اسماعیل در ابتدای کار این شرکت در سال۲۰۰۹ آن را به‌عنوان یک شرکت تکنولوژی موسیقی به ثبت رساندند که به کاربرانش این امکان را می‌داد تا متن‌هایی را برای گروه‌های موسیقی مورد علاقه شان بفرستند و در مقابل آهنگ‌های درخواستی خود را به‌صورت ایمیل از آنها دریافت کنند و در این میان کارمزد ناچیزی هم به واسطه این ارتباط یعنی ونمو پرداخت می‌کردند. اما پس از مدت کوتاهی پس از آن و در پی اتفاقی که برای آنها در نیویورک افتاد این دو جوان مبتکر و خلاق تصمیم گرفتند تا تغییر رویه دهند و به‌طور مستقیم وارد حوزه فاینانس کسب و کار مالی شوند. جریان از این قرار بود یک روز که ماگدون برای گذراندن آخر هفته خود به نیویورک رفته بود فراموش کرد کیف پولش را همراه خود ببرد و وقتی از دیگران درخواست ارسال پول کرد به موانع زیادی برخورد کرد و همین مشکلات جرقه‌ای در ذهن او زد که او و دوستش را به سمت تغییر رویه و ورود به بازار پرداخت‌ها و نقل و انتقال پول راهنمایی کرد. آنها پس از مدت کوتاهی یک اپلیکیشن جدید طراحی کردند که به کاربران این امکان را می‌داد تا به جای دوستانشان که به هر دلیلی قادر به پرداخت صورت حساب‌های خود به‌صورت نقدی یا با استفاده از کارت‌های اعتباری خود نبودند، مثلا صورت حساب غذایی را که آنها در رستوران خورده بودند یا کرایه تاکسی شان را پرداخت کنند.
با این همه آنها در ابتدای معرفی این اپلیکیشن جالب و کاربردی با مشکلات و موانع متعددی روبه‌رو بودند که توانستند همه آنها را از سر راه بردارند. یکی از مهم‌ترین این موانع تردید‌هایی بود که اغلب کاربران در مورد معتبر بودن و قابل اعتماد بودن پرداخت‌های فرد به فرد یا p۲p در ذهن داشتند. اما بنیان‌گذاران شرکت ونمو با کمک تنی چند از جوانان مبتکر دیگری که با آنها همکاری می‌کردند خیلی زود توانستند با اضافه کردن امکان ردیابی مسیر خرج شدن پولی که به دوست یا خویشاوندشان قرض داده بودند به این اطمینان برسند که قرض‌شان در جای درستی خرج شده است.
یکی از رموز موفقیت‌های چشمگیر این شرکت در فراگیر بودن فرهنگ خلاقیت و نوآوری در تمام تار و پود آن و آزادی بی‌حد و حصر کارکنان برای انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های نوآورانه نهفته است. نماد اصلی حاکم بودن فرهنگ نوآوری در ونمو برگزاری هفته «چالش» در هر فصل است که طی آن تمام کارکنان شرکت این امکان را پیدا می‌کنند تا ایده‌های خلاقانه و نوآورانه خود را با دیگران در میان بگذارند و در صورت پذیرفته شدن ایده شان پاداش‌های ارزشمندی را نصیب خود کنند. از سوی دیگر در شرکت ونمو خبری از سلسله مراتب خشک و رسمی تصمیم‌گیری و اجرا نیست و هر کدام از تیم‌های داخل شرکت می‌توانند با پشت سر گذاشتن مراحل ساده پیشنهاد و تصویب طرح‌های پیشنهادی خود، خیلی زود سراغ اجرای پروژه‌هایی بروند که دوست دارند روی آنها کار کنند و آنها را فوق‌العاده می‌دانند.
مت همیلتون، مدیر ارشد محصولات در شرکت ونمو نیز در‌مورد علل اصلی موفقیت و پیشگام بودن این شرکت در بخش تکنولوژی‌های مالی و پرداخت‌های فرد‌به‌فرد می‌گوید: «در شرکت ونمو روحیه نوآوری طلبی در تمام ارکان موج می‌زند و نیازی نیست که ایده‌های ناب و خلاقانه مدت زیادی در مسیر تبدیل شدن به محصول نهایی معطل بمانند.» مصداقی که او برای اثبات این مدعا بیان می‌کند یکی از محصولات پرطرفدار شرکت یعنی emoji یا سرویس خود تکمیلی است که ایده اولیه آن در جریان یکی از هفته‌های چالش مطرح شد و فقط طی چند هفته به یکی از اپلیکیشن‌های جذاب ونمو تبدیل شد. از سویی دیگر چرخه حیات محصولات در شرکت نوآوری چون ونمو به‌طور واقعی کوتاه است و هر محصولی که به عقیده اکثر کارکنان و البته مشتریان و کاربران شرکت عمر مفیدش را از دست داده و دیگر آن جذابیت سابق را ندارد، به سرعت از سبد محصولات و خدمات ونمو حذف می‌شود. نمونه بارز این امر را می‌توان در حذف اپلیکیشن Trust مشاهده کرد که جزو اولین اپلیکیشن‌هایی بود که شرکت ونمو در ابتدای فعالیتش به جهانیان معرفی کرد و توجه چشمگیر کاربران را به خود جلب کرد اما خیلی زود و با ورود اپلیکیشن‌های جدید به پیشنهاد کارمندان شرکت حذف شد و جای خود را به اپلیکیشن‌های پیشرفته تری داد که در جریان برگزاری هفته‌های چالش شرکت مطرح شده بودند.
در سال‌های کوتاهی که از عمر شرکت ونمو می‌گذرد این استارت‌آپ موفق ثابت کرد که مدلی را به کار بسته که می‌تواند مورد پذیرش و الگو برداری سایر شرکت‌های نوپا و دانش‌بنیان شود و بسیاری از ناممکن‌ها را امکان پذیر سازد. بنا به ادعای مدیران ونمو، نوآوری و ابتکار پیوسته از همان آغاز جزو «دی‌ان‌ای شرکت» بوده و هست و همین ویژگی ارزشمند است که موجب شده تا این شرکت بتواند خیلی زود نردبان ترقی و پیشرفت را طی کند و جایگاه مناسبی را در دنیای پرتکاپوی امروز که در آن توقف مساوی با افتادن و سقوط است، برای این شرکت فراهم آورد.
alavitarjomeh@gmail.com
