تحول در صنعت عطرسازی
کشف بوهای جدید باهوش مصنوعی
مولکولهایی که از این عطرها به بینی وارد میشوند، شبیه بوهایی که قبلا حس کردهایم نیستند. کلا قبل از اینکه کسی این بوها را تجربه کرده باشد، یک مدل کامپیوتری نوع بوی آنها را پیشبینی میکند. ویلشکو از وقتی نوجوان بوده، علاقه خاصی به بوها داشت و در چند سال گذشته، نرمافزاری در واحد تحقیقات گوگل توسعه داد که بوی مولکولها را تنها بر اساس ساختار آنها پیشبینی میکند. ویالهایی که او درست کرده، مبنای استارتآپ جدیدش به نام «اوزمو» (Osmo) هستند که وابسته به مرکز تحقیقات گوگل واقع در ماساچوست است. اوزمو با تامین سرمایه اولیه ۶۰ میلیون دلار، میخواهد نسل بعدی مولکولهای معطر برای تولید عطر، شامپو، لوسیون، شمع و دیگر محصولات روزمره را ایجاد کند.
صنعت جهانی ۳۰ میلیارد دلاری عطر، بهشدت وابسته به مواد اولیهای است که تامین آنها هر روز سختتر و جنجالیتر میشود. عرضه گلهایی که در عطرسازی زیاد از آنها استفاده میشود، به دلیل شرایط سخت آب و هوایی ناشی از تغییرات اقلیمی، در حال کاهش است. گونههایی مانند درخت صندل به دلیل برداشت زیاد از حد، در خطر انقراض قرار دارند. موادی مثل زعفران یا گیاه خس خس هم در معرض اختلالات زنجیره تامین به دلیل بینظمیهای ژئوپلیتیک قرار دارند. برخی برندها هنوز از مشک و دیگر عطرهای طبیعی که از حیوانات گرفته میشود استفاده میکنند که این هم با مسائل اخلاقی مواجه است، چون این حیوانات باید اسیر یا کشته شوند.
شیمیدانان در شرکتهای عطرسازی، به روشهایی برای جایگزین کردن مواد معطر طبیعی دست یافتهاند، اما این همچنان یک فرآیند کاملا دستی است و خیلی از بوها جایگزین مصنوعی دقیقی ندارند. ویلشکو به عنوان همبنیانگذار و مدیرعامل اوزمو میگوید: «ما باید خودمان جایگزینها را بسازیم. در غیراینصورت، مجبوریم همچنان به از بین بردن گیاهان و حیوانات در اکوسیستم ادامه دهیم. برای درست کردن مواد امن و پایدار که به طبیعت آسیب نزنند، فرصت بزرگی وجود دارد.»
شرکت اوزمو میخواهد در آینده نزدیک، مولکولهایی برای عطرسازی طراحی کند که قوی، ضد آلرژی و تجزیهپذیر باشند. و در بلندمدت، آنها میخواهند حس بویایی را به کامپیوترها منتقل کنند تا بو کردن را «دیجیتالی کنند» - اگرچه این مفهوم با چالشهای فنی دشواری روبهرو است. توانایی تشخیص بو - مثل بوی نان در حال پخت، بوی چمن بعد از باران، دود سیگار یا لباس مادربزرگتان - با ورود مولکولها به هوا شروع میشود. این مولکولها وارد بینی میشوند و از طریق اعصاب بویایی، اطلاعات را به مغز میفرستند. بینی انسان حدود ۴۰۰ نوع گیرنده بو دارد و این پیچیدگی، دستهبندی بوها را از دیگر تجربیات ادراکی ما، سختتر میکند. بنابراین، تیم ویلشکو در گوگل در حال کار روی درست کردن یک «نقشه رایحه» هستند که بوها را دستهبندی میکند تا مولکولهایی که بوی یکسان دارند در یک دسته قرار بگیرند. اما آنها به جای اینکه برای این تمایزسازی به بینی انسان متکی باشند، از هوش مصنوعی استفاده میکنند.