بحران تامین مالی
تامین مالی استارت‌آپ‌ها یعنی چه؟
برای آنکه بدانیم خروج ترامپ از برجام چه تاثیراتی بر تامین مالی استارت‌آپ‌ها دارد، در ابتدا باید درباره خود تامین مالی استارت‌آپ‌ها و روش‌های آن ذهنیت روشنی داشته باشیم. منظور از تامین مالی استارت‌آپ‌ها، تامین هزینه‌های لازم برای فعالیت استارت‌آپ است. به‌طور کلی استارت‌آپ‌ها در دو حالت نیاز به منابع مالی پیدا می‌کنند؛ حالت اول در آغاز فعالیتشان است که در این زمان نیاز به تامین سرمایه اولیه دارند و حالت دوم نیز مربوط به زمانی است که یک استارت‌آپ تصمیم به توسعه فعالیت‌های خود می‌گیرد که در این حالت اصطلاحا گفته می‌شود استارت‌آپ به افزایش سرمایه یا تزریق سرمایه نیاز دارد. در ادامه درباره روش‌های تامین مالی توضیحاتی را خواهیم داد.
چه روش‌هایی برای تامین مالی استارت‌آپ‌ها وجود دارد؟
برای تامین مالی استارت‌آپ‌ها روش‌های متعددی وجود دارد؛ اما به‌طور کلی می‌توان به چند راه اصلی اشاره کرد؛ راه اول جذب سرمایه‌های بیرونی است که می‌تواند از طریق افراد نزدیک یا افرادی که حاضر به شراکت با استارت‌آپ هستند، انجام شود. در این حالت افراد به میزانی که در استارت‌آپ سرمایه‌گذاری می‌کنند، در سود آن شریک خواهند بود و میزان سود اختصاصی آنها از طریق فرمول‌هایی محاسبه و در قالب توافق‌های پیشینی مشخص خواهد شد. راه دوم کاهش هزینه‌های جاری استارت‌آپ و توقف فعالیت‌های غیرضروری است؛ اگر استارت‌آپ‌ها به هر دلیلی در جذب سرمایه‌های بیرونی ناتوان باشند، به کاهش هزینه‌های جاری خود فکر کرده و فعالیت‌های غیرضروری خود را حداقل برای مدتی تعطیل می‌کنند تا بتوانند از طریق تمرکز منابع مالی بر فعالیت‌های اصلی به حیات خود ادامه دهند. روش سوم نیز تامین سرمایه از طریق فرشتگان کسب و کار است. فرشتگان کسب و کار همان طور که از نامشان هم پیدا است، حامیانی هستند که در مراحل اولیه راه‌اندازی استارت‌آپ حاضر می‌شوند در اجرایی کردن یک ایده سرمایه‌گذاری کنند و در ازای این کار در بخشی از سهام استارت‌آپ شریک شوند. راه چهارم نیز شتاب‌دهنده‌ها هستند که با طی مراحل معین و در اختیار قرار دادن امکانات مالی و حمایت‌های معنوی از استارت‌آپ‌ها در مراحل مختلف فعالیتشان حمایت می‌کنند. همان طور که اشاره شد این روش‌ها، روش‌های اصلی هستند و روش‌های دیگری نیز وجود دارند که توضیح آنها در این مقاله نمی‌گنجد. با توجه به این روش‌ها باید دید که چگونه تحریم‌ها می‌توانند در تامین مالی استارت‌آپ‌ها اثرگذار باشند.
آیا تحریم‌ها می‌توانند در تامین مالی استارت‌آپ‌ها تاثیرگذار باشند؟
پاسخ این سوال هم مثبت و هم منفی است. با توجه به روش‌های مختلف تامین مالی استارت‌آپ‌ها باید گفت که تحریم‌ها به‌طور مستقیم نمی‌توانند بر تامین مالی استارت‌آپ‌ها اثری داشته باشند؛ زیرا بسیاری از استارت‌آپ‌های ایران از طریق سرمایه‌گذاران داخلی تغذیه مالی می‌شوند و کمتر استارت‌آپی وجود دارد که به‌صورت مستقیم از سوی سرمایه‌گذاران خارجی، آن هم از آن دسته شرکت‌هایی که بخشنامه اعمال تحریم‌ها به آنها صادر می‌شود، حمایت شوند. با این حال دو عامل اصلی می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم بر تامین مالی استارت‌آپ‌ها اثر بگذارد؛ عامل اول القائات در فضای رسانه‌ای است که نقش پررنگی را در این مساله ایفا می‌کند. اقتصاد یکی از حوزه‌هایی است که به شدت تحت تاثیر نوسانات سیاسی و رسانه‌ای قرار دارد و از آنجا که مردم بازاری و سرمایه‌داران بدنه اصلی این حوزه را تشکیل می‌دهند، به محض اینکه حتی شایعه‌ای درباره تحریم‌ها به گوششان بخورد در فعالیت‌های خود تصمیمات جدیدی را اعمال می‌کنند و مسیر برنامه‌ریزی‌های خود را عوض می‌کنند. این مساله بر سرمایه‌گذاران بسیار تاثیر دارد؛ زیرا آنها ترجیح می‌دهند در شرایط بی‌ثباتی سیاسی و اقتصادی اقدام به سرمایه‌گذاری نکنند و حداقل تا آرام شدن نسبی اوضاع دست نگه می‌دارند. عامل دوم نیز تاثیر تحریم‌ها بر دلار و تاثیر نرخ دلار بر قیمت‌های بازار است؛ این عامل روی استارت‌آپ‌هایی می‌تواند تاثیرگذار باشد که با عرضه محصولات و کالاها سر و کار دارند؛ به عبارت دیگر استارت‌آپ‌های خدماتی و آموزشی کمتر تحت تاثیر نوسانات نرخ دلار قرار می‌گیرند، زیرا فعالیت‌هایشان با محوریت کالا انجام نمی‌شود؛ اما استارت‌آپ‌هایی که به عرضه محصول می‌پردازند، ممکن است با توجه به افزایش نرخ دلار در تامین محصولات جدید انبار خود با مشکلاتی مواجه شوند. این مساله به ویژه برای دسته‌ای که در گروه محصولات وارداتی قرار دارند، پررنگ‌تر است؛ بنابراین به نظر می‌رسد این دو عامل از مهم‌ترین عواملی هستند که بر فعالیت‌های استارت‌آپ‌ها در شرایط تحریم اثرگذار هستند.
استارت‌آپ‌های خدماتی و آموزشی کمتر تحت تاثیر نوسانات نرخ دلار قرار می‌گیرند، زیرا فعالیت‌هایشان با محوریت کالا انجام نمی‌شود؛ اما استارت‌آپ‌هایی که به عرضه محصول می‌پردازند، ممکن است با توجه به افزایش نرخ دلار در تامین محصولات جدید انبار خود با مشکلاتی مواجه شوند.
آیا خروج آمریکا از برجام به معنای بازگشت تحریم‌ها است؟
نکته‌ای که باید به آن توجه کرد آن است که خروج آمریکا از برجام لزوما به معنای بازگشت تحریم‌ها نیست؛ زیرا توافق برجام یک توافق دوجانبه بین ایران و آمریکا نیست و به غیر از آمریکا چین، فرانسه، روسیه، انگلیس و آلمان نیز جزو کشورهایی هستند که با ایران درباره مفاد برجام توافق کرده‌اند؛ بنابراین خروج آمریکا از برجام به خودی خود به معنای ابطال برجام نیست، بلکه سایر کشورها به ویژه کشورهای اتحادیه اروپا موظف هستند همچنان به مفاد برجام پایبند باشند. البته این مساله با توجه به اعمال نفوذ آمریکا بر کشورهای اروپایی چندان هم ساده نیست و نمی‌توان آینده را به خوبی پیش‌بینی کرد؛ اما باید گفت که به هر حال نفس خروج ترامپ مطلوب نیست و شرایط اقتصادی آینده احتمالا نسبت به قبل ثبات کمتری خواهد داشت. با وجود این باید تا ماه‌های آینده صبر کرد و دید که اتحادیه اروپا در عمل چه واکنشی را در قبال این تصمیم آمریکا اتخاذ خواهد کرد.
ارسال نظر