دولت دوازدهم تا یکی دو ماه آینده فعالیت رسمی خود را آغاز خواهد کرد. فعالان اقتصادی معتقدند دولت باید به سرعت برای تغییر شرایط فضای اقتصادی کشور وارد عمل شده و برنامههای عملیاتی ارائه دهد. از نظر بسیاری از فعالان اقتصادی کشور برای تداوم رشد و توسعه در زمینههای مختلف نیازمند حمایت دولت از بخش خصوصی هستیم. اعضای اتاقهای بازرگانی استانهای کشور با تلاش شبانهروزی در پی تحقیق اقتصاد مقاومتی و تولید داخلی هستند اما عوامل بسیاری برای دلسردی این فعالان وجود دارد که عبور از آنها نیازمند حمایت دولت است.
سید جواد زمانی/ معاون استانهای اتاق ایران
در روزهای آخر دولت یازدهم بحث انتزاع تعدادی از وزارتخانهها در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است. این در حالی است که پیش از این، ادغام این وزارتخانهها در راستای کوچک کردن و چابکسازی دولت صورت پذیرفته و حدود شش سال از این امر سپری شده، حال مجدد انتزاع این وزارتخانهها بدون کار کارشناسی قابل ارائه و اخذ نظرات بخش خصوصی، در دستورکار قرار گرفته، اقدامی که از سال ۱۳۹۴ با تهیه طرحی در مجلس شورای اسلامی آغاز شد. اما همانطور که در سال۱۳۹۰ شتابزده این ادغام صورت پذیرفت، حال نیز بدون اخذنظر کارشناسان و بررسی دستاوردهای این چندساله و نقاط ضعف و قدرت و جنبه های مثبت و منفی ادغام وزارتخانهها، مجددا لایحه انتزاع به مجلس محترم شورای اسلامی ارائه شده است.
استان خراسان در گذشته وسعت زیادی داشته است. از لحاظ تقسیم اعتبارات استانی با مستقل شدن استانها، به خراسان شمالی، خراسان جنوبی و خراسان رضوی هر کدام از این استانها در سطح کشور استانهای مستقلی هستند. درست است که بجنورد در دسته استانهای کمتر توسعه یافته است، اما در واقع استانی رو به ترقی است. رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بجنورد و مدیر تشکلهای صادراتی استان خراسان شمالی با بیان این مطلب معتقد است: در حال حاضر بیشتر فعالان حوزه بازرگانی با مشکل بهره و وثیقههای سنگین بانکی روبهرو هستند نرخ ۱۸ درصدی بانکها یکی از مهمترین نقاط ضعف محسوب میشود که با جریمههای موجود، رقم آن بالاتر هم میرود و فعالان از این مطلب بسیار گلایهمند هستند، چرا که در این شرایط بد رکود مجبورند بهرههای سنگین را نیز به دوش بکشند.
استان سمنان بهرغم توانمندیهای مناسب متاسفانه براساس فصل نامه آماری منتشره از سوی مرکز آمار استان، سهم ۹۱/ ۰ درصدی در تولید ناخالص داخلی کشور را دارد و جالب توجه اینکه با عنایت به وجود ۴۲ نوع ماده معدنی و رتبههای اول کشوری در تولید گچ، نمک،سلستین و زئولیت، رتبه دوم کشور در تولید سولفات سدیم و رتبه سوم در تولید ذغال سنگ و کرومیت، ولی متاسفانه سهم معدن در تولید ناخالص داخلی استان بر اساس آمارهای منتشره حدود ۱/ ۰ درصد است که لزوم توجه به تقویت این امر مورد تاکید است. در این خصوص علی اصغر جمعهای رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سمنان معتقد است: هدفگذاریهای دولت باید آگاهانه و واقعبینانه باشد.
بانکها میتوانند با حرکت به سمت نرخهای تعادلی سود، جهت گیری فعالیتهای اقتصادی کشور را ساماندهی مجدد کنند. فعالان اقتصادی میدانند که تولید زمانبر است و بازدهی آن در بلند مدت حاصل میشود. بانکها سرمایههای کوتاه مدت جامعه را جمع آوری کرده و به سرمایههای میان مدت و بلند مدت تبدیل میکنند و در اختیار فعالان اقتصادی که به امر تولید میپردازند قرار میدهند. لازمه این امر این است که سودهای بانکی با بازدهی واقعی فعالیتهای اصلی و اصیل تناسب داشته باشد. در این خصوص محمود نجفی سهی نایب رییس اتاق بازرگانی سمنان و عضو هیات مدیره انجمن تخصصی همگن سازندگان قطعات خودرو معتقد است:برخی بانکها مشتری را محرم اسرار خود نمیدانند.
حساسیت و اهمیت صادرات کالا و خدمات برای کشورها موجب شده است تا ابزارها و عوامل موثر در آن را شناسایی و برای توسعه صادرات تلاش کنند. در این میان خدمات گمرکی از عوامل موثر در توسعه صادرات کالا و خدمات است و بنابراین داشتن یک گمرک سالم میتواند در بهبود وضعیت صادرات بسیار موثر قلمداد شود. در این خصوص سعید ترکمان دهنوی، رییس اتحادیه صادرکنندگان استان سمنان با بیان اینکه از گمرک استان سمنان به طور مستقیم به ۳۴ کشور جهان کالا ارسال میشود، تاکید دارد: به دلیل سلامت اداری کمترین قاچاق در استان سمنان به چشم میخورد.
سمنان، استانی وسیع با مزیتهای فراوان برای فعالیتهای اقتصادی و صنعتی است که دارای فرهنگی غنی با اقلیم متفاوت است. اما این پتانسیلها نتوانسته بهره مالی برای جوامع محلی به همراه داشته باشد. از آنجا که میزان پیشرفت و توسعه هر منطقه در سایه امنیت و ثبات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی حاصل میشود، از این رو شناخت تهدیدات و آسیبپذیریهای این استان بهویژه مناطق کویری، بیابانی و نیمه بیابانی و بررسی روند ابعاد مختلف آن میتواند در بهبود اقتصاد و معیشت مردم تاثیرگذار باشد. در این خصوص مهدی حداد رییس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سمنان معتقد است: در سالهای اخیر برای حفاظت از کویر اقدام ویژه و خاصی صورت نگرفته است.
کشورهای هم جوار در حال حاضر بهرههای تک رقمیبسیار پایین به وام با تولید میپردازند اما در کشور ما بهره ۱۸ درصدی، هیچ جایی برای رشد و رقابت پابرجا بودن برای واحدها، و تولید صنایع جدید نمیگذارد. در تمام جهان بیشترین بهره برای تولید صنعتی ۳ درصد است و در کشور ما ۱۸ درصد ! آیا در چنین شرایطی جای رقابت باقی میماند ؟ مسلما خیر. ما با چنگ و دندان بی وقفه برای خدمت به مملکت کار میکنیم. باشد که بیکاری از جامعه رخت بربندد و صنعت قدرت گیرد تا کشورمان قوای آن را داشته باشد که در برابر ابرقدرتها ایستادگی کند.
در حال حاضر فعالان حوزه بازرگانی با مشکلات عدیدهای در عرصه داخلی و خارجی روبهرو هستند؛ در این خصوص یک عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی بجنورد معتقد است: مشوقهای صادراتی که از سال ۸۹ از سوی دولت قطع شد معضلی برای بخش تولید نیز به شمار میرود. زیرا بخش تولید و صادرات به هم وابسته اند ، اگر تولیدکننده ای نباشد صادرات ممکن نخواهد بود و اگر صادرکننده نباشد، تولید بیاثر است. مشروح گفتوگو با حسنعلی مرادیان را میخوانید:
فعالان حوزه بازرگانی استان خراسان شمالی برای حضور در عرصه تجارت داخلی و خارجی با چه موانعی مواجه هستند؟
موانع بسیاری بر سر راه تجارت خارجی وجود دارد .
صنعت غذا تاثیر خاصی در اقتصاد استان خراسان شمالی ندارد مگر آنکه سرمایه گذاران خارج از استان در این جا سرمایه گذاری کرده تا در آینده این صنعت شکوفا شود و ارزش افزوده آن بتواند موجب رشد اقتصاد استان و طبیعتا کشور شود. به طور قطع همینطور خواهد شد، اما تنها مشروط بر آن که سرمایه گذاران خارج از استان تمایل به سرمایهگذاری در این صنعت و این استان داشته باشند. مشروح گفتوگو با سید علی شریعت، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی بجنورد را میخوانید:
چه تعداد بنگاه اقتصادی در بخش صنایع غذایی استان فعال هستند؟ سهم صنعت غذایی را در اقتصاد این استان چگونه ارزیابی میکنید؟
میتوان گفت تقریبا چیزی حدود ۲۰ درصد فعال و ۸۰ درصد غیرفعال هستند .
گردشگری، امروزه صنعتی بسیار مهم در تمام جهان است و نقش پر رنگی در شکوفایی اقتصادی کشورها ایفا میکند. از زمان ورود یک گردشگر، او برای تامین غذا و اقامت، رفت و آمد، تفریح و گشت و گذار، خرید سوغاتی و کالا و دیدن جاذبهها باید هزینه کند که این هزینهها با آوردن ارز به کشور میزبان، به رونق اقتصادی آن کمک میکند. هر چه تعداد گردشگران بیشتری به کشوری وارد شوند، مشاغل بیشتری ایجاد میشود و این موضوع برای کشورهایی که جمعیت جوانی دارند، بسیار مهم است. در این خصوص سهراب حکیمزاده، رییس کمیسیون گردشگری استان سمنان معتقد است: سهم استان سمنان از درآمد گردشگری کشور اعم از درآمدهای داخلی و خارجی بسیار ناچیز است که حتی به صفر نیز میرسد.
استان سمنان دارای ویژگی های متمایزی در بخش معدن است که این استان را حتی در سطح جهانی بسیار متمایز می کند. بر اساس آمار منتشر شده استان سمنان به لحاظ ذخایر سلستین ، نمک، گچ بینظیر است و در صورت بهره برداری مناسب می تواند ارزش افزوده بسیار بالایی را به همراه داشته باشد. هر چند برای بهره گیری کامل از این معادن باید سرمایه گذاری های مناسبی صورت گیرد که با عدم همکاری از سوی بانک ها هنوز این اتفاق رخ نداده است. در این خصوص حمید علوی رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی سمنان معتقد است: امروز کشور یا باید بانکها را انتخاب کند، یا تولید صنعت و اشتغال را! این دو با هم در یک ظرف نمیگنجند.
ایجاد مراکز خدمات از دیرباز در کشور ترکیه سبب شده که در هر فصلی از سال انگور ترکیه در بسته بندیهای یک کیلویی در کشورهای اروپایی به چشم بخورد، اما در بجنورد که بیش از هشت هزار باغ انگور وجود دارد. در سال گذشته بهشدت صدمه دیدند و برای هیچ کس این سوال پیش نیامد که چرا این گونه شد!؟ عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی بجنورد در این مورد معتقد است: فقدان الگو بزرگترین مشکل در کشاورزی صنعتی محسوب میشود. فقدان ثبات، امنیت و عدم حمایت همه و همه موانعی هستند که در حال حاضر در این عرصه وجود دارند.