همسایگان ایران در صدر پردرآمدهای گردشگری

این گزارش آماری که به‌موجب آن دو شهر پردرآمد جهان به‌لحاظ توریستی از منطقه خاورمیانه معرفی شده، به‌خصوص می‌تواند مورد توجه ایران قرار بگیرد؛ دبی که در سال ۲۰۱۷ و همچون سال ۲۰۱۶ حائز عنوان پردرآمدترین شهر جهان در صنعت گردشگری شده، بخش قابل‌توجهی از گردشگران خود را به‌واسطه بهره‌گیری کارآمد از ظرفیت‌های توریستی سواحل خلیج‌فارس جذب می‌کند و آن‌چه شهر مکه را در سال ۲۰۱۷ به رتبه دوم این فهرست رسانده، اهمیت و ظرفیت بالای موجود در این شهر مقدس مسلمانان در حوزه گردشگری زیارتی است که در سال ۲۰۱۷ بیش از هر زمان دیگری منجر به درآمدزایی شده است. بنا به داده‌های «مسترکارت»، درآمد ۷۰/ ۲۹ میلیارد دلاری دبی و درآمد ۴۵/ ۱۸ میلیارد دلاری مکه از گردشگران ورودی خود بار دیگر لزوم توجه و بهره‌گیری از پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های موجود در صنعت گردشگری کشور را که از مواهب طبیعی و زیارتی کم‌وبیش مشابهی برخوردار است، یادآور می‌شود.

«مسترکارت» همچنین در فهرستی دیگر، پربازدیدترین شهرهای جهان را نیز معرفی کرده که بر اساس آن شهر‌های بانکوک، لندن و پاریس هریک به‌ترتیب با جذب ۲۰ میلیون و ۵۰ هزار گردشگر، ۱۹ میلیون و ۸۳۰ هزار گردشگر و ۱۷ میلیون و ۴۴۰ هزار گردشگر رتبه‌بندی سال ۲۰۱۶ را تکرار کرده‌اند. این ۳ شهر برمبنای گزارش‌های منتشر شده از طرف «مسترکارت» از سال ۲۰۱۲ تاکنون همواره ۳ رتبه برتر پربازدیدترین شهرهای جهان را در انحصار خود حفظ کرده‌اند و همچنان آینده روشنی نیز برای گردشگری آنان پیش‌بینی می‌شود.  با این حال شاید آن‌چه که بیش از هرچیز در این فهرست قابل‌توجه باشد، بازگشت مقتدرانه استانبول و آنتالیا به فهرست ۲۰ شهر پربازدید جهان در سال ۲۰۱۷ باشد که به‌ترتیب با ثبت رشدی چشمگیر به‌میزان ۸/ ۱۶ درصد و ۹/ ۵۹ درصد نسبت به سال ۲۰۱۶، خبر از احیای صنعت گردشگری در ترکیه می‌دهد.

پردرآمدترین‌ها

بنا به گزارش «مسترکارت»، درحالی دبی با اختلافی قابل‌توجه در صدر پردرآمدترین شهرهای جهان به‌لحاظ گردشگری قرار گرفته که به‌نظر می‌رسد بخش قابل‌توجهی از این درآمد ناشی از این امر باشد که این شهر به‌عنوان مقصد تفریحی لوکس در سراسر جهان پذیرفته شده و عموم گردشگرانی که به این شهر مراجعه می‌کنند، گردشگرانی مرفه هستند. متوسط هزینه‌های روزانه یک گردشگر در دبی ۵۳۷ دلار ارزیابی شده است و این در حالی است که این رقم برای شهرهای پاریس، سنگاپور و لندن به‌ترتیب ۳۰۱ دلار، ۲۸۶ دلار و ۱۵۳ دلار است. همچنین «مسترکارت» پیش‌بینی می‌کند دبی در سال ۲۰۱۸ نیز در درآمدزایی از صنعت توریسم به موفقیت‌های خود ادامه دهد و درآمد سالانه این شهر از گردشگران که در سال ۲۰۱۷ به‌میزان ۷۰/ ۲۹ میلیارد دلار بوده، در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۸ درصد رشد پیدا کند.

اما شهر مقدس مسلمانان در حالی رتبه دوم پردرآمدترین‌های گردشگری در سال ۲۰۱۷ را به‌خود اختصاص داده که متوسط هزینه روزانه هر بازدیدکننده در آن ۱۳۵ دلار ارزیابی شده است و به‌نظر می‌رسد طولانی بودن مدت اقامت بازدیدکنندگان مکه موجب شده این شهر، این مقدار درآمد را از گردشگران حاصل کند. درآمد سالانه مکه از زائران و گردشگران ۴۵/ ۱۸ میلیارد دلار بود که پیش‌بینی می‌شود این رقم در سال ۲۰۱۸ حدود ۴/ ۷ درصد رشد پیدا کند. در رتبه سوم این فهرست نیز پایتخت انگلستان قرار گرفته که در سال ۲۰۱۷ توانست ۴۵/ ۱۷ میلیارد دلار از بازدیدکنندگان خود درآمد حاصل کند؛ امری که نشان از افزایشی یک‌میلیارد و ۳۷۰ میلیون دلاری نسبت به سال ۲۰۱۶ دارد. اما «مسترکارت» در گزارش خود چشم‌انداز بسیار روشنی برای گردشگری لندن در سال ۲۰۱۸ متصور شده و پیش‌بینی می‌کند درآمدهای حاصل از گردشگری این شهر در این سال به‌میزان ۶۸/ ۱۳ درصد رشد یابد. رتبه‌های چهارم و پنجم این فهرست را دو شهر توریستی از شرق آسیا به خود اختصاص داده‌اند؛ سنگاپور در سال ۲۰۱۷ بیش از ۱۷ میلیارد دلار از گردشگری درآمد داشته و بانکوک نیز در این سال با ثبت درآمد ۳۶/ ۱۶ میلیارد دلاری از بازدیدکنندگان پرشمار خود، نسبت به سال ۲۰۱۶ بیش از ۲۱ درصد درآمدهای خود در این حوزه را افزایش داده است.

در ادامه این فهرست نیز شهرهای نیویورک، پاریس، پالما ده‌مایورکا، توکیو و پوکت قرار گرفته و رتبه‌های ششم تا دهم را به‌خود اختصاص داده‌اند.  یک نکته قابل‌توجه در فهرست بیست شهر پردرآمد جهان در حوزه گردشگری، کاهش قابل‌توجه درآمدهای سئول در این حوزه و به‌دنبال آن تنزل رتبه پایتخت کره‌جنوبی در این فهرست است. سئول در سال ۲۰۱۶ موفق شده بود ۶۶/ ۹ میلیارد دلار از گردشگران ورودی خود حاصل کند و رتبه نهم پردرآمدترین‌ها را در این سال به‌خود اختصاص دهد، اما این رقم در سال ۲۰۱۷ به ۲۱/ ۷ میلیارد دلار رسیده و جایگاه سئول در این فهرست را به رتبه هجدهم تنزل داده است. کارشناسان عمده‌ترین دلیل این موضوع را تنش بی‌سابقه در روابط کره‌جنوبی با همسایه شمالی خود در سال ۲۰۱۷ می‌دانند که ترس وقوع جنگ اتمی در این منطقه، بسیاری از گردشگران را از سفر به این شهر منصرف کرد. بر همین اساس نیز «مسترکارت» پیش‌بینی می‌کند اکنون که روابط دو کشور رو به بهبود است، بخشی از این کاهش درآمد در سال ۲۰۱۸ جبران شود و درآمد سئول از گردشگران به‌میزان ۳۲/ ۱۲ درصد افزایش پیدا کند.

پربازدیدترین‌ها

«مسترکارت» در گزارش سالانه خود همچنین فهرستی از پربازدیدترین شهرهای جهان منتشر می‌کند که معیار دیگری از میزان موفقیت صنعت توریسم به‌شمار می‌رود. در فهرست پرطرفدارترین شهر‌های جهان به‌لحاظ گردشگری در سال ۲۰۱۷، بانکوک همچون سال ۲۰۱۶ در صدر قرار دارد که پذیرای بیش از ۲۰ میلیون گردشگر خارجی بوده است؛ رقمی که نسبت به سال ۲۰۱۶ افزایشی ۶۰۰ هزار نفری را نشان می‌دهد. در رتبه دوم و در فاصله‌ای اندک از بانکوک، لندن قرار دارد که میزبان ۱۹ میلیون و ۸۳۰ هزار گردشگر خارجی بوده است و این رقم حدود ۸۰۰ هزار نفر بیشتر از رقم اعلام شده برای لندن در سال ۲۰۱۶ است. «دیلی‌تلگراف» درخصوص این استقبال دنباله‌دار از گردشگری لندن و رتبه بالای این شهر در هر دو فهرست «مسترکارت» چنین نوشته است: «کاهش ارزش پوند برای شکوفایی گردشگری لندن یک موهبت بوده و این شهر در سال ۲۰۱۷ در تعداد توریست‌هایی که از آنها میزبانی کرد یک رکورد به‌ثبت رساند.

شاید آنچه این استقبال بی‌نظیر را رقم زده همزمانی ارزان‌تر شدن سفر به این شهر با دوره‌ای باشد که مهم‌ترین جاذبه‌های فرهنگی و شهری لندن همچون موزه ملی بریتانیا و تئاتر ملی سلطنتی در بالاترین سطح کیفی خود به‌لحاظ آثاری که به نمایش می‌گذارند قرار دارند و به‌رغم پیشبرد برگزیت، آغوش این کلانشهر همچنان بر گردشگران خارجی و مردم سایر کشورها گشوده است.» در ادامه فهرست «مسترکارت»، پایتخت فرهنگی اروپا قرار دارد که از سال ۲۰۱۳ تاکنون که رتبه نخست و دوم میان بانکوک و لندن در حال چرخش بوده است، همواره حضور خود را در رتبه سوم حفظ کرده؛ پاریس در سال ۲۰۱۷ با جذب ۴۴/ ۱۷ میلیون گردشگر رشد قابل‌توجهی نسبت به سال ۲۰۱۶ و به‌میزان ۱۳ درصد تجربه کرده که نشان می‌دهد این شهر درحال پشت سر گذاشتن خاطره ناخوشایند حملات تروریستی سال ۲۰۱۵ است که موجب لطمه دیدن صنعت گردشگری پاریس شده بود. در رده‌های چهارم و پنجم این فهرست شهرهای دبی و سنگاپور به‌ترتیب با جذب ۷۹/ ۱۵ میلیون گردشگر و ۹۱/ ۱۳ میلیون گردشگر قرار گرفته‌اند و در ادامه نیز نام شهرهای نیویورک، کوالالامپور، توکیو، استانبول و سئول به‌چشم می‌خورد. یکی از تغییرات مهم در فهرست ۲۰ شهر پربازدید جهان در سال ۲۰۱۷ نسبت به سال ۲۰۱۶، خروج وین، آمستردام، پراگ، شانگهای و رم از این فهرست و ورود شهرهای پوکت، مکه و پالما ده مایورکا به این مجموعه است.

کامبک شهرهای ترکیه!

اما احتمالا چشمگیرترین تغییر فهرست جدید «مسترکارت» نسبت به نسخه سال ۲۰۱۶ را بتوان بازگشت مقتدرانه دو شهر اصلی توریستی ترکیه، یعنی استانبول و آنتالیا، به رتبه‌های برتر عنوان کرد. استانبول که تحت تاثیر کودتای نافرجام و حملات تروریستی داعش در سال ۲۰۱۶ رکود ناخوشایندی را در صنعت گردشگری خود پشت‌سر گذاشت پذیرای ۱۶/ ۹ میلیون گردشگر خارجی بود، در سال ۲۰۱۷ توانست تعداد بازدیدها را به ۷۰/ ۱۰‌میلیون بازدید برساند و با حضور در رتبه نهم پربازدیدترین‌ها، از گردشگران خود ۷۵/ ۶ میلیارد دلار درآمد حاصل کند. «مسترکارت» پیش‌بینی می‌کند این سیر صعودی در سال ۲۰۱۸ نیز ادامه و تعداد گردشگران ورودی به این شهر حدود ۲۰درصد افزایش پیدا کند. همچنین آنتالیا نیز که در پی تحولات سیاسی سال‌های اخیر ترکیه با نوساناتی در گردشگری خود مواجه شد، اکنون در سیری پرشتاب در حال بازیابی جایگاه خود میان توریستی‌ترین شهرهای جهان است. این شهر ساحلی ترکیه در سال ۲۰۱۷ میزبان ۴۲/ ۹ میلیون گردشگر بوده که در مقایسه با آمار سال ۲۰۱۶ بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰هزار نفر افزایش پیدا کرده است. با استناد به این آمارها به‌نظر می‌رسد استراتژی ترکیه برای حفظ صنعت گردشگری خود به‌خوبی پاسخ گرفته و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند سال ۲۰۱۸ یکی از پررونق‌ترین سال‌های توریسم ترکیه باشد؛ خصوصا که در پی تحولات ارزی این کشور و ارزان شدن لیر، انگیزه‌های سفر به استانبول و آنتالیا بیش از هر زمان دیگری است.

17 (2)