خبرنگار استانی «دنیایاقتصاد» گزارش میدهد
آوازه جهانی چرم ایرانی
اگر در مورد تاریخچه صنعت چرم در ایران کنجکاو هستید؛ باید بگوییم که ایرانیان باستان یکی از نخستین انسانهایی بودند که در استفاده از چرم حیوانات پیشگام شدند. از این رو این ادعا که صنعت چرم قدمت بسیار طولانی در کشور ما دارد، ادعای بیاساسی نیست. با توجه به کتابهای تاریخی قدمت چرمسازی در ایران حدود ۳۰۰۰ سال تخمین زده میشود. به همین دلیل است که ایرانیان را یکی از قدیمیترین تولیدکنندگان چرم در دنیا میدانند و حتی ادعا میکنند که ایرانیان اولین تولیدکنندگان این محصولات خاص هستند.
قدمت چرم ایران
اگر بخواهیم در مورد صنعت چرم مدرن صحبت کنیم، این صنعت از اوایل دهه ۱۳۰۰ شروع شد. نخستین کارخانه چرمسازی صنعتی در سال ۱۳۱۲ در همدان تاسیس شد. دومین کارخانه صنعتی چرم ایران هم در سال ۱۳۱۵ در تبریز تاسیس شد. در همان زمان، ایران تنها دباغی سنتی در تولید چرم انتخاب شده بود. صنعت چرم ایران مدتهاست که استقلال خود را حفظ کرده است. با پیشرفت فناوری و پیشرفتهای اخیر و توسعه ماشینآلات مدرن و روش جدید برای فرآوری چرم و پوست، صنعت چرم ایران بهطور قابلتوجهی شکوفا شد. شهرکهای چرم مشهد، چرم شهر تهران و چرم تبریز بیشترین تولیدکنندگان پوست در سطح کشور هستند. جالب است بدانید که طبق گزارش انجمن صنایع چرمسازان ۵ تا ۶درصد بازار جهانی صادرات چرم در اختیار ایران است. ۴ تا ۵درصد این حجم از صادرات به چرم گوسفند اختصاص دارد و تنها یکدرصد مربوط به چرم گاو است.
این در حالی است که رتبه اول تولید پوست در کشور مربوط به پوست گاو با ٢٢ میلیون جلد میشود. پس از آن پوست گوسفند با ١٨ میلیون جلد و پوست بز با ۷ میلیون جلد در رتبههای بعدی قرار میگیرند. اما چرا باید تولیدات محصولات چرمی با پوست گاو درصد کمتری در مقایسه با پوست گوسفند داشته باشد؟ فکر میکنید با این حجم از تولید پوست در کشور چه چیزی جایگاه ما را در عرصه جهانی پایین میآورد؟ وقت آن رسیده است که دقیقتر به این موضوعات بپردازیم.
جایگاه جهانی چرم ایرانی
اگر بخواهیم نگاه کلی به عرصه چرم در دنیا داشته باشیم، هر کشوری که در زمینه کشاورزی و دامداری زیرساختهای لازم را داشته باشد، پتانسیل لازم را در این عرصه دارد. ایران نیز یکی از کشورهایی به شمار میآید که با وجود بیش از ۹۲ از گونه دامی مختلف و علفزارهای فراوان توان بالایی برای دیده شدن در عرصه چرم دارد. در واقع میتوان ادعا کرد که ایران با وجود پتانسیل بالایی که دارد، یکی از کشورهای مستعد در حوزه دباغی و تولید چرم است. تا به اینجای کار ایران یکی از نامهای آشنا در این صنعت به شمار میآید و حتی در تولید پوست و صادرات آن به کشورهای دیگر نیز در رتبههای برتر قرار دارد. اما متاسفانه موفقیت چرم ایران در همین مرحله محصولات نیمساخته متوقف میشود. در واقع باید بگوییم که ایران با تولید پوست خام با کیفیت بسیار بالا یکی از تامینکنندههای چرم سبک در جهان شناخته میشود، اما محصولات چرمی در عرصه بینالمللی شناختهشده نیستند.
حالا اما شاهد ظهور نمانام (برند)های معروفی در ایران هستیم که هرکدام از آنها با تولید محصولات باکیفیت تاثیر بسزایی در صنعت چرم ایران در دنیا داشته است، اما همچنان فضای زیادی برای رشد این صنعت در ایران وجود دارد. اما بازگردیم به صنعت چرم که از اتفاق رویدادهای مهم و جذابی با محوریت آن در سراسر دنیا برگزار میشود، رویدادهایی هنری-تجاری که میتواند به رشد هنر- صنعت چرم هم در ایران کمک فراوانی برساند، اما چرا کمک؟ امروز بسیاری از اقتصاددانان دلیل رشد ناکافی این صنعت را چرخه ناکامل تولید میدانند. بخشهای زیادی از تولید ما نیاز به واردات دارد؛ واردات مواد اولیه و یراقآلاتی نظیر پاشنه کفش. شاید به همین دلیل است که سرمایهگذاری خارجیان را راهی برای خروج از این معضل میدانند. البته با وجود این کمبودها صنعت چرمسازی ایران تمام تلاش خود را برای رسیدن به استانداردهای موسسات بینالمللی به کار گرفته است و این روزها شاهد تولید محصولات استاندارد زیادی در ایران هستیم.
یکی از مسیرهای رشد سرمایهگذاری در صنعت چرم، پیوند دادن آن با نیازها و سلیقه روز جهانی است که از مسیر شرکت در نمایشگاهها و رویدادهای بینالمللی میگذرد، برای مثال رویداد AYMOD در شهر استانبول ترکیه یکی از همانهاست. این شهر از ۳۴ سال پیش تا امروز میزبان رویداد مذکور است و در اواسط شهریورماه جاری، هفتادمین دوره آن را برگزار کرد که برخی شرکتهای ایرانی در آن بهصورت فعالی شرکت داشتند. در طول چهار روز برگزاری این رویداد بیش از ۴۷۰ تولیدکننده در فضایی به گستره ۶۰هزار مترمربع میزبان ۳۰هزار بازدیدکننده از ۹۰ کشور بودند در این دوره از AYMOD طراحان خلاق ۳۵ کشور جهان حاضر بودند تا هر یک سهمی از بازار کالاهای چرمی بینالمللی را به خود اختصاص دهند.