ضرورت ارتقای بهروری در تغذیه دام

دنیای‌اقتصاد: محدودیت و فقر مراتع، به دلیل استفاده غیرصحیح، هوای خشک و کویری در اکثر مناطق کشور، کمبود منابع آبی، ریزش اندک نزولات آسمانی با الگوی بارش نامناسب و عدم‌استفاده صحیح از منابعی مانند آب، خاک، کود، ادوات و...، موجب کمبود مواد خوراک دام و طیور در کشور شده و لازم است برای تامین احتیاجات دام‌‌‌های کشور، سالانه مقادیر زیادی از محصولات کشاورزی از خارج از کشور تهیه شود. ظرفیت محدود منابع آبی نیز امکان توسعه کشت محصولات کشاورزی را از ما گرفته است.

در این راستا بنا به گفته رئیس بخش تحقیقات مدیریت پرورش و تولید مثل دام و طیور موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در حال حاضر نیاز سالانه کشور به ذرت دانه‌‌‌ای، دانه جو و کنجاله سویا بیش از 6/ 19 میلیون تن است، که در حدود 2/ 14 میلیون تن از آن (بیش از 80 درصد) از خارج از کشور تهیه می‌شود و تنها کمتر از 20‌درصد نیاز در داخل کشور تولید می‌شود.

پیروز شاکری معتقد است: در شرایط فعلی و با توجه به عدم‌امکان افزایش سطح زیر کشت مواد خوراکی در کشور تنها راه برای کاهش هزینه‌‌‌ها، استفاده بهینه از خوراک دام تولید شده در کشور و خوراک دام وارداتی است. وی با انتقاد از مصرف غیر‌علمی خوراک دام و هدررفت این محصولات پر هزینه گفت: در حال حاضر در بخش فرآوری خوراک دام، تامین احتیاجات غذایی دام‌‌‌ها با استفاده ازجیره‌‌‌های متعادل، مدیریت پرورش، نگهداری و تولید مثل دام‌‌‌های مختلف، ناکارآمدی‌‌‌هایی وجود دارد که با برطرف کردن آنها بهره‌‌‌وری خوراک مصرفی افزایش یافته و طبیعتا هزینه‌‌‌های خوراک که حدود 70‌درصد هزینه‌‌‌های تولید فرآورده‌‌‌های دامی را تشکیل می‌دهد، کاهش می‌‌‌یابد. به گفته شاکری بخش عمده‌ای از دانه ذرت و دانه جو مصرفی در دامداری‌‌‌های روستایی و عشایری، بدون هیچ عمل‌‌‌آوری (حتی آسیاب‌‌‌کردن) در اختیار دام‌‌‌ها قرار می‌گیرد و بدون اینکه دام بتواند از آنها استفاده کند، از طریق مدفوع دفع می‌‌‌شوند. در حالی که آسیاب کردن ساده و عمل‌‌‌آوری‌‌‌های بیشتر از قبیل پخت خوراک در کارخانه‌های خوراک دام، امکان استفاده بهینه از خوراک را برای دام‌‌‌ها فراهم می‌کند.

وی در این ادامه همین مبحث تصریح کرد: این موارد در حالی صورت می‌گیرد که امکانات کافی در کشور برای فرآوری خوراک دام در کارخانه‌ها با ظرفیت خالی وجود دارد.

این کارشناس حوزه دام وطیور همچنین با بیان اینکه علاوه بر موارد ذکر شده در بخش مدیریت پرورش و تولیدمثل، ضعف‌‌‌هایی وجود دارد گفت: با رفع این چالش‌‌‌ها می‌توان در بهره‌وری خوراک مصرفی نتایج بهتری حاصل کرد.

به گفته وی ارتقای سطح مدیریت دامداری‌‌‌های کشور از طریق برنامه‌‌‌های مختلف آموزشی و ترویجی در دستورکار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.

این کارشناس در خصوص تاثیر استفاده از جیره‌‌‌های غذای متعادل در افزایش بهره‌وری خوراک دام طیور گفت: یکی از مشکلات صنعت دام کشور، عدم‌استفاده از جیره‌‌‌های متعادل و تامین‌‌‌تمام احتیاجات غذایی دام‌‌‌هاست. بخش قابل‌توجهی از محصولات دامی کشور در واحدهای دامپروری کوچک که عمدتا با روش‌های سنتی اداره می‌‌‌شوند، تولید می‌شود و خوراک مورد نیاز این واحدها به‌‌‌صورت تدریجی، در طول سال تهیه و تامین می‌شود.  به گفته وی در این واحدها کمبود دانش دامپروری، عدم‌توازن جیره‌‌‌های مصرفی، تغییر مداوم در نوع و مقدار مواد خوراکی مصرفی سبب می‌شود تا بهره کافی از خوراک مورد استفاده حاصل نشود. در این راستا در موسسه تحقیقات علوم دامی کشور فناوری سیلاژ خوراک کامل پیشنهاد، تحقیق و بررسی و اجرا شده است.