محرک‌‌های مثبت گزارش‌های مالی دو خودروساز بزرگ، خودروییها را جذاب کرد
عرض اندام کوچک‌ترهای بورسی
عباس بیات: در هفته آغازین شهریورماه، صنایع کوچک گوی سبقت بازدهی را از صنایع بزرگ ربودند. عامل اصلی اقبال سرمایه‌گذاران به کوچک‌ترها را می‌‌‌توان ادامه محدودیت دامنه نوسان دانست که موجب شده است ارزش معاملات کاهش پیدا کند و به‌‌‌دنبال آن رکود عمیق‌تر شود. در این شرایط سرمایه‌گذاران به‌‌‌سوی صنایع کوچک‌تر سوق می‌‌‌یابند؛ چرا که ایجاد روند مثبت پایدار در این صنایع راحت‌‌‌تر است. «حفاری»، «نوشیدنی»، «بنادر و کشتیرانی»، «حملونقل زمینی» و «خودروسازان» به‌‌‌ترتیب پنج‌صنعت برتر هفته آغازین شهریورماه بودند.
انتشار اخبار مثبت از سودآوری گروه سایپا پس از هفت‌ســال و رشـــد 42درصدی درآمد ایران‌خودرو موجب شد تا خودروسازان پس از چندماه رکود سرانجام در زمره پنج‌صنعت برتر هفته قرار گیرند. در هفته اخیر یک اتفاق جهانی بسیار مهم رخ داد. پاول، رئیس فدرال‌رزرو بالاخره عنوان کرد که زمان کاهش نرخ بهره فرا رسیده است. این جمله موجب شد تا شاخص‌‌‌های کامودیتی با جو مثبت همراه شوند و عمدتا روند مثبتی را تجربه کردند. در این بین برخی کامودیتی‌‌‌ها نیز دچار بیش‌‌‌واکنشی مثبت شدند و بیش از اندازه رشد کردند. با این حال به‌رغم چشم‌‌‌انداز مثبت و رشد قیمت کامودیتی‌‌‌های جهانی، صنایع کامودیتی‌محور بورسی واکنش مثبتی نشان ندادند و عمدتا در جدول بازدهی این هفته جزو صنایع متوسط رو به ضعیف بودند.
گویا صنایع بورسی ایران راه خود را از بازارهای جهانی جدا کرده‌‌‌اند و عمدتا تحرکات دلار را دنبال می‌کنند. با روی کار آمدن کابینه مسعود پزشکیان و رأی اعتماد مجلس به تمامی وزرای پیشنهادی، تکلیف بازار سرمایه تا حد زیادی روشن شد. همتی، وزیر اقتصاد، از آماده‌باش خود برای کاهش نرخ‌های ارز گفت که به‌‌‌دنبال این نطق تاریخی بازار سرمایه جو مثبتی به خود گرفت. در این میان سایه ریسک‌‌‌های ژئوپلیتیک در هفته اخیر با سخنان عراقچی، وزیر امورخارجه، کمرنگ‌‌‌تر از دوره‌‌‌های قبل بود. از طرفی بررسی نسبت‌‌‌های مالی بازار سرمایه همچون نسبت قیمت به سود هر سهم (P/E)، نسبت قیمت به فروش (P/S) و نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B) نشان می‌دهد که همه این نسبت‌‌‌ها در کف 6 تا 10سال اخیر خود هستند. جمیع موارد مذکور ارزندگی بازار سرمایه را نشان می‌دهد.
کوچ سرمایه‌گذاران به صنایع کوچک
در راس جدول بازدهی هفته آغازین شهریورماه صنایع بورسی، نام گروه «حفاری» به چشم می‌‌‌خورد که در این هفته با ثبت بازدهی 5درصدی موفق شده است برترین صنعت شود. این گروه شامل تنها دو شرکت «حفاری» و «شساخت» با ارزش بازار نزدیک به 6هزار میلیارد تومانی است. نسبت قیمت به سود هر سهم گروه «حفاری» در محدوده 4.1واحدی است و این موضوع موجب شده است تا سرمایه‌گذاران برای خرید سهام حفاری ترغیب شوند. رتبه دوم جدول بازدهی هفتگی به گروه آشامیدنی از صنعت غذایی تعلق دارد. سه‌شرکت در صنعت آشامیدنی فعالیت دارند که این شرکت‌ها با ثبت متوسط بازدهی 4.9درصدی توانستند در جمع 5گروه برتر هفته قرار گیرند. نسبت قیمت به سود هر سهم آشامیدنی‌‌‌ها در محدوده 7.2واحدی است که از P/E بازار عدد بالاتری است و به این منوال نمی‌‌‌توان عامل رشد این صنعت را ارزندگی بالا دانست. دلیل اصلی رونق نوشیدنی‌‌‌ها را می‌‌‌توان افزایش تقاضا برای محصولات این گروه در تابستان دانست.
در جایگاه‌های سوم و چهارم جدول بازدهی این هفته نام دو صنعت خدمات‌محور به چشم می‌‌‌خورد. این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که در چند ماه گذشته هیچ صنعت خدمات‌محوری در جایگاه یک تا پنج جدول بازدهی نبوده است. «بنادر و کشتیرانی» و «حملونقل زمینی» نام دو صنعتی است که در این هفته با ثبت بازدهی 4.6درصدی توانستند در زمره پنج‌گروه برتر هفته قرار گیرند. البته ذکر این نکته ضروری است که صنعت «بنادر و کشتیرانی» با توجه به عملکرد خوب خود در دوره‌‌‌های گذشته نیز در جایگاه متوسط رو به بالا بوده است. عامل کلیدی در رونق بنادر و حملونقل دریایی را می‌‌‌توان گسترش صادرات عنوان کرد. رونق صادراتی در سال‌جاری موجب شده است تا شرکت‌های این گروه از بازار سرمایه سود خوبی کسب کنند، به‌طوری که شکاف چند ده‌درصدی میان حاشیه سود حملونقل دریایی و سایر سطوح حمل‌ونقلی برقرار شده است.
حملونقل زمینی متاسفانه در ادوار گذشته جزو ضعیف‌‌‌ترین صنایع حمل‌ونقلی کشور بوده است. ناوگان قدیمی و استهلاک بالای آن و سایه قیمت دستوری بر نرخ‌گذاری در این صنعت از جمله مواردی است که مانع توسعه این بخش حیاتی شده است. با این حال در فصل تابستان که تقاضا برای حملونقل افزایش می‌‌‌یابد، این گروه از بازار سرمایه نیز تحت‌تاثیر رشد تقاضا با جو مثبت همراه شدند. جایگاه پنجم جدول بازدهی هفتگی به پرحاشیه‌‌‌ترین صنعت بازار سرمایه یعنی خودروسازان با ثبت بازدهی 4.3درصدی تعلق گرفت. خودروییها در هفته‌‌‌ها و ماه‌‌‌های اخیر عمدتا به دلیل شفافیت کم و همین‌طور اخبار منفی و زیان بالا جزو صنایع قعر جدولی بودند. با این حال هفته گذشته اخبار مثبتی در مورد خودروسازان انتشار یافت که موجب ایجاد جو مثبت برای این گروه شد.
شرکت «خساپا» به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خودروساز کشور، پس از هفت‌سال سود عملیاتی شناسایی کرد. گروه سایپا توانست با کنترل بهای تمام‌شده در بهار امسال 2هزار و 788میلیارد تومان سود ناخالص شناسایی کند و با این میزان سود رکورد 15ساله خود را بشکند. زیان عملیاتی شرکت اصلی نیز با کاهش یک‌هزار و 172میلیارد تومانی نسبت به بهار سال قبل همراه شد. البته ذکر این نکته ضروری است که همچنان هزینه‌‌‌های مالی سایپا بسیار بالاست و همین موضوع موجب می‌شود به‌رغم پیشی‌گرفتن فروش شرکت از بهای تمام‌شده، در نهایت سایپا زیان خالص شناسایی کند.
اصلی‌‌‌ترین عامل رشد هزینه‌‌‌های مالی سایپا را می‌‌‌توان نرخ بهره بالای بانکی دانست. به عقیده کارشناسان، عامل کلیدی در شکوفایی گروه سایپا با وجود عدم‌رفع قیمت دستوری، انتصاب مدیرعامل جدید سایپاست که پس از عملکرد خوب در یکی دیگر از شرکت‌های خودروساز، این بار در سایپا توانست خوش بدرخشد. در ایران‌خودرو طی پنج‌ماه نخست امسال جهش 42درصدی فروش نسبت به مدت مشابه رقم خورد. این در حالی است که عملکرد خوب ایران‌خودرو با نرخ‌های قدیم بوده است که این موضوع نیز شرکت‌های خودروساز را با جو مثبت همراه کرد.
سه گروه ناشناخته در قعر جدول
سه صنعت با محبوبیت کمتر یعنی صنایع «چوب»، «پیمانکاری صنعتی» و «سایر مواد معدنی» در قعر جدول بازدهی این هفته قرار گرفتند. گروه چوب بازار سرمایه که شامل دو شرکت است، در این هفته با کاهش 1.5درصدی همراه شد و ارزش بازار آن به یک‌هزار و 845میلیارد تومان کاهش یافت. گروه پیمانکاری صنعتی نیز شامل دو شرکت با ارزش بازار 377میلیارد تومانی است که در این هفته با ثبت کاهش 2.1درصدی جزو ضعیف‌‌‌ترین‌‌‌های هفته بودند. سرانجام ضعیف‌‌‌ترین عملکرد هفتگی مربوط به گروه «سایر مواد معدنی» است که این گروه نیز همچون دو گروه دیگر تنها شامل دو شرکت است و ارزش بازار آن در انتهای هفته با کاهش 2.7درصدی به 3هزار و 280میلیارد تومان نزول یافت.
دومین رشد هفتگی بورس
دوراهی اوراق و سهام
