سه صنعت با نسبت P/E مناسب در راس جدول بازدهی مردادماه قرار گرفتند

تکرار مرداد پرهیاهوی بورس

دنیای اقتصاد-عباس بیات : از سال ۹۹ و ریزش بی‌‌‌سابقه بازار سرمایه، مردادماه به یک‌ماه پرهیاهو تبدیل شده است که همواره با مرور آن خاطرات ناخوشایندی برای تمامی فعالان بازار زنده می‌شود. امسال نیز مردادماه سختی برای فعالان بازار رقم خورد و یک‌بار دیگر به‌رغم ارزندگی نسبی متغیرهای بنیادین، بازار در این ماه سرخ‌پوش شد. در مرداد ۱۴۰۳ تنها سه‌گروه اوره، تامین سرمایه و بنادر و کشتیرانی توانستند بازدهی مثبت هرچند اندکی را تجربه کنند و تمامی ۴۸گروه دیگر بورسی نزول قیمتی را تجربه کردند.

در اوایل مردادماه اوضاع بازار سرمایه کمی بهبود یافت تا 10مرداد که ترور اسماعیل هنیه در تهران رقم خورد. از این تاریخ ورق بورس برگشت. در ابتدا دامنه نوسان محدود شد، اما ریسک جنگ اجازه نداد بازار سرمایه آرامش را تجربه کند و به‌‌‌همین خاطر نزول 6.21درصدی در شاخص کل به ثبت رسید. در اواخر مردادماه با فروکش کردن تنش‌‌‌های ژئوپلیتیک، بازار سرمایه کمی بهبود را تجربه کرد. برخی اخبار مثبت از جمله لغو مصوبه نرخ گاز خوراک و سوخت، افزایش قیمت اوره دولتی، انتشار 5همتی اوراق تبعی، افزایش ضریب اعتباری از 70 به 75 و تزریق پول توسط بانک‌ها به بازار سرمایه در ماه مرداد انتشار یافت که موجب شد در روزهای آخر مرداد بازار سرمایه رنگ مثبت به خود بگیرد.

ارزیابی صنایع برتر مردادماه نشان می‌دهد عمدتا صنایعی در این ماه توانستند بازدهی خوبی کسب کنند که نسبت قیمت به سود کمتری در مقایسه با کلیت بازار دارند و اصطلاحا از ارزندگی بیشتری برخوردارند. اوره‌‌‌سازان با ثبت بازدهی 6.9درصدی در راس بازدهی مردادماه قرار گرفتند. مهم‌ترین اخبار مرداد این گروه، ابطال نرخ خوراک پتروشیمی‌‌‌ها، افزایش قیمت اوره دولتی و افزایش قیمت اوره در بورس‌کالا و رقابت‌پذیری در اوره برای اولین مرتبه در بورس‌کالاست. خودروسازان برای چندمین ماه در قعر بازدهی قرار گرفتند. انتشار اخباری مبنی بر زیان این صنعت نشان می‌داد که هر روز 100میلیارد و هر ساعت بیش از 4میلیارد تومان جو منفی بیش از قبل بر این صنعت حاکم شد. از طرفی وزیر صمت پیشنهادی صحبت‌‌‌هایی مبنی بر ادامه قیمت دستوری خودروسازان و همین‌طور واردات خودروی دست‌دوم را مطرح کرد که این موضوع جو منفی این صنعت را افزایش داد.

ماه طلایی اوره‌‌‌سازان

در راس جدول بازدهی مردادماه 1403 صنایع بورسی، نام اوره‌سازان می‌‌‌درخشد. مردادماه با وجود اینکه بازار سهام روزگار تلخی را تجربه کرد، یک‌ماه طلایی برای اوره‌سازان بود. مردادماه با خبر لغو مصوبه نرخ گاز خوراک و سوخت صنایع آغاز شد. این مصوبه دقیقا همان عاملی بود که در اردیبهشت سال 1402 باعث ریزش بازار شد و حالا پس از یک‌سال به‌طور کامل لغو شده است. اثر این مصوبه عمدتا بر متانول‌‌‌سازها مثبت بود و موجب بازگشت 2همتی پول به شرکت زاگرس شد. از طرفی اوره‌‌‌سازان نیز از این موضوع تاثیر مثبت گرفتند و موجب بهبود سودآوری این صنعت شد. از اتفاقات مهم دیگر در مردادماه، مصوبه‌‌‌ای مبنی بر افزایش قیمت فروش اوره دولتی بود. براساس این مصوبه، خرید به‌‌‌ازای هر کیسه 50کیلویی اوره دولتی از 40هزار تومان به 240هزار تومان افزایش یافت.

این موضوع در کنار رسیدن نسبت قیمت به سود هر سهم صنعت اوره به زیر کف تاریخی خود موجب تحرکات مثبت در اوره‌سازان شد. ارزیابی متوسط قیمت معاملاتی اوره در بورس‌کالا با 28درصد افزایش نسبت به میانگین چهارماه آغازین سال در مردادماه به 14میلیون و 600هزار تومان رسیده است. از طرفی قیمت آمونیاک به عنوان محصول میانی اوره‌سازان به محدوده 14میلیون و 500هزار تومان رسیده است. در هردوی محصولات اوره‌‌‌سازان رقابت خوبی در محدوده 15 تا 17درصد شکل گرفته و این در حالی است که طی ماه‌‌‌های گذشته هیچ رقابتی برای اوره و آمونیاک بورس‌کالا وجود نداشته است. تمامی موارد مذکور موجب شده است تا مردادماه، ماه خوبی برای اوره‌‌‌سازان باشد و بتوانند با ثبت بازدهی نزدیک به 7درصد برترین عملکرد را نسبت به صنایع دیگر به ثبت برسانند. نسبت قیمت به سود هر سهم اوره‌‌‌سازان در حال حاضر در محدوده 6.2واحد است و با توجه به میانگین این نسبت در کل بازار می‌‌‌توان اذعان کرد که همچنان اوره‌‌‌سازان ارزنده و در ماه‌‌‌های آتی نیز با بازدهی مثبت همراه خواهند بود.

دومین گروه برتر به لحاظ بازدهی در پنجمین ماه از سال‌جاری، «تامین سرمایه»‌ها هستند. متوسط بازدهی ثبت‌شده توسط این گروه 0.8درصد است. نسبت قیمت به سود هر سهم تامین‌سرمایه‌‌‌ها در حال حاضر در محدوده 6.1واحد و مجموع ارزش بازار آنها 47هزار و 552میلیارد تومان است. نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت که در محدوده 6واحدی قرار دارد، موجب شد تا ارزندگی قیمتی تامین‌‌‌سرمایه‌‌‌ها برای سرمایه‌گذاران افزایش یابد و در نتیجه موجب استقبال سهامداران از این صنعت شد. بر این اساس عمده‌‌‌ترین عاملی که می‌‌‌توان برای بازدهی خوب این صنعت اذعان کرد، همین ارزندگی قیمتی است و در مردادماه خبر خاصی که موجب افزایش سود این صنعت شود انتشار نیافته است.

سومین جایگاه جدول بازدهی مردادماه به صنعت بنادر و کشتیرانی تعلق دارد. نسبت قیمت به سود هر سهم صنعت مذکور در محدوده 5.7واحدی قرار دارد که از متوسط بازار سرمایه نیز کمتر است و این موضوع بیش از پیش موجب استقبال سرمایه‌گذاران از این صنعت شده است. مجموع بازدهی ثبت‌شده توسط شرکت‌های عضو صنعت بنادر و کشتیرانی طی مردادماه 0.3درصد بوده و مجموع ارزش بازار این صنعت نزدیک به 24همت است. در کنار پایین‌بودن نسبت قیمت به سود و ارزندگی قیمتی، افزایش محموله‌‌‌های صادراتی در ماه مرداد را می‌‌‌توان عاملی برای افزایش سود و درنتیجه استقبال سرمایه‌گذاران از این صنعت دانست. یکی از اخبار مهم در ماه مرداد خرید 40درصدی سهام دیجی‌‌‌کالا توسط همراه اول بود. سهام همراه اول با این خبر با جو مثبتی همراه شد و به‌‌‌همین خاطر کلیت صنعت مخابرات با ثبت نزول 1.4درصدی رتبه هفتم جدول بازدهی هفتگی را از آن خود کرد.

رشد نرخ شکر دولتی

میانگین بازدهی مردادماه صنایع بورسی 8.6درصد بوده که در این بین نام سه صنعت «شکر»، «شیرینی‌جات» و «فرآورده‌‌‌های نفتی» به چشم می‌‌‌خورد. بازار شکر در پایان خرداد دچار تغییر قیمت شد و نرخ شکر در بازار آزاد به 55هزار تومان رسید، اما نرخ شکر دولتی در حدود 38هزار تومان بود که عرضه آن قطره‌چکانی انجام می‌شد. در ادامه مردادماه شاهد تغییر قیمت دیگر این محصول بودیم و نرخ شکر بین 49 تا 50هزار تومان در بازار آزاد متغیر بود و شکر دولتی موجودی کمی داشت و حتی برخی فروشگاه‌‌‌ها این محصول را نداشتند. در نهایت در پایان هفته سوم مردادماه قیمت هر بسته یک‌کیلوگرمی شکر دولتی به 44هزار و 500تومان در بازار به فروش رسید. این رشد قیمتی شکر دولتی موجب ایجاد جو مثبت نسبی برای قندوشکری‌‌‌ها شد. بازدهی ثبت‌شده توسط شرکت‌های این صنعت منفی 8.4درصد است و نسبت قیمت به سود هر سهم این صنعت در محدوده 7واحدی قرار دارد و ارزش بازار آن به 18هزار و 600میلیارد تومان رسیده است.

شرکت‌های «شیرینی‌‌‌جات» و «فرآورده‌‌‌های نفتی» هریک با ثبت کاهش 8.7 و 8.9درصدی در اواسط جدول بازدهی ماهانه قرار گرفتند. نسبت قیمت به سود هر سهم دو صنعت مذکور به‌‌‌ترتیب در ناحیه 5.7 و 3.9واحدی قرار دارد. با توجه به نبود خبر مثبت یا منفی برای دو صنعت یادشده، علت عمده رشد این دو را می‌‌‌توان بحث ارزندگی قیمتی دانست که در حال حاضر نسبت قیمت به سود کمتری از متوسط بازار دارند.

افول خودروسازان به قعر جدول بازدهی

بیشترین نزول قیمتی در صنعت «پیمانکاری صنعتی» و «محصولات کاغذی» رقم خورده که هریک به‌‌‌ترتیب افت 23.9 و 21.8درصدی را تجربه کردند. نسبت قیمت به سود هر سهم که عمدتا به‌عنوان متغیر سنجش ارزندگی شناخته می‌شود نشان می‌دهد که در صنعت پیمانکاری این نسبت در محدوده 64واحدی است و این عدد از متوسط بازار بسیار بیشتر است. بنابراین عامل اصلی در نزول قیمت این صنعت را همین مورد می‌‌‌توان در نظر داشت. در جایگاه سوم بدترین بازدهی 5صنعت در یک رنج بازدهی نزولی هستند که در بین آنها نام دو صنعت نام‌آشنای خودرو و فعالیت‌‌‌های مرتبط با اوراق بهادار به چشم می‌‌‌خورد.

خودروسازان همان‌طور که همیشه پرحاشیه‌‌‌ترین صنعت بازار بوده‌‌‌اند، در مردادماه نیز اخبار منفی یکی پس از دیگری در مورد آنها منتشر شد. براساس آخرین گزارش ماهانه منتشرشده، زیان سه خودروساز بزرگ ایران، یعنی ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو از مرز 248هزار میلیارد تومان عبور کرد. زیان خودرویی‌‌‌ها ساعتی بیش از 4میلیارد تومان و روزانه بیش از 100میلیارد تومان است. یکی دیگر از اخبار مهم این صنعت، حذف سامانه یکپارچه خودرو و شروع دوباره قرعه‌کشی خودرو در سایت ایران‌خودرو است. از طرفی شرط داشتن گواهینامه برای ثبت‌نام برداشته شد و این موضوع موجب هجوم مردم برای ثبت‌نام خودرو شد. خودروسازان در مردادماه نزول 14.4درصدی را تجربه کردند و ارزش بازار این صنعت به 148هزار میلیارد تومان رسید.

در دهم مردادماه همزمان با ترور شهید هنیه در تهران، بازار سرمایه با شوک بزرگی همراه شد. سازمان بورس در پی این حادثه دامنه نوسان را به مثبت و منفی یک‌درصد تغییر داد و این موضوع موجب رکودی شدن معاملات بورس و درنتیجه افت کارمزد معاملاتی شد. به‌‌‌دنبال آن شرکت‌های عضو گروه فعالیت‌‌‌های مرتبط با اوراق بهادار با افت بالای سودآوری همراه شدند و همین موضوع باعث کاهش قیمت این صنعت شد. بر این اساس شرکت‌های عضو این گروه در مردادماه نزول 16درصدی را تجربه کردند و ارزش بازار آنها به 27هزار و 729میلیارد تومان کاهش یافت.