«دنیای‌اقتصاد» عملکرد شرکت‌های روغن صنعتی را بررسی کرد
تنظیم سودآوری با روانکارها
افت میزان فروش «شبهرن» در اسفند
ارزش بازار «شبهرن» برابر 32هزار میلیارد تومان است و سهامداران اصلی آن عبارتند از بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، شرکت انرژی‌گستر سینا، شرکت گروه پتروشیمی تابان‌فردا، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه ملی و شرکت پالایش نفت تهران که به‌ترتیب مالکیت 30درصدی، 21درصدی، 15درصدی، 5/ 1درصدی و یک‌درصدی این شرکت را بر عهده دارند. از مهم‌ترین محصولات «شبهرن» می‌توان به روغن‌موتور دیزلی، روغن‌موتور بنزینی، روغن‌های صنعتی اکسترکت صادراتی، روغن پایه صادراتی، پارافین واکس صادراتی و سایر محصولات اشاره کرد که به‌ترتیب 27درصد، 10درصد، 10درصد، 9درصد، 5درصد و 3درصد از مبلغ فروش را تشکیل می‌دهند. آخرین گزارش فصلی «شبهرن» در فصل پاییز حاکی از آن است که عملکرد این روانکار نسبت به دوره مالی مشابه در سال 1400 در مقایسه با رقبایش در این صنعت بهتر بوده است. همچنین درآمد عملیاتی این شرکت نسبت به پاییز سال گذشته رشدی برابر با 41درصد را تجربه کرده است. در این میان میزان فروش «شبهرن» در این بازه 5/ 5درصد افزایش پیدا کرده است. از دیگر آمار‌های صورت سود و زیان، سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص بوده که در «شبهرن» هر یک از این اقلام رشدی برابر با 71درصد، 63درصد و 75درصد را به ثبت رسانده‌اند. بررسی آخرین گزارش ماهانه این شرکت در اسفند، نشان می‌دهد که درآمد آن در آخرین ماه سال نسبت به میانگین ماهانه سال 1401 رشد 14درصدی را به خود دیده است. از طرف دیگر رشد میزان فروش «شبهرن» در مقایسه این دو دوره معادل منفی 2/ 9درصد بوده است که نشان می‌دهد رشد درآمد تنها ناشی از رشد نرخ‌ها بوده و به دلیل افزایش تولید و فروش نبوده است.
«شسپا»؛ شرکت صادرات‌محور روانکارها
نفت سپاهان ارزش بازاری معادل 31هزار میلیارد تومان را در بردارد. از مهم‌ترین سهامداران این شرکت می‌توان به شرکت گروه پتروشیمی تابان‌فردا، شرکت پالایش نفت اصفهان و شرکت س.صندوق بازنشستگی کشوری اشاره کرد که به‌ترتیب 67درصد، 17درصد و 7/ 2درصد از شرکت را تحت مالکیت خود دارند. محصولات اصلی «شسپا» عبارتند از روغن پایه صادراتی، روغن‌موتور بنزینی، روغن‌های فرآیند صادراتی، روغن‌موتور دیزلی، روغن‌پایه، روغن‌های صنعتی، پارافین صادراتی، پارافین، سایر روغن‌های موتوری، روغن‌موتور بنزینی صادراتی، واکس صادراتی، روغن‌های فرآیند و روغن‌های صنعتی صادراتی که به‌ترتیب 9/ 29درصد، 1/ 16درصد، 2/ 13درصد، 8/ 11درصد، 8/ 10درصد، 9/ 4درصد، 2/ 3درصد، 5/ 2درصد، 1/ 2درصد، 9/ 1درصد، 8/ 1درصد، 5/ 1درصد و 1/ 1درصد از درآمد شرکت را محقق می‌کنند.
براساس آخرین عملکرد فصلی «شسپا» در پاییز می‌توان رشد 17درصدی در درآمد‌های عملیاتی شرکت را نسبت به پاییز سال 1400 مشاهده کرد. در این میان میزان فروش شرکت در مقایسه این دو دوره توانسته است رشدی برابر با 9/ 24درصد را به ثبت برساند. از طرف دیگر سه‌سود اصلی شرکت یعنی سود ناخالص، عملیاتی و خالص به ترتیب 6درصد افت، 4درصد افت و 14درصد رشد را تجربه کردند. دلیل رشد سود خالص برخلاف دو سود دیگر، رشد سایر درآمد‌های غیر‌عملیاتی مانند سرمایه‌گذاری‌های شرکت بوده است. آخرین گزارش ماهانه «شسپا» در اسفندماه حاکی از آن است که درآمد آن نسبت به میانگین ماه‌های سال 1401 افزایش 2/ 12درصدی را تجربه کرده است. همچنین رشد میزان فروش این شرکت در مقایسه این دوره‌ها معادل 6/ 1درصد بوده است.
عملکرد ضعیف «شرانل»
شرکت نفت ایرانل ارزش بازاری برابر با 16هزار میلیارد تومان دارد و سهامداران اصلی آن عبارتند از شرکت سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، شرکت.س.صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، شرکت سرمایه‌گذاری گروه مالی سپهر صادرات و شرکت پالایش نفت تهران که هرکدام 49درصد، 37درصد، 5/ 1درصد، یک‌‌درصد و یک‌‌درصد از سهام شرکت را در اختیار دارند. محصولات اصلی «شرانل» شامل روغن‌موتور دیزلی، روغن‌موتور بنزینی، روغن پایه، روغن‌های صنعتی، روغن‌پایه صادراتی، اکسترکت، سایر، اسلاک واکس، اکسترکت صادراتی و گریس بوده که به‌ترتیب 6/ 15درصد، 14درصد، 12درصد، 7/ 11درصد، 6/ 11درصد، 4/ 10درصد، 1/ 7درصد، 1/ 6درصد، 6درصد و یک‌‌درصد از درآمد شرکت را محقق می‌کنند.
در «شرانل» گزارش پاییز 1401 بیانگر آن بود که درآمد‌های عملیاتی شرکت نسبت به دوره مشابه سال 1400 رشدی برابر با 22درصد را تجربه کرده است. در این میان میزان فروش شرکت در مقایسه این دوره‌ها افتی برابر با 9/ 2درصد را به خود دیده است. همچنین سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص آن رشدی برابر با 32درصد، 29درصد و 31درصد را به ثبت رسانده است.
بررسی گزارش ماهانه اسفند «شرانل» نشان می‌دهد که درآمد این شرکت نسبت به میانگین سال 1401 رشدی در حدود 3/ 1درصد را تجربه کرده است. اما میزان فروش در ماه گذشته نسبت به میانگین ماهانه سال 1401 افت قابل‌توجهی برابر با 5/ 10درصد را به ثبت رسانده و این نشان می‌دهد که شرکت در اسفند عملکرد خوبی از خود به جا نگذاشته است.
رشد قابل‌توجه درآمد اسفند «شنفت»
نفت پارس ارزش بازاری به میزان 19هزار میلیارد تومان دارد و سهامداران اصلی آن عبارتند از شرکت توسعه صنعت نفت و گاز پرشیا، شرکت گروه سرمایه‌گذاری تدبیر، شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران، شرکت گروه توسعه انرژی تدبیر و شرکت توسعه و مدیریت سرمایه صبا که به‌ترتیب مالکیت 49درصدی، 18درصدی، 15درصدی، 4درصدی و یک‌درصدی شرکت را بر عهده دارند. از محصولات اصلی این شرکت می‌توان به روغن‌موتور بنزینی، روغن پایه صادراتی، روغن‌موتور دیزلی، اکسترکت صادراتی، روغن‌های صنعتی، روغن پایه، گریس، روغن‌دنده، اسلاک‌واکس، اسلاک‌وکس صادراتی و ضدیخ اشاره کرد که به ترتیب 18درصد، 17درصد، 16درصد، 15درصد، 9درصد، 5درصد، 4درصد، 4درصد، 3 درصد، 3درصد و 2درصد از درآمد شرکت را شامل می‌شوند.
بررسی آخرین گزارش فصلی شرکت حاکی از آن است که درآمد عملیاتی «شنفت» در فصل پاییز 1401 نسبت به همین فصل در سال 1400 افزایش 33درصدی را تجربه کرده است. میزان فروش فصلی در این شرکت نسبت به فصل مشابه سال گذشته برابر با 7/ 9درصد بوده است. در این میان سود ناخالص 48درصد، سود عملیاتی 43درصد و سود خالص 62درصد رشد را به ثبت رسانده است.
در آخرین گزارش ماهانه «شنفت» می‌توان مشاهده کرد که مبلغ فروش نسبت به میانگین فروش 11ماه قبل‌تر رشدی برابر با 5/ 20درصد را به خود دیده است. همچنین میزان فروش در این ماه نسبت به دوره نام‌برده 4/ 15درصد افزایش پیدا کرده و نشان‌دهنده رونق فروش «شنفت» در اسفندماه است.
چشم‌انداز آینده
با توجه به اینکه در صنعت روانکارها همه شرکت‌ها بخشی از درآمد خود را به شکل فروش صادراتی به دست می‌آورند، نوسانات نرخ ارز می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی بر مبلغ فروش و به تبع آن سودآوری آنها بگذارد. در این میان برخلاف اینکه محصولات تولیدی روانکارها با افزایش نرخ دلار رشد قیمتی را تجربه می‌کنند، مواد اولیه آنها به همان سرعت با افزایش نرخ دلار گران نمی‌شوند، بنابراین در برآیند، رشد نرخ ارز موجب افزایش قابل‌توجه سودآوری این شرکت‌ها می‌شود. از طرف دیگر افت این نرخ نیز می‌تواند سودآوری آنها را با افت همراه کند.
یکی دیگر از موضوعات اثر‌گذار بر شرکت‌ها را می‌توان نوسان نرخ بهره دانست. با توجه به اینکه هدف کاهش تورم در سال 1402 کمی بیشتر از سال‌های قبل مورد توجه سیاستگذار قرار گرفته است، انتظار می‌رود که با افزایش موقت نرخ بهره بخواهد کمی از پول‌های آزاد در دست مردم را جمع‌آوری کند. افزایش نرخ بهره -همان‌طور که در سال گذشته در کشور آمریکا رخ داد- موجب فراگیر شدن رکود شدید در بازار‌های مالی مانند بورس می‌شود. در نتیجه در صورت وقوع این اتفاق شاید افت قیمت سهام مشاهده شود. اما در بلندمدت این افت جبران خواهد شد؛ زیرا اثرات مثبت کاهش تورم برای شرکت‌ها بسیار بیشتر از افزایش موقت نرخ بهره است.
