چالش‌های پیش‌روی دو شرکت در صنعت فلزات اساسی بررسی شد
چشم‌انداز مثبت در«مس»
«فملی»
شرکت ملی صنایع مس ایران ارزش بازاری معادل 482هزار میلیارد تومان دارد. سهامداران عمده این شرکت عبارتند از سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران، شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، موسسه صندوق بازنشستگی، شرکت س.گروه مالی کیمیامس ایرانیان، شرکت سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات، شرکت س.ا.تهران، شرکت س.ا.خراسان رضوی، شرکت واسط مالی آذرچهارم، شرکت سرمایه‌گذاری آتیه صبا و شرکت س.ا.فارس که به‌ترتیب 12درصد، 8/ 7درصد، 5/ 5درصد، 3/ 3درصد، 2/ 3درصد، 3درصد، 1/ 2درصد، 2درصد، 8/ 1درصد، 7/ 1درصد و 5/ 1درصد از مالکیت «فملی» را بر عهده دارند.
محصولات اصلی این شرکت شامل کاتد مس داخلی، کاتد مس صادراتی، کنسانتره مولیبدن، کنسانتره طلا و مس، اسید سولفوریک و مفتول هستند که حدود 9/ 55درصد، 7/ 31درصد، 3/ 4درصد، 6/ 3درصد، 13/ 1درصد و 11/ 1درصد از درآمد شرکت را تامین می‌کنند. بنابراین می‌توان مشاهده کرد که بیش از 31درصد درآمد شرکت صادراتی است و ارز به کشور وارد می‌کند. از مهم‌ترین مواد اولیه «فملی» می‌توان به مواردی همچون کنسانتره مس، قراضه خریداری‌شده، کنسانتره مس خریداری‌شده، آهک پخته و سیلیس خردشده اشاره کرد که به‌ترتیب حدود 48درصد، 33درصد، 16درصد، 54/ 0درصد و 53/ 0درصد از مواد مصرفی شرکت را تشکیل می‌دهند.
بررسی آخرین گزارش فصلی «فملی» نشان می‌دهد که درآمد‌های عملیاتی آن نسبت به پاییز سال 1400 افت داشته و حدود 12درصد کاهش پیدا کرده است. در این میان اما میزان تولید شرکت رشدی برابر 9/ 7درصد را نسبت به پاییز سال گذشته تجربه کرده است. بنابراین شرکت توانسته است نسبت به سال قبل توسعه پیدا کند. دیگر اقلام صورت سود و زیان مانند سود ناخالص، سود عملیاتی و سود خالص در پاییز سال 1401 نسبت به پاییز سال 1400 افتی معادل 34درصد، 39درصد و 35درصد را به ثبت رسانده‌اند. همچنین بررسی آخرین گزارش ماهانه منتهی به اسفندماه نشان می‌دهد که درآمد اسفند نسبت به میانگین سال‌جاری رشدی برابر با 7/ 101درصد را تجربه کرده است. همچنین میزان فروش نسبت به میانگین سال 1401 افتی برابر با 4/ 42درصد را به ثبت رساند.
«فباهنر»
شرکت مس شهید باهنر دارای ارزش بازار 10هزار و 472میلیارد تومانی است و سهامداران اصلی آن عبارتند از شرکت سرمایه‌گذاری صدرتامین، شخص حقیقی، شرکت سرمایه‌گذاری خوارزمی، شرکت گروه مالی شهر و شرکت مدیریت سرمایه آتیه‌خواهان که به ترتیب 1/ 74درصد، 57/ 1درصد، 23/ 1درصد، 1/ 1درصد و یک‌‌درصد از مالکیت شرکت را برعهده دارند. در میان محصولات شرکت، تسمه و ورق مسی، تسمه و ورق برنجی، مقاطع برنجی، لوله‌مسی، مقاطع مسی، ارائه خدمات، تسمه و ورق مسی صادراتی و لوله برنجی از مهم‌ترین منابع درآمد شرکت هستند که به ترتیب 29درصد، 20درصد، 17درصد، 10درصد، 7درصد، 5درصد، 5درصد، 3درصد و 2درصد از مبلغ فروش شرکت را تشکیل می‌دهند. همچنین در میان مواد اولیه «فباهنر» کاتد، سایر محصولات و روی بیشترین درصد را شامل می‌شوند و به‌ترتیب 71درصد، 21درصد و 8درصد از مواد مستقیم این شرکت را تشکیل می‌دهند. بررسی آخرین گزارش فصلی منتهی به پاییز 1401 «فباهنر» حاکی از آن است که درآمد‌های عملیاتی در این فصل نسبت به فصل پاییز 1400 رشدی برابر با 7درصد را تجربه کرده؛ اما این رشد تنها ناشی از رشد نرخ فروش بوده است، زیرا بررسی میزان فروش نشان می‌دهد که در پاییز 1401 نسبت به سال گذشته افتی برابر با 8/ 9درصد به وقوع پیوسته است. در این میان، بررسی سود‌های شرکت مانند سود ناخالص، عملیاتی و خالص بیانگر نوسانی برابر با منفی 14درصد، مثبت 4درصد و منفی 4درصد است. همچنین آخرین گزارش ماهانه منتهی به اسفند حاکی از آن است که درآمد‌های عملیاتی در این ماه نسبت به میانگین ماهانه سال‌جاری رشدی معادل 129درصد را به خود دیده است. در این میان میزان فروش شرکت رشدی برابر با 9/ 54درصد را تجربه کرده است.
ارزیابی کلی
بررسی روند فصلی درآمد‌های عملیاتی دو شرکت فعال در صنعت مس نشان می‌دهد که طی چهارسال گذشته این دو شرکت توانسته‌اند در بیشتر فصول رشد خوبی را نسبت به فصل قبل‌تر تجربه کنند. آن‌طور که روند تاریخی نشان می‌دهد «فباهنر» در تابستان رشد فروش قابل‌توجهی را به ثبت می‌رساند. از طرف دیگر سود ناخالص این دو شرکت طی این چهارسال توانسته است رشد قابل‌توجهی را در برآیند به ثبت برساند. با بررسی روند میزان فروش دو شرکت «فباهنر» و «فملی»، می‌توان متوجه شد که میزان فروش شرکت «فملی» نسبت به اولین فصل سال 1397 تغییر خاصی نداشته و مقدار نسبتا ثابتی را تجربه کرده است. اما در شرکت «فباهنر» می‌توان روند نسبتا صعودی را طی این چهارسال مشاهده کرد.
یکی از مهم‌ترین ریسک‌های این صنعت، نوسان نرخ ارز و همچنین نوسان نرخ‌های جهانی است. با توجه به این موضوع که فروش شرکت‌ها بخشی دلاری بوده، رشد نرخ ارز به افزایش سودآوری و افت این نرخ موجب کاهش سود شرکت‌ها خواهد شد. از طرف دیگر رشد یا افت نرخ‌های جهانی مس می‌تواند بر درآمد‌های عملیاتی نیز اثر بگذارد؛ زیرا بخشی از فروش که صادرات‌محور است تاثیر مستقیمی از این نرخ می‌پذیرد. همچنین آن بخش از فروش که به داخل کشور بوده تا حد زیادی از افزایش یا کاهش قیمت فلز مس جهانی اثر می‌پذیرد.
یکی از مهم‌ترین ریسک‌های این صنعت تغییرات نرخ بهره است. با توجه به اینکه با افزایش نرخ بهره هزینه فرصت سرمایه بالا می‌رود، شرکت‌ها به جای سرمایه‌گذاری در طرح‌های توسعه، اقدام به سپرده‌گذاری پول خود در بانک‌ها می‌کنند. اما هنگامی که نرخ بهره دچار افت می‌شود، به دلیل کاهش هزینه فرصت پول، سرمایه‌گذاری شرکت‌ها در پروژه‌ها افزایش یافته و این امر موجب توسعه پیدا آنها می‌شود.
