عملکرد صنعت خودرو در سال۱۴۰۱ بررسی شد
رخ جذاب خودروییها ؟
«خودرو»
شرکت ایران‌خودرو با ارزش بازاری برابر با 92هزار و 700میلیارد تومان بیشترین ارزش را در میان نماد‌های صنعت خودرو به ثبت رسانده است. اصلی‌ترین محصولات شرکت شامل گروه پژو، دنا، لوازم‌یدکی، گروه سمند، هایما، رانا و تارا است که به‌ترتیب 42درصد، 17درصد، 16درصد، 8درصد، 6درصد، 5درصد و 4درصد از درآمد شرکت را محقق می‌کنند. بررسی آخرین گزارش فصلی شرکت نشان می‌دهد که میزان فروش خودرو نسبت به پاییز 1400 رشدی برابر با 37درصد را تجربه کرده است. از طرف دیگر رشد مبلغ فروش در مقایسه این دو فصل برابر با 75درصد بوده که نشان می‌دهد علاوه بر افزایش میزان فروش، رشد نرخ نیز موجب افزایش درآمد شده است. همچنین از اتفاقات مثبت در این نماد می‌توان به سودده شدن آن طی دوفصل گذشته اشاره کرد. بررسی آخرین گزارش ماهانه منتهی به بهمن‌ماه 1401 نشان می‌دهد که میزان فروش بهمن‌ماه نسبت به میانگین سال‌جاری رشدی برابر با 22درصد را تجربه کرده است. از طرفی مبلغ فروش آن 12درصد افزایش داشته است.
«خساپا»
«خساپا» با ارزش بازاری به میزان 43هزار و 300میلیارد تومان دومین شرکت باارزش صنعت خودرو است. اصلی‌ترین محصولات شرکت شامل خانواده x200، شاهین، وانت 151 و CBU صادراتی است که به‌ترتیب 71درصد، 17درصد، 11درصد و یک‌‌درصد از درآمد «خساپا» را محقق می‌کنند. در گزارش فصلی شرکت می‌توان رشد 33درصدی درآمد حاصل از فروش را مشاهده کرد. اما با توجه به اینکه سایپا زیان‌ده است نمی‌توان رشد یا افتی را در سود‌های آن محاسبه کرد. مقایسه میزان فروش فصل پاییز نسبت به پاییز 1400 نشان‌دهنده رشد 15درصدی است که قابل‌توجه نیست. در گزارش ماهانه بهمن می‌توان رشد میزان فروش بهمن نسبت به میانگین سال‌جاری را مشاهده کرد. همچنین رشد مبلغ فروش ماه گذشته نسبت به سال 1401 برابر با 19درصد است.
«خاور»
«خاور» ارزش بازاری معادل 3/ 32همت دارد و در جایگاه سوم گروه قرار می‌گیرد. اصلی‌ترین محصولات شرکت ایران‌خودرو دیزل عبارتند از کامیون سنگین، اتوبوس و ون و پیکاپ که به ترتیب 89درصد، 12درصد و 9درصد از درآمد شرکت را حاصل می‌کنند. بررسی گزارش فصل پاییز شرکت نشان می‌دهد رشد میزان فروش نسبت به سال 1400 برابر با 398درصد است که عدد قابل‌توجهی محسوب می‌شود. همچنین مبلغ فروش آن توانسته است 480درصد رشد را به ثبت برساند. در این میان سه‌سود اصلی شرکت که شامل سود ناخالص، عملیاتی و خالص می‌شود رشدی معادل 474درصد، 451درصد و 665درصد را تجربه کرده است. اما در آخرین گزارش ماهانه این شرکت می‌توان افت 19درصدی در میزان فروش و همچنین افت 14درصدی در درآمد شرکت نسبت به میانگین سال 1401 را مشاهده کرد. احتمال می‌رود این افت ناشی از آن باشد که شرکت می‌خواهد محصولاتش را در اسفندماه به فروش برساند؛ زیرا با وجود افت میزان فروش، میزان تولید بهمن‌ماه نسبت به میانگین سال‌جاری رشد 36درصدی را تجربه کرده است.
«خزامیا»
«خزامیا» چهارمین ارزش بازار را به خود اختصاص داده که براساس آخرین داده‌های این آمار برابر با 11هزار و 800میلیارد تومان است. محصولات اصلی «خزامیا» عبارتند از گروه نیسان، وانت NIB، وانت NI، مواد اولیه، پادرا پلاس، لوازم یدکی و وانت پادرا که به ترتیب 29درصد، 25درصد، 18درصد، 9درصد، 6درصد، 5درصد و 3درصد از فروش «خزامیا» را تشکیل می‌دهند. بررسی گزارش سه‌ماه منتهی به آذر نشان می‌دهد که درآمد شرکت نسبت به فصل پاییز سال 1400 رشدی برابر با 71درصد را به ثبت رسانده است. همچنین سود ناخالص، عملیاتی و خالص آن به ترتیب 375درصد، 1238درصد و 5306درصد رشد داشته است. از سوی دیگر میزان فروش شرکت رشدی در حدود 25درصد را در مقایسه این دو فصل تجربه کرده است. بررسی گزارش ماهانه بهمن نشان می‌دهد که میزان فروش زامیاد 22درصد نسبت به میانگین سال‌جاری افزایش پیدا کرده است. همچنین رشد درآمد شرکت نسبت به میانگین سال حدود 36درصد محاسبه شده است.
«خپارس»
«خپارس» با ارزش بازاری معادل 11هزار و 300میلیارد تومان در رتبه پنجم این صنعت قرار دارد. محصولات اصلی آن عبارتند از گروه Q200، کوئیک دنده‌ای معمولی و کوئیک اتومات‌پلاس که به ترتیب 57درصد، 41درصد و 2درصد از مبلغ فروش آن را تشکیل می‌دهند. گزارش فصلی شرکت نشان می‌دهد که میزان فروش نسبت به سال 1400 رشدی معادل 32درصد داشته است. از طرفی رشد مبلغ فروش در این بازه برابر با 325درصد بوده است. اما این شرکت زیان‌ده است که موجب می‌شود نتوان رشد سودآوری آن را محاسبه کرد. بررسی آخرین گزارش ماهانه شرکت نیز نشان می‌دهد که میزان فروش در بهمن‌ماه نسبت به میانگین سال 1401 تنها برابر با 3/ 0درصد بوده است که ناچیز به حساب میآید. همچنین رشد مبلغ فروش در ماه گذشته برابر با 5/ 1درصد بوده است.
«خدیزل»
«خدیزل» ششمین شرکت خودروسازان است و ارزش بازاری برابر با 11هزار و 100میلیارد تومان را به ثبت رسانده است. محصولات اصلی «خدیزل» شامل کامیون، کامیونت 6تن، مینی‌باس، کاربری‌ها، کامیونت 8تن، لوازم یدکی و ارائه خدمات است که به‌ترتیب 47درصد، 32درصد، 8درصد، 5/ 7درصد، 6/ 6درصد، 6درصد و 3درصد از درآمد «خدیزل» را تشکیل می‌دهند. مقایسه آخرین گزارش فصلی شرکت در سال 1401 با همان گزارش در سال 1400 نشان می‌دهد که میزان تولید آن 80درصد رشد را تجربه کرده است. از طرف دیگر مبلغ فروش شرکت رشدی در حدود 206درصد را به ثبت رسانده است. هریک از سود‌های ناخالص، عملیاتی و خالص شرکت نیز به ترتیب رشدی در حدود 85درصد، 52درصد و 18درصد را به خود دیده‌اند. در این میان آخرین گزارش ماهانه شرکت نیز از رشد 143درصدی درآمد شرکت نسبت به میانگین سال 1401 خبر می‌دهد. همچنین رشد میزان فروش «خدیزل» در این بازه برابر با 68درصد بوده که قابل‌توجه است.
«خکاوه»
«خکاوه» از نظر ارزش بازار رتبه آخر را به خود اختصاص داده که نزدیک به 5هزار میلیارد تومان است. محصولات اصلی این شرکت شامل کامیون kx480، کامیون سنگین، کامیونت فوتون 5/ 8تن، کامیونت، کامیونت فوتون 6تن بدون خواب و کامیونت فوتون 6تن خوابدار است که به‌ترتیب 49درصد، 16درصد، 13درصد، 11درصد، 6درصد و 5درصد درآمد شرکت را تامین می‌کنند. بررسی گزارش فصلی منتهی به پاییز 1401 نشان می‌دهد که درآمد فروش آن رشدی برابر با 346درصد را به ثبت رسانده است. همچنین دو سود ناخالص و عملیاتی آن به ترتیب رشد‌هایی معادل 169درصد و 1706درصد را تجربه کردند. با توجه به اینکه شرکت به‌تازگی از زیان‌ده بودن خارج شده است، نمی‌توان میزان رشد سود خالص آن را سنجید. از طرف دیگر رشد فروش فصلی برابر با 143درصد است. براساس آخرین گزارش ماهانه شرکت در فصل بهمن می‌توان رشد فروشی برابر با 139درصد را نسبت به میانگین سال 1401 و همچنین رشد 75درصدی درآمد شرکت را مشاهده کرد.
ریسک قیمت‌گذاری دستوری در صنعت خودرو
در نهایت صنعت خودرو را می‌توان یکی از صنایع پرپتانسیل تلقی کرد که اگر تصمیمات و سیاست‌های درستی درباره برخی از شرکت‌ها گرفته شود، می‌تواند آنها را به طرف رشد درآمد و سودآوری سوق دهد. همان‌طور که بررسیها نشان می‌دهد، خودروسازان سنگین‌وزن از وضعیت بنیادی مناسب‌تری بهره می‌برند؛ اما دیگر خودروسازان کمی با مشکل روبه‌رو هستند. یکی از تصمیماتی که هنوز پس از ماه‌ها دارای ابهام است، ماجرای عرضه خودروها در بورس‌کالاست. هر از گاهی در این خصوص تصمیماتی اتخاذ می‌شود و این صنعت را با نوساناتی همراه می‌کند که در نهایت کلیت بازار نیز از آن تاثیر می‌‌‌پذیرد. آخرین اخبار از این امر حکایت می‌کنند که عرضه خودرو در بورس‌کالا از لایحه بودجه حذف شده است. میرتاج‌الدینی، عضو کمیسیون تلفیق، بیان کرد تلاش مجلس این است تا در لایحه بودجه دولت به نحوی عمل کند که در زمینه عرضه خودرو رانت شکل نگیرد. با این حال همچنان ریسک قیمت‌گذاری محصولات خودرویی این صنعت را به‌شدت تهدید می‌کند.
