تحلیل بنیادی یکی از شرکت‌های بورسی نشان داد
بر قند قزوین چه گذشت
سهامدار اصلی شرکت، بازرگانی پویاگستر دنیا با 7/ 67درصد سهام است. شاخص‌‌‌های سودآوری «قزوین» نشان می‌دهد که در چهارسال گذشته، روند حاشیه سود آن رو به کاهش بوده است. با این تفاسیر پیش‌بینی می‌شود که این روند در 6ماه دوم 1401 نیز ادامه داشته باشد و شرکت مذکور به حاشیه سود ناخالص 23درصد دست پیدا کند. با بررسی میزان تولیدات درمی‌‌‌یابیم که همواره روند آن کاهشی بوده، بهطوری که در 6ماه اول 1401، افت 13درصدی نسبت به دوره مشابه قبل رقم خورده است. از طرفی مبلغ فروش «قزوین» ظرف سهسال اخیر بهطور میانگین افزایش 52درصدی را به ثبت رسانده است. مجموع عوامل ذکرشده موجب می‌شود که برای 6ماه دوم 1401 به میزان 10درصد افزایش درآمد فروش و 10درصد افت میزان تولید پیش‌بینی شود که این امر سبب تحقق 46تومان سود بهازای هر سهم شرکت برای سال مالی 1401 شرکت خواهد شد.
معرفی شرکت
براساس آمارهای منتشرشده، شرکت قند قزوین، 24بهمن سال 1377 در سازمان بورس اوراق بهادار تحت نماد «قزوین» پذیرفته شد. ظرفیت شرکت مذکور در حال حاضر تولید 36هزار تن شکر به صورت سالانه است. در این میان، طبق اساسنامه، موضوع فعالیت قند قزوین عبارت است از تاسیس و اداره‌کردن کارخانه‌های تولید و تصفیه شکر، تبدیل شکر به قند، خرید و واردات کلیه اجناس موردنیاز کارخانه و صنعت قندسازی، خرید یا اجاره و استجاره زمین‌‌‌های زراعی، انجام کلیه امور مربوط به زراعت و کشت چغندرقند، فروش محصولات و فرآورده‌‌‌های کارخانه در داخل و خارج، فروش یا صدور لوازم و ماشین‌آلات اضافی و بهطور کلی تمام اموری که با صنعت تهیه قند و شکر بهطور مستقیم یا غیرمستقیم مرتبط باشد. همچنین انجام سایر امور تولیدی، کشاورزی، واردات و صادرات، امور بازرگانی مجاز، تمام امور اعم از تجاری، صنعتی، کشاورزی و انجام هرگونه سرمایه‌گذاری و مشارکت که با موضوع فعالیت شرکت ارتباط داشته باشد جزو فعالیتهای «قزوین» محسوب می‌شود. فعالیتهای تحقیقاتی، مطالعاتی و آزمایشگاهی (آزمون یا کالیبراسیون) از دیگر حوزه‌های فعالیت این شرکت محسوب می‌شود.
محصولات شرکت
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که محصولات اصلی «قزوین» در پایان گزارش دوره 6ماهه 1401، شامل شکر تولیدی از چغندر، تفاله خشک، ملاس، تفاله تر، شکر سهمیه و تفاله خشک سهمیه است. از طرفی بررسی روند فروش صادراتی قند قزوین از این واقعیت حکایت دارد که همواره در این شرکت فروش صادراتی وجود نداشته است. با این تفاسیر می‌‌‌توان گفت «قزوین» تمامی محصولات خود را در بازار داخل به فروش می‌‌‌رساند. با بررسی مواد مصرفی شرکت درمی‌‌‌یابیم که چغندر، شکر خام و مواد بسته‌‌‌بندی مورد استفاده قرار می‌‌‌گیرند. در این میان، عمده مواد مورد استفاده شرکت از بازار داخل تامین می‌شود و تنها شکر خام عمدتا وارداتی است که این موضوع می‌‌‌تواند ریسک عدم‌تامین مواداولیه در «قزوین» را که حدود 83درصد از بهای تمام‌شده را شامل می‌شود، کاهش دهد. بررسی آمار تولید، فروش و سودآوری قند قزوین می‌‌‌تواند نقشه‌‌‌ای از عملکرد آن در گذشته به تحلیلگران ارائه دهد.
بر این اساس، بررسی آمارها در بخش تولیدات نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر غیر از سال 1400 همواره این روند کاهشی بوده است. در این میان در سال 1400 شرکت موفق شده است نسبت به دوره مشابه قبل 41درصد افزایش تولید را به ثبت برساند. با این حال در دوره 6ماهه 1401 این روند کاهشی شده و 13درصد افت تولید نسبت به مدت مشابه قبل مشاهده شده است. بنابراین می‌‌‌توان رشد تولید سال 1400 را رویدادی تکرارناپذیر قلمداد کرد. عمده دلیل این افت را با توجه به قدمت بالای شرکت می‌‌‌توان مستهلک‌شدن خطوط تولید دانست که این امر لزوم به‌‌‌روزرسانی‌‌‌های خطوط تولید را نشان می‌دهد.
یکی دیگر از آمارهای مهم شرکت قند قزوین، مبلغ فروش است. بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که «قزوین» در سهسال گذشته، در مبلغ فروش رشد نسبتا خوبی را به ثبت رسانده و بهطور میانگین 52درصد به این مبلغ افزوده شده است. بر همین اساس در 6ماه اول 1401 شرکت مذکور موفق شده است نسبت به دوره مشابه سال قبل 80درصد به مبلغ فروش خود بیفزاید که این امر رشد درآمدی بسیار خوبی را برای این شرکت نشان می‌دهد. بررسی‌‌‌ها حاکی از آن است که دلیل عمده افزایش درآمد فروش «قزوین» با توجه به عدم‌رشد میزان تولید در 6ماهه1401، افزایش نرخ فروش محصولات شرکت بوده است.
آخرین موردی که باید در «قزوین» به بررسی روند آن بپردازیم، حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص است. برهمین اساس در چهارسال اخیر میانگین حاشیه سودهای شرکت مذکور به ترتیب 19درصد، 17درصد و 17درصد بوده، این در حالی است که در 6ماهه 1401 حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص به 18درصد، 17درصد و 14درصد رسیده است. بررسی روند حاشیه سود شرکت نشان می‌دهد که در چهارسال اخیر روند آن کاهشی بوده، بهطوری که حاشیه سود خالص شرکت از 17درصد در سال 1397 به 14درصد در 6ماه اول 1401 تنزل یافته است که نشان می‌دهد شرکت در کنترل هزینه‌‌‌های خود با چالش مواجه بوده و سرمایه‌گذاری‌‌‌های خود را به‌درستی مدیریت نکرده که در مجموع این عوامل موجب کاهش سودآوری شرکت شده است و در صورت ادامه‌‌‌دار بودن می‌‌‌تواند ریسک جدی برای سودآوری آن باشد.
نسبت سهامداران شرکت
سهامداران عمده حقوقی شرکت قند قزوین، عبارتند از شرکت بازرگانی پویاگستر دنیا، شرکت بازرگانی بین‌المللی زرین‌دانه نشاط، امیدآفرینان مدبر و شرکت قند هکمتان که به‌ترتیب مالکیت 7/ 67درصد، 6/ 2درصد، 9/ 1درصد و یک‌درصد سهام «قزوین» را در اختیار دارند. در این میان مالکیت 5درصدی سهام شرکت در دست سه‌شخص حقیقی است. با این تفاسیر شناوری سهام «قزوین» در حدود 25درصد است.
تحلیل سود سال آینده
به‌منظور تخمین سهم سود سال 1401 «قزوین»، ابتدا باید مفروضات و متغیرهای موثر بر سودآوری آن را مشخص کرد. مهم‌ترین متغیر اثرگذار بر سودآوری این شرکت نرخ محصولات تولیدی آن است. محصولات اصلی «قزوین» که بیشترین درآمد شرکت را شامل می‌‌‌شوند، عبارتند از شکر تولیدی از چغندر، تفاله خشک، ملاس و تفاله خشک سهمیه که نرخ‌های آنها با احتساب 40درصد افزایش نسبت به آخرین گزارش فعالیت ماهانه (آذرماه) به ترتیب 17میلیون و 785هزار تومان، 7میلیون و 483هزار تومان، 5میلیون و 167هزار تومان و 980هزار تومان درنظر گرفته شده است. از طرفی نرخ‌های مهم دیگر عبارتند از نرخ افزایش حقوق، نرخ تورم و رشد نرخ حمل‌‌‌ونقل که به ترتیب 55درصد، 40درصد و 35درصد برآورد شده‌‌‌اند.
همچنین نرخ دلار در سامانه نیما بهطور میانگین برابر با 28هزار و 500تومان در نظر گرفته شده است. با فرض این متغیرها فروش شرکت قند قزوین در سال 1401 برابر با 579میلیارد تومان خواهد شد. از این میزان فروش 118میلیارد تومان سود ناخالص، 112میلیارد تومان سود عملیاتی و 95میلیارد تومان سود خالص برآورد می‌شود. این در حالی است که در 6ماه اول 1401 «قزوین» توانسته است 275میلیارد تومان فروش را به ثبت برساند. با این مفروضات سود خالص بهازای هر سهم شرکت مذکور برای سال 1401 برابر با 46تومان پیش‌بینی می‌شود.
همان‌طور که در بخش مبلغ فروش به بررسی روند سالانه پرداخته شد، «قزوین» در دوره 6ماهه 1401 موفق شده است به میزان 80درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته رشد داشته باشد. بر همین اساس با افت 10درصدی تولیدات پیش‌بینی می‌شود در سال 1401 درآمد شرکت نسبت به سال 1400 با کاهش 5درصدی مواجه شود. با توجه به آخرین قیمت هر سهم شرکت که برابر با 605تومان بوده، نسبت قیمت به سود هر سهم شرکت برای سال 1401 برابر با 13 می‌شود.
ریسک‌‌‌ها و فرصت‌‌‌های شرکت
از جمله ریسک‌‌‌هایی که برای شرکت قند قزوین می‌‌‌توان در نظر گرفت، تغییر تکنولوژی است. با توجه به اینکه شرکت مذکور نسبتا قدیمی تلقی می‌شود، در چند سال آتی در صورت جهش قابل‌توجه در تکنولوژی، ممکن است تکنولوژی مورد استفاده در آن منسوخ شود. البته روند تغییر تکنولوژی در صنعت قند و شکر کند است، بنابراین به نظر نمی‌رسد از این منظر نگرانی متوجه شرکت باشد. از طرفی ریسک نوسانات نرخ ارز همواره بر شرکت‌های ایران سایه افکنده است؛ به‌خصوص در شرکت‌هایی که صادرات‌محور نیستند و تمامی محصولات خود را در بازار داخل به فروش می‌‌‌رسانند. بر این اساس شرکت در برخی مقاطع، معاملاتی را به ارز انجام می‌دهد که شامل خرید شکر خام یا خرید چغندرقند است. بنابراین نوسانات نرخ ارز تاثیر بسزایی بر بهای تمام‌شده محصولات و سودآوری شرکت خواهد داشت؛ در نتیجه، در معرض آسیب‌پذیری از نوسانات نرخ ارز قرار خواهد گرفت.
از دیگر ریسک‌‌‌هایی که در «قزوین» از اهمیت زیادی برخوردار است، تحویل‌نگرفتن چغندر از پیمانکاران طرف قرارداد است. بر این اساس با توجه به اینکه مواد اولیه شرکت محصولات کشاورزی بوده و دستخوش جریانات آب‌وهوا و آفت حشرات است، این ریسک همواره بر فعالیت شرکت سایه افکنده است. البته در این خصوص شرکت برای به حداقل رساندن آسیب‌پذیری، تضامین کافی از پیمانکاران دریافت کرده است که این امر می‌‌‌تواند تا حدی ریسک مذکور را کنترل کند.
جمع‌‌‌بندی
اگر به روند سود بهازای هر سهم شرکت قند قزوین نگاهی بیندازیم، متوجه می‌‌‌شویم که در سال‌های گذشته همواره روند روبه‌رشدی داشته، بهطوری که در 6ماه اول 1401 توانسته است 19تومان به ازای هر سهم سود ثبت کند. این عدد نسبت به دوره مشابه سال گذشته رشد 44درصدی را به ارمغان آورده است. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود که برای سال 1401 «قزوین» بتواند 46تومان بهازای هر سهم سود شناسایی کند که این رقم نسبت به دوره مشابه سال گذشته 13درصد افت نشان می‌دهد.
با بررسی صورت‌های مالی شرکت می‌‌‌توان دریافت که علت اصلی پیش‌بینی کاهش سودآوری قند قزوین، کاهش نرخ فروش محصولات آن همزمان با افت تولیدات بوده است. از طرفی با توجه به محاسبات انجام‌شده، نسبت قیمت بهازای هر سهم برابر با 13 برای سال 1401 برآورد می‌شود. با توجه به مجموع این عوامل می‌‌‌توان گفت شرکت از نظر میزان فروش در حال رشد است. با این حال، بررسی صورت‌های مالی «قزوین» نشان می‌دهد که در این شرکت میزان تولید و حاشیه سودهای ناخالص، عملیاتی و خالص در حال کاهش است که این امر نشان می‌دهد شرکت در کنترل هزینه‌‌‌های خود با چالش مواجه است. همچنین لازم است «قزوین» برای تغییر خطوط تولید خود چاره‌ای بیندیشد تا بتواند زیرساخت‌‌‌هایی را به‌منظور تولید بیشتر و در نتیجه افزایش میزان سودآوری فراهم کند.
