«دنیای اقتصاد» یک شرکت لبنی را بررسی کرد
افت هزینه‌های عمومی و اداری «غپاک»
تولید، فروش و سودآوری
موضوع فعالیت اصلی شرکت لبنیات پاستوریزه پاک طبق بند «2» اساسنامه عبارت است از فرآوری، تولید و توزیع تمام محصولات لبنی در داخل و خارج از کشور. محصولات اصلی «غپاک» شامل انواع شیر، خامه، کره و ماست هستند که به‌ترتیب حدود 32درصد، 23درصد، 17درصد و 11درصد از مبلغ فروش شرکت را تشکیل می‌دهند. مشتریان عمده شرکت لبنیات پاستوریزه پاک عبارتند از: افق کورش، فروشگاه زنجیره‌ای رفاه تهران، شرکت زرین‌لبن پارس و شرکت زمزم ایران. بیشتر مواد مصرفی «غپاک» را شیرخام تشکیل می‌دهد که بیش از 65درصد بهای مواد مصرفی را دربرمی‌گیرد. یکی از مواردی که به تحلیلگران کمک می‌کند تا بتوانند روند آتی شرکت‌ها را پیش‌بینی کنند، بررسی روند گذشته تولید، فروش و سودآوری آنهاست. بررسی میزان فروش شرکت لبنیات پاستوریزه پاک نشان می‌دهد که این شرکت در سال 1400 با بهره‌برداری از طرح‌های توسعه، بر میزان تولید و فروش خود افزوده است. میزان فروش شرکت در سال 1399 برابر با 124هزار تن بود؛ اما در سال 1400 رشد 22درصدی را تجربه کرد و به 153هزار تن رسید. مقایسه این شرکت با شرکت‌های تولیدی دیگر بیانگر این موضوع است که «غپاک» توانسته است علاوه بر افزایش نرخ، از افزایش میزان تولید نیز سود بیشتری کسب کند. بررسی روند درآمد شرکت لبنیات پاستوریزه پاک نشان می‌دهد که طی چهارسال اخیر این شرکت رشد قابل‌توجهی را نسبت به سال قبل از خود تجربه کرده است. این روند صعودی قدرتمند ناشی از رشد نرخ محصولات و افزایش میزان تولید و فروش بوده است. آمار‌ها نشان می‌دهند که در چهارسال اخیر درآمد شرکت به‌ترتیب برابر با 724میلیارد تومان، 957میلیارد تومان، 1324میلیارد تومان و 2269میلیارد تومان بوده است. همچنین از سال 1398 تا سال 1400 هر سال به‌ترتیب رشد درآمدی برابر با 32درصد، 38درصد و 71درصد حاصل شده است.بررسی‌ها نشان می‌دهد، یکی از روش‌هایی که به کمک آن می‌توان متوجه نحوه سیاستگذاری شرکت شد، خالص ورود یا خروج محصولات به انبار است. این آمار می‌تواند نگاه شرکت را نسبت به آینده بیان کند. اگر شرکت پیش‌بینی کند که نرخ محصولات در آینده بیشتر از حال حاضر است، اقدام به ذخیره آن محصولات می‌کند تا آنها را با قیمت بیشتری به فروش برساند، بنابراین تحلیل آن مفید خواهد بود. در چهارسال اخیر «غپاک» اغلب موجودی انبار کمی داشته؛ اما در سال 1400 اقدام به فروش تعداد زیادی از محصولات انبار خود کرده است. از دیگر آمار‌های کاربردی شرکت می‌توان به روند سه‌سود اصلی شرکت اشاره کرد.
با بررسی صورت سود و زیان شرکت طی چهارسال گذشته می‌توان متوجه شد که سود ناخالص «غپاک» روند افزایشی را تجربه کرده و هر سال به‌ترتیب برابر با 128میلیارد تومان، 144میلیارد تومان، 234میلیارد تومان و 294میلیارد تومان بوده است. بنابراین در سه‌سال گذشته رشد سالانه سود ناخالص شرکت برابر با 13درصد، 62درصد و 26درصد بوده است. اما سود عملیاتی شرکت روند باثباتی نداشته و حتی در برخی سال‌ها منفی شده است. میزان سود عملیاتی شرکت طی چهارسال اخیر به‌ترتیب برابر با 46میلیارد تومان، منفی9میلیارد تومان، 56میلیارد تومان و 31میلیارد تومان بوده است. سود خالص نیز مانند سود عملیاتی نتوانسته است روند باثباتی داشته باشد. میزان سود خالص از سال 1397 تا سال 1400 هر سال برابر با 12میلیارد تومان، منفی61میلیارد تومان، 2میلیارد تومان و منفی70میلیارد تومان بوده است.
نسبت سهامداران شرکت
سهامداران شرکت لبنیات پاستوریزه پاک عبارتند از: شرکت مادرتخصصی گسترش صنایع غذایی سینا، شرکت سرمایه‌گذاری ملی ایران، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی و شرکت تولیدی شهر فرش ایرانیان که به ترتیب 51درصد، 14درصد، 5/ 1درصد و 3/ 1درصد از مالکیت شرکت را در دست دارند.
تحلیل سود سال آینده
اگر بخواهیم سود سال آینده شرکت لبنیات پاستوریزه پاک را تخمین بزنیم، ابتدا باید مفروضات شرکت را تعیین کنیم. از مهم‌ترین متغیر‌های شرکت می‌توان به نرخ تولیدات آن اشاره کرد. نرخ انواع شیر و خامه که از مهم‌ترین محصولات «غپاک» تلقی می‌شوند برابر است با 4/ 15میلیون تومان و 5/ 59میلیون تومان برای هر تن محصول. همچنین نرخ ماده اولیه اصلی شرکت که شیر خام است 11میلیون و 300هزار تومان در هر تن در نظر گرفته شده است. از دیگر نرخ‌های مهم می‌توان به افزایش حقوق، تورم، رشد حمل‌ونقل و دلار اشاره کرد که به‌ترتیب معادل 40درصد، 40درصد، 35درصد و 27هزار تومان در نظر گرفته شده‌اند. با فرض این متغیرها فروش شرکت در سال 1401 برابر با 3هزار و 396میلیارد تومان خواهد بود. از این میزان فروش حدود 457میلیارد تومان سود ناخالص و همچنین 373میلیارد تومان سود خالص به ثبت خواهد رسید. اگر سرمایه شرکت عدد ثابتی فرض شود، می‌توان انتظار داشت که سود هر سهم «غپاک» برابر با 269تومان می‌شود. بنابراین با قیمت 865تومان سهم نسبت قیمت به سودی برابر با 2/ 3واحد را می‌توان برآورد کرد. آن‌طور که آمار‌ها نشان می‌دهند، سود عملیاتی شرکت نسبت به سال قبل رشد 1200درصدی را تجربه کرده است. اصلی‌ترین دلیل آن افت قابل‌توجه هزینه‌های عمومی و اداری شرکت است که نسبت به سال گذشته حدود 80درصد افت داشته است.
ریسک‌های شرکت
از مهم‌ترین ریسک‌های شرکت «غپاک» می‌توان به ریسک نرخ ارز اشاره کرد. در این شرکت نوسان نرخ ارز بر فروش آن اثر مستقیم می‌گذارد. از آنجا که بخشی از فروش شرکت به خارج از کشور صورت می‌پذیرد، افزایش نرخ ارز می‌تواند باعث رشد فروش شرکت شود. اما با توجه به اینکه در بخش مواد مصرفی شرکت همه محصولات از داخل کشور تامین می‌شود، در نتیجه بالا یا پایین رفتن نرخ ارز تنها بر فروش شرکت تاثیر می‌گذارد.
از دیگر ریسک‌های شرکت می‌توان به نرخ بهره اشاره کرد. نوسان این نرخ می‌تواند بر تامین مالی این شرکت و دیگر شرکت‌ها اثر بگذارد. هنگامی که نرخ بهره در یک کشور به دلایل مختلف روند افزایشی به خود می‌گیرد، هزینه فرصت پول زیاد می‌شود. بنابراین شرکت‌های مختلف به‌جای سرمایه‌گذاری روی طرح‌های توسعه یا فرصت‌های سودآور، اقدام به سپرده‌گذاری پول خود در بانک‌ها می‌کنند. در نتیجه در سال‌های پیش‌رو شرکت با ریسک دیگری به نام استهلاک دارایی‌ها مواجه می‌شود. یکی دیگر از ریسک‌های تهدید‌کننده شرکت، افزایش نرخ مواد اولیه است. هنگامی که قیمت مواد اولیه شرکتی با رشد همراه شود، بهای تمام‌شده تولیدات نیز افزایش می‌یابد که به‌طور مستقیم بر سودآوری شرکت اثر می‌گذارد. بنابراین شرکت باید به فکر آینده باشد و در صورت نیاز اقدام به انبار کردن مواد اولیه کند تا از این طریق از ریسک نوسان قیمت مواد اولیه جلوگیری به عمل آورد.
