سکونت ارزان
افت ارزش ریال، اتباع خارجی را روانه اصفهان کرد
دردسر افت ریال
جامعه ایران به سالمندی نزدیک می‌شود، در مورد اصفهان که نرخ جانشینی کمتر از میانگین کشور دارد، موضوع حادتر است. اما جامعه افغانستانی‌های مقیم استان که سال‌ها قبل با نوزادان و کودکان متعدد ساکن محلههای مناطق ۲،۱۴،۱،۳ و....بودند حالا جمعیتی نوجوان و جوان شده‌اند؛ جامعه‌ای تازه‌نفس خواهان شغل، مسکن و ازدواج. از زمانی که مردم از جماعتی می‌گفتند که خوراکشان "نان بربری با دنبه سرخ‌شده، جگر مرغ و نوشابه" بود، چندان نگذشته اما آن جماعت که حالا بزرگ‌تر و جوان‌تر شده‌اند، وضعیت زندگی‌شان، خوراکشان و شغلشان تغییر کرده است. امروز در میان استادکاران معمار، نجار، نقاش ساختمان، بنایان و سنگ‌کاران به نام ساختمان، جماعت افغانستانی کم نیست و البته که کارشان فقط ساخت‌وساز نیست. جامعه جوان افغانستانی ساکن اصفهان به سراغ مشاغل دیگر رفته‌اند، خیابان عبدالرزاق را که بگردی اکثر بلورفروش‌ها، منطقه سه حوالی سبزه‌میدان سابق، میوه و سبزی‌فروش‌هایی که مغازه اجاره کرده‌اند، فروشندگان لوازم‌آرایشی، خیاط زنانه، آرایشگر زنانه و.... البته که فامیل‌ها آمده‌اند و می‌آیند و این جمعیت بزرگ‌تر شده ولی هنوز "۳۰۰هزار نفر" هستند.
حالا دیگر خانه‌هایشان در بافت فرسوده نیست. اندک‌اندک به محلات متوسط به بالای شهر هم راه‌یافته‌اند. این روزها که ارزش افغانی رشد کرده، روزگار برعکس شده به‌جای آنکه دست‌خالی بیایند و نگران شغل و درآمد باشند، دست‌پر می‌آیند، شهرها و محله‌ها را می‌چرخند، مکان مناسب پیدا می‌کنند و کار خوب با درآمد بالا می‌خواهند تا ارزش ماندن، خرید طلا و ارسال به افغانستان را داشته باشد.
وقتی نوسان دلار عادی می‌شود....
می‌گویند:"اتباع ۲۴ کشور خارجی در اصفهان اقامت دارند که بیشتر آن‌ها افغانستانی‌های مقیم استان هستند.بعد از افغانستانی‌ها، بیشترین تعداد اتباع خارجی مقیم استان به ترتیب شامل اتباع عراق، هند، پاکستان، سوریه، لبنان، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و سایر کشورها قرار دارند. در سال‌های اخیر، نوسانات ارزی در ایران و کاهش بی‌سابقه ارزش ریال در برابر سایر ارزها، فرصت‌های جدیدی برای مهاجران افغانستانی ایجاد کرده است.
اولین بار در اوایل دهه۹۰که‌موج تحریم‌ها روی دور تند افتاد و قیمت دلار یک‌شبه سه برابر شد ، مهاجران قانونی و غیرقانونی، کشور را ترک کردند. دومین موج خروج سال ۹۷و هم‌زمان با دبه برجام ترامپ اتفاق افتاد. همان زمان فیلم‌هایی از خروج گسترده افغانستانی‌ها از مرزها به نمایش گذاشته شد که می‌گفتند: ایران دیگر برای ما صرفه ندارد. آن‌ها راهی امارات و ترکیه می‌شدند.
اتفاق جالب آن زمان کاسبی ورود دلار از هرات به ایران بود که البته سودی درشت را نصیب افغانستانی‌ها می‌کرد. حالا دیگر با هر موج دلار، مهاجران غیرقانونی از کوره در نمی‌روند.
طبق آمارهای منتشرشده، ارزش یک افغانی بیشتر از ۱۱هزار ریال ایران شده و بنابراین پس‌انداز افغانستانی‌ها به‌مراتب ارزشمندتر از قبل شده و این تفاوت ارزش ارزی بر روند مهاجرت و زندگی مهاجران تاثیراتی جدی گذاشته است. افزایش توان مالی، توانایی انتخاب بیشتر و دوره‌های بیکاری طولانی‌تر بدون دغدغه مالی، ازجمله پیامدهای اقتصادی این مسئله برای مهاجران افغانستانی محسوب می‌شود.
با کاهش ارزش ریال، افغانستانی‌ها برای هر واحد افغانی که با خود به ایران می‌آورند، توانایی خرید بیشتری دارند. بنابراین اکنون یک افغانستانی با ذخیره‌ای از افغانی می‌تواند در شهرهای ایران، به‌ویژه اصفهان، دوره‌های طولانی‌تری را بدون نیاز به کار فوری سپری کند. این موضوع به آن‌ها اجازه می‌دهد که با فراغ بال بیشتری در ایران زندگی کرده و شغل مناسب‌تر و شرایط بهتری را جستجو کنند. افزایش قدرت خرید باعث شده مهاجران به‌جای قبول فوری شغل‌های کم‌درآمد و سخت، زمان بیشتری برای انتخاب و یافتن کارهای با درآمد و شرایط بهتر داشته باشند. این تغییر در رفتار مهاجرتی، ناشی از همین تفاوت ارزش ارزی و تسهیل شرایط اقتصادی مهاجران است.
مهاجران پولدار
در شرق اصفهان روستاهایی وجود دارد که کاملا سکنه آن افغانستانی‌ها هستند. اصفهان به دلیل هزینه‌های نسبتا پایین زندگی و دسترسی آسان به مشاغل فصلی، به یکی از مقاصد اصلی مهاجران افغانستانی تبدیل‌شده است. در حال حاضر، حضور گسترده‌تر افغانستانی‌ها در اصفهان، به‌ویژه در مشاغل فصلی و خدماتی، بازار کار را در این شهر تحت تأثیر قرار داده است. به دلیل تفاوت ارزش پول و ذخیره نقدی بیشتر، مهاجران افغانستانی اغلب انتخاب بیشتری برای انتخاب شغل داشته و از پذیرش کارهای کم‌درآمد یا سخت خودداری می‌کنند.
با ورود مهاجرانی که از توان مالی بیشتری برخوردارند، هرچند بازار کار اصفهان به شکلی تغییر کرده که کارگران ایرانی در برخی بخش‌ها با کاهش فرصت شغلی مواجه شده‌اند اما این مسئله در بلندمدت می‌تواند به دلیل کاهش نیروی کار ارزان، روی دستمزدهای داخلی تاثیر بگذارد و فشارهای اقتصادی خاصی را به جامعه محلی تحمیل کند. با افزایش جمعیت مهاجر، نیاز به خدمات عمومی مانند بهداشت، آموزش و حمل‌ونقل در اصفهان نیز افزایش‌یافته است. هرچند حضور مهاجران می‌تواند به تقویت اقتصاد محلی و افزایش رونق کسب‌وکارها کمک کند، اما تأثیر افزایش تقاضا بر زیرساخت‌های محدود اصفهان، برای شهروندان و مهاجران چالش‌هایی به وجود آورده است.
هرچند مهاجران افغانستانی نقش مهمی در رونق کسب‌وکارهای کوچک دارند، اما حضور آن‌ها در مقیاس بزرگ و افزایش تقاضا برای خدمات عمومی، فشار زیادی را بر زیرساخت‌های شهری وارد کرده است. این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری بیشتر برای توسعه امکانات و خدمات عمومی است که اقتصاد شهری و استانی را هم تحت‌الشعاع قرار داده است.
با ورود مهاجران افغانستانی با توان مالی بیشتر، الگوی مصرف در بازارهای محلی اصفهان نیز تغییر کرده به طوری که مشاغلی با درآمد بالا را در اختیار گرفته‌اند. از سوی دیگر کاهش ریال در برابر پول افغانی، مهاجران افغانستانی را در رفاه بالاتری نسبت به جامعه مقصد مهاجرت قرار داده است؛ بدون آنکه مالیات دهند.
افزایش توان مالی افغانستانی‌ها تنها به معنی توانایی مالی بالاتر نیست؛ بلکه برای حضور پایدار در جامعه میزبان، نیازمند سیاست‌های قانونی شفاف و برنامه‌هایی است که آن‌ها را موظف به پرداخت مالیات‌های مختص مهاجران کند.
