امتیاز نشان استاندارد
محصولات سنتی از شمول استاندارد اجباری خارج هستند
برای مثال در کشورمان و علی‌الخصوص اصفهان، شهروندان پیرو عادات و سنت‌های دیرینه نسبت به خرید و مصرف برخی محصولات غذایی به‌ویژه لبنیات، عسل، عصاره و شهدهای طبیعی یا انواع ترشی و شوری از مراکز تولید و توزیع سنتی یا استفاده از محصولات خانگی علاقه بیشتری از خود نشان می‌دهند، در این میان اداره استاندارد تنها اجازه نظارت بر فرآیندهای تولید یا توزیع و شرایط مربوط کالا و خدمات صادره از مراکز تولید صنعتی محصولات را بر عهده دارد برای مثال نمی‌تواند بر تولید یک شیشه‌ترشی خانگی، فروش گردو توسط دست‌فروشان خیابانی یا روغن‌گیری کنجد و بادام‌زمینی در کارگاه‌های محلی و سنتی نظارت کرده و به آن‌ها نشان استاندارد بدهد.
اما از دیگر سو در حال حاضر سازمان ملی استاندارد و نشان درج‌شده این سازمان بر هر محصولی در چند دهه گذشته توانسته با توجه به خوش‌نامی و حرفه‌ای گری تاریخی نهاد نامبرده، سطحی از اطمینان را برای شهروندان و استفاده‌کنندگان از محصولات مختلف به وجود بیاورد و همین امر به معیاری برای تصمیم‌گیری آنان تبدیل شود، پرسش اما اینجاست که می‌توان در جهت افزایش ایمنی غذایی شهروندان و پالودن بیشتر بازارها از محصولات غیراستاندارد یا ترغیب شهروندان به استفاده بیشتر از محصولاتی با نشان استاندارد و نوعی تغییر ذائقه در آن‌ها در جهت افزایش ضریب ایمنی خوراک مصرفی‌شان اقداماتی انجام داد؟ هفته گذشته یا دقیق‌تر سه‌شنبه سوم مهرماه ۱۴۰۳ سمیناری تحت «آشنایی با قوانین استاندارد و نقش آن در ایمنی صنعت غذا و تاثیر آن بر خانواده»، با حضور اعضای کمیسیون بانوان استانداری و دبیران و مشاوران امور بانوان دستگاه‌های اجرایی و مشارکت انجمن صنایع غذایی استان، در محل اتاق بازرگانی، صنایع و معادن برگزار شد که هدف آن آشنایی بانوان شاغل در دستگاه‌های اجرایی با فرآیندهای تولید مواد غذایی و چگونگی نظارت اداره استاندارد بر صنعت غذا بود در این رویداد علاوه بر آشنایی حاضران با قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد، به‌طور مفصل راجع به شبهات مطرح در زمینه این صنعت و ایمنی آن، بحث و تبادل‌نظر شد. مرضیه استکی مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری اصفهان در این رویداد بر اهمیت موضوع استاندارد و تأثیری بانوان ما به‌عنوان فرد مؤثر خانواده در حوزه استاندارد به‌خصوص صنایع غذایی تاکید کرد. او بابیان اینکه نکات بسیار ارزشمندی به‌ویژه در حوزه استاندارد صنایع غذایی در این جلسه مطرح شد، ادامه داد: با توجه به اینکه بانوان سکان‌دار حوزه خانواده هستند برای آگاه‌سازی در این زمینه می‌توانند بسیار تأثیرگذار باشند و ازاین‌رو قرار شد که آموزش قوانین و نقش استاندارد به‌خصوص مواد غذایی به‌صورت کامل‌تر در دستگاه‌های اجرایی برگزار شود. استکی افزود: پیش‌ازاین درباره استاندارد شنیده بودیم و می‌دانستیم اما مطالبی که امروز در این جلسه بیان شد حساسیت ما را برانگیخت و ما را هوشیار کرد که در حوزه استاندارد چه وظایفی داریم و چه خدماتی می‌توانیم به جامعه هدف خود که خانواده است، داشته باشیم. وی ابراز داشت: بخش بزرگی از موضوعات استاندارد به صنایع غذایی برمی‌گردد که کودکان و نوجوانان درگیر این موضوع هستند به‌خصوص به دلیل خوراکی‌ها و مواد غذایی که مصرف می‌کنند، بی‌تردید لازم است که در بین آنان نیز فرهنگ‌سازی، آموزش و اطلاع‌رسانی کرد.
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری اصفهان بر لزوم هوشیار سازی جامعه کودک و نوجوان پیش از آموزش تاکید و خاطرنشان کرد: در این راستا جلساتی با اداره آموزش‌وپرورش و کانون پرورش فکری کودک و نوجوان داشتیم که دوره‌های آموزشی و بازدید برای نوجوان و خانواده‌های آنان برگزار کنند که هوشیار سازی و آگاهی در زمینه اهمیت نقش استاندارد به‌ویژه در حوزه صنایع غذایی اتفاق بیافتد.
کنسروها نگهدارنده ندارند
مژگان میلاجردی کارشناس سازمان استاندارد نیز در این رویداد ضمن تشریح برخی اختیارات و قوانین سازمان نامبرده، گفت :از سال ۱۳۷۳ تولید کنسرو و کمپوت و مواد لبنی در واحدهای صنعتی تحت شمول استانداردسازی اجباری قرارگرفته‌اند و هم‌اکنون فرآیندهای غذایی در این واحدها باید بر اساس ضوابط و قوانین استاندارد ملی در آن حوزه باشد. برای مثال در محصولات کنسروی به دلیل وجود فرآیند حرارتی از هیچگونه ماده نگهدارنده‌ای استفاده نمی‌شود. میلاجردی همچنین با اشاره به شرایط سخت‌گیرانه‌ای سازمان‌های جهانی همچون کدکس در حوزه تولید محصولات غذایی تدوین کرده‌اند گفت: سازمان ملی استاندارد هم در این حوزه قوانین و شرایط سخت‌گیرانه‌ای را وضع و اجرا می‌کند که ازجمله در حوزه انواع کنسرو اعمال می‌شوند. او اضافه کرد با توجه به اینکه برخی محصولات تولیدشده در واحدهای سنتی مشمول استانداردهای اجباری نیستند، پس وجود نشان استاندارد در محصولات غذایی به‌ویژه لبنی به‌نوعی می‌تواند امتیازی محسوب شود که مصرف‌کننده باید به آن توجه کند.
تولید داخلی ۹۵ درصد مواد غذایی موردنیاز کشور در داخل
در ادامه مسعود بختیاری رئیس انجمن صنایع غذایی استان اصفهان با اشاره به اینکه پرورش مقدم بر آموزش است. اظهار کرد: مهم‌ترین رسالت آموزش‌وپرورش این است که ذهن آینده‌سازان این مملکت را باز کند نه اینکه تفکر آنان را از داده‌هایی پر کند که شاید هیچ زمان به کار آنان نخواهد آمد. وی در ادامه بابیان به اینکه خوشبختانه صنعت غذا در کشورمان چندان از غافله فنّاوری دنیا عقب نمانده است، گفت: بیش از ۹۵ درصد مواد غذایی کشور در داخل تولید می‌شود. رئیس انجمن صنایع غذایی استان اصفهان افزود: اصفهان در حوزه استاندارد و ایمنی صنایع غذایی به دلایل مختلف، بسیار سخت‌گیر است و این سخت‌گیری‌های بیش‌ازاندازه به‌ویژه از سوی سازمان غذا و داروی استان سبب شده است که صنایع غذایی اصفهان در رعایت اصول بهداشتی و استانداردهای ایمنی صنایع غذایی پیشرو و پیشگام باشد.
شکرک نشان تقلبی بودن عسل نیست
بختیاری ضمن رد شایعاتی مبنی بر استفاده از آب‌ژاول در صنایع شیر و لبنیات و نشاسته در ماست چکیده، ابراز کرد: یکی دیگر از تفکرات اشتباهی که وجود دارد در خصوص رنگ قهوه است که برخی گمان می‌کنند رنگ قهوه هرچه تیره‌تر باشد کافئین بیشتری دارد درحالی‌که تیره‌تر بودن دانه‌های قهوه به دلیل میزان برشته کاری است. بختیاری اضافه کرد: این باور غلط وجود دارد که شکرک زدن عسل نشان تقلبی بودن محصول است درحالی‌که چنین نیست. او ادامه داد: با توجه به اینکه میزان قند در عسل طبیعی در حد اشباع است در تغییرات دمایی قند اشباع، می‌شود و به‌اصطلاح شکرک می‌زند. رئیس انجمن صنایع غذایی استان اصفهان افزود: چنانچه عسل تقلبی باشد آن را از طریق آزمون‌های پیشرفته اصالت‌سنجی می‌کنیم. بختیاری تاکید کرد: شکرک زدن نشان‌دهنده تقلبی بودن عسل نیست همان‌طور که تیره‌تر بودن رنگ این محصول نیز دلیل باکیفیت‌تر بودن آن نیست. وی در خصوص نحوه شناسایی زعفران‌های تقلبی گفت: یکی از اهدافی که سازمان استاندارد دنبال می‌کند نهادینه کردن موضوع اصالت‌سنجی کالاها و ازجمله زعفران است که از این طریق، زمینه بروز تقلب را به حداقل برسانیم.
