در گفت‌وگو با مجری سومین نمایشگاه بین‌المللی سنگ مشهد بررسی شد
توجه ویژه بازیگران جهانی به سنگ ایران
این در حالی است که کل حجم گردش مالی سالانه تجارت جهانی سنگ بالغ بر ۳۳ میلیارد دلار است و حدود ۱۳۰ میلیون دلار از این رقم سهم کشور ماست که عدم‌مدیریت مناسب و برنامه‌ریزی‌های بلند‌مدت صادراتی باعث این اتفاق شده است. فعالان این صنعت معتقدند دولت چهاردهم باید به صنعت سنگ و ظرفیت‌های موجود در آن توجه ویژه‌ای داشته باشد و برگزاری این نمایشگاه فرصت لازم را در اختیار بدنه کارشناسی این دولت قرار می‌دهد تا سیاست‌های جدید و راهبردی در این مسیر تدوین شود. محمد حلاجیان، مدیرعامل شرکت فرجاد تجارت و مجری نمایشگاه سنگ مشهد، در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد به تحلیل فرصت‌هایی پرداخته که سومین دوره نمایشگاه صنعت سنگ برای فعالان این صنعت در راستای معرفی ظرفیت‌های آن فراهم کرده است که در ادامه می‌خوانید:
برای شروع، از نمایشگاه صنعت سنگ مشهد برایمان بگویید. امسال چندمین دوره نمایشگاه و با چه هدفی برگزار می‌شود؟ نمایشگاه امسال چه مزیتی نسبت به سال‌های قبل دارد؟ استقبال از این نمایشگاه نسبت به سال‌های پیش چقدر بوده است؟ چه کشورهایی در این نمایشگاه حضور دارند؟
امسال سومین دوره نمایشگاه سنگ مشهد «نمایشگاه سنگ آسیای میانه» با هدف ایجاد ارتباط مستقیم بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان، معرفی پتانسیل‌های صنعت سنگ کشور، توسعه صادرات غیرنفتی از قسمت شرقی کشور، ایجاد رقابت سالم بین تولیدکنندگان داخلی در سطح بین‌الملل و افزایش سهم در تجارت بین‌المللی از تاریخ ۲۵ الی ۲۸ مردادماه سال‌جاری در محل نمایشگاه بین‌المللی مشهد برگزار می‌شود.
یکی از مزیت‌های مهم دوره سوم نمایشگاه سنگ مشهد، تمرکز در حوزه صادراتی و جذب تجار و هیات‌های مختلف خارجی است که خوشبختانه با ارتباطات برقرار شده از ماه‌های گذشته، هیات‌های تجاری و بازرگانی از کشورهای تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان، افغانستان، پاکستان و ترکیه در نمایشگاه حاضر خواهند شد و اتاق‌های بازرگانی کشورهای ترکمنستان و قزاقستان نیز با توجه به اهمیت نمایشگاه در توسعه مناسبات اقتصادی و همچنین حضور گسترده تر فعالان صنعت سنگ در دوره سوم به نسبت دوره گذشته نمایشگاه مشهد، اقدام به اخذ غرفه در نمایشگاه کرده‌اند.
خراسان چه پتانسیل‌هایی در صنعت سنگ دارد؟ چند‌درصد از سنگ کشور را تولید و مصرف می‌کند؟ چه سهمی از بازار دارد؟
صنعت سنگ ایران دارای پتانسیل ویژه‌ای است که در این بین استان خراسان رضوی دارای جایگاه ویژه و ممتازی است و رتبه اول ذخایر کشور را به خود اختصاص داده و بسیار حائزاهمیت است. نکته مهم دیگر آنکه ایران بیشترین سرانه مصرف سنگ ساختمانی را در آسیا دارد و شهر مشهد رتبه اول کشور را داراست و پتانسیل شهر مشهد با بالاترین میزان سرانه مصرف سنگ در کشور بسیار مهم است و حجم بازارهای بین‌المللی اطراف شهر مشهد نیز موقعیت خوبی را برای فعالان این حوزه ایجاد کرده است.
یکی از دلایل مهم برگزاری نمایشگاه سنگ در شهر مشهد پتانسیل ویژه استان خراسان و فعالیت معادن و واحدهای متعدد فرآوری سنگ و وجود هلدینگ‌های بزرگ ساختمانی در این شهر است که موجب شده استقبال بسیار خوبی از نمایشگاه بین‌المللی سنگ در مشهد صورت گیرد و زمینه رونق این صنعت را فراهم سازد.
تمایل کشورهای خارجی نسبت به صنعت سنگ و خدمات فنی مهندسی کشورمان در سال‌های اخیر چه تغییراتی داشته است؟ مهم‌ترین کشورهای متقاضی سنگ ایران کدامند؟ سهم ایران در بازارهای منطقه و جهانی چه میزان است؟
در مقایسه با سال‌های گذشته تمایل و انگیزه کشورهای خارجی در حوزه سنگ تغییرات محسوسی داشته و این کشورها علاقه به انجام مراودات بیشتر با فعالان صنعت سنگ کشورمان دارند که باید برای تسهیل در انجام امور صادراتی امتیازاتی برای فعالان این عرصه در نظر گرفته شود تا تجارت با قدرت و سهولت بیشتری صورت گیرد.
در سالیان اخیر نیز کشورهایی همچون چین، هند، ایتالیا، امارات، عراق، ترکیه و همچنین کشورهای آسیای میانه بیشترین میزان علاقه مندی به سنگ ایران را داشته‌اند و حضور گسترده تجار و هیات‌های بازرگانی از کشورهایی همچون ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، پاکستان، افغانستان و ازبکستان در سومین دوره نمایشگاه سنگ مشهد نشان‌دهنده آن است که این ارتباطات هرچه بیشتر در حال گسترش است و قطعا در سال‌های آینده نیز این روابط تقویت خواهد شد.
پتانسیل ایران در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی صنعت سنگ از شروع زنجیره تامین، یعنی از اکتشاف، استخراج، بهره‌برداری و فرآوری سنگ چه از لحاظ ساخت ماشین‌آلات و چه از لحاظ مهندسی بسیار بالاست. از این رو در این بین کشور افغانستان بسیار در این حوزه مستعد است.
چه چالش‌هایی در راه گسترده تر شدن صنعت سنگ در بازارهای جهانی وجود دارد؟ در سال‌های اخیر صادرات سنگ تحت‌تاثیر چه عواملی بوده است؟
عوامل متعددی منجر به ایجاد چالش در سطح بین‌المللی شده که نیاز است با انجام برنامه‌ریزی‌های دقیق و انجام بررسی‌های کارشناسی نسبت به رفع این موانع و تحقق اهداف مدنظر اقدام کرد. قیمت و هزینه تمام شده بالا، عدم‌بازاریابی و فروش صحیح و مبتنی بر اصول بازار جهانی نوین، بوروکراسی‌های متعدد در حوزه صادرات صنعت سنگ که موجب اتلاف زمان می‌شود، انتقال پول، مشکلات حمل‌ونقل بین‌المللی را می‌توان از مهم‌ترین دلایل بروز چالش در راه صادرات سنگ عنوان کرد که منجر به عدم‌تحقق اهداف مدنظر صادرکنندگان طی سال‌های اخیر شده است.
آیا حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی در توسعه بازارهای صادراتی تاثیرگذار است؟ یکی از مشکلاتی که شرکت‌ها برای حضور در نمایشگاه‌های خارجی دارند، هزینه بالای آنهاست. از دیدگاه شما دولت‌ها چه کمکی در این زمینه می‌توانند داشته باشند؟ با توجه به شروع کار دولت چهاردهم چه پیشنهادهایی در راستای حضور گسترده تر این صنعت در بازارهای بین المللی دارید؟
به طور حتم یکی از راهکارهای توسعه بازارهای صادراتی و گسترش مناسبات اقتصادی و تجاری حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی است که تاثیر قابل توجهی در ارتباط‌گیری فعالان و تاجران بازار با دیگر شرکا، جذب مشتریان جدید، حفظ مشتریان گذشته و ارائه محصولات و خدمات و شناساندن آنها به شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌ها دارد که تمامی این عوامل به عنوان یک زنجیره در کنار یکدیگر می‌تواند منجر به رشد و توسعه بازارهای صادراتی و گسترش روزافزون شاخص صادرات شود. قطعا دولت‌ها نقش بسیار موثری به منظور تسهیل حضور شرکت‌ها در نمایشگاه‌های خارجی از طریق فراهم ساختن زیرساخت‌های لازم جهت حضور در این رویدادها دارند که این موضوع می‌تواند بخش‌های مختلفی در زمینه‌های گمرکی، ارائه مجوزات مورد نیاز، ایجاد سهولت در بخش‌های حمل‌ونقل و سهولت در حوزه قوانین و مقررات مرتبط با قسمت صادراتی را در برگیرد. شاید یکی از مهم ترین مواردی که می‌تواند توسط دولت جدید برای حضور گسترده‌تر صنعت سنگ در بازارهای بین‌المللی صورت گیرد، تسهیل قوانین و مقررات صادراتی با هدف ایجاد گشایش‌های جدید برای فعالان این عرصه و ترغیب و تشویق این افراد برای حضور در عرصه‌های مختلف بین‌المللی باشد که نقش موثر و بی‌بدیلی در رشد فرصت‌های اقتصادی ایفا خواهد کرد.
برگزاری نمایشگاه‌ها چه تاثیری بر رشد اقتصادی دارد؟ با توجه به این مهم چه چالش‌هایی بر سر راه برگزاری نمایشگاه‌ها قرار دارد؟
یکی از راهکارهای ایجاد ارتباط با مشتریان و حفظ بازار از طریق برپایی نمایشگاه‌ها محقق می‌شود و شرکت‌کنندگان در نمایشگاه‌ها به واسطه حضور در رویدادهای مختلف ملی و بین‌المللی می‌توانند منافع خود را به دست آورند. نمایشگاه‌ها در صورتی که با هدف مشخص و خط‌مشی از قبل پیش‌بینی شده برگزار شود تاثیرات کاملا محسوسی بر میزان رشد اقتصادی خواهد داشت. به هرحال هر فعالیتی در نوع خود با چالش‌هایی روبه رو است که اجرای نمایشگاه‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیست و با مشکلاتی هنگام اجرا درگیر است. برخی از بوروکراسی‌های اداری زمانبر، کمبود زمان برای برپایی نمایشگاه‌ها در تقویم نمایشگاهی مجموعه‌ها را می‌توان به عنوان مهم‌ترین عوامل در این زمینه برشمرد؛ هرچند که شرکت فرجاد با سابقه‌ای بالغ بر ۱۵سال در امر برگزاری نمایشگاه‌های معتبر داخلی و بین‌المللی، به نوعی تمامی این چالش‌ها را برای خود تبدیل به فرصت کرده و در هر شرایطی آمادگی مواجه شدن با موقعیت‌های مختلف را داراست و تجربه نمایشگاه‌های سالیان گذشته هم این موضوع را اثبات کرده که شرکت فرجاد با برنامه‌ریزی‌های تاثیرگذار خود تحت‌تاثیر این عوامل قرار نگرفته است.
به نظر شما چه راهکارهایی می‌تواند توسط بخش دولتی، خصوصی و فعالان صنعت سنگ برای بالا بردن سطح کیفی نمایشگاه‌های داخلی به کار گرفته شود؟
یکی از راهکارهای موثر برای ارتقای سطح کیفی نمایشگاه‌ها برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی، نشست‌های B۲B است که تاثیر بسیار خوبی دارد. در دوره‌های گذشته نمایشگاه سنگ مشهد نیز برپایی میز تخصصی سنگ با حضور مسوولان از بخش‌های مختلف در دستور کار بود که در رشد کیفی نمایشگاه بسیار موثر بود و این امر امسال هم اجرایی می‌شود. حضور انجمن‌های مختلف از بخش سنگ و معدن در نمایشگاه از دیگر شاخص‌های مهم است که زمینه رشد کیفی نمایشگاه‌های داخلی را به واسطه ارتباط بخش علمی و خصوصی فراهم می‌سازد.
