عباس حاج رسولیها عضو شورای اسلامی شهر اصفهان در گفتوگو با «دنیای اقتصاد»مطرح کرد
کوچ سرمایه گذاران مسکن
در حال حاضر، جستجوی کوتاهی در بازار مسکن نشان میدهد که بیشترین خریداران امروز بازار، همین سرمایهگذاران طولانیمدت هستند.اما چرا این افراد، چنین روزهایی را برای ورود به بازار ملک انتخاب کردهاند؟ به نظر میآید که بیشتر این افراد از ترس افزایش تورم وارد بازار مسکن شدهاند. درواقع، میخواهند ارزش پول خود را حفظ کرده و از تورم روزافزون، جا نمانند.بیشتر این سرمایهگذاران، سرمایه خود را بیش از ۲ سال در این بازار نگه میدارند. اما واقعیت اینجاست که با تمام این صحبتها، میزان سرمایهگذاران طولانیمدت در قیاس با سال ۱۴۰۰ کمتر بوده است.در سال ۱۴۰۰ و با افزایش تورم عمومی، خیلی از افراد، سرمایههای خود را به بازار مسکن وارد کردند چراکه این حوزه را امنترین جا برای انباشت سرمایههای خود میدانستند.
اما حالا دو ماه است که بازار مسکن و بازارهای موازی به یک ثبات نسبی دست پیداکرده اما بازهم میزان سرمایهگذاری در آن کمتر از تیرماه ۲ سال پیش است. دلیل اصلی این رویداد چیست؟!بررسیها نشان میدهد که دلیل این امر، گرانی بیشازحد مسکن است. حالا قیمت مسکن بهجایی رسیده که دیگر کمتر کسی توان خرید دارد. درنتیجه، طبیعی است که سرمایهها به سمتی سرازیر شود که قدرت خرید وجود داشته باشد.در سال ۱۴۰۰، هنوز هم امکان خرید مسکن برای قشر زیادی از مردم وجود داشت. اما حالا که هر مترمربع مسکونی در اصفهان به قیمت بیش از ۵۵ میلیون تومان رسیده است، دیگر قدرت خریدی باقی نمانده!اولین نتیجه چنین اتفاقی، کاهش میزان سرمایهگذاری و سفتهبازی در این بازار است. بازار مسکن هرگز تا به این حد سرمایهگذاران خود را از دست نداده بود.بهعبارتدیگر، قدرت خرید مسکن توسط مردم، به پایینترین سطح خود رسیده است و انتظار چندانی هم برای بهبود اوضاع قیمتها نمیرود. افزایش آلودگی هوا در کنار خشکی زایندهرود و بحرانهای محیط زیستی، سرمایهگذاری مسکن را در اصفهان کاهش داده و مردم به سمت نقاط شمالی کشور تمایل بیشتری به ساخت خانه پیداکردهاند. تا جایی که محلههایی در شمال کشور متعلق به اصفهانیها و با لهجه آنها شکلگرفته است. از سوی دیگر کاهش سرمایهگذاری مسکن و ساخت خانه در اصفهان باعث افزایش قیمت شدید خانه در این کلانشهر آلودهشده است. جوانان باید با وامهای میلیاردی که آنهم وجود ندارد یکخانه کوچک در محلههایی حاشیهای را ۲ میلیارد تومان خریداری کنند. به جهت بررسی موضوع فوق گفتوگو کردیم با عباس حاج رسولیها ، عضو شورای شهر و فعال حوزه مسکن ، که در ادامه مشروح آن را میخوانیم:
آماری از میزان سرمایهگذاری مسکن در اصفهان وجود دارد؟
در استان و شهر آمار دقیقی در دست ندارم اما اتفاق افتاده است. نهادهایی مانند اقتصاد و دارایی میتوانند در این زمینه پاسخ دهند. ما در ارتباط با شهرداری مقداری اطلاعات داریم.
این گزاره که سرمایهگذاری مسکن به علت آلودگی هوا در اصفهان کاهشیافته و مردم به سمت شمال کوچ کردهاند تا چهحد درست است؟
بله، الآن به خاطر آلودگی هوا و کمبود آب مخصوصا خانوادههایی که مشکلات و بیماری هم دارند بهاجبار به شمال و یا کیش رفتهاند و اصفهانیها در این دونقطه ساکن شدهاند در شمال اصلا در برخی نقاط برای اصفهانیها شکلگرفته است. مردم برای یک زندگی سالم مجبور به رفتن به آن نقاط شدهاند. سرمایهگذاری هم مسلما به آن نقاط کوچ کرده است.
این کاهش سرمایهگذاری تا چه حد ملموس و تعیینکننده است؟
در مسکن عدم سرمایهگذاری خیلی ملموس است.من از اول انقلاب در کار مسکن بودهام اما الآن خیلی کار سخت شده است. سابق بر این کار خیلی روان بود مخصوصا در بحث فشارهایی که در رابطه با بافت تاریخی و فرسوده میآورند، ساختوساز سخت شده است. اما درنهایت بافت تاریخی از بین رفته است. درصورتیکه قبلا راحت ارتفاع میدادند اما الآن نمیدهند. در سطح شهر هم در بحث ارتفاعات طرح جامع ارتفاعات داشتیم اما الآن آنهم محدودشده است. لذا انگیزههایی که برای ساخت آپارتمان وجود داشت بهشدت کاهش پیداکرده است و رکود تورمی در بحث مسکن هم عاملی برای کاهش سرمایهگذاری شده است. به خاطر آلودگی هوا و سختیهای اداری، عدهای به نقاط دیگر برای سرمایهگذاری رفتهاند.
شورای شهر در این زمینه چه نقش قانونی دارد؟
من معتقدم مانند تهران که ریاست کمیسیون ماده 5 با شهرداری است، در اصفهان هم باید رئیس کمیسیون ماده 5 شهردار باشد نه استاندار؛ چون استانداری خیلی اشراف ندارد و واقعیتها را نمیدانند و کار را کند میکنند. ما دنبال این هستیم که رئیس کمیسیون ماده 5 شهردارها باشند چون بیشتر در حوزه مدیریت شهری آشنا هستند؛ مثلا مترو شهر اصفهان حداقل تا خط 2 آن راه بیافتد 50 هزار میلیارد تومان پول میخواهیم. از اینطرف ارتفاعات را هم 2 طبقه محدود کردیم و عوارض ساختمان محدودشده و کار به سمت تعطیلی حرکت میکند درحالیکه رئیس کمیسیون ماده 5 اگر شهردار بود یک آشنایی داشت و میدانست که شهرداری برای پروژههای خود چقدر پول نیاز دارد. در قانون هم داریم که هرگونه مصوبه ماده 5 باید به تأیید شورای شهر برسد اما به آن عمل نمیشود و مزید بر سختی شده است.
برای خرید یکخانه در اصفهان چه باید کرد؟
الآن اقتصاد مردم مثل سابق نیست و ضعیف شده است. قبلا مردم میتوانستند یکخانهای که چهار سال پیش 400 میلیون بود را بخرند و با یک وام و رهن میشد خانه خرید اما الآن همان خانه 2 میلیارد شده ولی توان مالی افراد بالا نرفته است. وام هم که وجود ندارد و جامعه در مسکن قفل شده است مگر اینکه دولت اقدام خاصی انجام دهد و زمین را بهصورت اجاره 99 ساله به مردم بدهند. وضعیت اقتصادی شهر سخت شده است و برای خرید یکخانه صد متری یک فرد حداقل باید صدسال قسط بدهد.یکزمان ما 5 میلیون و هفتصد هزار تومان میدادیم که هفتصد هزار تومان آن را فرد پرداخت میکرد و 5 میلیون آن در قالب وام ارائه میشد. الآن همان خانه تقریبا 3 میلیارد شده است.
نکته آخر
نهضت ملی مسکن اگر به نتیجه برسد و زمین رایگان به مردم بدهند فکر خوبی است اما اگر این اتفاق نیفتاد باید وام با بهره 10 درصد در مقدار 1 میلیارد بدهند و باقی پول آن را هم تا 2 میلیارد خود جوانان همت کنند تا خانهدار شوند. الآن کف یکخانه در اصفهان 2 میلیارد است و این پول را باید با کمک دولت تامین کنند. در این فضای امروز خیرین هم خیلی نقش دارند و خانهسازی ارزانقیمت میکنند که باید بیشتر همت کنند.