پاداش تلخ حرکت بر لبه فناوری؟
به گزارش «دنیای اقتصاد»، گروه تولیدی دانش بنیان نیان الکترونیک در هفدهمین جشنواره ملی فن‌آفرینی شیخ‌‌‌بهایی با کسب مقام اول به عنوان «برترین فن‌‌‌آفرین رشد‌یافته» از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انتخاب شد. جشنواره ای ملی که معتبرترین رویداد حوزه فناوری و فن‌آفرینی کشور است و با رویکرد شناسایی ایده‌پردازان و ایدههای دانشبنیان جهت توسعه فناوری و شکوفایی اقتصاد دانشبنیان گام برمی‌دارد.
داوری دقیق و سختگیرانه این جشنواره طی پنج مرحله، قابلیت‌‌‌های مختلف سیستم در حوزه‌‌‌های مدیریت دانش، نوآوری، سطح فناوری و تجاری‌سازی ایدههای دانشی را بررسی می‌کند. در جشنواره امسال حدود ۵۰۰ طرح و ایده دانشبنیان از ۲۹ استان کشور درخواست ارزیابی در جشنواره را داشتند که از این بین سه شرکت دانشبنیان رشد یافته، سه شرکت نوپا و سه کسب‌و‌کار به مرحله نهایی راه یافتند و «نیان الکترونیک» در بالاترین سطح توانست عنوان برترین شرکت دانشبنیان کشور را کسب کند. این شرکت دانشبنیان طراح و تولیدکننده مبدل‌‌‌های الکترونیک انرژی الکتریکی و سیستم‌های تغذیه مخابراتی است که از سال ۱۳۷۴ در شهرک صنعتی توس مشهد فعالیت می‌کند و توانسته عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده مبدل‌‌‌های انرژی ایران را به دست آورد، مشتریان برون‌مرزی برای محصولاتش پیدا کند و در دوره‌‌‌های پیاپی، صادرکننده نمونه شود.
محمدعلی چمنیان، مدیرعامل این شرکت با یادآوری کسب رتبه برتر این شرکت در سال‌های ۹۶ و ۹۹ گفت: تقریبا هر سه سال یکبار به این جشنواره می رویم تا خودمان را محک بزنیم. بنابراین خودمان را در معرض آزمونهای بیرونی همچون آزمون جشنواره شیخ بهایی که ممیزی های دقیق و کارشناسی شده دارد، قرار می دهیم.
صادرات موفق محصولی هایتک
چمنیان با بیان اینکه در این دوره با تجهیزاتی که برای شبکه موبایل روسیه طراحی شده بود و در یکی از مناقصات این کشور، بالاترین امتیاز فنی را در میان ۲۲ شرکت دیگر کسب کرد شرکت داشتند، توضیح داد: این محصول صادراتی یکی از تجهیزات اصلی ایستگاه های اپراتورهای موبایل در شبکه ۵G است که محصولی هایتک و فناورانه به شمار می رود. چمنیان افزود: ممیزی این جشنواره فقط محصول محور نیست و سیستم نوآوری و فناوری و برنامه های استراتژیک شرکت ها مورد ارزیابی قرار می گیرد، اینکه چطور یک سازمان به روز می شود و بر لبه فناوری حرکت می کند. مدیرعامل نیان الکترونیک با بیان اینکه این شرکت با اختلاف زیادی از دیگر شرکتها حائز رتبه برتر این دوره از جشنواره شیخ بهایی شد، عنوان کرد: این جشنواره معتبرترین جشنواره برای شناسایی شرکت های دانش بنیان حوزه فناوری و سخت افزاری است و تجهیزات تولید شده توسط شرکت نیان الکترونیک حاصل تلاش گروهی ۳۰ نفره از بخش‌های مختلف تحقیقات و توسعه شرکت بود.
چمنیان با اشاره به صادراتی بودن این محصول خاطرنشان کرد: ما با صادرات این محصول ارزآوری داشتیم، ولی بخاطر مشکلات بخش صادرات و زیان ده بودن آن، توسعه صادراتی نداریم. هدف اصلی ما از صادرات محدود این محصول هایتک، ارتباط با بازارهای جهانی و حرکت بر لبه فناوری است. ما نمی‌خواهیم به سرنوشت شرکت هایی دچار شویم که محصولاتشان فقط در بازار ایران مشتری دارد؛ به بازارهای جهانی فکر می کنیم چون مساله کیفیت و فناوری برایمان اهمیت دارد. این فعال بخش خصوصی و عضو هیات نمایندگان اتاق مشهد، سیاستهای دولت در بخش صادرات را به ضرر تولیدکننده داخلی می‌داند و می‌افزاید: حمایت از صادرکنندگان بسیار ضعیف است و سیاست های کشور ما صادرات محور نیست. به همین دلیل صادرکننده ضرر می کند. چمنیان گفت: با توجه به اینکه ماده اولیه تولید محصول ما فلزات است و فلزات در دنیا نرخ جهانی متغیری دارد، ما این مواد اولیه داخلی را به نرخ جهانی و با قیمت دلار بازار آزاد می خریم اما وقتی قرار است محصول را صادر کنیم، ارزآوری آن با قیمت دلار بازار متشکل محاسبه می شود. اختلاف قیمت ۱۰ هزار تومانی در نرخ ارز بازار آزاد و بازار متشکل یعنی ۲۰ درصد کمتر و ضرر تولید کننده! این سیاست غلط جلوی صادرات را گرفته است. چمنیان با اشاره به ضرورت ایجاد ارزش‌افزوده روی مواد خام داخلی گفت: تفاوت نرخ ارز در بازار آزاد و بازار متشکل، تولیدکنندگان و صنعتگران را از این موضوع منصرف می کند.
او یکی دیگر از موانع پیش روی صادرات را هزینه های بالای حمل و نقل دانست و یادآور شد: در ترکیه یکی از جوایز و کمک‌های صادراتی، تقبل هزینه حمل و نقل از سوی دولت است، ولی این هزینه‌ها برای ما سنگین است و قیمت تمام شده محصول را بیشتر می کند. از سوی دیگر یارانه های دولتی صرف ورودی های صادرات می شود نه خروجی های آن در حالیکه اگر حمایت‌های دولت روی حمل و نقل محصولات تجمعی می‌شود، یعنی حتما صادرات انجام شده است ولی حمایت های صادراتی در کشور ما به‌جایی می رود که ۹۰ درصد آن به صادرات منجر نمی شود.
مدیرعامل نیان الکترونیک در پایان یادآور شد: هزینه ای که سه سال پیش برای کسب استانداردهای این محصول هایتک در آزمایشگاه های روسیه داشتیم حدود ۵ میلیارد تومان شد و حداکثر کمک صندوق نوآوری و شکوفایی برای حمایت از محصولات فناورانه شرکتهای دانش بنیان ۵۰ میلیون تومان بود!
