نصف جهان در دیار رمز ارز!
چرا نرخ مشارکت اقتصادی اصفهان افزایش نمی‌یابد؟
با توجه به دو عامل مهم و تاثیرگذار اعمال تحریم‌ها علیه ایران و حجم نقدینگی عظیم در کشور، کاهش و سقوط ارزش برابری ریال ایران در برابر سایر ارزها اتفاق افتاد تا مردم در سال ۹۹ پس از ناامید شدن از بازار کالاهای سرمایه‌ای و ریزش بورس روانه بازار رمز ارز شوند.
اصفهان چهارم شد
در چند سال اخیر، بازار جدید برای سرمایه‌گذاری در ایران بازار رمز ارزها بوده است. تخمین زده می‌شود که حدود ۱۰ میلیون نفر از جمعیت ایران در بازار رمز ارز فعال باشند. شواهد نشان می‌دهد که پس از پاندمی کرونا و انتقال کلاس‌های درس به فضای مجازی، نوجوان‌ها هم به این بازار پیوسته‌اند.
اسفند سال گذشته چند صرافی بزرگ رمز ارز ایرانی گزارش فعالیت و عملکرد خود در ایران را منتشر کردند. طبق گزارش یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌ها که عملکرد ۵ ساله خود را منتشر کرد، شهرهای تهران، مشهد، تبریز، اصفهان، شیراز، اهواز، ارومیه و ساری بیشترین کاربران را در این پلتفرم دارند.۷۰ درصد کاربران این پلتفرم کمتر از ۳۵ سال سن دارند. بر اساس داده‌های منتشرشده در این گزارش سهم خانم‌ها در بین کاربران رمز ارز در سالی که گذشت در حدود ۶ درصد رشد داشته و از ۱۶ به ۲۲ درصد افزایش‌یافته است. افزایش تمایل این گروه، می‌تواند به دلایل رشد تبلیغات، دانش و آگاهی زنان در این حیطه باشد. در این صرافی حدود ۶۰ درصد سرمایه‌گذاران در گروه سنی بین ۲۵ تا ۴۰ سال قرار داشته‌اند. این گروه یا در آستانه تشکیل خانواده هستند و یا دغدغه افزایش دارایی و درآمد دارند. از سوی دیگر این گروه سنی به دلیل جوانی و آشنایی به مفهوم تکنولوژی، راحت‌تر با این بازار ارتباط برقرار کرده و آن را راهی برای کسب درآمد و یا افزایش دارایی تشخیص داده‌اند. اگر گروه سنی ۴۰ تا ۵۰ سال به نرخ بالا اضافه شود این نسبت به ۷۷ درصد افزایش می‌یابد. این گروه سنی شاغل بوده و برای امنیت مالی در سال‌های آینده خود، به سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف نیاز دارند. حدود ۲۸ درصد از کاربران این صرافی را خانم‌ها و ۷۱ درصد از آن‌ها را آقایان تشکیل می‌دهند و همچنین بیشترین میزان کاربران در رده سنی ۲۵ تا ۳۴ سال قرار دارند.
دومین صرافی رمز ارز ایرانی بیش از یک‌میلیون کاربر دارد. روند افزایش کاربران این صرافی از بهمن‌ماه سال ۱۳۹۹ آغازشده و در فروردین و اردیبهشت سال ۱۴۰۰ بیش از ۲۲۰ هزار نفر به اعضای این صرافی اضافه شدند. آن‌طور که آمارهای این پلتفرم نشان می‌دهد، از بهمن سال ۱۳۹۹ تاکنون تعداد کاربرانش ۵۶۶ درصد افزایش‌یافته است. از این تعداد کاربر، به ترتیب استان‌های تهران، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی، اصفهان و خوزستان در صدر هستند.۱۶ درصد از سرمایه‌گذاران این صرافی زنان و ۸۴ درصد دیگر مردان هستند. همچنین ازنظر میزان دارایی نیز ۸۵ درصد دارایی‌ها در اختیار مردان و ۱۵ درصد در اختیار زنان است. آمارها نشان می‌دهد ۴۴ درصد کسانی که وارد دنیای کریپتو در این صرافی شده‌اند، ۳۱ تا ۴۰ سال سن دارند.۱۹ درصد کاربران، ۴۲ تا ۵۰ ساله هستند، ۱۷ درصد بین ۲۵ تا ۳۰ سال سن دارند.۱۴ درصد ۱۸ تا ۲۴ ساله و ۵ درصد ۵۱ تا ۶۰ ساله، یک درصد ۶۱ تا ۷۰ و کمی بیشتر از صفر درصد ۷۱ تا ۸۰ ساله هستند. میانگین سنی کاربران این صرافی، ۳۴.۸ سال است که این آمار به تفکیک جنسیتی بیانگر آن است که میانگین سنی مردان ۳۴.۶ و میانگین سنی زنان ۳۵.۹ سال است.۲۸ درصد فعالان ارزهای دیجیتال این صرافی در استان تهران هستند و استان خراسان رضوی با ۹.۶ درصد در رتبه دوم قرار دارد؛ آذربایجان شرقی و اصفهان نیز هرکدام با ۷ درصد در رتبه سوم بیشترین تعداد کاربر در بین استان‌ها قرار دارند. کاربران استان‌های خراسان رضوی با ۹.۹ درصد و اصفهان با ۶.۶ درصد، بعد از استان تهران بیشترین میزان دارایی رمز ارزی را در اختیاردارند. بین استان‌های مختلف بیشترین معاملات انجام‌شده مربوط به ساکنان استان تهران است.
استان‌های خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و اصفهان در رتبه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. تعداد سفارش‌های ثبت‌شده در این صرافی در سال ۲۰۲۱، با رشد ۱۹۰۰ درصدی روبه‌رو بوده است که بیانگر افزایش ناگهانی توجه ایرانیان به بازار رمز ارزها است. در سال گذشته میلادی، به‌طور میانگین روزانه ۳۹۲ هزار معامله موفق در بازارهای ریالی و تتری انجام‌شده است. تحلیل آمار فوق نشان می‌دهد که در تمام مقاطع تکانه‌های ارزی، حجم ورود به صرافی‌های رمز ارز و میزان ترید افزایش‌یافته است. حجم معاملات حکایت از آن دارد که در زمان جهش‌های ارزی و وقوع تورم انتظاری، فقط بخشی از انتظارات روانه بازارهای سکه و ارز شده و مابقی با معامله دلاری در بازار رمز ارز از سرمایه خود محافظت کرده‌اند.
حضور بالای جوانانی که در سنین نرخ مشارکت اقتصادی دارند در بازار رمز ارز پاسخ به پرسش چرایی عدم افزایش این نرخ و کاهش ظاهری نرخ بیکاری در کلان‌شهرها و استان‌های صنعتی مانند اصفهان در سال‌های اخیر را به‌خوبی توجیه می‌کند.
مساله رمز ارز
سرمایه‌گذاری بر روی بیت کوین به‌عنوان معروف‌ترین و ریسک‌پذیرترین رمز ارز به یکی از گزینه‌های جذاب برای ایرانیان تبدیل‌شده است. تابستان سال ۹۹ بسیاری از مالباختگان بورس ایران بدون آموزش خاصی وارد این بازار شدند و آن‌ها که امروز در بازار پر ریسک رمز ارز دوام آورده‌اند بقایای همان مالباختگانی هستند که به‌صورت تجربی و یا با آموزش‌های غیرحرفه‌ای و برخط که در شبکه‌های اجتماعی فراگرفتند توانستند خود را حفظ کرده و خاکسترنشین نشوند.
سرمایه‌گذاری روی رمز ارز و معامله آن دو مقوله کاملا جدا از هم هستند. ترید کردن به معنی اتخاذ موقعیت خرید یا فروش و کسب سود از آن در بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت تا میان‌مدت است؛ اما سرمایه‌گذاری، با اهداف بلندمدت برای افزایش ارزش دارایی در طول زمان تعریف می‌شود. برخی از مردم سعی می‌کنند از طریق خریدوفروش ارزهای دیجیتال که قیمتشان در طول یک روز نوسان می‌کند، درآمد کسب کنند. برخی دیگر به دنبال سرمایه‌گذاری بلندمدت هستند و امیدوارند ارزش ارزهای دیجیتالی که خریداری می‌کنند، باگذشت زمان بیشتر شود.
یکی از آرمان‌های ساتوشی ناکاموتو، خالق ناشناخته بیت کوین، ایجاد سیستم مالی غیرمتمرکزی بود که مرزهای سیاسی را از میان بردارد به‌گونه‌ای که همه بتوانند بدون محدودیت از آن استفاده کنند و در حقیقت کنترل آن به دست تمام کاربرانش باشد. این خصوصیت رمز ارزها باعث می‌شود که به‌تدریج بانک‌های مرکزی از حوزه سیاست‌های پولی کشورها کنار گذاشته شوند.
این پدیده در حالی جریان دارد که بسیاری از مسوولین هنوز به درک روشنی از ارزهای دیجیتال، ماینینگ و بلاک چین نرسیده‌اند. به نظر می‌رسد تعیین مواضع توسط مسوولین، در ابتدایی‌ترین گام برای شکل دادن به فضای قانونی و ایجاد چارچوبی برای هدایت این علاقه در مسیری که آینده آن قابل رویت است، الزامی باشد.
از طرفی فرصت‌های بی‌نظیری که به‌واسطه ارزهای دیجیتال در اختیار کشور قرار می‌گیرد، هم‌اکنون باعلاقه مردم نیز همراه شده و بهره‌برداری از این فرصت‌ها وظیفه‌ای است که در ابتدا تنظیم‌کنندگان مقررات باید بار آن را به دوش بکشند و این اتفاق باوجود پراکندگی در امر تصمیم‌گیری از سوی سازمان‌ها اتفاق نمی‌افتد.
