فعالیت مجرمانه کانالهای همسریابی
دامهای فضای مجازی
وی با تأکید بر اینکه کاربران فضای مجازی باید به این موضوع توجه داشته باشند که هیچ قانونی در زمینه راهاندازی وبسایتها، کانالها و صفحات اجتماعی با موضوع همسریابی در فضای مجازی نداریم، اضافه میکند: بنابراین اگر با اینگونه موارد مواجه شدند بدانند که فعالیت آنها مجرمانه است و تحت تعقیب پلیس فتا و مراجع قضائی هستند.
رئیس پلیس فتای استان اصفهان در خصوص ماهیت اصلی این سایتها و صفحات اجتماعی، توضیح میدهد: تنها اقدامی که دایرکنندگان این کانالها و گروهها انجام میدهند در مرحله اول کلاهبرداری و در مرحله بعد سوءاستفاده از مطالب و اطلاعات خصوصی است که کاربران در این کانالها بارگذاری میکنند.
قربانیان سوءاستفاده و کلاهبرداری
وی از نحوه برخورد با اینگونه فعالیتها، اعلام میکند: طرح مقابله با کانالها و گروههای اجتماعی همسریابی و صیغهیابی توسط کارشناسان رصد و پایش فضای مجازی پلیس فتای استان اصفهان انجام شده که در این طرح کانال و یا صفحه اجتماعی در حوزه همسریابی و صیغهیابی شناسایی و دایرکنندگان آنها پس از شناسایی تحت پیگرد قضائی قرار میگیرند و با آنها برخوردهای قانونی لازم صورت میگیرد. قربانیان این سایتها رویه یکسان دارد و تقریباً از همه استانها مورد سوءاستفاده و یا کلاهبرداری قرار خواهند گرفت.
سرهنگ مرتضوی با تأکید بر اینکه کانالهای صیغهیابی یا کلاهبرداری با مبالغ زیاد است و یا سوءاستفاده از اطلاعات و ایجاد مزاحمت کاربران، ادامه میدهد: هیچچیزی به نام صیغه یابی یا همسریابی در فضای مجازی نداریم کلاً این مساله غیرقانونی و مجرمانه است و هر تبلیغی که میآید میتواند مجرمانه باشد. در این شرایط بهتر است که کاربران گذر کنند یا به پلیس اطلاع دهند.
دعوتهای ناخواسته!
وی در پاسخ به این سؤال که چرا برخی افراد ناخواسته به این کانالها اضافه میشوند؟ میگوید: بخشی از این ایجاد مزاحمتها ناشی از فعل و انفعالی است که خود کاربر تنظیمات امنیتی شبکههای اجتماعی را انجام میدهد؛ در فضای مجازی برای هرگونه فعالیتی ممکن است شما ناخودآگاه در گروه یا کانالی عضو شوید و این مساله ناشی از تنظیمات امنیتی افراد است، چراکه ممکن شبکههای اجتماعی را بهگونهای تنظیم کرده باشند که اجازه دهند هرکسی آنها را عضو گروه یا کانالی کند.
رئیس پلیس فتای استان اصفهان با اشاره به تنظیمات شخصی شبکههای اجتماعی، خاطرنشان میکند: افراد میتواند با تغییر تنظیمات دسترسیها را محدود و یا کلاً منع کنند تا برای اضافه شدن آنها به هر گروهی محدودیت ایجاد شود، اما این موضوع که در کانالهای متفرقه یا بهویژه در صیغهیابی بهصورت ناخواسته دعوت میشوید، اغلب با استفاده از ربات است که بیشتر در تلگرام اتفاق میافتد که مدیران این کانالها که با طراحی ربات کاربران را عضو میکنند.
وی با بیان اینکه البته ممکن است بعضی کانالهای حوزه تجاری یا تبلیغاتی به ازای اضافه کردن عضو به اعضای فعال حقالزحمه بدهند، اضافه میکند: اما کلاهبرداری یا سوءاستفاده از اعتماد کاربران زیاد است. اگر افراد شاکی خاصی دارند و از طرف مخاطب که ربات نیست، شناخت دارند، میتواند در مراجع قانونی یا دفتر الکترونیک قضایی با مستندات شکایت کند تا پیگیری شود.
سرهنگ مرتضوی درباره ریپورت کردن کانالها، میگوید: ریپورت کردن قاعده دارد، زیرا هر شبکه اجتماعی برای ریپورت کردن پروتکل خاصی تعریف کرده، و این گزینه را شامل یکسری فعالیت خاص میداند؛ مثلاً اینستاگرام مسائل پورن، خشونت جنسی، خشونت علیه کودکان و تروریسم اگر موضوع با این مصادیق همخوانی داشته باشد، بنا بر تعریف خودش مسائل را ریپورت میکند و کاربر باید طبق این مصادیق درخواست ریپورت کنند، آن شبکه اجتماعی هم بنا بر پروتکل و الگوریتم خودش جواب میدهد.
چرایی گرایش به ازدواج موقت و صیغهیابی
کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیبشناسی ایران نیز در گفتوگو با ایسنا، درباره آسیبهای اجتماعی ازدواج موقت یا صیغه در جامعه، توضیح میدهد: در حال حاضر حجم وسیعی از پیج یا کانالهای صیغهیابی با عضوهای بالا در فضای مجازی ایجاد شده که از نظر ذهنی چالشی ایجاد میشود که ما به کجا رسیدیم و شرایط ازدواج در جامعه چه آسیبی دارد که جامعه به سمت این فضاهای ازدواج موقت و صیغهیابی گرایش نشان میدهد.
وی با تأکید بر اینکه اغلب افرادی که با این رویکرد وارد فضای مجازی میشوند و پیجهایی را راهاندازی میکنند تا افراد را به سمت صیغه بکشانند، قطعاً نیت شرعی ندارد و پشت این ماجرا سودجوییهای کلان مالی هم وجود خواهد داشت، میافزاید: اکنون جامعه در مسیر ازدواج با مشکل روبهرو است که صیغهیابیهای بدون مجوز روی کار آمدند. در واقع نهاد ازدواج و خانواده در جامعه دچار تنش شده که نشان میدهد کارکردهای حوزه اجتماعی ناکارآمد هستند و حتی گاهی سیاستهای غلطی اتخاذ میشود.
رئیس انجمن آسیبشناسی ایران با اعلام اینکه ما نتوانستهایم در خصوص ازدواج آسان در جامعه یا رفع نیازهای غریزی و اجتماعی نسل جوان جامعه کار مؤثری انجام بدیم، تصریح میکند: البته اگر ریشهیابی کنیم، میبینیم که با توجه به اینکه امروز ازدواج بهسختی در جامعه اتفاق میافتد، شرایط ازدواج سخت شده و سن ازدواج در جامعه بهشدت بالا رفته، طبیعی است که افرادی از فرصتها سودجویی کنند.
وی آسیبهایی ازجمله افزایش سن ازدواج، پاسخ ندادن به نیازهای غریزی، فراوانی هیجانات را ازجمله دلایلی دانست که افراد بهصورت فراوان به سمت ازدواجهای موقت یا صیغه روی میآورند و ادامه میدهد: اما اینکه امروزه در بین این افراد، اغلب جوانان استقبال میکنند، چه دخترانی که به صیغه تن میدهند و پسرانی که برای رفع نیازها هزینه میکنند، کسانی هستند که آسیبها را جدی درک کردند و از تشکیل دادن خانواده به ناامیدی و یأس رسیدند و به نیازهای خود بهصورت سطحی پاسخ میدهند.
ازدواج موقت حاصلی برای جامعه ندارند
محمدی با تأکید به اینکه صیغه یا ازدواج موقت حاصلی برای جامعه ندارند و فقط به نهاد خانواده آسیب میزند و نهاد خانواده را بهنوعی تنش دچار میکند، توضیح میدهد: البته که صیغه پدیده شرعی است که اگر تا حدی که اسلام توصیه کرده اتفاق بیفتد توجیه دارد؛ اما اینکه آینده جوانان با این نوع ازدواجها گره بخورد و به یک اتفاق عادی تبدیل شود، باعث آسیبهایی در جامعه میشود.
وی با اعلام اینکه دختران و زنانی که به خاطر مسائل فقر، مشکلات مالی و گرفتاریها به این راه ورود پیدا میکنند، دیگر به زندگی عادی نمیگردند، افزود: این افراد چون دائماً در حال صیغه شدن هستند و همچنین پسران هم دائماً در حال تجربه افراد مختلف هستند و این همان نقطه آسیب است که قباحت تعامل و ارتباط و روابط نامشروع را در جامعه از بین میبرد.
رئیس انجمن آسیبشناسی ایران صیغه یا ازدواج موقت را نوعی مدیریت رابطه جنسی میداند و میگوید: روزبهروز ترس این وجود دارد به عدد دختران و جوانانی که هنوز سابقه ازدواج ندارد؛ ولی به مسائل تن میدهند، اضافه شود. همچنین یکسری افراد سودجو هستند که از این شرایط سوءاستفاده میکنند و کلاهبرداریهای اینترنتی را با استفاده از نیازهای غریزی جوانان جلو میبرند و پولهای کلانی به دست میآورند.
وی در خاتمه خطاب به فعالان این حوزه، هشدار داد: آسیبهای این حوزه را باید جدی بررسی کرد تا در آینده گریبانگیر جامعه نشود و غفلتی نسبت به خلأهای جامعه با این تفکر که نیازها درجایی دیگر پاسخ داده میشوند، اتفاق نیفتد. همچنین در دل این ماجراها گاهی با بیاحتیاطی نوزادان نامشروع و مشروع بدون والد به وجود میآیند که زندگی آنها به ناکجاآباد کشیده میشود.
افزایش روزافزون کانالها و گروههای صیغهیابی و ازدواج موقت در فضای مجازی، زنگ هشدار جدی برای جامعه است، اما پیش از هر چیز لازم است افراد از ماهیت و هدف این گروهها مطلع باشند و بدانند که بیشتر این فضاها برای کلاهبرداری و اخاذی و سوءاستفاده از افراد شکل گرفته است، بنابراین پیش از هر چیز مردم باید مراقب باشند فریب این سودجویان را نخورند و در دام کلاهبرداران و فرصتطلبان گرفتار نشوند.