سودآوران بزرگ

محمد علی‌نژاد نویسنده نشریه صنعت بیمه در بازارهای مالی به سه صورت نقش ایفا می‌کند. نخست تاثیری که این صنعت می‌تواند بر سایر بازارهای مالی اعمال کند که معمولاً به‌صورت یک پشتیبان برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری به‌کار می‌رود؛ نقش دوم این صنعت جمع‌آوری و تجهیز منابع مالی با استفاده از عملیات بیمه‌گر است که جهت سرمایه‌گذاری غیرمستقیم یا مستقیم به‌کار می‌رود و در نهایت سرمایه‌گذاری مستقیم صنعت بیمه در فعالیت‌های اقتصادی کشور، مهم‌ترین نقش آن محسوب می‌شود. شرکت‌های بیمه وجوه بیمه‌گذاران را که به‌صورت ذخایر فنی در اختیار دارند به‌عنوان دارایی سودآور به کار می‌گیرند و در فعالیت‌های مناسب اقتصادی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

اثر کووید 19 بر بازار بیمه جهانی

در دوره همه‌گیری کووید 19 خسارت‌های فراگیر به شدت بیمه‌گران را در جهان تحت ‌تاثیر قرار داد، به‌ویژه شرکت‌های بیمه‌ای که به جبران غرامت کارگران می‌پرداختند. در کل شاخص صنعت از سپتامبر ۲۰۲۰، ۲۵ درصد از شاخص اس‌اندپی 500 عقب مانده است که عمدتاً به‌خاطر خسارت 8/ 6 میلیارددلاری آمریکا مربوط به کووید 19 است. در سال ۲۰۲۱ طبق آخرین گزارش‌ها حق بیمه تولیدی در جهان ۶۳۰۰ میلیارد دلار برآورد شده که پیش‌بینی می‌شود ۲۸۰۰ میلیارد دلار آن متعلق به بیمه زندگی باشد. منظور از مبالغ حق‌بیمه، بیمه‌نامه‌هایی است که طی دوره گزارش توسط موسسات بیمه صادر شده‌اند. این مبالغ در بیمه‌های غیرزندگی بر مبنای حق بیمه صادره و در بیمه‌های زندگی بر مبنای حق بیمه‌های وصولی (دریافتی) لحاظ می‌شود. روند تغییرات حق بیمه تولیدی در نمودار یک قابل ‌ملاحظه است. بزرگ‌ترین تولیدکننده حق‌بیمه در دنیا در رتبه اول آمریکا و در رتبه دوم چین است. طبق آخرین آمار منتشرشده در سال ۲۰۲۰ آمریکا تولید ۲۳۰۰ میلیارددلاری و چین تولید ۱۵۰۰ میلیارددلاری داشتند و پیش‌بینی‌ها حاکی از این امر است که تا سال ۲۰۳۰ آمریکا رشد ۵۶درصدی و چین رشد ۲۲درصدی داشته باشد و حق بیمه تولیدی این دو کشور به ترتیب به ۳۷۰۰ و ۱۸۰۰ میلیارد دلار برسد.

تا به امروز، بحران کووید 19 اثر زیادی روی سودآوری و تسویه‌شوندگی صنعت بیمه داشته است. شکل 1 یک نمای کلی از ارزیابی کیفی گزارش‌شده از سوپروایزرهای بیمه درباره اثر کووید 19 بر تسویه‌شوندگی، سودآوری و نقدینگی ارائه می‌دهد. این ارزیابی با اطلاعات کمی جمع‌آوری‌شده از سوی شرکت‌های بیمه و سرپرست‌های شرکت‌های بیمه بررسی شده است.

در حالی که شوک اولیه بازارهای مالی بسیار بزرگ بود، صنعت بیمه جهانی به لطف اقدامات حمایتی پولی و مالی در مناطق مشخص تاب‌آوری خوبی از خود نشان داد. به‌طوری که منابع سرمایه‌ای در این بخش بالای الزامات باقی ماند. با وجود این، با توجه به نااطمینانی‌ها درباره مدت زمان و اثر بحران کووید 19 همچنان احتمال آسیب‌پذیری در این بخش وجود دارد.

تسویه‌شوندگی

بر اساس داده‌های تاییدشده در نیمه نخست سال 2020، نسبت تسویه‌شوندگی شرکت‌های بیمه در این مدت افت اندکی داشته است. با وجود این کل سرمایه این شرکت تقریباً توانسته به وضعیت قبل از پاندمی برگردد. بیمه‌کنندگان گزارش می‌دهند که منابع سرمایه‌ای همچنان بیشتر از الزامات باقی‌مانده است. نسبت تسویه‌شوندگی اگر‌چه در سه ‌ماه نخست 2020 روندی نزولی داشت ولی در ادامه به ثبات رسیده است.

نوسان بازارهای مالی به ضررهای سرمایه‌گذاری و کاهش جایگاه‌های تسویه‌پذیری متوسط صنعت منجر شده است. اینکه این تاثیر نوسان بازار بر تسویه‌پذیری شرکت‌های بیمه چقدر ادامه داشته به دو موضوع بستگی دارد، اول مدل کسب‌وکار شرکت‌های بیمه و دوم نوع طراحی استاندارد سرمایه قضایی.

گزارش شرکت‌های بیمه‌گر نشان می‌دهد که آنها نظارت بر تسویه‌شوندگی را افزایش داده‌اند. این کار با استفاده از آنالیز حساسیت و آزمایش تنش انجام شده است. برخی شرکت‌های بیمه گزارش داده‌اند که با این اقدامات در برابر نوسانات شدید بازارهای سهام مقاوم مانده‌اند. از نظر مدیریت سرمایه هم شرکت‌ها برنامه‌های بازخرید سهام و توزیع سود نقدی را به تعویق انداخته یا کاهش داده‌اند. به منظور افزایش تعویض سرمایه و بهبود تسویه‌پذیری درون‌گروهی، برخی بیمه‌گرها ساختارهای داخلی جدیدی را به‌کار گرفتند.

سودآوری

همه‌گیری کرونا با کاهش درآمدهای سرمایه‌گذاری، فشار قابل ‌توجهی روی سودآوری شرکت‌های بیمه به‌خصوص بیمه عمر و بیمه ترکیبی داشته است. در نیمه نخست سال 2020، پاندمی اثر چشمگیری روی درآمدهای سرمایه‌گذاری و به‌طور کلی درآمد کسب‌وکار بیمه‌ها داشته است. درآمدهای سرمایه‌گذاری عمدتاً تحت تاثیر ضرر سرمایه‌گذاری و افت ارزش ناشی از رکود بازارهای مالی قرار گرفته‌اند.

افزایش هزینه‌ها در کنار تسهیل دورکاری و تضمین تداوم کسب‌وکار هم روی سودآوری برخی شرکت‌های بیمه تاثیر داشته است. در همین رابطه شرکت‌های بیمه با اقداماتی در جهت کاهش هزینه‌ها به دنبال کم کردن افت درآمد بودند. برخی سود اختیاری بیمه‌گذار را کاهش دادند و برخی دیگر نیز به‌طور موقت سیاست‌های بیمه عمر خود را بازنگری کردند.

نقدینگی

در فاز اولیه بحران کووید 19، مهم‌ترین سقوط اقتصادی، بحران نقدینگی بود که در آن بانک‌های مرکزی و دولت‌ها را مجبور به اجرای سیاست‌های محرک پولی و مالی جدی کرد. برای بخش صنعت بیمه جهانی، آمار گزارش‌شده نشان می‌دهد که اثر کووید روی نقدینگی پایین بوده و هیچ نگرانی فوری درباره توانایی بخش برای عمل کامل به تعهدات در نیمه نخست سال 2020 وجود نداشته است. با وجود این نقدینگی کل و همچنین ریسک تامین مالی صنعت بیمه افزایش یافته است. موضوعی که به اهمیت مدیریت ریسک نقدینگی در محیط فعلی تاکید می‌کند.

برخی شرکت‌های بیمه شاهد افزایش حجم وام‌های بیمه‌گذاران و لغو محصولات بیمه‌ای بودند. با وجود این، بر اساس ارزیابی کمی بیمه‌گران، افزایش خطاها و تسلیم‌ها کمتر از آن چیزی بوده که از قبل پیش‌بینی می‌شد.

در نتیجه سیاست‌های پولی تطبیقی از سوی بانک‌های مرکزی بزرگ جهان، تنها بخش کوچکی از شرکت‌های بیمه اقداماتی اضافی را برای مدیریت نقدینگی خود انجام دادند. برخی بیمه‌گرها با افزایش نظارت بر نقدینگی و بودجه اضطراری به مقابله با این مشکل پرداختند. برخی شرکت‌های دیگر هم مدیریت نقدینگی فعال را در پیش گرفتند. اقدامات مدیریت سرمایه هم در افزایش جایگاه نقدینگی تاثیرگذار بوده است.

بزرگ‌ترین تولیدکنندگان حق بیمه دنیا

بزرگ‌ترین تولیدکنندگان حق بیمه در دنیا، در رتبه اول آمریکا و در رتبه دوم چین است. طبق آخرین آمار منتشرشده در سال ۲۰۲۰، آمریکا تولید 2300 میلیارددلاری و چین تولید 1500 میلیارددلاری داشته‌اند. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که تا سال ۲۰۳۰، آمریکا رشد ۵۶درصدی و چین رشد ۲۲درصدی داشته باشد و حق بیمه تولیدی این دو کشور به ترتیب به 3700 و 1800 میلیارد دلار برسد.

شرکت‌های برتر بیمه در دنیا کدام‌اند؟

بیمه این روزها یکی از ضروریات زندگی مدرن است. ما در طول زندگی با انواع خطرات طبیعی و حوادث متعدد مواجهیم. علاوه بر این هزینه‌های درمان در بسیاری از کشورها بالاست. این موضوع باعث شده تا از طرفی تقاضا برای انواع بیمه مدام در حال افزایش باشد و از طرف دیگر بیمه‌های متعددی در سطح دنیا ارائه شوند.

در ادامه به معرفی 10 شرکت بیمه‌ای برتر می‌پردازیم.

1- شرکت آکسا (AXA)

شرکت بیمه آکسا در بیش از 56 کشور جهان حضور دارد و پیشرو بیمه‌های دیگر است. این بیمه خدمات متنوعی ارائه می‌دهد اما بیشتر در حوزه بیمه زندگی، مدیریت دارایی و بیمه تلفات فعالیت می‌کند. شرکت آکسا از سال 1817 در فرانسه، پاریس، فعالیت خود را آغاز کرده است.

2- گروه بیمه زوریخ (Zurich Insurance Group)

جایگاه دوم مربوط به شرکت بیمه زوریخ با حضور در 170 کشور جهان است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر زوریخ، سوئیس قرار دارد. این گروه بیمه فعالیت خود را از سال 1872 آغاز کرده و خدمات اصلی آن شامل بیمه عمر جهانی، بیمه عمر زندگی و بیمه کشاورزان است.

3- شرکت بیمه عمر چین (China Life Insurance Company)

شرکت بیمه عمر چین یک شرکت خدمات مالی چینی است که از سال 1949 و در چین فعالیت خود را آغاز کرد. بیمه عمر چین یک بیمه دولتی برای مردم چین محسوب می‌شود. در حال حاضر این شرکت هفت شرکت تابعه دارد که در زمینه برنامه‌های بازنشستگی، اموال و تلفات، بیمه و مدیریت سرمایه فعالیت دارد.

4- برکشایر هاتاوی (Berkshire Hathaway)

برکشایر هاتاوی شرکت هلدینگ و خوشه‌ای آمریکایی و چندملیتی است و در جایگاه چهارم این دسته‌بندی قرار دارد. دفتر مرکزی این بیمه در شهر اوماها، نبراسکا است. وارن بافت این شرکت بیمه را در سال 1889 تاسیس کرد. زمینه فعالیت شرکت در حوزه‌هایی از جمله بیمه، سرمایه‌گذاری در حمل‌ونقل ریلی، انرژی، خرده‌فروشی، تولید، آب و برق و امور مالی است.

5- پرودنشال پی‌ال‌سی (Prudential plc)

جایگاه پنجم مربوط به یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های بیمه در جهان است. پرودنشال پی‌ال‌سی در سراسر قاره آسیا، بریتانیا، ایالات متحده و اخیراً در قاره آفریقا نفوذ کرده است. شرکت بیمه Prudential plc در سال 1848 در بریتانیا تاسیس شد.

6- یونایتدهلث گروپ (united health group)

سلامت و بهداشت یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها در بیمه است و این شرکت بیمه همان‌طور که از نام آن پیداست یکی از برترین گروه‌های بیمه در زمینه بهداشت و سلامت به‌شمار می‌رود. یونایتدهلث گروپ در ایالات‌متحده تاسیس شد و اکنون در 125 کشور جهان حضور دارد. بر اساس گزارش فورچون، این شرکت در سراسر جهان به عنوان برترین در زمینه مدیریت مراقبت شناخته شده است.

7- گروه میونیک ره (Munich Re)

این گروه بیمه در سال 1880 تاسیس شد و اکنون در 30 کشور جهان شعبه دارد اما تمرکز اصلی آن در اروپا و آسیا است. این شرکت در زمینه‌هایی از جمله بیمه سلامت، بیمه اتکایی نیروی دریایی، بیمه زندگی، بیمه اتکایی نیروی هوایی، بیمه تلفات اموال، بیمه آتش‌سوزی، بیمه تصادفات و... خدمات ارائه می‌دهد.

8- جنرالی (Assicurazioni Generali S.P.A)

شرکت جنرالی در سال 1831 در ایتالیا تاسیس شد و حالا با شعبه‌های متعدد در 60 کشور جهان در جایگاه هشتم برترین شرکت‌های بیمه‌ای دنیا قرار دارد. تمرکز اصلی این شرکت در اروپای شرقی، مرکزی و غربی است. توجه اصلی این گروه نیز بیمه در زمینه‌هایی از جمله بیمه زندگی (شامل بیمه حفاظت از خانواده)، بیمه عمر و سیاست‌های پس‌انداز است.

9- پست‌بانک ژاپن

 (Japan Post Holding)

پست‌بانک ژاپن در واقع یک گروه بیمه در ژاپن است که فعالیت‌های آن در چهار زمینه اصلی خلاصه می‌شود. این شرکت بیشتر در زمینه عملکرد شرکت‌های پست، مسوولیت ارسال ای‌میل، عملکردهای بانکی و ارائه بیمه عمر خدمات می‌دهد.

10- آلیانتس (Allianz SE)

و سرانجام آلیانتس، این شرکت یکی از پیشگامان ارائه‌دهنده خدمات مالی است. محصولات و خدمات این شرکت از مدیریت دارایی تا بیمه را شامل می‌شود. این شرکت در سال 1890 در آلمان تاسیس شد و اکنون در 70 کشور جهان شعبه دارد. خدمات اصلی آلیانتس شامل بیمه سلامت، بیمه عمر و تلفات است.

انواع بیمه‌های رایج در جهان

به جز سه نوع بیمه اشخاص (عمر، حوادث و درمان)، بیمه اموال و بیمه مسوولیت، انواع مختلف دیگری از بیمه در سراسر جهان رایج است که در ادامه این گزارش برخی از مهم‌ترین آنها را می‌خوانید.

1- بیمه پوشش وثیقه

 (collateral protection insurance)اموالی را که برای وام مورد وثیقه قرار گرفته است، تحت پوشش قرار می‌دهد. توسط وام‌دهنده یا وام‌گیرنده تهیه می‌شود یا به‌صورت تک‌نفعی یا نفع دوجانبه را تحت پوشش قرار می‌دهد (بدین معنا که یا نفع یکی از طرفین را یا نفع هر دو طرف را پوشش می‌دهد).

2- بیمه تداوم تجارت (business continuation insurance): معمولاً مرگ یا ناتوانی اعضای شرکت‌های تضامنی و سهامداران شرکت‌های با مسوولیت محدود، مشکلات عدیده‌ای را برای این کسب‌وکارها ایجاد می‌کند.

3- بیمه مراسم ازدواج (wedding insurance): این بیمه‌نامه شامل دو محصول است: بیمه‌نامه منتفی شدن یا به تعویق افتادن مراسم و بیمه‌نامه مسوولیت برگزاری مراسم ازدواج.

۴- بیمه ارتقای اعتبار (credit enhancement insurance): ترتیبی را فراهم می‌آورد که بیمه‌گر را قادر می‌کند تا بازگشت اصل و سود مورد انتظار از اوراقی را که به فروشنده کالا ارائه شده است، بیمه ‌کند.

۵- بیمه اعتبار پیشگیرانه (anticipatory credit policy): خسارت مربوط به سوخت شدن پرداخت‌های انجام‌شده به تامین‌کنندگان در صورت ورشکستگی آنان جبران می‌شود.

 ۶- بیمه افراد دور از وطن (expatriate insurance): پوشش خسارت‌های مالی و دیگر خسارت‌ها تا وقتی که فرد در کشور دیگری کار یا زندگی می‌کند. این بیمه بر مبنای شش‌ماهه یا یک‌ساله فروخته می‌شود.

۷- بیمه هزینه‌های دادگاهی (legal expenses insurance): پوشش در مقابل هزینه‌های بالقوه دادرسی علیه یک موسسه یا یک فرد.

8- بیمه حیوانات خانگی (pet insurance): بیماری یا جراحت ناشی از حادثه برای حیوان خانگی.

۹- بیمه آدم‌ربایی و غرامت آزادسازی آن (kidnap and ransom): برای پوشش افراد یا شرکت‌هایی که در مناطق پرریسک قرار دارند طراحی شده است. پوشش‌های معمول آن عبارت است از هزینه‌های آدم‌ربایی، اخاذی و هواپیماربایی.

۱۰- بیمه غرامت جایزه (prize indemnity insurance): به جای نگهداری وجه نقد برای پوشش جوایز بزرگ، برگزارکننده‌ها حق بیمه‌ای به شرکت بیمه می‌دهند تا جایزه‌ای به بیمه‌شده پرداخت شود. شانس برنده شدن به شرکت‌کنندگان داده می‌شود.

۱۱- بیمه زنجیره ارزش یا کار در جریان ساخت (work in progress policy)

تعداد زیادی از موسسات، جزئی از یک زنجیره ارزش محسوب می‌شوند. در قرارداد بیمه زنجیره، ارزش یا کار در جریان ساخت، خسارت مربوط به ورشکستگی بخشی از این زنجیره برای بخشی دیگر که در حال انجام کار است، تحت پوشش قرار می‌گیرد.

۱۲- بیمه خسارت فروش مجدد (resale loss policy): خسارت ناشی از خرید کالاهایی که پیش‌بینی می‌شود با شرایط نقدی مجدداً فروخته شوند تحت این بیمه‌نامه جبران می‌شود.

۱۳- بیمه جامع اماکن تجاری: برای اماکنی مانند مطب‌های پزشکی، عکاسی‌ها، استودیوهای ضبط موسیقی و... امکان‌پذیر است.