این صنعت قدمتی بیش از ۵۰ سال در ایران دارد و توانسته در طول این سال‌ها به توسعه و ظرفیت‌های مطلوبی دست یابد به نحوی که در حال حاضر ۹۰ درصد نیاز بازار در چهار پالایشگاه روغن‌سازی بنام و مطرح کشور تولید و ۱۰ درصد مابقی نیز از طریق تولیدات شرکت‌های بلندینگ (واحدهای مخلوط‌کنی) تصفیه دوم و واردات که بسیار اندک است، انجام می‌شود. روانکارها در ایران در دو گروه خودرویی و صنعتی تولید می‌شوند و علاوه بر تامین نیاز داخل توان رقابتی بالایی هم برای صادرات دارند که بازارهای همسایه نیز عمده مشتری این صنعت مهم هستند. ایران در حالی بزرگ‌ترین مصرف‌کننده روانکارها در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا محسوب می‌شود که خوشبختانه خروج برخی برندها از بازار ایران نه‌تنها به تهدیدی برای آن بدل نشد بلکه فرصتی فراهم کرد تا تولیدکنندگان عرض‌اندامی در این وانفسای اقتصادی داشته باشند. واردات محصول نهایی در بخش روانکارها به کشور بسیار محدود است و با توجه به قیمت‌های بالای جهانی صرفه اقتصادی برای هیچ شرکتی ندارد اما متاسفانه شاهد برخی محصولات خارجی در بازار هستیم که به گفته مسوولان امر، تقلبی‌اند و با سوءاستفاده از شرایط افزایش نرخ ارز با قیمت‌های بسیار بالا به فروش می‌رسند.

این صنعت به‌‌رغم اینکه سهم بالایی در تامین نیاز داخل دارد اما با مشکلات و دغدغه‌هایی مواجه است که می‌تواند به این بخش آسیب جدی وارد کند. از قیمت‌های کارشناسی‌نشده و غیرمنطقی گرفته تا بوروکراسی‌ها در تامین ارز مورد نیاز واحدها. متاسفانه در حال حاضر هزینه تمام‌شده واحدهای پالایش و تولید روغن‌موتور و صنعتی بسیار بالا رفته اما به گفته فعالان این حوزه قیمت‌های کنونی بر اساس قیمت‌های ابتدای سال ۹۸ محاسبه می‌شود ضمن اینکه خوراک مورد نیاز تولید محصولات که از پالایشگاه‌های نفت خام داخلی تهیه می‌شود نیز بسیار گران‌تر از قیمت‌های جهانی است و این مهم دغدغه اساسی این روزهای صنعت روانکار است. خوشبختانه این موارد در دستور کار دولت نیز قرار گرفته و تولیدکنندگان امیدوار به حل این مشکلات و توسعه هرچه بیشتر این بخش از صنعت کشور هستند؛ صنعتی که تمام صنایع کشور به نوعی مشتری آن هستند و کمبودی از لحاظ کمی و کیفی در بازار این محصولات وجود ندارد و حتی نیاز صاحبان خودروهای خارجی را نیز به خوبی پوشش می‌دهد اما مانند هر کسب‌وکار و صنعت دیگری نیاز به حمایت‌های جدی و تصمیم‌های کارشناسی‌شده و منطقی دارد تا بتوانند مسیر پیش‌رو را با دغدغه کمتر و مزیت رقابتی بیشتر نسبت به رقبا طی کنند.

بر همین اساس، در این پرونده به این مساله می‌پردازیم که صنعت روغن صنعتی کشور با چه مشکلاتی مواجه است و چه سهمی در تامین نیاز بازار داخلی دارد؟ 

Untitled-1 copy
اینفوگرافیک: علیرضا تاجیک