چرخه‌های رونق و رکود
مهم‌ترین صعودها و سقوطهای شاخص‌های بورس در جهان طی سال گذشته کداماند؟
آمریکای شمالی
چهار مورد از مهم‌ترین شاخص‌های بورسی در ایالات متحده شامل شاخص «S&P VIS»، «Dow Jones»، «S&P ۵۰۰» و «NASDAQ ۱۰۰» هستند. شاخص NASDAQ ۱۰۰ یک شاخص بازار سهام است که از بررسی سهام صد مورد از بزرگ‌ترین شرکت‌های غیرمالی که در نزدک حضور دارند برآورد می‌شود. این شاخص طی یک سال گذشته بیشتر از ۲۰ درصد رشد داشته است. رشد این شاخص نسبت به رشد بقیه شاخص‌های بورسی در ایالات متحده بسیار قابل توجه است. شاخص S&P ۵۰۰ یکی دیگر از شاخص‌های بورسی مهم این کشور است. این شاخص عملکرد بورسی ۵۰۰ شرکت بزرگ را که در بورس ایالات متحده حضور دارند بررسی می‌کند. S&P ۵۰۰ طی یک سال گذشته بیشتر از ۱۳ درصد رشد داشته است. یکی دیگر از شاخص‌های بورسی مهم در ایالات متحده شاخص داوجونز است. این شاخص عملکرد بورسی ۳۰ شرکت بزرگ فعال در بورس ایالات متحده را بررسی می‌کند. این شاخص طی یک سال گذشته ۹ درصد رشد کرده است. شاخص S&P VIS نیز یکی از محبوب‌ترین شاخص‌های سهام در ایالات متحده است که انتظارات بازار سهام از نوسان‌پذیری (volatility) قراردادهای اختیار معامله (option) طبق شاخص S&P ۵۰۰ را می‌سنجد. این شاخص نوسان‌پذیری انتظارات از تغییرات قیمت سهام شرکت‌هایی را که در شاخص S&P ۵۰۰ وجود دارند طی ۳۰ روز آینده برآورد می‌کند. شاخص S&P VIS طی یک سال گذشته بیشتر از پنج درصد سقوط داشته است. شاخص بورس تورنتو (TSX) از ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی تا به امروز حدود ۲۵۳۰ واحد افزایش را تجربه کرده که معادل ۱۷ درصد است. شاخص بازار سهام کانادا در سپتامبر ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۱۶۹۴۷) و در جولای ۱۹۸۲ در کف تاریخی خود (۱۳۳۲) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۰ درصد رشد کرده است.
اروپا
در اروپا، نوسانات شاخص‌های بورسی در کشورهای بوسنی و هرزگوین، یونان، روسیه، ایتالیا، مقدونیه، دانمارک، آلمان، فرانسه، منطقه یورو، سوئد، پرتغال، اسپانیا، سوئیس، هلند، مجارستان، ترکیه، کرواسی، ایرلند و لیتونی بیشترین رشدها را داشته‌اند. رشد شاخص‌های بورس در این کشورها طی سال گذشته از ۱۰ درصد تا ۴۰ درصد بوده است. در اروپا بیشترین سقوط شاخص بورس طی یک سال گذشته در اوکراین، بلغارستان، لوکزامبورگ، قبرس و جمهوری چک تجربه شده است.
مهم‌ترین صعودها در اروپا
شاخص بازار سهام سارایوو (SASX-۱۰) در بوسنی و هرزگوین از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون بیش از ۲۵۰ واحد رشد را تجربه کرده است (معادل ۴۰ درصد). شاخص بازار سهام سارایوو در آوریل ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۹۵۸۳) و در دسامبر ۲۰۱۷ در کف تاریخی خود (۵۶۱) قرار گرفت. طی یک سال گذشته این شاخص بیش از ۳۹ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام یونان (ASE) از ابتدای سال ۲۰۱۹ نزدیک به ۲۶۰ واحد رشد کرده که این افزایش در عدد شاخص معادل ۴۲ درصد رشد است. شاخص بورس آتن در سپتامبر ۱۹۹۹ در سقف تاریخی خود (۶۴۸۴) و در مارس ۱۹۸۹ در کف تاریخی خود (۲۶۰) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته بیش از ۳۶ درصد رشد کرده است. شاخص بورس روسیه (MOEX) از ابتدای سال جدید میلادی تاکنون حدود ۶۰۰ واحد رشد را تجربه کرده که این افزایش در عدد شاخص معادل ۲۵ درصد رشد است. MOEX در نوامبر ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۳۰۰۹) و در اکتبر ۱۹۹۸ در کف تاریخی خود (۱۸) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته بیش از ۲۳ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام ایتالیا (FTSE MIB) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون حدود ۵۲۰۰ واحد رشد کرده که این افزایش در عدد شاخص معادل ۲۸ درصد رشد است. شاخص بورس ایتالیا در مارس ۲۰۰۰ در سقف تاریخی خود (۵۰۱۰۸) و در جولای ۲۰۱۲ در کف تاریخی خود (۱۲۲۹۵) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته بیشتر از ۲۲ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام مقدونیه (MBI ۱۰) از ابتدای سال جدید میلادی تاکنون بیشتر از ۸۹۰ واحد رشد کرده که این افزایش در عدد شاخص معادل ۲۵ درصد رشد است. شاخص بورس مقدونیه در آگوست ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۱۰۰۵۷) و در فوریه ۲۰۰۲ در کف تاریخی خود (۱۰۰) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته بیشتر از ۲۲ درصد افزایش یافته است. شاخص بازار سهام دانمارک (OMX Copenhagen) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون حدود ۱۹۵ واحد رشد را تجربه کرده که این افزایش در عدد شاخص معادل ۲۱ درصد است. شاخص بورس دانمارک در نوامبر ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۱۰۹۸) قرار گرفته است و در نوامبر ۱۹۹۲ در کف تاریخی خود (۶۹) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته بیش از ۱۷ درصد رشد کرده است.
شاخص بازار سهام آلمان (DAX ۳۰) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون حدود ۲۶۵۰ واحد رشد داشته که این افزایش معادل ۲۵ درصد است. این شاخص در ژانویه ۲۰۱۸ در سقف تاریخی خود (۱۳۵۹۸) و در ژانویه ۱۹۹۸ در کف تاریخی خود (۹۳۶) قرار داشت. شاخص بورس آلمان طی یک سال گذشته بیش از ۱۶ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام فرانسه(CAC ۴۰) از ابتدای سال جدید میلادی تاکنون حدود ۱۲۰۰ واحد افزایش یافته که این افزایش در عدد شاخص معادل ۲۵ درصد است. شاخص CAC ۴۰ در سپتامبر ۲۰۰۰ در سقف تاریخی خود (۶۹۴۴) و در ژانویه ۱۹۸۸ در کف تاریخی خود (۸۹۳) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۶ درصد افزایش یافته است. شاخص بازار سهام سوئد(OMX ۳۰) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون نزدیک به ۳۷۰ واحد رشد کرده که این افزایش معادل ۲۶ درصد است. شاخص بورس سوئد در آوریل ۱۹۹۸ در سقف تاریخی خود (۳۰۰۹) و در نوامبر ۱۹۸۷ در کف تاریخی خود (۹۸) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۵ درصد رشد کرده است.
مهم‌ترین سقوط‌ها در اروپا
شاخص بازار سهام اوکراین (PFTS) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون ۳۹ واحد سقوط کرده که این کاهش معادل هفت درصد است. شاخص بورس اوکراین در ژانویه ۲۰۰۸ در سقف تاریخی خود (۱۲۰۸) و در اکتبر ۱۹۹۸ در کف تاریخی خود (۱۶) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته نزدیک به ۱۳ درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام بلغارستان (SOFOX) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون ۲۶ واحد سقوط کرده که این کاهش به معنای نزول چهاردرصدی است. شاخص بورس بلغارستان در اکتبر سال ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۱۹۸۱) و در ژوئن ۲۰۰۱ در کف تاریخی خود (۷۰) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته شش درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام لوکزامبورگ (LUXX) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون ۱۱۰ واحد افزایش یافته که این افزایش معادل هشت درصد است. شاخص بورس لوکزامبورگ در اکتبر ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۲۵۸۹) و در مارس ۲۰۰۳ در کف تاریخی خود (۶۳۹) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته شش درصد سقوط کرده است.
شاخص بازار سهام قبرس (Cyprus General) از ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی تاکنون کمتر از نیم درصد رشد داشته است. شاخص بورس قبرس در اکتبر ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۵۵۷۴) و در فوریه ۲۰۱۹ در کف تاریخی خود (۶۰) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته یک درصد نزول را تجربه کرده است. شاخص بورس جمهوری چک (SE PX) از ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی تاکنون ۸۹ واحد افزایش یافته که این افزایش معادل نزدیک به ۹ درصد است. شاخص بورس جمهوری چک در اکتبر ۲۰۰۷ در سقف تاریخی خود (۱۹۴۴) و در سپتامبر ۲۰۰۱ در کف تاریخی خود (۳۱۳) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته نزدیک به یک درصد کاهش یافته است. در مورد شاخص‌های بورس لوکزامبورگ، قبرس و جمهوری چک قابل توجه است که هر سه این شاخص‌ها از ابتدای سال ۲۰۱۹ میلادی تاکنون رشد کرده‌اند و اینکه طی یک سال گذشته این سه شاخص نزول را تجربه کرده‌اند به خاطر این است که در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۸، بورس‌های این سه کشور در وضعیت بسیار بدی بودند.
آمریکای لاتین
شاخص‌های بورس ونزوئلا، جامائیکا، برزیل، کلمبیا و آرژانتین طی یک سال گذشته بیشترین صعود را میان کشورهای آمریکای لاتین تجربه کرده‌اند. در طرف مقابل شاخص‌های بورس شیلی، برمودا، اکوادور، مکزیک و پاناما نیز میان کشورهای آمریکای لاتین بیشترین سقوط‌ها را تجربه کرده‌اند.
مهم‌ترین صعودها در آمریکای لاتین
شاخص بورس ونزوئلا (IBVC) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون ۵۱ هزار واحد افزایش یافته که این افزایش معادل سه هزار درصد است. شاخص بورس ونزوئلا در نوامبر ۲۰۱۸ در سقف تاریخی خود (۵۰۴۸۳۵) و در ۱۹۹۴ در کف تاریخی خود (صفر) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۹ هزار درصد رشد کرده است (این افزایش غیرمتعارف در شاخص بورس ونزوئلا با ابرتورم این کشور ارتباط تنگاتنگ دارد). شاخص بازار سهام جامائیکا (JSE) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون بیش از ۱۰۹ هزار واحد رشد کرده که این رشد معادل ۲۸ درصد است. شاخص بورس جامائیکا در آگوست سال ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۵۲۸۳۸۰) و در سپتامبر ۱۹۸۸ در کف تاریخی خود (۱۲۹۵) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۳۵ درصد رشد را تجربه کرده است. شاخص بازار سهام برزیل (BOVESPA) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۱۶۶۱۷ واحد رشد کرده که این افزایش معادل ۱۸ درصد است. شاخص بورس برزیل در نوامبر ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۱۰۹۶۷۱) و در آوریل ۱۹۸۸ در کف تاریخی خود (صفر) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۲۵ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام کلمبیا (IGBC) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۳۰۳ واحد رشد کرده که این افزایش معادل ۲۲ درصد است. شاخص بورس کلمبیا در نوامبر ۲۰۱۰ در سقف تاریخی خود (۱۹۵۶) و در اکتبر ۲۰۰۸ در کف تاریخی خود (۶۶۵) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۵ درصد رشد کرده است. شاخص بازار سهام آرژانتین (MERVAL) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۳۰۳۴ واحد رشد کرده که این افزایش معادل ۹ درصد است. شاخص بورس کلمبیا در آگوست ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۴۴۴۷۰) و در نوامبر ۲۰۰۱ در کف تاریخی خود (۱۹۳) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۴ درصد رشد کرده است.
مهم‌ترین سقوط‌ها در آمریکای لاتین
شاخص بازار سهام شیلی (IGPA) از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۲۵۶۲ واحد افت کرده که این کاهش معادل ۹ درصد است. شاخص بورس شیلی در ژانویه ۲۰۱۸ در سقف تاریخی خود (۳۰۷۱۲) و در سپتامبر ۱۹۹۸ در کف تاریخی خود (۲۹۶۰) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۱۰ درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام برمودا از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۲۵۸ واحد رشد کرده که این افزایش معادل ۱۴ درصد است. شاخص بورس برمودا در آگوست ۲۰۱۸ در سقف تاریخی خود (۲۹۷۵) و در می ۲۰۱۶ در کف تاریخی خود (۱۱۴۱) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۹ درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام اکوادور از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۷۲ واحد افت کرده که این کاهش معادل پنج درصد است. شاخص بورس اکوادور در فوریه ۲۰۱۹ در سقف تاریخی خود (۱۴۳۰) و در اکتبر ۲۰۱۲ در کف تاریخی خود (۸۹۹) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته پنج درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام مکزیک از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۱۴۳۱ واحد رشد کرده که این افزایش معادل سه درصد است. شاخص بورس مکزیک در ژانویه-جولای ۲۰۱۷ در سقف تاریخی خود (۵۱۷۷۲) و در ژانویه ۱۹۸۷ در کف تاریخی خود (۴۲) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته یک درصد سقوط کرده است. شاخص بازار سهام پاناما از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا به امروز ۹ واحد رشد کرده که این افزایش معادل دو درصد است. شاخص بورس مکزیک در ژانویه-می ۲۰۱۸ در سقف تاریخی خود (۴۹۰) و در سپتامبر ۲۰۰۹ در کف تاریخی خود (۲۰۸) قرار داشت. این شاخص طی یک سال گذشته ۰۵/ ۰ درصد سقوط کرده است.
آسیا و آفریقا
شاخص بورس ایران (TEDPIX) طی یک سال گذشته ۶۹ درصد رشد کرده است. در تایوان شاخص بازار سهام (TWSE) طی یک سال گذشته ۲۳ درصد صعود کرده است. در فیلیپین شاخص بازار سهام (PSEi) از نوامبر ۲۰۱۸ تا نوامبر ۲۰۱۹ یعنی طی یک سال ۱۷ درصد رشد کرده است. در بحرین شاخص بازار سهام طی این دوره ۱۵ درصد افزایش یافته است. در هند شاخص بورس (SENSEX) طی یک سال گذشته ۱۴ درصد رشد کرده است. در کویت نیز شاخص بازار سهام طی یک سال گذشته با ۱۳ درصد صعود همراه بود. در چین شاخص بازار سهام شانگهای طی یک سال گذشته ۱۲ درصد رشد کرده است. در لبنان شاخص بازار سهام طی یک سال گذشته ۲۲ درصد سقوط کرده است. در لائوس شاخص بورس طی یک سال گذشته ۱۷ درصد کاهش یافته است. در پاکستان شاخص بازار سهام طی یک سالی که گذشت ۱۳ درصد افت کرد. در عمان شاخص بازار سهام طی یک سال گذشته ۱۰ درصد کاهش یافت. در مغولستان شاخص بورس طی یک سالی که گذشت ۹ درصد افت کرد. در بنگلادش نیز شاخص بورس طی این دوره ۹ درصد با افت همراه بود. در اردن طی یک سال گذشته شاخص بازار سهام هفت درصد افت کرد. در مالزی نیز شاخص بورس طی یک سالی که گذشت پنج درصد سقوط کرد.
در زیمبابوه شاخص بازار سهام طی یک سالی که گذشت ۵۱ درصد رشد کرده است. در مصر شاخص بازار سهام طی یک سال گذشته ۹ درصد رشد کرده است. در آفریقای جنوبی طی این دوره شاخص بازار سهام شش درصد رشد را تجربه کرد. در مراکش نیز شاخص بازار سهام طی یک سال گذشته پنج درصد رشد کرده است. طی یک سالی که گذشت شاخص بازار سهام در شش کشور آفریقایی یعنی غنا، نیجریه، مائوریتیوس، بوتسوانا، کنیا و تونس کاهش یافت. شاخص بورس در این شش کشور طی یک سال گذشته به تریب ۱۸ درصد، ۱۸ درصد، پنج درصد، پنج درصد، چهار درصد و سه درصد افت کرده است.
