نوسانات نرخ ارز؛ تیشه‌‌ای بر ریشه صنعت

 با توجه به شرایط کنونی، وضعیت تولیدات داخلی لوازم صوتی و تصویری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

طبق برآورد سال‌های گذشته و با در نظر گرفتن ضریب نفوذ زیاد تلویزیون در خانواده، مصرف تلویزیون در کشور بین ۲ تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه در سال بود؛ یعنی به‌ازای هر ۱۰۰ خانوار، ۱۰۴ دستگاه تلویزیون در خانواده‌ها وجود دارد. شاید تعبیر جالبی نباشد ولی تلویزیون یکی از اعضای خانواده است و در صورت قطع یا خرابی آن، مردم در مورد خدمات پس از فروش عجله زیادی دارند؛ یعنی روشن نبودن تلویزیون، کمبودی در خانواده ایجاد می‌کند. در سال گذشته که شرایط اقتصادی از نظر ارزی در شرایط نرمالی بود، ما حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تلویزیون تولید داخل داشتیم و واردات (واردات قانونی) نیز حدود سه هزار دستگاه تلویزیون غیر خانگی بود که این میزان عدد قابل‌توجهی نیست. حدود ۶۰۰ الی ۸۰۰ هزار تلویزیون به صورت قاچاق وارد ‌می‌شد و با توجه به غیرقانونی بودن، قسمتی از بازار مصرف را تامین می‌‌کرد. امسال، با توجه به وضعیت ارز، حدود ۴۰ درصد کاهش تولید را در ۳۶ ماه گذشته نسبت به مدت مشابه پارسال داشتیم و حداکثر یک میلیون دستگاه تلویزیون نیز تولید خواهیم کرد. البته، قاچاق کالا نیز همیشه وجود دارد با این تفاوت که بیشتر به سمت صادرات قاچاق پیش می‌رویم تا واردات آن. در حال حاضر، با توجه به گرانی اجناس و کاهش قدرت خرید، پیش‌بینی مصرف دو میلیون دستگاه تلویزیون به‌شدت کاهش می‌یابد و مردم تلویزیون‌های قدیمی خود را استفاده کرده و اقدام به خرید نمی‌کنند. در صورت اصلاح وضعیت ارز در کشور، پیش‌بینی فروش یک میلیون دستگاه را فعلا برای مردم خواهیم داشت.

 انجمن صنفی لوازم صوتی و تصویری برای ایجاد زمینه‌ها، امکانات مناسب و مطلوب برای تولید محصول رقابتی چه اقداماتی انجام داده است؟

مبنای اصلی برای تولید تلویزیون، ارائه محصول با کیفیت مناسب به مردم است. در بین تولیدکنندگان لوازم خانگی، ما شاهد کمترین میزان شکایت و نارضایتی در آمارهای سازمان حمایت در مورد تلویزیون هستیم. همچنین، تلویزیون را برای همه‌ طیف از مردم در سایزها و مدل‌های مختلف از سایز ۳۲ تا ۸۵ اینچ عرضه می‌کنیم. از نظر کیفیت و گزینه‌های تکنولوژی نیز باید گفت یک تلویزیون ۴۳ اینچ در ۳۰ مدل با قیمت پایین تولید می‌شود زیرا دنیای الکترونیک، فضای عرضه تلویزیون با کیفیت‌ها و گزینه‌های متفاوت با قیمت‌های مختلف را به ما می‌دهد. بنابراین، تنوع محصول زیادی نیز داریم و حدود ۱۶ تولیدکننده صوتی و تصویری با برندهای مختلف چینی، کره‌ای و ژاپنی در کشور وجود دارند. محصولات موجود در بازار، تولید داخل است و واردات نیز (غیر از قاچاق که تقریبا به صفر رسیده) وجود ندارد. در نتیجه، تنوع در تولید تلویزیون در زمینه سایز، مدل‌ و خدمات پس از فروش آنلاین را در نظر گرفته و تنوع قیمتی نیز به‌عنوان یک موضوع دستوری اصلی در صنف تلویزیون مورد توجه قرار گرفته است.

 انجمن برای توسعه‌ بازار لوازم صوتی تصویری در داخل و خارج از کشور چه تمهیداتی اندیشیده است؟

شرایط موجود کشور، قدرت و قابلیت برنامه‌ریزی را از ما گرفته است و هر برنامه‌ای مربوط به یک عامل بیرونی به نام وضعیت ارزی می‌شود و تا زمانی که وضعیت ارزی به ثبات کامل نرسد، قابلیت برنامه‌ریزی نخواهیم داشت. در ۶ ماه اخیر، بخشنامه‌های متعدد دولت، بانک مرکزی و مصوبات هیات‌وزیران به قدری زیاد، متناقض و دائمی در حال تصویب و تغییر بود که حتی قدرت پیش‌بینی ما را نسبت به دو ماه دیگر گرفته است. اولین و بزرگترین اقدام دولت برای حل این مشکلات جلب اعتماد مردم است و آن هم حاصل نمی‌شود مگر اینکه حرف دولت تغییر نکند. در این صورت، ما برای تولید تلویزیون برنامه‌های مشخص داریم. برای مثال ظرفیت نصب‌شده‌ تولید تلویزیون در کشور ۴ میلیون دستگاه است و حتی امکان صادرات را نیز در نظر گرفتیم. باید توجه داشت، تا زمانی‌که وضعیت ارزی کشور مشخص نشود، کارخانه‌ها از هرگونه برنامه‌ریزی بلندمدت و حتی میان‌مدت جلوگیری می‌کنند. به همین دلیل، از دولت تقاضا داریم، انسجام در تصمیم‌گیری‌ را رعایت کند و دولت این انسجام بخشی را از طریق شورای هماهنگی اقتصاد که با حضور سران سه قوه تشکیل می‌شود، انجام دهد. ما تابع هر نوع تعیین‌تکلیف و تصمیم‌گیری هستیم و متعاقب با آن برنامه‌های اجرایی و عملیاتی را طراحی خواهیم کرد.

 شرایط تحریم چه تاثیری بر تولیدات گذاشته و خواهد گذاشت؟

در دوران تحریم برای تهیه مواد اولیه دچار مشکل شدیم اما به این معنا نیست که نتوان قطعات را تهیه کرد و ما در سال‌های ۹۰ تا ۹۲ که از طرف سازمان ملل، اتحادیه اروپا و آمریکا در شرایط تحریم بودیم همچنان به تولید ادامه دادیم. مشکل اصلی، بانک مرکزی است که باید ارز مناسب را به تولیدکنندگان تخصیص دهد و در این صورت است که می‌توان با تحریم‌ها روبرو شد. دولت باید برای روبه‌رو شدن و گذراندن دوران تحریم به بخش خصوصی اعتماد کند و برای وضعیت ارزی تعیین‌تکلیف کند.

 در زمینه‌ ایجاد کنترل استانداردهای بین‌المللی محصولات تولیدی و وارداتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در تولید تلویزیون، استانداردهای ملی و بین‌المللی رعایت می‌شوند. از آنجا که تلویزیون یک کالای تعاملی است، استانداردهای بین‌المللی نیز رعایت خواهد شد زیرا شرکت‌های مادر، تفاوتی در ارسال مواد اولیه به اروپا و کشور ما قائل نمی‌شود. تلویزیون یک کالای تعاملی است یعنی فرستنده‌‌ و گیرنده‌ای باید برای ارسال و دریافت برنامه وجود داشته باشد. ما باید به‌عنوان گیرنده متناسب با دنیا عمل کنیم. بنابراین، باید استانداردهای فرستنده‌های دنیا را رعایت کنیم و آن استانداردها هم استانداردهای بین‌المللی است.

 چه مشکلات دیگری در صنعت وجود دارد و چه راهکارهایی می‌توان برای رفع این معضلات در نظر گرفت؟

دیدگاه کشور اصولا صنعتی نیست و مشکل همیشگی صنعت، نادیده گرفته شدن آن است. به‌طور کلی، کشور ما نگاه وارداتی داشته و کالاهای وارداتی، جذابیت بیشتری نسبت به کالاهای تولید داخل دارد و تنها در زمان مواجهه با نوسانات ارزی است که سراغ تولیدکنندگان می‌آیند. همچنین، مشکلاتی مانند مالیات ارزش افزوده، قانون کار و مسائل مربوط به گمرک نیز وجود دارد اما این مشکلات برای تولیدکنندگان صنعت تلویزیون قابل حل است و در حال حاضر حادترین مشکل، وضعیت ارز است. بنابراین، از سازمان‌هایی مانند گمرک، وزارت امور اقتصاد و دارایی و تامین اجتماعی خواهشمندیم تا نگاهی فرابخشی به وضعیت صنعتی کشور داشته و تنها ضوابط و مقررات خود را در نظر نگیرند بلکه وضعیت کل صنعت را مد نظر قرار دهند. در این راستا، مطبوعات را می‌توان به عنوان عامل مهمی از نظر کمک به تولیدکنندگان و آرام‌سازی افکار عمومی در نظر گرفت. روزنامه‌ دنیای اقتصاد همیشه این کمک را به صنعتگران داشته و همچنین فضای آرامی را برای عموم مردم فراهم کرده است.

 در مورد کاهش قاچاق صنعت لوازم صوتی و تصویری گفتید، در مورد تاثیر قاچاق بر این صنعت و علت کاهش آن توضیح دهید؟ چه پیشنهادی برای برون‌رفت از این مشکل دارید؟

دلیل کاهش واردات قاچاق، مبارزه با آن نیست. از آنجا که قاچاق با دلار آزاد انجام می‌شود، صادرات قاچاق به‌صرفه‌تر است؛ یعنی مبانی ارزی، وضعیت قاچاق را تا حدودی کمرنگ کرده است. بنابراین، قاچاق همچنان ادامه دارد اما به سمت صادرات آن سوق داده شده است.

 در حوزه صادرات لوازم صوتی و تصویری چه اقداماتی انجام داده اید؟

در حال حاضر، به علت عدم پوشش مصرف کشور نگاه صادراتی نداریم. زمانی می‌توان نگاه صادراتی داشت که تولید و مصرف داخل اشباع شود، سپس تولید مازاد را صادر کنیم تا بتواند قیمت تمام‌شده‌ پایین‌تری برای ما به ‌وجود آورد. اکنون، با ۴ میلیون ظرفیت نصب‌شده در کشور فقط یک میلیون تولید داریم و در این شرایط امکان پایین آوردن قیمت تمام‌شده و بازار صادرات از ما گرفته شده است.

 برای حل مشکلات صنعت چه انتظاراتی از دولت دارید؟

دولت باید کارخانه‌ تولید بخشنامه‌های مرتبط با ارز را متوقف و مقررات لازم را با در نظر گرفتن شرایط و به‌طور قطعی صادر کند. از دولت انتظار می‌رود برنامه‌ا‌ی جامع و کامل طراحی و بدون تغییر اجرایی کند. در این صورت، تولیدکنندگان نیز تکلیف خود را دانسته و طبق این تصمیم‌ها برنامه‌ریزی می‌کنند.