گفتوگو با مدیر امور اکتشافات و توسعه شرکت ملی صنایع مس ایران
استراتژی نوین برای کشف ذخایر پنهان
شرکت ملی صنایع مس ایران طی سال‌های اخیر با هدف تداوم تولید و توسعه پایدار چه سیاست‌های اکتشافی را در دستور کار قرار داده است؟
رئوس استراتژی نوین اکتشافی شرکت ملی صنایع مس ایران برای تداوم و افزایش تولید، بر پایه اکتشاف انواع مدل‌های کانساری مس و عناصر همراه، اکتشاف کانسارهای نهان و سایر مواد معدنی ارزشمند مورد نیاز زنجیره تولید مس در سطح کشور، حمایت و تقویت بخش خصوصی فعال در زمینه اکتشاف و استخراج، جذب سرمایه‌گذاری و مشارکت در پروژه‌های معدنی داخلی و خارجی و ارتقای دانش فنی و توان علمی سرمایه انسانی بنا نهاده شده است. باید تاکید کرد که استفاده از روش‌های نوین اکتشافی، دستاوردهای زیادی را برای مجموعه به ارمغان می‌آورد؛ به‌طوری‌که هزینه و زمان فعالیت‌های اکتشافی کمتر خواهد شد و از سوی دیگر، ضریب اطمینان کشف کانسارهای جدید افزایش خواهد یافت.
وضعیت طرح‌های توسعه‌ای شرکت مس ایران در حوزه اکتشافات در مناطق عملکردی (کرمان، آذربایجان، زاهدان، یزد و اصفهان) در حال حاضر به چه شکلی است؟
در دوره اخیر (از سال ۱۳۹۳ تاکنون)، مطالعات اکتشافی در مقیاس ناحیه‌ای و بررسی پتانسیل کانی‌زایی در بیش از ۵۷۰۰۰ کیلومترمربع در سرتاسر کشور، به‌ویژه در استان‌های کرمان، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، در دست انجام است. در این راستا، به‌دنبال انعقاد تفاهم‌نامه همکاری مابین شرکت ملی صنایع مس ایران و سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌های مربوط، مطالعات پی‌جویی و پتانسیل‌یابی ذخایر معدنی از سال ۹۵ در حال انجام است. تعدادی از این پهنه‌ها، به‌ویژه پهنه‌های استان کرمان و آذربایجان شرقی، در مرحلۀ اکتشافات تفصیلی- تکمیلی هستند، به‌طوری‌که در بیش از ۱۳۰.۰۰۰ هکتار از این پهنه‌ها طی این مدت مطالعات زمین‌شناسی، ژئوشیمی و ژئوفیزیک به انجام رسیده است و نقشه‌های مربوط تهیه شده است.
همین‌طور در این دوره، در تعدادی از معادن و اندیس‌های معدنی، حفاری مغزه‌گیری اکتشافی و حفاری ساختاری و هیدرولوژیکی به‌منظور کسب اطلاعات ژئوتکنیکی و هیدرولوژیکی موردنیاز طرح‌های توسعه معادن (درمجموع قریب به ۲۳۰هزار متر در استان‌های کرمان، آذربایجان شرقی و یزد) صورت پذیرفته است. ضمنا، در حوزه استان‌های یزد و اصفهان، فعالیت‌های اکتشافی موردنیاز برای اندیس‌های معدنی کهنگ و محدوده اکتشافی ماهور در استان اصفهان و دره‌زرشک در استان یزد صورت پذیرفته و مراحل اکتشافات نهایی این مناطق در دست اقدام است. همچنین، در استان سیستان و بلوچستان در معدن چهل‌کوره در حال حاضر فعالیت‌های اکتشافی موردنیاز مدیران آن طرح به‌منظور تعیین ژئومتری دقیق ماده معدنی با رویکرد بررسی وضعیت امکان استخراج روباز در حال انجام است.
انجام مطالعات تخمین ذخیره و مطالعات مفهومی اولیه فنی و اقتصادی تعدادی از اندیس‌های معدنی و اخذ ۲۰ مورد پروانه‌های اکتشاف، گواهی کشف و پروانه بهره‌برداری، از دیگر کارهای صورت‌پذیرفته در این مدت است. در این راستا، هزینه‌ای در حدود ۱.۱۶۰ میلیارد ریال (یک‌هزار و یک‌صد و شصت میلیارد ریال) به‌منظور انجام فعالیت‌های اکتشافی طی این دوره صرف شده است.
برنامه‌های اکتشافی سال ۹۷ شرکت مس حول چه محور اساسی قرار دارد؟
در سال ۱۳۹۷ ادامه مطالعات اکتشافی پی‌جویی در مقیاس ناحیه‌ای در پهنه‌های اکتشافی در استان‌های خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان در حال انجام است. همچنین، پتانسیل‌یابی ذخایر VMS در بخش‌های جنوب استان کرمان و استان سیستان و بلوچستان در دستور کار برنامه سال ۱۳۹۷ این امور قرار دارد. همچنین، بر اساس مدل‌سازی زون‌های کانی‌سازی در سراسر کشور، برنامه‌ریزی‌های لازم درباره انجام مطالعات پی‌جویی در استان‌های آذربایجان غربی، سمنان و خراسان رضوی نیز در دستور کار امور اکتشافات و مهندسی توسعه قرار گرفته است. اکتشافات سطحی تفصیلی- تکمیلی (زمین‌شناسی، ژئوشیمی، ژئوفیزیک و توپوگرافی) در محدوده‌های پر پتانسیل معدنی پهنه‌های اکتشافی ادامه خواهد یافت. با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، بیش از ۶۵۰۰۰ هکتار نقشه‌های موضوعی در سال جاری تهیه خواهد شد.
علاوه بر این، اخذ مجوز انجام مطالعات اکتشافی تکمیلی در مناطق مستعد معدنی (که از مطالعات پهنه‌ها در کشور به‌دست آمده است) از نهادهای ذی‌ربط نیز پیگیری خواهد شد. برنامه‌ریزی لازم درباره انجام عملیات حفاری اکتشافی تکمیلی در معادن و انجام عملیات حفاری اکتشافی شناسایی در محدوده‌های امیدبخش و تکمیل اطلاعات اکتشافی توسعه‌ای و انجام حفاری‌های هیدرولوژی و ژئوتکنیک در معادن فعال و طرح‌های جدید در فاز اول (به میزان ۳۳.۰۰۰ متر) نیز در دستور کار فعالیت‌های سال ۱۳۹۷ امور اکتشافات و مهندسی توسعه قرار دارد.
آیا در زمینه اکتشافات کانسارهای پنهان مس ایران در سال گذشته به موفقیتی دست یافته‌ایم؟ و آیا موفق شده‌ایم با افزایش اکتشافات، رتبه ایران را از نظر میزان ذخایر جهانی بهبود ببخشیم؟
براساس مطالعات اکتشافی انجام‌گرفته، اعم از شناخت متالوژنی منطقه، سنجش از دور، زمین‌شناسی، آلتراسیون، ژئوشیمی، ژئوفیزیک و نتایج حاصله از تلفیق داده‌ها و نقشه‌های پتانسیل معدنی و مطالعات صحرایی انجام‌گرفته، چندین منطقه که دارای پتانسیل وجود ذخایر پنهان است شناسایی شده که با توجه به مطالعات اولیه انجام‌شده در این بخش، ان‌شاءاله در آینده شاهد اخبار درخور توجهی خواهیم بود.
ارسال نظر