بازار بدهی از دریچه آمار
سهم بازارها از انتشار اوراق بدهی
بررسی آمار اوراق بدهی منتشر شده در بورس و فرابورس نشان می‌دهد در حال‌حاضر در مجموع ۴۵ هزار و ۸۹۶ میلیارد تومان انواع اوراق بدهی در این دو بازار مورد انتشار قرار گرفته است. در این میان فرابورسی‌ها سهم ۷۸ درصدی و بورس ۲۲ درصد از انتشار این اوراق را به خود اختصاص داده است. به این ترتیب تا پایان هفته منتهی به ۹ اسفندماه، فرابورس تهران میزبان ۳۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان انواع اوراق بدهی بوده است. در بورس تهران نیز تاکنون حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر شده است.
اوراق بدهی؛ دولتی یا خصوصی؟
در حال‌حاضر یکی از مواردی که همواره از سوی منتقدان بازار بدهی ذکر می‌شود، دولتی بودن اوراق بدهی منتشره در بازار و بی‌بهره ماندن بخش خصوصی اقتصاد از مزایای آن است. نگاهی به آخرین آمار اوراق منتشر شده در بازار سرمایه نیز حاکی از سهم ۸۰ درصدی بخش دولتی و شهرداری‌ها از این اوراق است. به این ترتیب در حال‌حاضر ۳۶ هزار و ۶۶۰ میلیارد تومان اوراق بدهی توسط دولت و شهرداری‌ها منتشر و به بازار عرضه شده است. در مقابل بخش خصوصی تنها به انتشار ۹ هزار و ۲۴۰ میلیارد تومان اوراق بدهی پرداخته است. این در حالی است که نگاهی به آمار بین‌المللی نشان از سهم بالای بخش خصوصی در بازار اوراق بدهی دارد. در کشور آمریکا تا پایان مارس ۲۰۱۶ میلادی در مجموع ۳۷ هزار و ۱۷۷ میلیارد دلار اوراق بدهی منتشر شده است که از این میان حدود ۴۴ درصد اوراق به تامین مالی دولت و ۵۶ درصد نیز در خدمت تامین مالی شرکت‌های مالی و غیرمالی بوده است. انگلستان نیز وضعیتی مشابه کشور آمریکا دارد به‌طوری که از ۵ هزار و ۹۰۰ میلیارد دلار اوراق بدهی منتشر شده در این کشور ۲ هزار و ۶۳۷ میلیارد دلار در سیطره دولت و ۳ هزار و ۲۶۳ میلیارد دلار در دست بخش خصوصی قرار دارد. نیمی از بازار بدهی کشور فرانسه نیز به تامین مالی بخش خصوصی می‌پردازد و نیمی دیگر در اختیار پروژه‌های دولتی است. بازارهای بدهی کشورهای هند و ژاپن اما عمدتا در خدمت تامین مالی دولت قرار دارند به‌طوری که ۱۰۰درصد بازار بدهی محلی کشور هند به تامین مالی دولت اختصاص دارد و این رقم در کشور ژاپن به ۷۶ درصد می‌رسد.
«اخزا»ها؛ پرچمدار بازار بدهی
همانطور که اشاره شد تاکنون اوراق بدهی در زیرمجموعه‌هایی شامل اسناد خزانه اسلامی، اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق رهنی و اوراق سفارش ساخت مورد انتشار قرار گرفته است. در این میان بررسی آمارها نشان می‌دهد تا پایان بهمن‌ماه ۹۶، اوراق اسناد خزانه اسلامی با دارا بودن سهم ۴۸ درصدی، بیشترین سهم از این بازار را به خود اختصاص داده است. اوراق مشارکت نیز سهمی ۲۶ درصدی از کل اوراق منتشر شده در بازار بدهی را در اختیار دارد. اوراق اجاره، اوراق مرابحه، اوراق رهنی و اوراق سفارش ساخت به ترتیب با سهم ۱۵، ۱۰، ۶/ ۰ و ۴/ ۰ درصد در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. در حال‌حاضر ۳۴ مرحله اسناد خزانه اسلامی در این بازار عرضه شده است که ۱۷ مرحله آن سررسید شده و ۱۷ مرحله باقیمانده نیز ارزشی بالغ بر ۲۲ هزار میلیارد تومان دارند.
ارسال نظر