نگاهی به آثار تازه راه یافته به بازار کتاب
علم، تخیل و طنز در کنار هم
فلسفه با چاشنی طنز
آموختن و تفکر کردن از راه طنز، شیوه جدیدی نیست اما همه آثاری که با چنین هدفی تالیف می‌شوند الزاما نوشته‌های بامزه‌ای از کار در نمی‌آیند. دشواری این کار وقتی بیشتر می‌شود که مولف قصد داشته باشد کارش را با سربه‌سرگذاشتن فلاسفه بزرگ پیش ببرد. چنین کاری بی‌شک علاوه‌بر شوخ‌طبعی نیاز به دانش وسیعی در زمینه فلسفه دارد؛ یعنی توانایی که شخصی مانند مارتین کلاین در کتاب «هربار که معنی زندگی را فهمیدم، عوضش کردند» از آن برخوردار بوده است. این کتاب که به تازگی با ترجمه حسین یعقوبی از سوی نشر چشمه منتشر و راهی بازار نشر شده منتخبی از جملات قصار گروهی از بزرگ‌ترین و تاثیرگذارترین فلاسفه و متفکران تاریخ است که با توضیحات و تحلیل‌های شخصی نویسنده درباره هر یک همراه شده است.
کتاب از یکی از دفترچه یادداشت‌های دانیل کلاین ریشه می‌گیرد. او هنگامی که در ایام جوانی در دانشگاه هاروارد فلسفه می‌خوانده، جملات قصار فلاسفه محبوبش را در دفترچه، یادداشت می‌کرده است. پس از ۵۰ سال، او دفترچه یادداشتش را بازنویسی و فصل‌هایی کوتاه و بامزه تنظیم و تاثیر اندیشه‌های جاری در کلمات قصار مورد نظر را در این فصل‌ها تحلیل و تشریح کرده است. نتیجه این کار، کتاب «هربار که معنی زندگی را فهمیدم، عوضش کردند» شده است. دانیل کلاین متولد سال ۱۹۳۹ و فارغ‌التحصیل رشته فلسفه از دانشگاه هاروارد است. او کتاب‌های داستانی و غیرداستانی مختلفی در کارنامه دارد که عموما با چاشنی طنز نوشته شده‌اند. کلاین در این کتاب، از ارسطو تا بیکن و نیچه تا سارتر و کامو و ویتکنشتاین، به مسائل درونی و بیرونی فلسفه زندگی می‌پردازد.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم: «لئوپاردی، بدبینی با روحیه یک برنده است. او می‌گوید: هنگامی که ما درک کنیم که زندگی و زیستن محکوم به ناامیدی همیشگی است، می‌توانیم به آن بخندیم و در این زمان لذت واقعی به شیوه‌ای آیرونیک آغاز می‌شود. مشابه آن مثلی که می‌گوید زندگی شاید آن جشنی نباشد که فکرش را می‌کردیم اما حالا که به آن دعوت شده‌ایم بگذار تا می‌توانیم برقصیم. لئو پاردی نوشته: کسی که جسارت خندیدن دارد ارباب جهان است چون آماده مردن است.» «هر بار که معنی زندگی را فهمیدم، عوضش کردند» در ۱۶۲ صفحه و به قیمت ۱۵ هزار تومان از سوی نشر چشمه منتشر شده است.
کارخانه‌ای که روی یک دماغ می‌چرخد
اگر از داستان‌های واقع‌گرا خسته شده‌اید و بدتان نمی‌آید سری به دنیای خیال و فانتزی بزنید پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به داستان بلند «تارچفسکی» بیندازید، چون خواندن چند سطر اول آن همان و مطالعه تا آخرین صفحه آن همان. در این کتاب، که به تازگی به قلم حسین کربلایی طاهر منتشر شده با داستان فردی به نام امیر آشنا می‌شویم که در کارخانه عطرسازی کار می‌کند و کنترل نهایی عطرهای تولیدی این کارخانه بر عهده اوست. او این مسوولیت خطیر را به کمک مهمترین عضو بدن خود، یعنی دماغش انجام می‌دهد و در واقع این کارخانه روی دماغ امیر می‌چرخد. یک روز امیر از خواب بیدار می‌شود و می‌بیند دماغش بدون هیچ توضیحی غیب شده است و این آغاز این داستان است. کربلایی طاهر در کنار نویسندگی به فیلم‌سازی و تدریس سینما نیز مشغول است و از اعضای آکادمی سینما و تلویزیون کانادا به شمار می‌رود. او سابقه استادیاری و تدریس در دانشکده فیلم یورک را نیز دارد. کربلایی طاهر با ساخت اثر سینمایی بلند «برهنه تا شب» به‌عنوان کاندیدای بهترین فیلم بلند داستانی جشنواره بین‌المللی فلستاف انگلستان انتخاب شد؛ فیلمی که در بخش بین‌المللی بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر نیز به نمایش درآمد. داستان بلند تارچفسکی از سوی نشر مروارید در ۱۲۱ صفحه و قیمت ۱۲ هزار تومان منتشر شده است.
علم ژرفا بخشیدن به ملودی
آثار تخصصی از آنجا که مخاطبان خاص دارند، در نشریات عمومی کمتر معرفی می‌شوند و به همین دلیل نزد اهل هنر و هنرآموزان نیز ناشناس می‌مانند. از جمله این‌گونه کتاب‌ها می‌توان به آثاری اشاره کرد که به علم هارمونی در موسیقی می‌پردازند. هارمونی به چگونگی فاصله‌های موسیقیایی خوشایند در اجرای همزمان نت‌ها گفته می‌شود که خصوصا در آکوردها به کار می‌رود، برخلاف ملودی‌ها که به خوشایندی نواختن نت‌های متوالی (و نه همزمان) می‌پردازد. هارمونی سبب ژرفا بخشیدن و غنای ملودی می‌شود. از این‌رو آموختن این علم از اصول اولیه دانش آهنگسازی به‌شمار می‌رود. علم هارمونی با گسترش و تکامل موسیقی، تکامل یافته تا امروزه به‌صورت مجموعه‌ای از آموزه‌های نسبتا پیچیده تبدیل شده است و همین موضوع نیاز مدرسان و هنرآموزان به منابع معتبر را بیشتر می‌کند. کتاب «کارکرد هارمونی در قرن بیستم» نوشته رالف تورِک با ترجمه محسن الهامیان یکی از منابع قابل اعتنا در این زمینه به حساب می‌آید.
نویسنده در این کتاب که در هشت فصل به نگارش درآمده سعی کرده بسیاری از اصطلاحات تخصصی، منابع جدید، بررسی آثار برخی از افراد معروف و آموزش‌های تخصصی موسیقی را همراه با تصاویر به نگارش درآورد و آموزش دهد. در پایان هر فصل نیز تمریناتی برای هنرجو و خواننده در نظر گرفته شده که به تثبیت آموزش‌های آن فصل کمک می‌کند. هرچند این کتاب یک کتاب تخصصی برای دانشجویان و هنرجویان موسیقی است، اما برای کسانی که در موسیقی تخصص اولیه و تئوریک دارند هم می‌تواند مناسب و مفید واقع شود. فصل اول این کتاب با عنوان «تونیک شدن گسترده و سکونس هارمونی» به تعریف مفهوم دو اصطلاح نامبرده در عنوان پرداخته است.
فصل دوم این کتاب به بررسی «هارمونی‌های خطی متعدد» می‌پردازد، فصل سوم «منابع جدید موسیقی در آغاز قرن بیستم» را معرفی می‌کند، فصل چهارم به «موسیقی تونال در آغاز قرن بیستم» پرداخته است، فصل پنجم با عنوان «استراوینسکی، بارتوک و مسیان» کار شده است که در این فصل، آثار این سه آهنگساز مهم بررسی می‌شود، فصل ششم با عنوان «سازماندهی فاصله‌ای» به خطی متفاوت از آنچه در فصل‌های قبل در موسیقی گفته شده، می‌پردازد، فصل هفتم هم با عنوان «شیوه سریل» به بیان سریلیسم و شیوه‌های تنظیم آن توجه دارد. در فصل آخر کتاب با عنوان «گسترش موسیقی در دوره اخیر» به بعضی از نو‌آوری‌های بزرگ در موسیقی نیمه دوم قرن بیستم پرداخته می‌شود. کتاب «هارمونی در قرن بیستم» در ۲۳۰ صفحه و به قیمت ۳۵هزار تومان از سوی نشر افکار منتشر شده است.
ارسال نظر