رییس کمیسیون صادرات و واردات اتاق بندرعباس عنوان کرد:
ضرورت مبارزه با قاچاق از مبادی رسمی
چه صنایعی در اقتصاد بندرعباس فعال هستند؟ سهم صنایع پیشرو در میزان صادرات آن به چه میزان است؟
استان هرمزگان به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد میزبان صنایع بزرگ ملی و خصوصی است که در حوزه‌های متفاوت فعالیت می‌کنند. آلومینیوم، فولاد، مشتقات نفتی، کشتی‌سازی صنعتی و سنتی، معادن، شیلات از جمله صنایع فعال در استان هستند و در خصوص صنایع پیشرو در صادرات هم می‌توان به مشتقات نفتی، صنایع شیلاتی و معادن اشاره کرد.
فعالان حوزه بازرگانی بندرعباس برای حضور در عرصه تجارت داخلی و خارجی با چه موانعی مواجه هستند؟
ابتدا باید عرض کنم استان هرمزگان دارای پیشینه قدیمی و اصیل در امر تجارت خارجی است؛ این هم به جایگاه منطقه برمی‌گردد که در کنار دریا قرار دارد و به همین دلیل هم، مهد دریانوردان و تجار بزرگی بوده است. در واقع دو سمت خلیج‌فارس و دریای عمان حتی اقیانوس هند و شرق آفریقا مدیون دریانوردان و تجار هرمزگانی است و زمانی که خیلی از هموطنان الفبای تجارت را نمی‌دانستند این دریادلان به کار تجارت داخلی و خارجی مشغول بوده‌اند و شما می‌توانید هنوز هم آثار آن را در زنگبار در شرق آفریقا و در بنادر هند ببینید. ولی متأسفانه در حال حاضر تجارت از مردم جنوب گرفته‌شده و به بخش‌های دیگری سوق پیداکرده و مردم آفتاب‌خورده و زحمتکش جنوب که روزی پایه‌گذار این حرفه بوده‌اند نقشی درآن ندارند. تجار جنوب که برای معیشت خود می‌خواهند تجارت کنند با هزار مشکل روبه‌رو هستند، در حالی که شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی به‌راحتی با استفاده از ارزهای دولتی اقدام به تجارت می کنند.
اگر به‌صورت مصداقی بخواهم‌عرض کنم باید به مبادلات مرزی اشاره کنم که قانون‌گذار برای معیشت و اسکان مرزنشینان در مرز به منظور تامین امنیت مرزها امتیازاتی را به تجار مرزنشین و خانواده ایشان داده بود که با تنگ‌نظری های اعمال شده فعالیت این مبادلات نزدیک به صفر شده که این موضوع سر منشأ هزار مشکل دیگر است. در واقع وجود سیستم‌های چندگانه با کار موازی، عدم کارایی مناسب، چند نرخی بودن نرخ ارز، عدم تأمین مالی، مشکلات ارتباط ارزی و مهم‌تر از همه نبود دیپلماسی اقتصادی از عمده مشکلات بازرگانان استان است.
آیا از تمام پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های صنعتی استان در بحث صادرات استفاده شده است؟ چه تعداد فعال اقتصادی در بوشهر در زمینه صادرات و واردات فعالیت می‌کنند؟
در استان هرمزگان صدها و شاید هزاران نفر به امر تجارت مشغول هستند همان‌طور که عرض کردم تجارت با فرهنگ جنوب آمیخته‌شده و هر شهروند جنوبی با شناخت از دریا می‌تواند روزی خود را از آن به دست آورد، اما در مورد اینکه به چه میزان از این ظرفیت‌ها در جهت صادرات استفاده‌شده باید به استحضار برسانم که استان هرمزگان با دارا بودن قریب به هزار کیلومتر ساحل بدون احتساب جزایر و وجود زیرساخت‌های متعددی مانند بنادر، گمرکات و مناطق ویژه اقتصادی سهم مناسبی از صادرات کشور را به خود اختصاص داده اما در جهت بهره‌وری از امکانات ایجادشده متاسفانه خیلی عقب هستیم. اگر به رتبه بندر شهید رجایی در مقایسه با بندر جبل علی نگاه کنیم صادرات مجدد جبل علی به‌مراتب بیشتر از ما است یا اینکه با توجه به امکانات منطقه ویژه صنایع معادن خلیج‌فارس انتظار بیشتری در صادرات است، از سوی دیگر هنوز ظرفیت‌های بالقوه حمل‌ونقل دریایی، بالفعل نشده و ما آثار این امر را در صادرات به کشور قطر مشاهده کردیم که در ناوگان کانتینر یخچال دار دارای ضعف هستیم.
همچنین نتوانسته‌ایم از ظرفیت‌های ایجادشده توسط بخش خصوصی هم استفاده کنیم؛ به عنوان نمونه در شرق هرمزگان در شهرستان میناب باوجود بالغ‌بر ششصد فروند لنج هنوز گمرک و بندری که بتواند خدمات بدهد وجود ندارد. بندر تیاب میناب یکی از این بنادر است که به‌رغم پتانسیل جذب سرمایه‌گذاری هنوز فعال نیست و این موضوع در مورد بنادر دیگر مثل بنادر لنگه و خمیر هم صدق می‌کند به نظر بنده یکی از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های اصلی در امر صادرات استان فعال کردن گمرکات و بنادر محلی در استان برای ایجاد اشتغال پایدار است.
هرمزگان ظرفیت ایجاد چه صنایع جدیدی را دارا است؟ اتاق بندرعباس در معرفی برندها و حضور مؤثرتر بخش خصوصی در بخش تجارت و بازرگانی چه راهکارهایی را در نظر دارد؟
استان هرمزگان دروازه تجارت و اقتصاد کشور است ولی تصمیماتی که در مورد امور اقتصاد کلان آن گرفته‌شده مبتنی بر ظرفیت‌ها و واقعیت‌های آن نبوده است. به‌عنوان‌مثال کارخانه فولادی که چهل سال پیش بنا به موقعیت جغرافیایی، هزینه کم تولید و نیاز به آب، حمل‌ونقل و هزار دلیل دیگر باید در بندرعباس ایجاد می‌شد با صرف هزینه گزاف درجایی دیگر ساخته شد که آثار و آسیب آن در هزینه تولید و اقلیم جغرافیایی طرح مشخص شد. در حال حاضر هم همان تفکرات وجود دارد، هرمزگان دیگر گنجایش صنایعی مانند فولاد، روی و امثال آن را ندارد ولی توسعه سواحل مکران در شرق استان با در نظر گرفتن اقتصاد بومی و محلی همچنین توسعه و توجه به صنایعی مانند کشتی‌سازی، صنایع شیلاتی و کشاورزی، گردشگری و صنایع بندری و خدماتی و فعال کردن تجارت می‌تواند نقش بسزایی در رونق اقتصاد استان و کشور داشته باشد.
در خصوص راهکارهای اتاق هم باید عرض کنم اولین اتفاقی که باید بیفتد این است که ابتدا دولت باید بخش خصوصی را قبول داشته باشد و آن را توانمند سازد و در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی دخیل کند. تا زمانی که رویکرد دولت در این خصوص عوض نشود ما بخش خصوصی قوی نخواهیم داشت، اما به‌رغم تمامی کاستی‌ها، اتاق با اعزام تورهای تجاری، شرکت در نمایشگاه‌ها، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و پذیرش هیات‌های تجاری می‌تواند به معرفی برندها و شناسایی بازارهای هدف کمک کند.
مهم‌ترین شرکای استان در بحث واردات و صادرات چه کشورهایی هستند؟ روابط اتاق بندرعباس با چه کشورهایی منجر به جذب سرمایه‌گذار خارجی شده است؟
از مهم‌ترین کشورها می‌توان به امارات متحده و سایر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس اشاره کرد و در حال حاضر نیز اتاق پیگیری‌های مستمری برای افزایش تجارت با کشور عمان دارد که توفیقات خوبی نیز حاصل‌شده ولی هنوز اقدامات بسیاری باید انجام بگیرد. از دیگر کشورهایی که شرکای ما هستند می‌توان به هند اشاره کرد که یکی از خریداران عمده مشتقات نفتی تولیدکننده‌های استان است و کشورهای آسیایی و اروپایی نیز خریداران محصولات شیلاتی و معدنی ما محسوب می‌شوند. همچنین در فصل کشاورزی هم کشورهای عراق و حوزه اوراسیا خریداران محصولات کشاورزی استان هستند و تجارت با آنها رونق دارد.
بحث قاچاق در استان تا چه حد جدی است و صادرات و واردات را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
به طور کلی به مبحث قاچاق کالا باید تخصصی نگریست؛ طبق گفته‌های مقامات امنیتی و انتظامی، بیشترین حجم قاچاق از مبادی رسمی است؛ این امر موید این است که هرمزگانی‌ها قاچاق نمی‌کنند و اگر مقدار ناچیزی کالا به‌صورت غیررسمی از مرزها وارد می‌شود بیشتر برای تامین معیشت مردم است. اگر مشکل معیشت مردمی که سال‌های متوالی و متمادی پیشه آنها تجارت بوده است حل نشود و مبادلات مرزی به‌صورت اصولی و کارشناسی شده انجام نگیرد مشکلات این‌گونه بروز پیدا خواهد کرد. ما مطمئن هستیم که این امر راهکار خود را دارد و به‌راحتی قابل‌حل است، اما درباره مساله اول که قاچاق از مسیر رسمی صورت می‌گیرد باید به‌صورت تعرفه‌ای و استفاده از تجهیزات و روش‌های نوین گمرکی برای حل این موضوع و بر طرف کردن آن تدبیر مناسب اندیشیده شود
ارسال نظر