غوغای کمپینی برای نخریدن خودرو
کمپین نخریدن خودروی صفر این روزها در شبکه‌های اجتماعی غوغایی به‌پا کرده است. طرفداران این کمپین، عکس‌های ماهواره‌ای پارکینگ خودروسازان را در حالی در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌کنند که امید دارند تولید‌کنندگان خودروی کشور هرچه زودتر نسبت به کاهش قیمت‌ها اقدام کنند، اما خواسته طرفداران این کمپین شاید خیلی مشخص نباشد، آنچه این روزها در شبکه‌های مذکور دیده می‌شود تنها تشویق مشتریان به نخریدن خودروی نو است؛ اینکه ایده‌ای پشت این کمپین باشد یا طرفداران آن خواسته خودجوشی داشته باشند، متاسفانه در این حرکت مخالفان دیده نمی‌شود.

مشخص نیست که طرفداران کمپین مذکور به‌دنبال چه هستند؟ حذف صنعت خودرو کشور؟ اصلاح این صنعت؟ و در نهایت اصلاح خودروسازی کشور؟ در این زمینه یکی از طرفداران این کمپین ادعا می‌کند که تنها از این طریق می‌توان خودروسازان را مجبور به عرضه خودرویی باکیفیت و قیمت مناسب کرد. وی همچنین تاکید می‌کند که خودروسازان سال‌ها است که صدای مشتریان را نمی‌شنوند حال آنکه تحریم خرید خودرو می‌تواند درک آنها را نسبت به خواسته مشتریان بالا ببرد. در هر صورت آنچه از اخبار گوشه و کنار شنیده می‌شود شاید کمپین مذکور در وضعیت دشواری قرار گیرد؛ چراکه خودروسازان از درخواست خود مبنی‌بر افزایش قیمت کوتاه نیامده و حتی امید دارند که طی هفته‌های آتی بتوانند نسبت به رشد قیمت‌ها اقدام کنند. در هر صورت کارشناسان، بخشی از رکود کنونی بازار خودرو را مربوط به کمپین مذکور می‌دانند. رکودی که صنعت خودرو را این روزها با شرایط دشواری روبه‌رو کرده است، اما سوالی که این روزها از سوی برخی از خودروسازان و مقامات دولتی یا مشتریان مطرح می‌شود این است که چه کسانی این کمپین را راه‌انداخته‌اند و هدف آنها از راه‌اندازی آن چه بوده است؟ پشت این کمپین چه کسانی قرار دارند وزیر صنعت و معدن و تجارت نیزابراز تردید کرده؛ به‌طوری‌که وی دوشنبه گذشته در نشست مطبوعاتی خود عنوان کرد که پشت کمپین «خرید خودرو صفر ممنوع» مشتریان نیستند و دست‌های پشت‌پرده، آن را اداره می‌کنند. حتی نعمت‌زاده تاکید کرده که «نخریدن خودرو داخلی، خلاف،گناه و کار ضدانقلاب است و به ضرر اقتصاد داخل خواهد بود.»

در این زمینه وارد‌کنندگان، خودروسازان چینی و سیاسیون از جمله متهمان به راه‌اندازی کمپین مذکور هستند و این در حالی است که شاید مشتریان خودروهای داخلی حامیان واقعی این کمپین باشند، اما اگر از فعالان صنعت خودرو بپرسیم پشت کمپین «خرید خودرو صفر ممنوع» چه کسانی هستند، به‌طور قطع در درجه اول از «واردکنندگان» نام خواهند برد. از نظر فعالان صنعت خودرو، یکی از ذی‌نفعان اصلی تحریم خرید خودروهای ایرانی، شرکت‌های رسمی و غیر‌رسمی واردکننده هستند؛ زیرا هرچه فروش جاده مخصوصی‌ها کاهش یابد، اوضاع مالی و اقتصادیشان بیشتر به‌هم می‌ریزد و این موضوع به ضعیف شدن آنها می‌انجامد.

به اعتقاد فعالان صنعت خودرو، طبعا ضعف خودروسازان داخلی می‌تواند ریشه واردکنندگان را قوی‌تر کرده و مشتریان بیشتری را جذب خودروهای خارجی کند. وارد‌کنندگان خودرو این را هم می‌دانند که مشتریان خودروهای داخل همچنان در آرزوی خودروهایی با کیفیت و قیمت مناسب هستند؛ بنابراین شاید از این نقطه‌ضعف مشتریان استفاده کرده و نسبت به راه‌اندازی این کمپین اقدام کرده‌اند. از سوی دیگر برخی از کارشناسان دست داشتن وارد‌کنندگان را منتفی می‌دانند؛ چراکه معتقدند واردات خودرو به کشور از ابتدای سال‌جاری روندی کاهشی داشته و این در شرایطی است که واردات با توجه به تعرفه و عوارض کنونی به کار مشتری عادی نمی‌خورد. آنها در ادامه تاکید دارند که اگر قدرت خرید مشتریان بالا بود و قیمت خودروهای خارجی پایین، اصلا نیازی به تشکیل کمپین نبود؛ زیرا مشتریان خود به خود جذب برندهای خارجی می‌شدند و سمت خودروهای ایرانی نمی‌رفتند، اما چینی‌ها متهم دیگر راه‌اندازی کمپین اخیر هستند.

به‌دنبال توافق هسته‌ای ایران و غرب و وعده لغو تحریم‌ها وضعیت خودروسازان چینی در ایران به نظر دشوار می‌رسد؛ چراکه با ورود خودروسازان مطرح به ایران به‌طور حتم چینی‌های حاضر در ایران منزوی خواهند شد؛ بنابراین برخی ادعا می‌کنند که چینی‌ها با راه‌اندازی این کمپین به‌دنبال محکم کردن جا پای خود در ایران هستند. خودروسازان چینی حاضر در ایران نیز جزو قربانیان رکود بازار هستند، تا جایی که برای فروش محصولات خود مجبور به کاستن از سود و ارائه تخفیف‌های چند میلیون تومانی شده‌اند.
به اعتقاد برخی کارشناسان، اگرچه ضعف خودروهای ایرانی به قوت خودروسازان چینی می‌انجامد، اما نمی‌توان پذیرفت که آنها پشت پرده کمپین تحریم خودرو ایرانی هستند، هرچند که به هر حال امکان منتفع شدنشان از این ماجرا در آینده وجود دارد، اما سیاسیونی که کم و بیش از مخالفان سیاست‌های اقتصادی دولت هستند نیز در زمره متهمان راه‌اندازی این کمپین شناخته می‌شوند. فعالان صنعت خودرو معتقدند که در حال حاضر مردم در انتظار ورود خودروهای باکیفیت و کاهش قیمت‌ها هستند و چون خودرو را سیاسی کرده‌اند، برخی می‌خواهند از راه دامن‌زدن به این مسائل (کاهش قیمت و ورود خودروهای جدید) سبب افزایش توقع از دولت شوند، اما گذشته از متهمانی که خودروسازان و وزارت صنعت و معدن و تجارت آن ها را مطرح کرده اند، شاید مشتریان معترض خودرو را از مهم‌ترین طرفداران این کمپین بشناسیم.