زخم بستر شدید به درمان پزشکی فوری نیاز دارد

زخم بستر مرحله چهارم در بیماران سالمند، به یک مشکل شدید و مرگ آور تبدیل می‌شود. اگرچه بعضی از بیماران به دلیل تخریب عصبی و بافتی پیشرفته ایجاد شده در زخم بستر مرحله چهارم دیگر دردی حس نمی کنند، اما برخی دیگر با درد آزاردهنده و غیرقابل تحملی مواجه می شوند.

تفاوت های اساسی موجود در وضعیت سلامتی و محیط بیماران سالمند باعث می‌شود که مدیریت زخم بستر شدید یا مرحله 4 در آنها بسیار متفاوت باشد. برای مثال درمان زخم بستر شدید برای بیماران سالمند مبتلا به بیماری های لاعلاج و مزمن، به جای بهبود زخم، به طور کلی بر حداقل سازی درد متمرکز است.

زخم بستر مرحله ۴ چیست؟

زخم بستر مرحله چهار به یک زخم فشاری پیشرفته گفته می شود که به دلیل عدم رسیدگی، از مراحل اول، دوم و سوم گذشته و به شدیدترین حالت خود رسیده باشد. زخم بستر مرحله چهار ممکن است به دلیل مشکلاتی پوستی دیگر رخ دهد، اما اصولا به دلیل اهمال در پرستاری مناسب از سالمند رخ می دهد. معالجه و نگهداری نامناسب در خانه سالمندان یا مراکز مشابه و عدم درمان موثر مراحل اولیه تشکیل و پیشروی زخم بستر، به ایجاد یک زخم بستر پیشرفته منجر می شود. 

زخم بستر شدید معمولا در اطراف نقاط استخوانی بدن بیمار سالمند ایجاد می شود که بافت چربی اندکی برای حمایت از بافت های عمیق تر دارند. زخم بستر مرحله چهار یک مشکل خطرناک و مرگبار محسوب می شود و در بیماران سالمند می تواند با عفونت های مختلفی همراه شود. زخم بستر می تواند با تخریب جدی پوست، چربی، استخوان، تاندون و بافت عضلانی همراه شود. صدمات بافتی در یک زخم بستر مرحله چهار می تواند فراتر از خود زخم باز باشد، بنابراین ممکن است با بافتهای مرده و آسیب دیده در زیر پوست به ظاهر سالم اطراف زخم بستر مواجه باشید.

ظاهر زخم بستر مرحله چهار چطور است؟

زخم بستر شدید (مرحله چهار) به صورت یک حفره بزرگ حاوی بافتهای آسیب دیده و مرده است. مفاصل، نوار عضلانی، تاندون ها، رباط ها یا استخوان های ناحیه آسیب دیده و در حال تخریب بیمار سالمند را می توان در درون زخم بستر مشاهده کرد. رنگ بافتهای آسیب دیده زخم بستر مرحل چهار معمولا به شکل سیاه و گندیده در می آید و بافت سخت شده و مرده ای که به زخم چسبیده را هم می توان در این زخم ها دید.

بیمار سالمند مبتلا به زخم بستر مرحله چهار در حال مبارزه با عفونت است و شاید هیچوقت بهبود نیابد. سلولیت یا سپسیس از عفونت های رایج همراه با زخم بستر مرحله چهار هستند. ظاهر زخم بستر مرحله چهار ترسناک است و به همین دلیل هم آنهایی که از تجربه پزشکی پایینی برخوردار باشند، حتی قادر به معاینه چشمی زخم بستر مرحله چهار نیستند.

درمان زخم بستر مرحله چهار

درمان زخم بستر مرحله چهار در اکثر بیماران سالمند، به بیان دقیق تر تحت عنوان مدیریت زخم بستر مرحله چهار شناخت می‌شود. اگرچه هدف از درمان زخم بستر مرحله چهار، بهبود و التیام زخم باز است، اما بخشی از بیماران سالمند از سلامت کافی برای ریکاوری کامل از یک زخم بستر مرحله چهار برخوردار نستند. در نتیجه، تمرکز بخشی از روشهای پزشکی در میان سالمندان مبتلا به زخم بستر مرحله چهار به طور کلی بر حداقل سازی درد ناشی از آن است.

می توان به کمک روش‌های زیر، زخم بستر مرحله چهار را مدیریت کرد:

• تغییر وضعیت: تغییر وضعیت بیمار سالمندی که نشسته یا دراز کشیده، برای پیشگیری از بروز زخم فشاری و درمان آن ضروری است. زخم بستر به دلیل حفظ یک موقعیت ثابت برای مدت طولانی، اعمال فشار بر نقاطی خاص از بدن سالمند و کمبود جریان خون در این نقاط تشکیل می‌شود. با تغییر وضعیت و کاهش فشار بر زخم بستر مرحله چهار، درد کاهش می یابد و موقعیت بهبود زخم فراهم می‌شود.

• دبریدمان: دبریدمان زخم بستر مرحله چهار بر برداشتن بافتهای مرده از ناحیه عفونی و حداقل سازی خطر بروز عفونت بیشتر است. کارشناسان پزشکی می توانند بافتهای مرده یا آسیب دیده را با استفاده از آنزیم های طبیعی یا مصنوعی، اولتراسوند، پانسمان های مخصوص دبریدمان، فرایندهای دبریدمان بیولوژیکی یا به کمک جراحی تخلیه کنند. بعضی از پزشکان، محل زخم بستر مرحله چهار را با استفاده از محلول سالین تمیز می کنند.

• مصرف دارو: داروهای جدیدی برای کمک به درمان زخم بستر بیماران سالمند تولید شده است. اگر چه بخشی از این داروها هنوز در فاز آزمایشات قرار دارد، اما بیماران سالمند مبتلا به زخم بستر مرحله چهار حاضر به مصرف داروهای جدید هستند. بعلاوه از مصرف آنتی بیوتیک و مسکن می توان برای درمان عفونت و کاهش درد استفاده کرد.

• درمان فشار منفی: درمان فشار منفی در میان بیماران مختلف با اثرگذاری متفاوتی همراه است و به نظر می رسد که تا حد زیادی بر استفاده همزمان با روشهای درمانی دیگر متکی است. استفاده از روش درمانی فشار منفی بعد از دبریدمان به کمک جراحی در بعضی از بیماران سالمند با نتایج مثبتی همراه بوده است. در درمان فشار منفی، باقیمانده بافتهای مرده نیز از محل زخم بستر مرحله چهار خارج شده و زمینه تشکیل بافتهای جدید فراهم می شود.

• درمان با تشک بادی: در این روش درمان زخم بستر، معمولا از یک تشک پر شده از باد استفاده می‌شود. به نظر می رسد که استفاده از تشک بادی در میان بیماران سالمندی که مشکوک به صدمات بافت عمقی هستند، یکی از موثرترین روشها محسوب می‌شود و حتی می تواند به پیشگیری از تشکیل زخم بستر هم کمک کند.

درمان زخم بستر مرحله چهار را باید در اسرع وقت شروع کرد، زیرا عدم درمان به موقع زخم بستر مرحله چهار، مانند زخم پای دیابتی می تواند یک موضوع مرگبار باشد.

آیا زخم بستر شدید منجر به مرگ می شود؟

زخم بستر هر روز منجر به مرگ و میر می شود؛ زخم بستر مرحله سه و چهار، در بازی برای ورود باکتری و عفونت است. عفونت موجود در یک زخم، به سپسیس و شوک عفونی، و نتیجتا نارسانی اعضا و مرگ منجر می شود.

درد زخم بستر چقدر است؟

زخم بستر معمولا در نقاطی ایجاد می شود که نمی توان از اعمال فشار بر روی آن جلوگیری کرد و می تواند بسیار دردناک باشد. حتی ساده ترین فعالیت ها در افراد مبتلا به زخم بستر می تواند با درد شدیدی همراه شود. زخم بستر تحت عنوان زخم فشاری یا زخم دکوبیتوس هم شناخته می شود. مراحل شدید زخم بستر به دلیل تخریب اعصاب درون و اطراف زخم و ناتوانی در ارسال سیگنال درد، با درد کمتری همراه خواهد بود.

برای درمان زخم بستر شدید به کجا مراجعه کنم؟

برای درمان زخم بستر شدید یا درجه 4 به بیمارستان ها یا کلینیک های تخصصی درمان انواع زخم های حاد و مزمن مانند کلینیک زخم آسا که دارای پزشکان و پرستاران حاذق هستند، مراجعه نمایید. چنین مراکزی با بهره‌گیری از روش‌های نوین درمانی در تلاش اند تا بهترین خدمات را به شما ارائه دهند تا هر چه سریعتر سلامتی خود را بدست آورید.