به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، سهم بخش مسکن از کل تسهیلات پرداختی شبکه بانکی در اولین ماه از سال‌جاری ۱۱‌هزار و ۳۶۳ میلیارد تومان بوده که معادل ۶/ ۶‌درصد از کل تسهیلات پرداخت‌شده در این ماه به بخش‌‌‌های مختلف اقتصادی بوده است. هرچند این سهم در اولین ماه از سال‌جاری در مقایسه با میانگین سهم سالانه مسکن از تسهیلات در یکی دو سال گذشته به مقدار خیلی جزئی (حدود یک واحد درصد) بیشتر است، اما واقعیت این است که کارنامه شبکه بانکی در بخش مسکن در برش یک‌‌‌دوازدهم امسال ضعیف بوده است چراکه هدف‌گذاری اصلی دولت در اسناد بالادستی اختصاص ۲۰‌درصد از منابع بانک‌ها به پرداخت تسهیلات در بخش مسکن بوده است.

بررسی علل عملکرد ضعیف شروع سال ۱۴۰۲ در این بخش به شناسایی سه عامل دخیل در این کارنامه می‌‌‌انجامد. عامل اول کاهش شدید آمار معاملات مسکن و به دنبال آن کاهش پرداخت تسهیلات خرید مسکن توسط شبکه بانکی است. از یکسو جهش قیمت به اخراج معامله‌‌‌گران مصرفی ملک از بازار انجامیده و از سوی دیگر قدرت خرید تسهیلات مسکن به حداقل رسیده و در بهترین حالت بهای حول و حوش ۵ تا ۶ مترمربع را در شهری مثل تهران پوشش می‌دهد. به این ترتیب وام مسکن عملا یک وام مرده است که حتی اگر خریداری در بازار وجود داشته باشد، بعید است به دریافت وام خرید ملک با این ارزش ناچیز نسبت به اقساط قابل‌توجه آن اقدام کند.

عامل دوم شروع ضعیف تامین مالی مسکن در سال‌جاری عدم‌تمایل همیشگی بانک‌ها به پرداخت تسهیلات بلندمدت است. این مانع سنتی پیش روی تقویت سهم مسکن از تسهیلات بانکی همواره وجود داشته و همچنان نیز مصداق دارد و نقش تعیین دستوری نرخ بهره در آن غیر‌قابل انکار است. در نهایت سومین عامل دخیل در کارنامه ضعیف فروردین تسهیلات بخش مسکن به کارنامه عملکرد ابرپروژه دولتی مسکن‌‌‌سازی یعنی ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور بازمی‌گردد. عقب‌‌‌ماندگی از برنامه ساخت سالانه یک میلیون مسکن در قالب پروژه موسوم به «نهضت ملی مسکن» سبب شده در عمل حتی تسهیلات تکلیفی شبکه بانکی در بخش مسکن نیز به موقع در جای خود ننشیند. به عبارت دیگر تعداد واحدهای مسکونی کلید خورده توسط دولت در قالب این طرح در کل کشور که ساخت آنها آغاز شده و به مرحله دریافت تسهیلات رسیده است، به مراتب کمتر از حداقل ۲ میلیون واحدی است که انتظار می‌رود. در نتیجه به همان نسبت جذب تسهیلات توسط این پروژه‌‌‌ها نیز عقب است و این موضوع بر کارنامه تسهیلات شبکه بانکی در بخش مسکن اثرگذار بوده است.