فصل سوم عقبماندگی ساختوساز
در شرایطی که پارسال، در راستای اجرای طرح نهضت ملی مسکن، ساخت یک میلیون واحد مسکونی تکلیف شده و در برنامه ساخت قرار داشت، اما آمار رسمی نشان میدهد نه تنها در بهار و تابستان ۱۴۰۱ که در پاییز نیز تیراژ مورد انتظار ساخت مسکن بر اساس این برنامه محقق نشده است. بر مبنای برنامه ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور، به طور متوسط در هر فصل باید ۲۵۰هزار واحد مسکونی درکشور مجوز ساخت دریافت کند. اما پارسال که اتفاقا عمده پروانههای صادر شده برای نهضت ملی بر اساس برنامه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ در آن صادر شد، باز هم عقبماندگی در تحقق برنامه ساخت این واحدها، مشهود است. بهار ۱۴۰۱ معادل حدود ۹۰هزار واحد مسکونی وتابستان پارسال حدود ۹۷هزار واحد در کشور مجوز ساخت دریافت کردند؛ این رقم در پاییز به حدود ۱۰۲هزار واحد رسیده است که هر سه آمار مربوط به هر سه فصل فاصله قابلتوجهی با تکلیف ساخت توزیع فصلی تولید یک میلیون مسکن دارد.
با این حال، آمار مربوط به ساختوساز کشوری در پاییز ۱۴۰۱ با رشد نسبت به تابستان همراه شده است. بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در پاییز سال ۱۴۰۱، تعداد ۱۰۱۸۷۸ واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداریهای کشور پیشبینی شده است که نسبت به فصل گذشته ۱/ ۴درصد و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۲/ ۲۳درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی در هر پروانه احداث ساختمان ۳/ ۳ واحد بوده است. بررسیها نشان میدهد این رشد به دلیل بهتر شدن شرایط فعالیت سازندههای بخش خصوصی نبوده است؛ بلکه تحتتاثیر صدور پروانه ساخت برای ساختوسازهای دولتی در قالب نهضت ملی مسکن محقق شده است.
چه بسا اگر طرح مسکنسازی دولتی در دست اجرا قرار نداشت، تیراژ ساختوساز از ناحیه عرضه بخش خصوصی میتوانست کاهشی نیز باشد. بر اساس آمار اعلام شده همچنین در پاییز سال ۱۴۰۱، تعداد ۱۱۲۶۱ واحد مسکونی در پروانههای صادرشده برای احداث ساختمان از سوی شهرداری تهران، پیشبینی شده است که نسبت به فصل گذشته ۲/ ۱۲درصد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال گذشته ۱۹درصد افزایش داشته است. متوسط تعداد واحد مسکونی برای هر یک از این پروانههای احداث ساختمان ۲/ ۷ واحد بوده است.