به گزارش «دنیای اقتصاد»، طی دو روز گذشته گرد و غبار سوار بر مرکب باد، استان‌های مختلف کشور را یک به یک در‌نوردیده و در مسیر خود از پایتخت نیز عبور کرده است. بادهای غربی توام با گرد و خاک از منشأ کانون‌‌های واقع در کشورهای عراق و سوریه که موجب بروز توفان شن در این کشورها و انتشار ریزگردها در آسمان ایران شده است، تاکنون دست‌‌کم ۱۰ استان را درگیر کرده است. بنابر اعلام صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش‌‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، استان‌های تهران، البرز، قم، لرستان، کرمانشاه، همدان، مرکزی، خوزستان، بوشهر و هرمزگان جولان ریزگردها با غلظت بالا را در یکی دو روز گذشته تجربه کردند، اما انتظار می‌‌رود امروز در تهران و البرز از میزان انتشار گردوغبار کاسته شود. شاخص کیفیت هوا (AQI) به شش دسته اصلی تقسیم‌‌بندی می‌شود و بر اساس این تقسیم‌‌بندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک» با نماد رنگی سبز، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا «سالم» با نماد رنگی زرد، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس» با نماد رنگی نارنجی، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها» با نماد رنگی قرمز، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا «بسیار ناسالم» با نماد رنگی بنفش و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا «خطرناک» است که رنگ نمادین هشدار مربوط به آن قهوه‌‌ای است.

بررسی آرشیو شاخص کیفیت هوای روزانه شهر تهران پیش‌‌تر نشان داده بود ۲۴ ساعت منتهی به ساعت هشت صبح روز بیستم فروردین ۱۴۰۱ آلوده‌‌ترین روز پایتخت طی حداقل یک دهه گذشته که این شاخص ثبت و ضبط می‌شد، بوده است. شاخص ۲۴ ساعت منتهی به صبح بیستم فروردین ۳۳۲ محاسبه شده بود که نشان‌دهنده حاکمیت وضعیت قهوه‌‌ای در تهران طی این بازه بود. این تنها روز «خطرناک» تهران از سال ۹۱ به بعد بود که وزش باد توام با ریزگرد آن را رقم زد. اما رکورد مذکور دوام زیادی نداشت و آلودگی هوای تهران در ۲۴ ساعت منتهی به صبح دیروز (چهارم خرداد) نیز یک رکورد تاریخی جدید زد. شاخص کیفیت هوای ۲۴ ساعت منتهی به صبح دیروز ۴۳۵ اعلام شد که گویای وخیم‌‌تر بودن وضعیت شهر و غلظت به مراتب بیشتر آلاینده‌های هوا نسبت به روزهای ۱۹ و ۲۰ فروردین است؛ وضعیتی که به تعطیلی سراسری ادارات، مدارس و دانشگاه‌های استان تهران در روز گذشته منجر شد تا شهروندان از عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده به گرد و خاک در امان بمانند.

آلاینده اصلی هوای تهران در زمانی که منشأ آلودگی از جنس ریزگردها است، ذرات معلق با قطر کوچک‌تر از ۱۰ میکرون (PM۱۰) است اما در تمام روزهای آلوده اخیر غلظت ریزذرات معلق با قطر کوچک‌تر از ۵/ ۲ میکرون نیز در محدوده ناسالم یا بسیار ناسالم قرار داشته است. اگرچه ذرات معلق ناشی از احتراق می‌تواند به مراتب از ذرات معلق با منشأ طبیعی مثل گرد و خاک خطرناک‌‌تر باشد، اما در غلظت‌‌های بالا و با لحاظ احتیاط برای در نظر گرفتن نفع شهروندان، اثر سوء آلاینده‌های اخیر با توجه به غلظت بالای آن برای شهروندان کم نیست.