کافهسوال
آیا سابقه طولانی در یک شرکت نقطه ضعف است؟
اخیرا با همسرم تصمیم گرفتیم خانهای در تگزاس بخریم. چون دورکار نیستم، ناگهان متوجه شدم که اگر نقل مکان کنم، باید یک شغل جدید پیدا کنم. طی شش ماه اخیر، برای چند شغل درخواست دادهام و با چند تا از شرکتها مصاحبه کردهام اما هنوز نتوانستهام شغلی پیدا کنم. اخیرا کتاب شما«اقدام بعدی، بهترین اقدام» را خریدم و تلاش کردم مهارتهایم را بسنجم، کم و کاستیهایم را شناسایی کنم و علاقهام را پیدا کنم. هدفم این است که به یک جایگاه ارشدتر بروم؛ شغلی که جای رشد و پیشرفت و مزایای نسبتا خوبی داشته باشد. چه کارهایی میتوانم انجام دهم تا اعتماد به نفسم را دوباره به دست آورم و جایگاه حرفهای ام را که دچار رکود شده احیا کنم؟
پاسخ: دوست عزیز، به نظرم واقعا وقتش رسیده که یک تحولی در مسیر شغلیات ایجاد کنی، نه فقط به خاطر اینکه داری به یک ایالت دیگر نقل مکان میکنی! اما لازم نیست به خاطر ماندن طولانیمدت در یک شرکت، از خودت نا امید باشی. شاید این شغل، مزایایی که الان به دنبالش هستی را نداشته باشد اما انعطافپذیری و آزادی عملی که طی این سالها داشتهای، واقعا ارزشمندند و هیچ قیمتی نمیتوان رویشان گذاشت. به علاوه، حضور طولانیمدت در یک سازمان، لزوما یک پوئن منفی نیست. یکی از بزرگترین گلایههای کارفرماها در مورد افرادی که میانه مسیر حرفهای خود هستند این است که زود شغل عوض میکنند.
هرچند الان به دنبال توصیهها و تاکتیکهایی هستی تا وضعیت شغلیات را از رکود دربیاوری اما ابتدا باید ذهنیتات را تغییر دهیم. من این را رد نمیکنم که تو در یک محیط سمی کار میکردی. ارتقا نگرفتن، حقوق کم و احساس بیارزشی، همگی به نا امیدی منجر میشوند. اما نباید این کولهبار را با خودت به فرآیند کاریابی و استخدام در شرکتهای دیگر ببری یا انرژی منفیات را به مدیران استخدامی که تو را برای اولین بار میبینند، انتقال دهی. درست مثل این است که در اولین قرار ملاقات با همسر آیندهات، بنشینی و درباره نامزد قبلیات که آدم مزخرفی بود غر بزنی. قطعا قرار ملاقات خوب پیش نخواهد رفت. برای جلوگیری از این اتفاق، میتوانی داستانها و تجربیات کار در آن شرکت را روایت کنی، داستانهایی با تمرکز بر نقاط قوتات، نه چالشهایی که با محیط کارت داشتهای.
با مرور موفقیتهایت در این شغل، میتوانی اعتماد به نفست را دوباره به دست آوری. درست است که طی پنج سال اخیر، احساس بدبختی میکردی اما به هر حال توانستهای موقعیتهای چالشی را مدیریت کنی. حالا میتوانی با اشاره به این تواناییها، به مدیر استخدام آیندهات نشان دهی که آماده پذیرش یک شغل ردهبالاتر هستی. از خودت این سوالات را بپرس:
پنج مهارت اصلیای که در این شغل به عنوان مدیر برنامه کسب کردهام کدامند؟
پس از استعفایم، همکارهایم بیشتر از همه دلشان برای چه چیز من تنگ میشود؟
بزرگترین چالش حرفهای که بر آن غلبه کردم چه بوده؟
چه فرصتهایی سر راهم قرار گرفت که اصلا فکر نمیکردم بتوانم در این جایگاه شغلی، تجربهشان کنم؟
به جز انعطافپذیری، چه چیزی من را در این جایگاه نگه داشت؟
جوابها کمک میکنند به شکلی بیطرفانه، تجربیات خود را ارزیابی کنی و فرصتهایی را که برایت پیش آمده، پیدا کنی. من از همه مشتریانم میخواهم سه داستان «موفقیت» خود را آماده کنند و در جلسه مصاحبه تعریف کنند. همچنین، سه داستان «آموزنده» درباره تجربیاتی که «اگر جور دیگری پیش میرفت، بهتر بود». تو در داستانهای موفقیت، قهرمان داستان در یک موقعیت کاری هستی در حالی که داستانهای آموزنده، سناریویی را روایت میکنند که تو در آن به نتایج نه چندان مطلوب دست یافتهای و درسهای کلیدیای از آن تجربهها گرفتهای. هرچه بیشتر این داستانها را تکرار و تمرین کنی، با اعتماد به نفس و آرامش بیشتری در جلسات مصاحبه حاضر خواهی شد.
یادت نرود که حتما از روش STAR برای پاسخ به سوالات رفتاری مصاحبه استفاده کنی. کلمه استار، مخفف چهار کلمه موقعیت، وظیفه، اقدام و نتیجه است. ابتدا موقعیت و نقشت در سازمان را توضیح بده. سپس وظایف و اهدافی را که در راستایشان کار میکردی شرح بده. در مرحله بعد، اقدامات یا گامهایی را که برای نیل به آن اهداف برداشتی نام ببر و نهایتا، داستان را با نتایجی که به دست آوردی به پایان برسان و نتیجهگیری کن. هرچه داستانت کاملتر باشد، اعتمادی که به مدیر استخدام میدهی بیشتر خواهد بود.
آخرین نکته که کماهمیت نیست: از آنجا که دیگر دوست نداری در سازمانی کار کنی که فاقد تنوع در سطوح ارشد مدیریتی است (تنوع نژادی، جنسیتی، فکری و... )، میتوانی در مصاحبهها تا میتوانی اطلاعات کسب کنی. زمانی که با افراد ذینفع یک شرکت در تعامل هستی، یادداشت بردار تا بدانی با چه کسانی دیدار خواهی کرد. اصلا تعلل نکن و هر سوالی درباره تنوع و طیف نیروهای کار شرکت داری، بپرس. علاوه بر مصاحبهها، میتوانی به لینکدین بروی، وارد حساب کاربری شرکت مربوطه شوی و درباره تیم رهبران اجرایی آن اطلاعات به دست آوری. وبسایت شرکت هم گزینه خوبی است. میتوانی به وبسایتهایی که نظرات کارکنان درباره شرکتها را منتشر میکنند نیز سر بزنی. در آنجا نیز اطلاعات خوبی درباره شرکتها یافت میشود. علاوه بر کسب اطلاعات درباره تیم رهبران اجرایی، درباره ترکیب تیمی که قرار است در آن کار کنی نیز تحقیق کن تا ببینی آیا تنوع نیرو در سطح تیمی رعایت میشود یا نه.