توصیه‌هایی برای مثبت ماندن در دوران ابهام‌آمیز
تعدیل فشار مدیریت در شرایط بحرانی
نظر کارشناسان
جیکوب هرش، استادیار دانشگاه تورنتو می‌گوید: «در وضعیت اضطراری فعلی، مدیران از نظر روحی و روانی در حال فرسایش هستند. شرایط به شدت نامعلوم است. به‌عنوان یک مدیر، نمی‌دانید چه کار باید بکنید و چطور.» عبور موفقیت آمیز از این بحران به توانایی شما در مدیریت احساساتتان بستگی دارد. این را ریچ فرناندز، مدیر ارشد موسسه رهبری SIY می‌گوید؛ یک سازمان غیرانتفاعی که کارش ارائه برنامه‌های مرتبط با هوش هیجانی و ذهن آگاهی است. او می‌گوید: «در شرایطی مثل حالا، کیفیت رهبری شما بستگی به این دارد که چطور استرس خود را درک کنید و با بحران، سازگار شوید و آن را مدیریت کنید.» برای مدیرانی که در حال حاضر با بحران کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند، چند پیشنهاد داریم که از این قرارند:
• خود دلسوزی
طبق توصیه فرناندز، مهم ترین تصمیمی که به‌عنوان یک رهبر در دوران بحرانی می‌توانید بگیرید، خود دلسوزی است. او می‌گوید: «منظورم این نیست که بیش از حد، همه چیز را به خودتان آسان بگیرید، یا بهانه‌تراشی کنید یا فقط به فکر خودتان باشید. خود دلسوزی یعنی توجه و تمرکز به خود، به شکلی متواضعانه و دلسوزانه و متعادل.» از خودتان بپرسید: «یک مربی یا دوست قدیمی که خیر و صلاح من را می‌خواهد، (اگر در چنین شرایطی کنارم بود) چطور به من قوت قلب می‌داد؟ چطور از من حمایت می‌کرد؟» این رویکرد همدلانه باعث می‌شود همه چیز را از عینک مهربانی و حسن نیت ببینید و در همه کارها، از آن استفاده کنید. بسیاری از مدیران، خودشان را بابت هر اشتباه کوچک و تصمیم نامطلوبی، سرزنش می‌کنند. اما خودسرزنش گری به سلامت جسمی و روحی شما آسیب می‌زند و به نفع اطرافیانتان هم نیست. او می‌گوید: «وقتی خودتان را مدام سرزنش می‌کنید، پیشرفت سخت می‌شود.»
• تفکر درباره هدف
هرش می‌گوید: «یکی از دلایلی که بیماری کووید- ۱۹ از نظر فردی، دردناک است این است که هدف ما به آینده گره خورده و در حال حاضر، آینده در هاله‌ای از ابهام است.» شاید قصد داشتید برای یکی از اعضای تیم خود، درخواست ارتقا بدهید یا یک پروژه جدید و جسورانه را استارت بزنید یا حتی مسیر حرفه‌ای خود را تغییر دهید. او می‌گوید حالا که تمام این هدف‌ها دارند در مقابل چشمانمان محو می‌شوند، ممکن است به راحتی، «خودمان و مسیری که فکر می‌کردیم در آن قرار داریم را» فراموش کنیم. برای آنکه فکرهایمان را دوباره جمع و جور کنیم، او پیشنهاد می‌کند: «درباره ارزش هایتان فکر کنید. روی چیزهایی تمرکز کنید که واقعا در کار و زندگی برایتان مهمند.» زمان بگذارید و از خودتان بپرسید: «چه چیزی به من انرژی و الهام می‌بخشد؟ چه چیزی برایم مهم است؟ چه چیزی ارزش مراقبت دارد؟ چه چیزی ارزشش را دارد که حفظش کنم؟» سپس باید تلاش کنید تا حس هدفمندی خود را زنده نگه دارید. شاید پیگیری اهداف خود و تیمتان فعلا به حالت معلق درآمده باشد، اما نباید دورنما و تصویر بزرگ‌تر را فراموش کنید. به خودتان یادآوری کنید: «اصلا هدف ما از انجامش چه بود؟» و سپس به این فکر کنید که چطور می‌توانید با شرایط فعلی، سازگار شوید.
• تغییر نگاه
هرش می‌گوید اگر چالش‌های کووید- ۱۹ را فقط از عینک نگرانی و ناامیدی نگاه کنید، این یک تجربه سخت برایتان خواهد بود. اما اگر به آن به چشم یک فرصت نگاه کنید، مثلا یک چالش نوآوری، احتمال اینکه از بحران با موفقیت بیرون بیایید بیشتر است. مثلا فرض کنید مربیگری و گسترش ارتباطات با کارکنان برایتان خیلی مهم است. شیطان بدبینی که روی شانه‌تان نشسته، شروع می‌کند به
آه و ناله که به خاطر فاصله گذاری اجتماعی، نمی‌توانی همکارانت را حضوری ببینی. اما فرشته خوشبینی که روی آن یکی شانه‌ات نشسته، دارد به راه‌های جدید تعامل با کارکنان فکر می‌کند. اتفاقا این روزها نیاز به آموزش، بیشتر از همیشه است چون آدم‌ها بیشتر به راهنمایی نیاز دارند. به این فکر کنید که چطور می‌توانید پاسخگوی نیازهایشان باشید؟ هدف شما، تماشای دورنمای سخت با یک نگاه تازه و خوشبینانه است.
• تفکر مثبت
فرناندز می‌گوید: «خوش‌بین بودن در دوران یک بیماری همه‌گیر، سخت است اما الان یکی از آن دوران‌هایی است که باید خود را وادار به مثبت‌اندیشی کنید.» به این فکر کنید که چالش فعلی را چطور برای خودتان تفسیر کرده اید. آیا ویروس کرونا را یک تهدید دائمی و فراگیر می‌بینید؟ یا فکر می‌کنید این شرایط، موقتی است؟ آیا فکر می‌کنید این فاجعه، فقط گریبان شما را گرفته؟ یا درک می‌کنید که خیلی از آدم‌ها الان در همین شرایط هستند؟
اگر جزو آن دسته از آدم‌هایی هستید که این بحران را فاجعه می‌دانید مراقب باشید که وارد هزارتوی منفی نگری نشوید. اگر وارد آن شوید، وقتی در حال تفکر و تعامل هستید، احساسات شما کاملا به اطرافیان سرایت می‌کند و تیمتان ممکن است ضربه ببیند. برای مقابله با میل به بدبینی، او توصیه می‌کند که «گاهی از کار و اخبار فاصله بگیرید. راهی برای تجدید روحیه و انرژی خود پیدا کنید. اگر امکانش هست، کمی هوای تازه و آفتاب خیلی کمک می‌کند.» با یک دوست، تماس ویدئویی بگیرید و با هم به شکل مجازی، قهوه بخورید. هرش می‌گوید: «هر کاری می‌توانید انجام دهید تا کورسوی امید و ممکن‌ها را پیدا کنید.»
• حس دستاورد
هرش می‌گوید: «شما و اعضای تیمتان با احساس یأس و استیصال ناشی از چالشهایی روبه‌رو هستید که به این زودی‌ها حل نمی‌شوند.» او پیشنهاد می‌کند که برای حل این مساله، به دنبال کاری باشید که امکان انجام آن در خانه یا یک فضای محدود وجود دارد و می‌توانید آن را در طول روز یا هفته کاری انجام دهید (هم برای خودتان هم کارکنان). تمرکز بر موفقیت‌های کوچک، هم به شما و هم به اعضای تیم کمک می‌کند فعالیت‌هایتان، جهت پیدا کند و عزت نفستان که این روزها بیشتر از همیشه به آن نیاز دارید، افزایش یابد. همچنین، به دنبال فعالیت‌های غیرکاری نیز باشید که به شما حس دستاورد و موفقیت بدهند. اگر وقت و انگیزه دارید، یک مهارت جدید یاد بگیرید: یک زبان خارجی یا کدنویسی. اگر گاهی احساس بی‌روحیه بودن می‌کنید یا احساس می‌کنید نیاز به تسلط در یک زمینه، در شما برآورده نشده، می‌توانید به فعالیتی بپردازید که آن را خوب بلدید و اعتماد به نفسش را دارید.
• پذیرش انسانیت
هرش می‌گوید حتی وقتی شرایط اقتصادی خوب است، مدیران خط مقدم باید میان دو هویت، توازن برقرار کنند: از یک طرف، باید الگوی استقامت، اعتماد به نفس و آرامش باشید و از سوی دیگر، باید «انسان باشید». اگر در مورد چالشهایی که دارید، روراست باشید، کارکنان، قدردان صداقت شما خواهند بود و با شما احساس همبستگی خواهند کرد. آنها ممکن است فکر کنند: «مدیر من از خیلی جهات شبیه من است و از پسش برمی‌آید.» فرناندز نیز موافق است اما توصیه می‌کند که احتیاط کنید: «به‌عنوان یک مدیر، شما یک بلندگو در دست دارید. هر چیزی که بگویید، با صدای بلند پخش می‌شود.» او توصیه می‌کند که درباره نگرانی‌هایتان، صادقانه صحبت کنید اما توضیح دهید که برای از سرگیری فعالیت‌ها، چه تلاش‌هایی دارید انجام می‌‌دهید که مبادا ناخواسته کارمندها را به سمت احساسات منفی سوق ندهید. اگر نمی‌خواهید یا نمی‌توانید آنها را صراحتا به خوشبینی تشویق کنید، باید گفت‌وگوها را به سمت «ممکن‌ها و بهبود شرایط» سوق دهید. به‌عنوان یک مدیر، این وظیفه شماست.
• حمایت از بیرون
فرناندز می‌گوید: «نباید تمام ترس‌های درونی خود را برای اعضای تیمتان بازگو کنید. الان، بیش از هر زمانی، باید به دنبال روابط اجتماعی دیگری باشید تا برای غلبه بر ترس‌ها کمکتان کنند.» او پیشنهاد می‌کند که با یکی از اعضای مورد اعتماد خانواده، یا یک دوست یا مربی یا همکاری که ترجیحا در یک سازمان دیگر کار می‌کند تماس بگیرید. به دوست صمیمی دوران دانشگاهتان زنگ بزنید. الان زمان خوبی برای تجدید رابطه است، چون بیشتر آدم‌ها در همین شرایط هستند. هرش نیز موافق است و می‌گوید: «همه ما به یک گوش شنوا نیاز داریم. این راه را تنهایی طی نکنید. اگر احساساتتان را تخلیه نکنید و کسب وکار را طبق روال همیشه پیش ببرید، مشکلات، رهایتان نخواهد کرد.» دیدگاه و نظر دیگران که از بیرون به مشکل شما نگاه می‌کنند، کمک می‌کند حلش کنید.
• خودمراقبتی
هرش می‌گوید: «وقتی کار، نیاز به زحمت و زمان بیشتری دارد، به راحتی از سلامت خود غافل می‌شوید.» علاوه بر خواب کافی و خوراک سالم، سعی کنید زمانی را به ورزش و مدیتیشن اختصاص دهید. این کمک می‌کند از پا در نیایید و در برابر استرس، واکنش ذهنی و جسمی بهتری نشان دهید. فکر نکنید مراقبت از سلامت جسمی و احساسی خودتان، «خودخواهی» است. بحث بر سر بقاست. در شرایطی مثل حالا، سرگرمی‌ها و فعالیت‌هایی که ذهنتان را از مشکلات دور می‌کنند، کمک می‌کنند که آرام و سرزنده بمانید. فرناندز می‌گوید: «خلاقیت داشته باشید.» از خودتان بپرسید: «چه چیزهایی در دسترسم است؟»سازی را که مدت‌ها در کمدتان خاک خورده، بیرون بیاورید، یک غذای درست و حسابی بپزید، یک پروژه DIY شروع کنید (یعنی به جای آنکه چیزی را بخرید، خودتان آن را بسازید، مثل ساختن یک قفسه، کشیدن یک تابلوی نقاشی یا دوختن لباس). او می‌گوید: «خودتان را در یک کار جذاب غرق کنید تا ذهنتان، دچار سردرگمی نشود.»
موردکاوی: ایجاد فرصت‌هایی برای موفقیت‌های کوچک
دنیل، مدیر تولید یک شرکت بازاریابی و تبلیغات در نیویورک، می‌گوید مدیریت در شرایط ابهام‌آمیز کرونا مثل راه رفتن روی طناب سیرک است.
او می‌گوید: «باید توازن برقرار کنم. خودم را برای بدترین سناریو آماده کرده‌ام اما در عین حال، سعی می‌کنم روحیه خوشبینی را به تیم القا کنم. از آنجا که اعضای تیم در حال دورکاری هستند، سعی می‌کنم به فعالیت‌های روزانه ساختار دهم، بدون اینکه حس کنند دارم بیش از حد کنترلشان می‌کنم.»
چون طی هفته‌ها و ماه‌های آینده، بعید است قرارداد جدیدی پیش بیاید، او باید کاری کند که تیمش، کماکان به کارها ادامه دهند و احساس پیشرفت داشته باشند.
مثلا این روزها، تیم او روی یک برنامه توسعه محصول، برای یک پروژه طراحی وب‌سایت کار می‌کند. او با کمک اعضای تیم، پروژه را به چند خرده‌وظیفه تقسیم کرده. او می‌گوید: «این باعث می‌شود حس کنیم دستاورد داشته‌ایم و اهداف کوچک را یکی پس از دیگری، پشت سر می‌گذاریم. گاهی آدم‌ها نیاز به فضا دارند تا آزادانه به پروژه‌ها فکر کنند اما در این دوران، این ساختار بسیار مفید است.»
او همچنین حواسش هست که «موفقیت‌های کوچک را بیشتر از شرایط عادی جشن بگیرند» و برای قدردانی از تلاش‌های تیم و موفقیت‌های فردی آنها، به آنها اجازه می‌دهد از پیام‌رسان اسلک (Slack)، آزادانه استفاده کنند. اخیرا دو تا از طراحان، برنامه‌های خود برای یک سایت جدید را به مرحله نهایی رسانده‌اند.
او می‌گوید: «چند ماه است که با تمام توان، روی این پروژه کار می‌کنند و می‌خواستم بدانند قدردان سخت‌کوشی‌هایشان هستم. در شرایط عادی، آنها را در شرکت می‌دیدم و از آنها تشکر می‌کردم اما حالا که این امکان وجود ندارد، مجازی، این کار را می‌کنم.»
دنیل طی چند هفته اخیر به اهداف و ارزش‌های حرفه‌ای خود فکر کرده است. قبل از بحران کرونا، بهترین جنبه شغلش، تعاملات رو‌در‌رو با طیف وسیعی از کارمندها بود. او می‌گوید: «با اعضای تیم نوآوری، تیم استراتژی و تیم مدیریت کار می‌کردم و از مهارت‌های منحصر به فرد آنها بهره می‌بردم و کلی چیز یاد می‌گرفتم.»
حالا اولویت او، حفظ آن ارتباطات است و به دنبال راهی است تا علاوه بر جلسات هفتگی مجازی، با همکارهایش در ارتباط باشد. او می‌گوید: «تا جایی که می‌توانم حالشان را می‌پرسم و در مورد مسائل غیرکاری با آنها صحبت می‌کنم.»
او همچنین در رابطه با زندگی شخصی‌اش، سعی کرده به روتین‌های قبلی برگردد. قبل از بحران کرونا، او کلاس‌های خیاطی را شروع کرده بود. حالا در طی هفته، سعی می‌کند زمانی را به تمرین خیاطی اختصاص دهد. او تا حالا چند تا دامن، کیف کیسه‌ای و ماسک دوخته و می‌گوید: «یک سرگرمی جدید، واقعا کمک می‌کند.» این یکی از چندین فعالیتی است که کمک کرده طی این دوران ابهام‌آمیز، مثبت بماند.
