ایشی گورو مهم‌ترین جایزه ادبی جهان را از آن خود کرد
بازگشت نوبل ادبیات به ادبیات
«سارا دانیوس» سخنگوی هیات داوران آکادمی نوبل هنگام اعلام نام «ایشی‌گورو» به عنوان برنده با اشاره به انتخاب حاشیه‌برانگیز سال گذشته آکادمی سوئدی و اعطای جایزه نوبل ادبیات به «باب دیلن» گفت که امیدوار است انتخاب امسال دنیا را خوشحال کند. وی افزود: من در مقام قضاوت نیستم. ما فردی را برگزیدیم که فکر می‌کنیم واقعا یک رمان‌نویس درخشان است. دانیوس همچنین سبک او را ترکیبی از «جین آستین» و «فرانتس کافکا» توصیف کرد و افزود: باید کمی از «مارسل پروست» را هم به این ترکیب اضافه کنیم، بعد با کمی تکان دادن، نه خیلی زیاد، به نوشتار او می‌رسیم. او نویسنده‌ای بی‌عیب و کامل است.
وی سپس رمان «غول مدفون» این نویسنده انگلیسی را رمان محبوب خود از میان آثار او معرفی کرد اما «بازمانده روز» را «یک شاهکار واقعی» توصیف کرد که «شبیه به رمانی از پی.چی. وودهاوس شروع می‌شود و شبیه به آثار کافکا پایان می‌پذیرد.» دانیوس ادامه داد: او به درک گذشته علاقه‌مند است، اما یک نویسنده «پروست»ی نیست. او برای بازخرید گذشته برنخاسته، او به کندوکاو در آنچه تو باید فراموش کنی، می‌پردازد تا اولا به عنوان یک فرد و بعد به‌عنوان یک جامعه زنده بماند.
ایشی‌گورو کیست؟
ایشی‌گورو در سال ۱۹۵۴ در ناکازاکی ژاپن به دنیا آمد و هنگامی که ۵ سال داشت پدرش در «ساری» واقع در جنوب‌غرب لندن شغلی گرفت و به بریتانیا آمد. وی در دانشگاه کنت ادبیات انگلیسی و فلسفه خواند و فوق‌لیسانس خود را در رشته ادبیات و نویسندگی از دانشگاه «ایست انگلیا» گرفت. تز دانشگاهی وی بعدها در سال ۱۹۸۲ با نام رمان «منظره پریده‌رنگ تپه‌ها» منتشر شد. ایشی گورو در سال ۱۹۸۹ برای رمان «بازمانده روز» برنده جایزه بوکر شد. دریافت جوایز وینفرید هولتبی، وایت‌برد و مقام شوالیه ادب و هنر فرانسه از دیگر افتخارات اوست.
رمان‌های ایشی‌گورو اغلب از زبان اول‌شخص نقل می‌شوند و راوی عموما کاستی‌های شخصیتی دارد. شیوه ایشی‌گورو این است که به راوی اجازه دهد این ویژگی‌ها را به‌تدریج در خلال داستان آشکار سازد، از این‌رو نویسنده حس شفقتی در خواننده ایجاد می‌کند که باعث می‌شود ایرادهای راوی را ببیند و در عین حال با او حس همدردی داشته باشد. این احساس شفقت غالبا از عمل راوی یا اغلب از انفعال او ریشه می‌گیرد. داستان‌های او اغلب بدون نتیجه‌گیری مشخص هستند. مشکلات پیش‌روی شخصیت‌های داستان‌های او در گذشته مدفونند و حل‌نشده باقی می‌مانند به همین دلیل ایشی‌گورو خیلی از داستان‌هایش را با نوعی تسلیم و کنار آمدن غم‌انگیز به پایان می‌برد.
واکنش‌ها
ایشی گورو، برنده نوبل ادبیات ۲۰۱۷ در اولین واکنش به کسب این جایزه گفت:اول فکر کردم خبر جعلی است، آن‌هم در این دوره زمانه خبرهای ساختگی، زیرا به خودمن خبر نداده بودند. با خودم فکر کردم روش معمول این است که ابتدا به خود برنده خبر را می‌دهند. وی ادامه داد: بعد که ناشر آثارم زنگ زد و به من خبر را داد و وقتی رسانه‌ها زنگ زدند، با خودم گفتم شاید خبر درست باشد. ایشی گورو ادامه داد: امیدوارم برخی از مضامینی که درباره آنها در کارهایم نوشتم درباره تاریخ، شیوه و روش کشورها و رفتاری که مردم دارند، بتواند کمک کند به حال و هوای این روزهای بشریت زیرا ما وارد دوره‌ای نامشخص از تاریخ جهان شده‌ایم.
وی افزود: کسب جایزه نوبل افتخاری بزرگ و به معنای آن است که من پا جای پای بزرگ‌ترین نویسندگانی که تاکنون زیسته‌اند، گذاشته‌ام.اندرو موشن، ملک‌الشعرای بریتانیا نیز درباره اهدای این جایزه به این نویسنده عنوان کرد: «دنیای تخیلی ایشی‌گورو این فضیلت و ارزش را دارد که همزمان بسیار شخصی و عمیقا آشنا باشد؛ دنیای پریشانی، انزوا، هوشیاری، تهدید و شگفتی.»موشن توضیح می‌دهد: «وی در داستان‌هایش با تکیه بر اصول پایه‌ای که از ذخایری که با وسواس و نشانه‌های واضح عاطفی انتخاب شده‌اند، ترکیب شگفت‌انگیزی خلق می‌کند که خیلی فوق‌العاده است؛ ترکیبی که شاهد به رسمیت شناختن آن توسط اهداکنندگان نوبل هستیم.»
با اینکه ایشی‌گورو بیشتر خود را وامدار ادبیات انگلستان می‌داند تا ژاپن، این موضوع چیزی از شادی مردم سرزمین آفتاب‌تابان از کسب این افتخار توسط هموطنشان کم نکرده است. پس از «کنزابورو اوئه» که ۲۳ سال پیش جایزه نوبل ادبیات را از آن خود کرده بود، این نخستین جایزه آکادمی است که در بخش ادبیات به یک ژاپنی رسیده است. کمتر از یک ساعت از اعلام نام برنده نوبل ادبیات عکسی در رسانه‌ها منتشر شد که جمعی از مردم ژاپن را در حال جشن و خوشحالی نزدیک معبدی در توکیو نشان می‌دهد. البته این مردم در اصل برای جشن گرفتن نوبلیست‌شدن ایشی‌گورو گردهم جمع نشده بودند، بلکه از طرفداران هاروکی موراکامی نویسنده مشهور ژاپنی بودند که تصور می‌کردند نوبل امسال بالاخره به رمان‌نویس محبوب‌شان می‌رسد. با وجود این مردم، از شنیدن خبر اعطای جایزه به ایشی‌گورو هم خوشحال شدند و جشن گرفتند.
آثار ایشی‌گورو در ایران
با اینکه بسیاری از برندگان نوبل پس از موفقیت، در کشورمان شناخته و کتاب‌هایشان به فارسی برگردانده می‌شود، خوشبختانه اغلب آثار ایشی‌گورو قبلا به فارسی ترجمه شده‌اند. از میان رمان‌هایی که تاکنون از او در ایران به چاپ رسیده می‌توان به «منظره پریده‌رنگ تپه‌ها» با ترجمه امیر امجد از نشر نیلا، «هنرمندی از جهان شناور» ترجمه یاسین محمدی از انتشارات افراز، «بازمانده روز » ترجمه نجف دریابندری از نشر کارنامه، «تسلی‌ناپذیر» ترجمه سهیل سُمّی از نشر ققنوس، «وقتی یتیم بودیم» با ترجمه مژده دقیقی از نشر هرمس، «هرگز رهایم مکن» (هرگز ترکم نکن) با ترجمه سهیل سمی از نشر ققنوس) و ترجمه مهدی غبرایی از نشر افق و «غول مدفون» با ترجمه فرمهر امیردوست از نشر میلکان اشاره کرد. همچنین مجموعه داستان «شبانه‌ها: پنج داستان درباره موسیقی و شب» از این نویسنده با ترجمه علیرضا کیوانی‌نژاد از سوی نشر چشمه به چاپ رسیده است.
ارسال نظر